SuEkosistemleri

Ötrofikasyonun başlıca nedenleri: İnsan faaliyetleri: Tarımsal faaliyetlerde kullanılan gübreler, fosfor ve azot gibi bileşiklerin su kaynaklarına karışmasına neden olur. Sanayi atıkları ve evsel atıklar, su ekosistemlerini olumsuz etkiler. Kanalizasyon, temizlik malzemeleri ve gübre gibi aşırı oranda besin maddesi içeren maddeler su ekosistemlerine boşaltılır. Doğal nedenler: İklimin kurak geçmesi; Aşırı buharlaşma; Göl suyunun bir kanalla sulamada kullanılması veya gölü besleyen kaynakların başka amaçlarla kullanılarak azaltılması.

Ekosistem örnekleri arasında şunlar sayılabilir: Orman ekosistemi. Otlak ekosistemi. Tundra ekosistemi. Çöl ekosistemi. Kutup ekosistemi. Su ekosistemi. Geri dönüşüm ekosistemi.

Bıyıklı balıklar, genellikle tatlı su ekosistemlerinde yaşar. Avrupa, Asya ve Afrika kıtalarının nehirleri, gölleri ve akarsuları, bıyıklı balıkların yaşam alanlarını oluşturur. Türkiye'de ise bıyıklı balıklar, Sakarya, Kızılırmak, Yeşilırmak ve Fırat gibi büyük nehirlerde ve taşlık, kayalık zeminlere sahip göllerde bulunur. Bazı bıyıklı balık türleri, belirli coğrafi bölgelere özgüdür ve sadece o bölgede yaşar. Bıyıklı balıklar, hızlı akan ve oksijen bakımından zengin suları tercih eder.

Limnoloji, iç sulardaki verimliliği, biyolojik yaşamı ve bunlara etki eden tüm doğal faktörleri inceleyen bilim dalıdır. Genel olarak göl bilimi olarak da bilinir.

Derin sularda yaşayan balıkların görme yetenekleri, yaşadıkları ortamın koşullarına uyum sağlayacak şekilde evrimleşmiştir. Derin sularda yaşayan balıkların bazı görme özellikleri: Geniş açıyla görme: Balıkların gözleri birbirinden çok ayrı yerlerde olduğu için geniş açıyla görürler. Farklı dalga boylarını algılama: Derin sularda yaşayan balıklar, mavi ve yeşil ışık gibi kısa dalga boylarına odaklanır. Gece görüş yeteneği: Bazı derin deniz balıkları, düşük ışık koşullarında görmelerini sağlayan "tapetum lucidum" adı verilen bir katmana sahiptir. Renk algısı: Çoğu balık kırmızı, mavi ve yeşil gibi temel renkleri algılayabilir, ancak bazı türler ultraviyole ışığı bile görebilir. Bu özellikler, balıkların avlanma ve navigasyon yeteneklerini artırır.

İnci kefali, Van Gölü'nün sodalı ve tuzlu sularında yaşayabilmesinin nedeni, bu suların beslenme için uygun koşullar sağlamasıdır. Ancak, aynı sular üremesine imkan vermez.

Horoz balıklarının bazı özellikleri: Tür: Horoz balığı, kriketgiller (Perciformes) takımından Carangidae familyasına bağlı Nematistiidae familyasından popüler bir av balığıdır. Görünüm: Parlak mavimsi gri bir vücut rengine sahiptir ve uzun sırt yüzgeci dikenlerinin görünümünden dolayı bu ismi almıştır. Yaşam Alanı: Kaliforniya Körfezi'nde genellikle 9 kilograma kadar ulaşabilir, ancak zaman zaman 32 kilograma kadar çıkan örnekler de görülebilir. Beslenme: Suların diplerindeki küçük hayvanlar ve böcek larvalarıyla beslenir. Üreme: Yaz aylarında küçük yumurtalarını midye kabukları veya kayalıklar arasına gizler. Davranış: Bölgesine giren diğer horoz balıklarına karşı saldırgan davranır. Ekonomik Değer: Hiçbir ekonomik değeri yoktur. Yaşam Süresi: 7 yıla kadar yaşayabilir.

Carassius gibelio (gümüşi havuz balığı) bulunan bazı göller: Eğirdir Gölü, Isparta. Beyşehir Gölü. İznik Gölü. Uluabat Gölü. Manyas Gölü. Ayrıca, Samsun'daki Kızılırmak Deltası'ndaki balık gölleri ve Ladik Gölü'nde de bu tür görülmektedir.

En çok bulunan balık türleri ve yaşam alanları: Hamsi: Karadeniz, ayrıca Marmara, Akdeniz ve Azov Denizi'nde bulunur. İstavrit: Mevsimlere göre Ege, Akdeniz ve Karadeniz'de dolaşır, sürü halinde yaşadığı için avlanması kolaydır. Levrek: Soğuk ve ılık suları sever, kıyı suları, sahiller ve akarsuların denize döküldüğü yerlerde yaşar. Palamut: Ilık ve sıcak denizleri sever, hem açıkta hem de kıyı bölgelerde yaşar. Uskumru: Kuzey Denizi, Akdeniz, Ege, Marmara ve Karadeniz'de yaşar, denizin 200 metre derinliklerinde görülür. Sardalya: Ege ve Marmara'da yerli olarak yaşar, yaz aylarında kıyılara yaklaşırken, kış aylarında derin sulara çekilir. Kalkan: Çoğunlukla Karadeniz'de görülür, nadiren Marmara ve Ege'de de bulunabilir, dip balığı olduğu için kumlu ve çamurlu yüzeylerde yaşar. Somon: Finlandiya, İsveç ve Norveç'te yaşar, ülkemizde ise Karadeniz'de görülür.

Işıkta yaşayan algler, fotosentetik özelliklere sahip olan ve güneş ışığını enerjiye dönüştürebilen alg türleridir. Bu alg türleri arasında şunlar bulunur: Yeşil algler (Chlorophyta). Kahverengi algler (Phaeophyceae). Altın algler (Chrysophyta). Mavi-yeşil algler (Cyanobacteria).

Endemik balık türleri, yaşadıkları bölgelere göre iki ana kategoriye ayrılabilir: 1. Lokal Endemik Türler: Belirli bir bölgede ve genellikle dışarıya bağlantısı olmayan, yalıtılmış, kapalı iç havzalardaki göller ve derelerde yaşarlar. 2. Bölgesel Endemik Türler: Belirli bir coğrafi bölgeye özgüdürler. Örneğin, Ankara balığı (Noemachleius angorae) sadece Ankara'da, Asi nehri inci balığı (Alburnus orontis) ise Asi Nehri'nde yaşar. Ayrıca, Türkiye'deki endemik balık türleri, egzotik türlerle de karşılaştırılabilir. Türkiye'ye özgü endemik türlerin yanı sıra, Salmo salar, Oncorhynchus mykiss gibi egzotik türler de bulunmaktadır.

Derelerde yaşayan bazı böcek türleri: Dere böceği. Ateş böceği. Yusufçuk. Birgün sineği. Kar piresi. Ayrıca, dere ve akarsularda Vampir Kelebek (Ricania Simulans) gibi çekirge türleri de bulunabilir.

Bekre balığı, durgun göllerin çakıllı ve kumlu berrak kısımlarında bulunur. İstanbul'da olta balıkçılığı için Akıntıburnu, Arnavutköy gibi yerler tercih edilebilir.

Biyotop, belirli bir bitki ve hayvan topluluğu için yaşam alanı sağlayan, tek tip çevresel koşullara sahip bir bölgedir. Bazı biyotop örnekleri: Orman biyotopu: Ağaçların ve diğer bitki türlerinin yoğun olduğu bir alan olup, orman hayvanları, böcekler, mantarlar ve mikroorganizmalar içerebilir. Su biyotopu: Göller, nehirler, okyanuslar veya bataklıklar gibi su ekosistemlerini ifade eder ve su bitkileri, balıklar, amfibiler, su kuşları ve mikroorganizmalar bulunur. Çöl biyotopu: Sıcak ve kuru iklim koşullarında, suyun kısıtlı olduğu bölgelerdeki canlıları kapsar ve çöl bitkileri, sürüngenler ve bazı memelilerden oluşur. Çayır biyotopu: Çimenler ve otlar gibi bitki örtüsünün baskın olduğu, genellikle açık alanlarda bulunan biyotoplardır ve otçul hayvanlar ile böcekler gibi organizmalar içerir. Biyotop, İngilizce konuşulan ülkelerde daha yaygın olarak kullanılan "habitat" terimi ile neredeyse eş anlamlıdır.

Yosunlar ve algler, fotosentez yoluyla ışık, hava ve su ile beslenir. Algler, güneş ışığının enerjisini kullanarak su ve karbondioksitten gerekli glikozu ve (gereksiz) oksijeni elde eder. Bazı alg türleri ise balıklar tarafından kolayca yenir. Yosunlar ise fotosentez veya fagosite yaparak beslenir. Algler, hücre tiplerine göre iki ayrı kategoriye ayrılır.

Balıkların biyoçeşitliliğe etkisi şu şekillerde özetlenebilir: Biyoçeşitliliği artırma. Ekosistem dengesi. Su kalitesi. Ayrıca, balık parazitleri de çevresel kirliliğin belirlenmesinde kullanılabilecek önemli biyoindikatörlerdir.

Büyükçekmece Gölü'nde balık ölümlerinin başlıca nedeni, hava sıcaklıkları nedeniyle gölün derinliğinin azalması olarak belirtilmiştir. Ayrıca, gölün denizle olan bağlantısının setlerle kesilmesi, gölün tatlı su gölü haline gelmesine ve deniz balıklarının gölden çekilmesine yol açmıştır. Büyükçekmece Gölü'nde balık popülasyonunu etkileyen diğer faktörler arasında yasadışı ticari balık avcılığı da bulunmaktadır. Bu sorunların çözümü için, deniz ve göl arasındaki bağlantının genişletilmesi ve su seviyesinin artırılması önerilmektedir.

Bazı kırmızı balık çeşitleri: Somon (Salmo salar). Lüfer (Mullus surmuletus). Alabalık (Oncorhynchus mykiss). Kırmızı biber balığı. Kırmızı kalkan. Kırmızı mercan. Kırmızı iskorpit. Tuna. Mackerel (uskumru). Kırmızı davul.

Yayın balığı, ırmaklar, göller, barajlar, suni göller ve benzeri tatlı sularda yaşar. Türkiye'de yayın balığının bulunduğu bazı yerler: Sakarya Nehri; Kızılırmak; Yeşilırmak; İznik Gölü; Obruk Barajı; Keban Barajı. Dünya üzerinde ise yayın balığı, en çok Avrupa ve Asya kıtalarında bulunur.

Akuatik toksikoloji, ekotoksikoloji biliminin bir dalı olup, kimyasal ve diğer antropolojik veya biyotik olmayan maddelerin akuatik organizmalara karşı toksik etkilerini kalitatif ve kantitatif olarak inceleyen çalışmalardır. Bu bilim dalı, su, sediment ve besin maddelerindeki kimyasal maddelerin konsantrasyonlarını da ele alır. Akuatik toksikoloji, toksikoloji, akuatik ekoloji ve akuatik kimya gibi disiplinleri bir araya getiren çok disiplinli bir alandır.