HelenistikDönem

Laodikya'nın hikayesi, antik dönemde Anadolu'nun önemli yerleşim yerlerinden birinin kuruluş ve gelişim sürecini kapsar. Kuruluş: Kent, M.Ö. 3. yüzyılın ortalarında Seleukos Kralı II. Antiokhos tarafından eşi Laodike adına kurulmuştur. Gelişme: Helenistik ve Roma İmparatorluk dönemlerinde Laodikya, ticaret, sanat ve kültür merkezi haline gelmiştir. Dini Önem: Laodikya, Hristiyanlığın ilk 7 kilisesinden birine sahip olması nedeniyle dini açıdan da büyük bir öneme sahiptir. Terk Ediliş: MS 7. yüzyılda İmparator Focas döneminde yaşanan şiddetli depremden sonra kent tamamen terk edilmiş ve sakinleri Denizli-Kaleiçi ve Hisarköy'e yerleşmiştir.

Apolloniya antik kentleri, tarih ve arkeoloji açısından önemli yerleşim yerleridir. Bu kentlerin öne çıkan önemleri şunlardır: 1. Tarihî ve Kültürel Zenginlik: Apollonya kentleri, antik dönemlerden beri var olan ve Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerinde önemli bir yerleşim yeri olmuştur. 2. Mimari ve Arkeolojik Kalıntılar: Antik tiyatrolar, agoralar, mezar anıtları ve mozaikler gibi zengin tarihî kalıntılar barındırırlar. 3. Stratejik Konum: Bazı Apollonya kentleri, ticaret ve ulaşım açısından stratejik noktalarda yer almış, bu da onların ekonomik ve kültürel gelişimini etkilemiştir. 4. Dini ve Kült Merkezi: Apollonia Salbace'de bulunan Apollon Tapınağı, kentin dini ve kült merkezi olarak önemli bir rol oynamıştır.

Nysa antik kenti, Helenistik dönem ve Roma uygarlığına aittir.

Magarsus Antik Kenti'nin hikayesi şu şekilde özetlenebilir: - Kuruluş: Kent, MÖ 7. yüzyılda Kilikyalı Mopsos ve Yunanlı Amphilokhos tarafından Troia Savaşı'ndan sonra kurulmuştur. - Tarihsel Dönemler: Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerinde önemli bir yerleşim yeri olmuştur. - Dini Merkez: Athena Magarsia Tapınağı ile ünlüdür ve bu tapınak, antik dönemde Doğu Akdeniz'deki en önemli kehanet merkezlerinden biri olarak kabul edilmiştir. - Büyük İskender: Makedon Kralı Büyük İskender, İsos Savaşı'ndan önce Ceyhan Nehri üzerine bir köprü kurarak Magarsus'a uğramış ve Athena Tapınağı'na kurbanlar sunmuştur. - Gerileme: Kent, M.S. 964'te Bizans ile Abbasiler arasındaki savaşta büyük zarar görmüş ve eski önemini yitirmiştir. Günümüzde Magarsus Antik Kenti, Adana'nın Karataş ilçesinde, denize çok yakın bir konumda yer almakta olup, kalıntıları hala görülebilmektedir.

Helenistik Dönem, Büyük İskender'in ölümünden (MÖ 323) Aktium Savaşı'na kadar olan dönemi kapsar (MÖ 30). Bu dönem, Yunan kültürünün Doğu ve Batı arasında bir sentez oluşturduğu bir zaman dilimi olarak kabul edilir. Helenistik Dönem'in özellikleri arasında: - Felsefe: Teorik ve pratik felsefenin ayrılması, yeni okulların kurulması (Epikurosçu, Stoacı, Septik). - Bilim: Matematik, astronomi, tıp alanlarında önemli gelişmeler. - Sanat: Heykeltıraşlıkta gerçekçilik ve duygusallığın ön plana çıkması. - Ticaret ve Kültürel Alışveriş: İpek Yolu'nun yaygınlaşmasıyla Doğu ve Batı arasındaki iletişimin artması.

Evet, Zeugma Helenistik dönemde kurulmuştur. Büyük İskender'in generallerinden I. Selevkos Nikator, MÖ 300 yılında Fırat Nehri kıyısında Selevkos Euphrates (Fırat'ın Silifkesi) adıyla bir kent kurmuştur.

Helenistik dönemde Zeugma'da Büyük İskender'in generallerinden I. Seleukos ve eşi Apama tarafından kurulan şehirde yerel halk yaşadı. Ayrıca, Roma İmparatorluğu döneminde de Zeugma önemli bir yerleşim yeri olmuş ve burada Roma vatandaşları ve lejyonerler ikamet etmiştir.

Helenistik dönemde aşağıdaki sanat dalları gelişmiştir: 1. Heykeltıraşlık: Bu dönemde heykeltıraşlar, gerçekçilik ve duygusallık arasında denge kurarak ünlü eserler yaratmışlardır. 2. Resim: Helenistik resim sanatında, tanrı ve tanrıça tasvirlerinde idealleşmiş hatlar ve o dönemin siyasal olaylarını yansıtan sahneler öne çıkmıştır. 3. Mozaik: Bergama kral saraylarında bulunan çeşitli hayvan ve kuş tasvirlerinin yer aldığı mozaikler, Anadolu Helenistik sanatı için önemli eserlerdendir. 4. Mimari: Helenistik dönemde, Yunan, Pers, Mısır ve diğer Doğu kültürlerinin etkisiyle mimari alanda bir sentez oluşmuştur. 5. Edebiyat ve Tiyatro: Helenistik dönemde, trajediler ve epik şiirler yazılmış, tiyatro eserleri gelişmiştir.

Olympos Antik Kenti'nin hikayesi şu şekilde özetlenebilir: - Kuruluş Tarihi: Olympos Antik Kenti'nin temelleri Helenistik Dönem'de MÖ 300'lü yıllarda atılmıştır. - Önemli Olaylar: Antik tarihçi Strabon'a göre, Olympos Likya bölgesinin en büyük yaşam alanlarından biriydi. - Korsanların Üssü: 3. yüzyılda sık sık korsanların saldırısına uğrayan kent, bu nedenle önemini yitirmiş ve halk şehri terk etmeye başlamıştır. - Yeniden İnşa: 11. ve 12. yüzyıllarda Cenevizliler, Venedikliler ve Rodos Şövalyeleri tarafından yeniden inşa edilmiştir. - Osmanlı Dönemi: 15. yüzyıla gelindiğinde Osmanlı, Doğu Akdeniz'i kontrolü altına almış ve şehir boşaltılmıştır. Olympos, günümüzde Likya Yolu üzerinde yer alan ve tarihi kalıntıları ile doğasının sunduğu imkanlarla ziyaret edilen önemli bir antik kenttir.

Edessa, Helenistik uygarlık dönemine aittir.

Nah çekmek el hareketi, Helenistik Dönem'e ait bir Roma kültürü kökenlidir.

Soli Pompeiopolis antik kentinde çeşitli dönemlerde farklı halklar ve önemli kişiler yaşamıştır: MÖ 700 yılları civarında: Rodoslu kolonistler tarafından kurulan kentte kalıcı insan varlığı yeniden tesis edilmiştir. Pers İmparatorluğu dönemi: Soli, Pers egemenliği altına girmiştir. Büyük İskender dönemi: Helenistik döneme geçiş yapılmış, kent Seleukos egemenliğinde parlak bir dönem yaşamıştır. Roma dönemi: MÖ 64 yılında, korsanlara karşı verdiği mücadeleden sonra kenti yeniden inşa ettiren ve ona kendi adını veren ünlü Romalı general Pompeius Magnus sayesinde kentin önemi artmıştır. Bizans dönemi: Soli, dini yönüyle öne çıkan bir piskoposluk merkezi haline gelmiştir. Antik kentte ayrıca filozof Chrysippus ve şair Aratos gibi önemli kişiler de yaşamıştır.

İskender'e "Büyük" unvanının verilmesinin birkaç nedeni vardır: 1. Askeri Dehası: İskender, askeri stratejileri ve fetihleriyle tarih boyunca tanınmış bir komutandır. 2. Kültürel Etkileri: Yunan kültürünü, dilini ve düşüncesini fethettiği bölgelere yaymış, böylece Helenistik Dönemi başlatmıştır. 3. Tanrı Benzeri Statüsü: Kendisini Zeus'un oğlu olarak görmüş ve bu inancı yayarak ilahi bir varlık olarak kabul edilmiştir.

Büyük İskender'in Persleri yenmesi, bir dizi önemli sonucu beraberinde getirdi: 1. Pers İmparatorluğu'nun Zayıflaması ve Çöküşü: İssos Savaşı'ndaki zafer, Pers İmparatorluğu'nun psikolojik çöküşünün başlangıcı oldu ve imparatorluğun zayıflamasında büyük rol oynadı. 2. Doğu Kapılarının Açılması: Bu zafer, İskender'in Suriye, Fenike ve Mısır'a ilerlemesinin önünü açtı. 3. Pers Kralının Kaçışı: III. Darius'un savaş alanını terk etmesi, onun otoritesini sarstı ve Persler için büyük bir prestij kaybı oldu. 4. İskender'in Prestijinin Artması: İskender, bu zaferle hem askerleri hem de Anadolu'daki halklar üzerinde büyük bir etki yarattı. 5. Helenistik Kültürün Yayılması: İskender'in fetihleri, Yunan kültürünün Doğu medeniyetleriyle kaynaşmasına ve kültürel bir yayılmaya yol açtı.

Gaziantep Zeugma antik kenti, Helenistik dönem ve Roma uygarlığına aittir.

Çevlik Antik Kenti (Seleukeia Pieria), Hatay'ın Samandağ ilçesinde, Musa Dağı'nın güneyinde yer alan antik bir liman kentidir. Hikayesi: - Kent, Makedonyalı Büyük İskender'in ölümünden sonra generallerinden Seleucus Nicator tarafından MÖ 300'lü yıllarda kurulmuştur. - Helenistik dönemde önemli bir liman kenti ve ticaret merkezi haline gelmiştir. - Roma döneminde askeri amaçlarla kullanılmış ve Haçlı seferlerinde Kudüs ve Filistin'e gitmek isteyenler için aktarma limanı olarak hizmet etmiştir. - Asi Nehri'nin taşıdığı alüvyonlar ile limanın dolması sonucu önemini yitirmiş ve Bizans döneminde denizyolu yerine karayolu tercih edilerek terk edilmiştir. Çevlik Antik Kenti, Titus Vespasianus Tüneli, Beşikli Mağara ve Dor Mabedi gibi tarihi kalıntılarla da bilinmektedir.

Nemrut Dağı, Adıyaman'ın Kahta ilçesinde, Kommagene Kralı I. Antiochos tarafından tanrılara ve atalarına minnettarlığını göstermek amacıyla yapılmıştır. Bu anıt mezar kompleksi, Helenistik Dönemin en görkemli kalıntılarından biri olarak kabul edilir ve MÖ 62 yılında tamamlanmıştır.

Metropolis, Helenistik ve Roma uygarlıkları döneminde önemli bir yerleşim yeri olmuştur.

İsos Harabeleri'nde tarih boyunca çeşitli medeniyetler yaşamıştır. Bu bölge, Kilikya olarak bilinen bölgede yer almakta olup, M.Ö. 5. ve 6. yüzyıllarda Perslerin hakimiyetine girmiştir. Önemli dönemler ve yaşayanlar: - Büyük İskender: M.Ö. 333 yılında Pers Kralı III. Darius'u yenmesinden sonra Helenistik Dönem başlamıştır. - Roma Dönemi: İsos, Roma döneminde önemli bir yerleşim yeri olmuş ve bu dönemdeki imar faaliyetleriyle yeni bir kimlik kazanmıştır. - Bizans ve Osmanlı Dönemi: Bölge, daha sonra Bizans ve Osmanlı imparatorluklarının egemenliği altına girmiştir.

Seleukidler, Helenistik uygarlığa aittir.