Virüs

Kızamığın bazı belirtileri: Yüksek ateş (38,5 °C ve üzeri). Burun akıntısı ve tıkanıklık. Öksürük ve hapşırma. Gözlerde kızarıklık ve ışığa hassasiyet. Ağız içinde beyazımsı Koplik lekeleri. Yüzde başlayıp tüm vücuda yayılan kırmızı döküntüler. Kızamık belirtileri genellikle virüse maruz kaldıktan 10 ila 14 gün sonra ortaya çıkar. Kızamık, ciddi komplikasyonlara yol açabilen bulaşıcı bir hastalıktır; bu nedenle, belirtiler görüldüğünde bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.

Maymun çiçeği virüsünün ölüm oranı coğrafi bölgeye ve virüsün genetik yapısına bağlı olarak değişiklik gösterir. Batı Afrika kladı: Ölüm oranı yaklaşık %1 civarındadır. Kongo Havzası kladı: Ölüm oranı %10'a kadar çıkabilir. Dünya genelinde 2024 yılı itibarıyla raporlanan verilere göre, global ölüm oranı yaklaşık %3,7 olarak hesaplanmaktadır. Bu oranlar, sağlık hizmetlerine erişimin sınırlı olduğu bölgelerde daha yüksek olabilir.

Hayır, Türkiye'de maymun çiçeği vakası görülmemiştir. Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, 21 Ağustos 2024 tarihinde yaptığı açıklamada, Türkiye'de maymun çiçeği hastalığının görülmediğini ve tanı konulmadığını belirtmiştir. Ancak, 22 Ağustos 2024 tarihinde Sözcü Televizyonu'nun edindiği bilgiye göre, Ankara'da maymun çiçeği hastalığı şüphesiyle dört kişi karantinaya alınmıştır.

"Andromeda Esrarı" (The Andromeda Strain) filmi, bir araştırma uydusunun Arizona yakınlarındaki küçük bir kasabaya düşerek parçalanması ile meydana gelen olayları anlatıyor. Dünya dışından gelen ve son derece ölümcül olan bir virüs bu kaza sonrasında serbest kalır ve kasabadaki hemen herkes kısa bir süre içinde ölür. Filmin özgün adında geçen "strain" (suş) sözcüğü mikrobiyoloji ve tıpta bir mikroorganizmanın genetik olarak değişikliğe uğramış, farklılaşmış bir alt türü anlamına gelir. Film, gerçekçi dekorları ve sağlam diliyle zamana karşı direnen ve hiç eskimeyen bilimkurgu filmlerinden biri olarak kabul edilir.

İnfluenza virüsü (grip), özellikle yüksek risk gruplarında ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğinden tehlikeli kabul edilir. Tehlikeli kabul edilmesinin bazı nedenleri: Komplikasyonlar: Tedavi edilmeyen influenza, zatürre, bronşit ve solunum yetmezliği gibi komplikasyonlara neden olabilir. Ölüm: Dünya çapında her yıl 250 ila 500 bin kişinin ölümüne yol açar. Risk grupları: Beş yaş altı çocuklar, 65 yaş üstü yetişkinler, hamileler ve kronik sağlık sorunları olan bireyler yüksek risk altındadır. Ancak, çoğu insan için grip genellikle ciddi değildir ve bir veya iki hafta içinde kalıcı bir etki bırakmadan iyileşir.

Evet, Delta varyantı tehlikelidir. Delta varyantı, Covid-19'a neden olan SARS-CoV-2 virüsünün mutasyona uğramış bir türüdür. Delta varyantının tehlikeli olmasının bazı nedenleri: Yüksek bulaştırıcılık. Ölümcüllük oranının yüksekliği. Bazı tedavilerin etkinliğini azaltması. Ancak, mevcut aşıların Delta varyantına karşı değişen ölçülerde etkili olduğu ve maske ile mesafe gibi önlemlerin hala koruyucu olduğu belirtilmektedir.

Evet, hepatit B tehlikeli bir hastalıktır. Hepatit B, tedavi edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bununla birlikte, hepatit B aşısı ile korunmak mümkündür.

HCV (Hepatit C) testinin pozitif çıkması, kişinin vücudunda Hepatit C virüsüne karşı antikorların bulunduğunu veya virüsün kişiye bulaştığını gösterir. Olası sonuçlar: Tedavi gerekliliği: HCV pozitifliği, virüsün etkisiz bir şekilde kişide bulunduğunu ya da Hepatit C hastalığının atlatıldığını gösterebilir. Ek testler: Virüsün aktif olup olmadığını anlamak için HCV RNA testi gibi ek testler yapılmalıdır. Tedavi ve takip: Tedavi genellikle 8 ila 12 hafta sürebilen ve ağızdan alınan antiviral ilaçlarla yapılır. Test sonucu pozitif çıktığında en kısa sürede bir enfeksiyon hastalıkları veya gastroenteroloji uzmanına başvurulmalıdır.

RSV (Respiratuvar Sinsityal Virüs) genellikle hafif bir enfeksiyona neden olsa da, bazı gruplar için ciddi sağlık riskleri oluşturabilir. Tehlikeli olabileceği durumlar: Bebekler ve küçük çocuklar: RSV, bu yaş gruplarında alt solunum yolu enfeksiyonlarına yol açarak hastaneye yatış gerektirebilir. Yaşlılar: Özellikle 65 yaş ve üzeri yetişkinlerde zatürre ve solunum güçlüğü gibi ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Bağışıklık sistemi zayıf bireyler: Bağışıklık baskılanması, RSV enfeksiyonunun daha şiddetli seyretmesine yol açabilir. Kronik hastalığı olanlar: Kalp veya akciğer hastalığı bulunan kişilerde RSV, mevcut durumu kötüleştirebilir. Ciddi belirtiler ortaya çıktığında tıbbi müdahale hayati önem taşır. RSV enfeksiyonları genellikle bir ila iki hafta içinde kendiliğinden iyileşir.

RO değeri, ters osmoz membranlarının 24 saatlik sürekli kullanımda ne kadar su üretebileceğini ifade eden "gallon per day" (günde kaç galon) anlamına gelir. Normal ev kullanımı için 50 GPD (günde 50 galon) değerlendirilmiş bir ters osmoz sistemi önerilir. Virüs bulaştırma katsayısı olan R0 değeri ise, bir kişinin virüsü kaç kişiye bulaştıracağını gösterir. Dünya Sağlık Örgütü, son hesaplamalarında koronavirüs için R0 değerini 2-2,5 arasında kabul etmektedir.

Maymun çiçeği hastalığı genellikle hafif seyirli bir hastalıktır, ancak bazı vakalarda ölümcül olabilir. Hastalığın tehlikeli olma derecesi, virüsün türüne, hastanın bağışıklık durumuna ve yaşına bağlıdır. Olası komplikasyonlar arasında zatürre, görme kaybıyla birlikte kornea enfeksiyonu, şiddetli dehidratasyon veya yetersiz beslenmeye neden olan ağrı veya yutma zorluğu, kusma ve ishal, sepsis, ensefalit, kalp, rektum, genital organlar veya idrar yollarının iltihabı yer alır. Enfeksiyon riskini azaltmak için enfekte hayvanlarla ve insanlarla temastan kaçınmak, kişisel hijyen kurallarına dikkat etmek ve sağlık çalışanlarının koruyucu ekipman kullanması önerilir.

Hantavirüs, genellikle kemirgenler aracılığıyla insanlara bulaşır. Bulaşma yolları: Solunum yolu: Enfekte kemirgenlerin idrar, dışkı veya tükürüklerinin bulunduğu ortamlarda havaya karışan virüs içeren parçacıkların solunması. Doğrudan temas: Kemirgenlerle doğrudan temas, ancak bu durum nadir görülür. Isırık: Kemirgenin ısırması sonucu bulaşma çok nadirdir. İnsandan insana bulaşma genellikle gözlenmez, ancak bazı nadir vakalarda Güney Amerika'da rapor edilmiştir.

Pnömoniye (zatürre) neden olan başlıca mikroplar şunlardır: Bakteriler: Streptococcus pneumoniae. Haemophilus influenzae. Staphylococcus aureus. Mycobacterium tuberculosis (tüberkülozun yaygın olduğu bölgelerde). Virüsler: Respiratuar sinsityal virüs (RSV). Grip (influenza) virüsü. İnsan metapnömovirüsü. Parainfluenza virüsü. Mantarlar: Pneumocystis jirovecii (bağışıklık sistemi zayıflamış bireylerde). Ayrıca, aspirasyon (yiyecek veya sıvıların soluk borusuna kaçması) da pnömoniye yol açabilir. Pnömoniye neden olan etkenler, yaşanılan coğrafi bölgeye ve demografik gruplara göre değişiklik gösterebilir.

JN.1, COVID-19'un Omicron varyantının BA.2.86 alt varyantından türeyen yeni bir varyanttır. JN.1 varyantının belirtileri: ateş; öksürük; nefes darlığı; kas ağrıları; yorgunluk; baş ağrısı; boğaz ağrısı; mide rahatsızlığı; tat veya koku kaybı; kusma, ishal. Dünya Sağlık Örgütü, JN.1 varyantını "dikkate alınması gereken varyant" olarak kategorize etmiştir. JN.1 varyantının Türkiye'de görüldüğüne dair resmi bir açıklama yapılmamıştır.

Evet, Marburg virüsü Tanzanya'da görülmüştür. Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) açıklamasına göre, Tanzanya'nın kuzeybatısındaki Kagera bölgesinde Marburg virüsü salgını doğrulanmıştır. Tanzanya Devlet Başkanı Samia Suluhu Hassan, 22 Ocak 2025 tarihinde yaptığı açıklamada, ülkede bir pozitif vakanın tespit edildiğini duyurmuştur. Daha önce, 2023 yılında aynı bölgede bir salgın yaşanmış ve altı kişi hayatını kaybetmişti.

Tanzanya'nın Marburg virüsünü nasıl yendiğine dair güncel bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, 2025 yılı Ocak ayında Tanzanya Devlet Başkanı Samia Suluhu Hassan, ülkenin kuzeybatısındaki Kagera bölgesinde bir pozitif Marburg virüsü vakası tespit edildiğini açıklamıştır. Marburg virüsüne karşı etkili bir tedavi veya aşı bulunmamaktadır. Daha fazla bilgi için Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve diğer uluslararası sağlık kuruluşlarının raporlarına başvurulması önerilir.

Domuz gribi (H1N1 virüsü) en kolay şu yollarla bulaşır: Öksürük ve hapşırma yoluyla havaya yayılan damlacıkların solunması. Virüs bulaşmış yüzeylere dokunduktan sonra ellerin ağız, burun veya gözlere temas ettirilmesi. Hasta kişilerle yakın temas (tokalaşma, sarılma vb.). Ayrıca, domuz gribi virüsü, yüzeylerde birkaç saat canlı kalabilir, bu nedenle enfekte kişilerin dokunduğu kapı kolları, masa yüzeyleri gibi eşyalara temas edilmesi de bulaşma riskini artırır.

Norovirüs belirtileri genellikle virüse maruz kaldıktan 12-48 saat sonra ortaya çıkar ve çoğunlukla 1-3 gün boyunca devam eder. En sık görülen belirtiler: kusma; sulu ishal; mide bulantısı; karın ağrısı ve kramplar. Diğer belirtiler: düşük dereceli ateş; titreme; baş ağrısı; vücut ağrıları. Norovirüs sırasında sık sık ishal ve kusma nedeniyle su kaybı yaşanabilir, bu durum dehidrasyona yol açabilir. Norovirüs, özellikle küçük çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde daha ciddi seyredebilir.

Zombi virüsü olarak bilinen iki farklı virüs türü bulunmaktadır: 1. Kronik İsraf Hastalığı (Geyik Virüsü). 2. Antik Zombi Virüsleri. Sonuç olarak, zombi virüsü gerçek olmakla birlikte, insanlar için henüz bir risk oluşturmamaktadır.

Songbird filminin konusu, COVID-19'un mutasyona uğrayıp daha tehlikeli bir hale geldiği ve "COVID-23" olarak adlandırıldığı yakın bir gelecekte geçmektedir. Hikaye, şu şekilde özetlenebilir: ABD'de hükümet, faşist bir polis devletine dönüşmüştür. İnsanlar, cep telefonlarıyla düzenli sıcaklık kontrolüne tabi tutulmakta ve COVID-23'e yakalananlar, "Q-Zone" veya "konsantrasyon kampları" olarak bilinen karantina kamplarına götürülmektedir. Nico, virüse karşı bağışıklığı sayesinde iki dünyaya da giriş yapabilen bir kuryedir. Kız arkadaşı Sara, evinde kalmak zorundadır ve Nico'nun onu görmesine izin verilmez. Sara'nın enfeksiyon kapmış olabileceği düşünüldüğünde, Nico onu kurtarmak için çaresizce bir yol arar.