Nöroloji

Spor, beyni çeşitli şekillerde çalıştırır ve geliştirir: Kan ve oksijen akışını artırır. Nörotransmitter salgılanmasını teşvik eder. Nöroplastisiteyi teşvik eder. Hipokampüs gelişimini destekler. İltihaplanmayı azaltır. Dünya Sağlık Örgütü, yetişkinler için haftada en az 150 dakika orta düzeyde aerobik egzersiz önermektedir.

Ensefalopati, tedavi edilmediği takdirde kalıcı beyin hasarına neden olabileceği için tehlikelidir. Ensefalopati, beyin fonksiyonlarında kalıcı ya da geçici bozulmayı ifade eder ve çeşitli nedenlere bağlı şekilde ortaya çıkan bir dizi bozukluktur. Ensefalopati belirtileri, hastalığın tipine ve şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ensefalopati teşhisi, hastanın tıbbi geçmişi, fiziksel muayene ve çeşitli laboratuvar testleri ile konulur. Ensefalopati belirtileri ile karşılaşıldığında doktora başvurmak büyük önem arz eder.

Beyin dalgaları, elektroensefalografi (EEG) yöntemiyle ölçülür. Bu işlemde şu adımlar izlenir: 1. Hazırlık: Hastanın saçları temiz ve kuru olmalıdır. 2. Elektrot Yerleştirme: EEG teknisyeni, hastanın kafa derisindeki belirli noktalara elektrotları yerleştirir. 3. Kayıt: Elektrotlar bir EEG cihazına bağlanır ve beyin dalgaları kaydedilir. EEG çekimi genellikle 20 ila 60 dakika sürer. Beyin dalgaları ayrıca, taşınabilir veya giyilebilir EEG cihazları ile de ölçülebilir.

Demansa iyi gelen bazı vitaminler: B12 vitamini. Folik asit (B9 vitamini). A, C ve E vitaminleri. D vitamini. Vitamin takviyeleri, uzman hekim kontrolünde alınmalıdır.

Beyinciğin zarar görmesi çeşitli sorunlara yol açabilir: Denge ve hareket bozuklukları: Yürüyüş bozuklukları, denge kaybı, hareketlerin uyumsuzlaşması. Kas zayıflığı ve titreme: Kas koordinasyon eksikliği nedeniyle güçsüzlük ve istemsiz hareketler. Konuşma bozuklukları: Ses titremesi, kelime söylemede güçlük. Göz hareketlerinde anormallikler: Çift görme, istemsiz göz hareketleri. Yavaş hareketler: Kasların hareket etme hızında azalma. Zihinsel belirtiler: Düşünme hızının yavaşlaması, dikkat eksikliği, hafıza problemleri. Baş dönmesi ve iştah kaybı: Hareketle ilgili sinyal bozukluğu nedeniyle. Beyincik hasarının bazı nedenleri arasında inme, kanama, tümörler, alkolizm, fiziksel travmalar ve bazı nörolojik hastalıklar bulunur.

Serebral palsi (SP) tamamen iyileşmez, ancak belirtileri ve etkileri hafifletilebilir. Tedavi yöntemleri arasında fizik tedavi, ilaç tedavisi, ortopedik ameliyatlar, konuşma ve dil terapisi, ergoterapi gibi uygulamalar bulunur. Her SP hastasının klinik durumu farklı olduğu için uygulanan rehabilitasyon programları da çocuğun ihtiyaçlarına göre değişiklik gösterir.

Sağ göz seğirmesi, genellikle stres, yorgunluk, kafein veya alkol tüketimi, göz kuruluğu, göz yorgunluğu gibi yaşam tarzına bağlı faktörlerle ilişkilidir. Ancak, seğirmenin nedeni belirlenemez veya uzun süre devam ederse, bir sağlık profesyoneline başvurmak önemlidir. Sağ göz seğirmesinin nadir durumlarda beyin ve sinir sistemi bozukluklarının belirtisi olabileceği de unutulmamalıdır. Bazı nedenler: parlak ışık, rüzgar, hava kirliliğine maruz kalma; magnezyum eksikliği; sigara kullanımı; B12 vitamini veya D vitamini eksikliği. Önemli not: Göz seğirmesi, ciddi bir sağlık sorununun belirtisi de olabilir; bu nedenle, uzun süren veya şiddetli seğirmelerde bir uzmana danışılması önerilir.

Sürekli uyuma isteği (hipersomnia) için nöroloji uzmanına başvurulması önerilir. Teşhis ve tedavi sürecinde başka branşlardaki doktorlarla da paralel çalışılması gerekebilir. Uyku polikliniği bulunan hastanelerde uyku bozuklukları uzmanına da başvurulabilir.

Nikotin, çeşitli hormonların salınımını gerçekleştirerek şiddetli bağımlılık geliştirir. Nikotinin bağımlılık yapmasının bazı nedenleri: Fizyolojik ve psikolojik etki: Nikotin, kandaki konsantrasyonu azaldığında yoksunluk belirtilerine yol açar. Doza bağımlı etki: Kandaki nikotin seviyelerinin azalması yoksunluk, artması ise zehirlenme belirtilerine yol açar. Uyarıcı etki: Nikotin, ruhsal açıdan uyarıcı nitelik taşır, duygudurumu olumlu yönde değiştirir ve rahatlatıcı etkisi vardır. Tolerans gelişimi: Nikotin, gitgide eski etkisini kaybeder ve daha fazla nikotin tüketimine ihtiyaç duyulur. Sosyal ve davranışsal faktörler: Ulaşılma kolaylığı, fiyatı, evde sigara kullananların bulunması, yaşam olayları ve stres etkenleri kullanımı artırır. Nikotin bağımlılığı, Dünya Sağlık Örgütü tarafından “nikotin kullanım bozukluğu” olarak adlandırılır.

Prion, vücutta enfeksiyona neden olabilen proteinlerin yanlış gelişmesi sonucunda ortaya çıkan enfektif ajanlardır. Özellikleri: Nükleik asitlerden (DNA, RNA) yoksundur. En küçük virüslerden bile en az 100 kat daha küçüktür. Sinir sistemi hücrelerinde doğal olarak üretilen normal proteinlerin değişerek oluşturduğu yalıtılmış, patojen ve bulaşma yetisine sahip proteinlerdir. Neden olduğu hastalıklar: Prion hastalıkları, insan ve hayvanlarda görülen, bulaşıcı bir karaktere sahip olan bir nörodejeneratif hastalık grubudur. Sığırlarda görülen deli dana hastalığı, koyunlarda görülen Scrapie gibi dejeneratif sinir sistemi hastalıklarına neden olur. İnsanlarda ise Creutzfeldt-Jakob hastalığı, Gerstmann-Sträussler-Scheinker hastalığı, kuru, fatal familyal imsomnia (ailevi ölümcül uykusuzluk) gibi sinir sistemini etkileyen klinik olaylara neden olur. Tedavi: Prion hastalıklarının kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Tedavi, semptomları yönetmeye yönelik olup hastalığın ilerlemesini durduramaz.

Beyinciğin temel işlevleri: Kas kontrolü ve denge: Yürüme, ayakta durma gibi hareket ve dengeyi sağlayan genel kas kontrollerini düzenler. Motor öğrenme: Motor hareketlerle ilgili alanlara bağlı olan beyincik, motor öğrenme sürecine katkı sağlar. Duygusal kontrol: Korku ve haz tepkilerinin düzenlenmesi gibi duygusal kontrol süreçlerinde rol oynar. Bilişsel süreçler: Dikkat, dil ve ruh halinin işlenmesinde etkilidir; ayrıca karar verme sürecinde aktif bir rol oynar. Beyincik hasarı, denge sorunları, yürüyüş bozuklukları ve motor becerilerde bozulmalara yol açar.

Kranial sinirler, beynin arka kısmında yer alan ve baş, boyun, yüz ile beyne elektrik sinyalleri gönderen 12 çift sinirden oluşur. On iki çift kranial sinir ve işlevleri: 1. Koku alma siniri (CN I). 2. Optik sinir (CN II). 3. Okülomotor sinir (CN III). 4. Troklear sinir (CN IV). 5. Trigeminal sinir (CN V). 6. Abducens siniri (CN VI). 7. Fasial sinir (CN VII). 8. Vestibulokoklear sinir (CN VIII). 9. Glossofaringeal sinir (CN IX). 10. Vagus siniri (CN X). 11. Aksesuar sinir (CN XI). 12. Hipoglossal sinir (CN XII).

Kranial sinirler, beynin arka kısmında yer alan ve baş, boyun, yüz ile beyne elektrik sinyalleri gönderen 12 çift sinirden oluşur. On iki çift kranial sinir ve işlevleri: 1. Koku alma siniri (CN I). 2. Optik sinir (CN II). 3. Okülomotor sinir (CN III). 4. Troklear sinir (CN IV). 5. Trigeminal sinir (CN V). 6. Abducens siniri (CN VI). 7. Fasial sinir (CN VII). 8. Vestibulokoklear sinir (CN VIII). 9. Glossofaringeal sinir (CN IX). 10. Vagus siniri (CN X). 11. Aksesuar sinir (CN XI). 12. Hipoglossal sinir (CN XII).

Amnezik kişilik bozukluğu hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, amnezi (hafıza kaybı) hakkında bilgi verilebilir. Amnezi, belleğin (hafızanın) rahatsız olması veya bozukluğa uğraması durumudur. Organik nedenler: Travma veya hastalıklar yüzünden beynin zarar görmesi veya belirli (çoğunlukla sedatif) maddelerin kullanımı. Fonksiyonel nedenler: Psikolojik faktörler, savunma mekanizmaları gibi. Amnezi türleri arasında anterograd amnezi, retrograd amnezi, dissosiyatif amnezi ve çocukluk amnezisi bulunur.

Ayak seyirmesi, sinir sistemi hastalıkları, metabolik dengesizlikler veya ilaç yan etkileri gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Bazı hastalıklar ve durumlar: Stres ve anksiyete; Yetersiz beslenme, magnezyum, potasyum ve kalsiyum eksikliği; Aşırı fiziksel aktivite veya yorgunluk; Multiple skleroz, Parkinson hastalığı ve ALS gibi nörolojik hastalıklar; Kafein tüketimi. Eğer ayak seyirmesi sürekli hale gelirse, günden güne kötüleşirse veya güçsüzlük, denge kaybı, uyuşma gibi diğer belirtilerle birlikte görülüyorsa, bir sağlık profesyoneline danışmak önemlidir.

Sol kol uyuşması, çeşitli sağlık sorunlarının habercisi olabilir. İşte bazı olası nedenler: Kalp krizi: Göğüs ağrısı, nefes darlığı ve terleme ile birlikte ise kalp krizi belirtisi olabilir. İnme (felç): Vücudun bir yarısında güçsüzlük veya uyuşma ile birlikte denge ve konuşma bozuklukları görülebilir. Omurga sorunları: Boyun fıtığı, disk kayması veya spinal stenoz gibi durumlar sinir sıkışmasına yol açabilir. Sinir hasarı: Karpal tünel sendromu, brakial pleksus yaralanması veya diyabetik nöropati gibi durumlar uyuşmaya neden olabilir. Travma: Kırık kemik veya yanık gibi yaralanmalar sinirlere zarar verebilir. Kan dolaşım sorunu: Atardamar veya toplardamar hastalıkları uyuşma yapabilir. Alerjik reaksiyon: Böcek ısırığı veya alerjik etki uyuşmaya yol açabilir. Diğer nedenler: Multipl skleroz, Lyme hastalığı veya kurşun zehirlenmesi de sol kol uyuşmasına sebep olabilir. Sol kol uyuşması ciddi bir durumun belirtisi olabileceğinden, özellikle başka belirtiler de varsa, bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.

Akkermansia muciniphila bakterisinin bazı işlevleri: Bağırsak sağlığını destekler. Metabolik sağlığı iyileştirir. Bağışıklık sistemini destekler. Otoimmün hastalıklarda rol oynar. Kanser tedavisinde etkili olabilir. Stres ve ruh sağlığı üzerinde olumlu etkileri vardır. Akkermansia muciniphila, bağırsak mikrobiyomunun bir parçası olarak doğal olarak bulunur, ancak seviyeleri obezite ve metabolik rahatsızlıklarla birlikte düşebilir. Bu bilgiler profesyonel tıbbi tavsiye yerine geçmez.

Sol kolda uyuşma şikayeti için nöroloji bölümüne başvurulmalıdır.

MOG (miyelin oligodendrosit glikoprotein), tıpta sinir hücrelerinin koruyucu miyelin kılıfında bulunan bir proteindir. MOG antikoru, MOG proteinine bağlanarak sinir kılıfında iltihaba neden olup beyin ve omurilikte hasara yol açar. MOG antikoru ilişkili hastalık (MOGAD), anti-MOG antikorunun izlendiği hastalıkların tümüne verilen isimdir. MOGAD, akut dissemine ensefalomiyelit, nöromiyelitis optika, göz siniri iltihabı, omurilik iltihabı ve mikropsuz beyin iltihabı gibi durumlara neden olabilir.

Beyin ölümünde göz bebeklerinin büyümesinin nedeni, beyin sapının hasar görmesi ve bu durumun göz bebeği reflekslerini bozmasıdır. Beyin ölümü tanısı, tüm beyin fonksiyonlarının geri dönüşsüz kaybı anlamına gelir. Göz bebeklerindeki büyüme, beyin ölümünün yanı sıra, beyin travması, beyin tümörleri veya diğer ciddi sağlık sorunları ile de ilişkili olabilir. Bu tür durumlarda, doğru teşhis ve tedavi için tıbbi yardım almak önemlidir.