Mikrobiyoloji

TUS'un Temel Bilimler testinde mikrobiyoloji dersinden 18 ile 23 arasında soru sorulmaktadır. Mikrobiyoloji soruları, testteki 47-64 numaralı sorular arasında yer alır.

Halil Kurt'un yaptığı iş, kişinin hangi Halil Kurt'tan bahsedildiğine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Doç. Dr. Halil Kurt, Marmara Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Coğrafya Bölümü Beşeri ve İktisadi Coğrafya Anabilim Dalı'nda görev yapmaktadır. Prof. Dr. Halil Kurt, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden emekli bir öğretim üyesidir ve enfeksiyon hastalıkları ile klinik mikrobiyoloji alanında uzmandır. Dr. Öğr. Üyesi Halil Kurt, Sağlık Bilimleri Üniversitesi Deneysel Tıp Araştırma ve Uygulama Merkezi'nde biyoinformatik ve yeni nesil dizileme veri analizi alanında çalışmalar yürütmektedir. Halil Kurt, TUNAŞ HELVA REÇEL şirketinde sosyal güvenlik uzmanı ve insan kaynakları müdürü olarak çalışmaktadır.

Lipopolisakkarit (LPS), Gram-negatif bakterilerin dış zarında bulunan bir moleküldür ve çeşitli işlevlere sahiptir: Bakteriyel hayatta kalma ve patogenez: LPS, bakterinin yapısal bütünlüğüne katkıda bulunur, zarı kimyasal saldırılardan korur ve genel zar stabilitesini artırır. Bağışıklık tepkisi: LPS, bağışıklık sistemini güçlü bir şekilde aktive eder ve inflamatuar yanıtı tetikler. Antijenik özellikler: LPS, bakterilerin antijenik özelliklerini belirler ve bu, bağışıklık sisteminin bakteriyel enfeksiyonlara karşı tepkisinde önemli bir rol oynar. Ayrıca, LPS düşük konsantrasyonlarda immünomodülatör ve antiinflamatuar özelliklere sahip olabilir. LPS, aynı zamanda bazı endotoksinlerin araştırılmasında ve tıbbi ürünlerin kontaminasyon testlerinde de kullanılır.

Termofil ve mezofil arasındaki temel fark, termofillerin yüksek sıcaklıkları (45°C ve üzeri) sevmesi ve bu sıcaklıklarda gelişmesi, mezofillerin ise orta sıcaklıkları (20°C ile 45°C arası) tercih etmesidir. Bazı diğer farklar: Optimum sıcaklık: Mezofillerin optimum sıcaklığı 37°C, termofillerin ise 50°C'dir. Yaşadıkları ortamlar: Mezofiller, peynir, yoğurt, bira, şarap ve insan bağırsaklarında bulunurken; termofiller, doğrudan güneş ışığına maruz kalan toprak, silaj, kompost yığınları, volkanik ortamlar ve kaplıcalarda yaşar. Enzimler: Mezofiller ısıya duyarlı enzimlere sahipken, termofiller ısıya dayanıklı enzimlere sahiptir. Hücre bileşenleri: Termofillerin hücre bileşenleri, mezofillerden daha kararlıdır.

Arkelerde ekstremofil, aşırı koşullarda yaşayabilen arkeler anlamına gelir. Ekstremofiller, karasal mezofilik organizmaların büyümeleri ve üremeleri için gerekli optimal koşullardan çok farklı olan ekstrem çevrelerde gelişen organizmalardır. Arkelerin yaşayabildiği bazı ekstrem koşullar şunlardır: Yüksek sıcaklık. Aşırı tuzluluk. Aşırı asidik veya alkali ortamlar. Buna rağmen arkelerin büyük çoğunluğu mezofil olarak bilinir; yani ortalama koşullarda yaşarlar.

BART testi, çeşitli ortamlarda spesifik mikrobiyal faaliyetlerin varlığını tespit etmek ve izlemek için kullanılan bir tanı yöntemidir. BART testinin bazı kullanım amaçları: Su kalitesi izleme. Endüstriyel süreçler. Çevre çalışmaları. Atık su arıtma. Gıda ve içecek endüstrisi.

Vibrio anguillarum, deniz balıklarındaki vibriosis vakalarından en sık izole edilen ve en patojen vibrio türü olarak kabul edilen bir bakteridir. Özellikleri: Sınıflandırma: Proteobacteria filumunun, Gammaproteobacteria sınıfının, Vibrionales takımının, Vibrionaceae ailesinin Vibrio genusu içerisinde sınıflandırılır. Görünüm: Gram negatif, fakültatif anaerob, sporsuz, virgül ya da çubuk biçiminde, 0,8–1,0 x 1,2-2,0 µm arasında değişen boyutlarda, halofilik, polar flagellumlu ve hareketli bir bakteridir. Üreme: Besi yerlerinde krem renginde, yuvarlak ve kenarları düzgün koloni tarzında ürer. Yaşam alanı: Deniz suyunun ve balık bağırsaklarının normal florasında bulunur. Hastalık: Vibriozis: Yüksek morbidite ve mortalite ile seyreden, hemorajik septisemiyle karakterize bakteriyel bir hastalıktır. Bulaşma: Olumsuz çevre koşulları, beslenme bozuklukları, boylama, kötü hijyen koşulları ve paraziter etkenlerin varlığında suyun normal florasında yer alan vibriolar deri, solungaçlar ve anüs yoluyla vücuda girerek hastalığa neden olur. Belirtiler: Anoreksia, vücut renginde değişiklikler, periorbital ve abdominal dropsi, deri üzerinde hemorajiler ve ülserler, dalak ve böbrekte büyüme ve erime, iç organlarda ve peritonda kanama gibi belirtiler gösterir.

Endüstriyel biyoteknoloji ve mikrobiyoloji arasındaki temel fark, odak noktaları ve uygulama alanlarıdır. Mikrobiyoloji, genel olarak mikroorganizmaların (bakteri, mantar, virüs vb.) yapı, işlev ve etkileşimlerini inceleyen bir bilim dalıdır. Endüstriyel biyoteknoloji ise, biyolojik sistemlerin ve mikroorganizmaların, endüstriyel süreçlerde (örneğin, gıda, tekstil, deterjan sektörü) ürün ve hizmet üretiminde kullanılmasını içerir. Özetle, mikrobiyoloji daha geniş bir alan olup, endüstriyel biyoteknoloji bu alanın bir alt dalıdır ve özellikle mikroorganizmaların endüstriyel kullanımlarına odaklanır.

Virüslerin canlı olduğunu kanıtlayan bilim adamı, Martinus Beijerinck'tir.

Antibiyotik üretimi için kullanılan bazı bakteri türleri: Bacillus. Streptomyces. Ayrıca, antibiyotik üretimi için filamentli funguslar da kullanılmaktadır.

Pilus, hem Gram pozitif hem de Gram negatif bakterilerde bulunabilir.

Mikrobiyolojiye giriş hemşirelikte önemlidir çünkü hemşirelerin enfeksiyonların önlenmesi, teşhisi ve tedavisinde temel bilgi ve beceriler edinmelerini sağlar. Mikrobiyolojinin hemşirelikteki bazı uygulamaları şunlardır: - Enfeksiyon kontrolü: Mikroorganizmaları belirleyerek enfeksiyonların yayılmasını önlemek ve kontrol etmek. - Hasta değerlendirmesi: Ateş, öksürük ve cilt lezyonları gibi enfeksiyon belirtilerini tanımak ve sağlık hizmeti sağlayıcılarını uyarmak. - İlaç yönetimi: Antibiyotikler de dahil olmak üzere ilaçların doğru şekilde uygulanması ve yan etkilerin izlenmesi. - Hasta ve aile eğitimi: Mikrobiyolojinin temelleri ve enfeksiyon önleme uygulamaları hakkında hastaları ve ailelerini bilgilendirmek. - İşbirlikçi bakım: Hekim ve diğer uzmanlarla etkili iletişim kurarak hastaların durumları ve tedavi planları konusunda ortak kararlar almak.

Saprobiyotik beslenme, çürümüş (ölü veya atık) organik maddelerin işlenmesinde yer alan kemoheterotrofik hücre dışı sindirim sürecidir. Bu beslenme şeklini saprotroflar olarak adlandırılan organizmalar gerçekleştirir, bunlar çoğunlukla mantarlar ve toprak bakterileridir.

Bomba tipi koloni, bazı bakterilerin (örneğin Shigella sonnei) oluşturdukları S kolonisinin bir tarafında, R koloni tipinde bir koloni uzantısı görüldüğünde ortaya çıkar.

Bakteriyel büyüme eğrisi dört aşamadan oluşur: 1. Adaptasyon aşaması (gecikme). 2. Üstel büyüme aşaması (log). 3. Durağan aşama. 4. Ölüm aşaması.

İnterferans iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Fizikte: İki dalganın birleşerek etkileşime girmesi durumudur. 2. Tıpta: Bir hücrede bir virüs tipinin varlığının, aynı veya farklı tipteki ikinci bir virüsün çoğalmasını engellemesi durumudur.

Antimik ve antimikrobiyal terimleri farklı anlamlar taşır: - Antimik, genellikle antibakteriyel anlamında kullanılır ve sadece bakterilere karşı etkili olan maddeleri ifade eder. - Antimikrobiyal ise daha geniş bir terimdir ve bakteriler, virüsler, mantarlar, protozoalar ve helmintler gibi çeşitli mikroorganizmalara karşı etkili olan maddeleri kapsar.

Starter kültür, gıda üretiminde belirli mikroorganizmaların kontrollü koşullar altında ürüne eklenerek biyokimyasal değişiklikler meydana getirmesini sağlayan kültürlerdir. Starter kültürün başlıca işlevleri: - Laktik asit üretimi: Sütteki laktozu laktik aside dönüştürerek pH düşüşünü sağlar. - Proteoliz ve lipoliz: Proteinleri ve yağları hidrolize ederek tat-aroma maddelerinin oluşumunu ve peynir olgunlaşmasını sağlar. - Antimikrobiyal etki: Organik asitler, hidrojen peroksit ve bakteriyosinler gibi bileşikler üreterek patojen gelişimini engeller. - Lezzet ve yapı: Ürüne istenen yapı, tekstür ve aromayı kazandırır.

Aquatik mikrobiyoloji ve aquatik toksikoloji arasındaki ilişki, her iki bilim dalının da su ekosistemlerini ve bu ekosistemlerde bulunan organizmaları incelemesiyle ortaya çıkar. Aquatik mikrobiyoloji, suda yaşayan mikroorganizmaları tüm biyolojik yönleriyle inceler. Aquatik toksikoloji ise, kimyasal ve diğer maddelerin (antropolojik veya biyotik olmayan) su organizmalarına olan toksik etkilerini araştırır. Bu iki bilim dalı, su ekosistemlerinin sağlığını ve güvenliğini sağlamak için birlikte çalışır. Örneğin, aquatik toksikoloji, sulardaki kirleticilerin organizmalar üzerindeki etkilerini belirleyerek, ekosistemin korunması için gerekli önlemlerin alınmasına yardımcı olur.

Turkuaz Laboratuvar, laboratuvar malzemeleri ve tıbbi cihazlar alanında hizmet veren bir firmadır. İş yaptığı alanlar arasında: - Kimyasal maddeler ticareti; - Mikrobiyoloji ve sarf malzemeler satışı; - Kamu ve özel sektördeki müşterilere laboratuvar ekipmanları temini ve teknik destek.