Mezarlar

En iyi mezar modeli, kişisel tercihler ve bütçeye göre değişiklik gösterebilir. Ancak, dayanıklılık ve estetik açısından en çok tercih edilen mezar modelleri şunlardır: Granit Mezarlar: Mermerden daha sert ve dayanıklı bir malzemedir, uzun yıllar boyunca bozulmadan kalabilir. Mermer Mezarlar: Estetik bir görünüm sunar ve yazı ile motif işçiliğine uygundur. Lüks ve Özel Tasarım Mezarlar: Kişiye özel tasarlanabilir ve cam, metal, seramik gibi farklı malzemeler kullanılabilir. Mezar modeli seçerken, kullanılan malzemenin kalitesi, mezar taşının işçiliği ve mezarlığın koşulları gibi faktörler de göz önünde bulundurulmalıdır.

Yerüstü mezarları, genellikle kuru dağ iklimi ve tek taraftan esen rüzgar gibi nedenlerle, cesetlerin çürümesini önlemek amacıyla yapılır. Ayrıca, yerüstü mezarlarının yapılma sebeplerinden biri de dini inançlar olabilir; bazı toplumlarda ölülerin yaşayan yakınlarıyla acı ve tatlı günlerde beraber olduğuna inanılır ve bu nedenle yerüstü kabirleri tercih edilir.

Fethiye'deki kaya mezarları, Likya uygarlığının aristokratları ve yüksek rütbeli askerleri için yapılmıştır. Bu mezarların yüksek bir rakıma, ruhun tanrılara daha yakın olacağı inancıyla yapıldığı düşünülmektedir. Kaya mezarlarının tümü Helenistik dönemde yapılmıştır ve Fethiye'nin yaşadığı tüm medeniyetlere tanıklık etmiştir. Ayrıca, tarih araştırmacıları ve yazarlar bu yapıları inceleyerek Likya’nın ölüm ritüellerini ve aristokratik yapısını anlamaya çalışmaktadır. Fethiye'deki kaya mezarlarının neden yapıldığına dair başka bir bilgi bulunamamıştır.

Amasya Kral Kaya Mezarları, MÖ 302 yılından MÖ 26 yılına kadar Amasya'yı başkent olarak kullanan Pontus krallarına aittir. Bu krallar arasında: Kurucu Kral I. Mithridates Ktistes; I. Pharnakes; I. Mithridatis; Ariobarzanes; II. Mithridatis; III. Mithridatis; I. Farnakis bulunmaktadır. Mezarların bulunduğu bölge, "Krallar Vadisi" olarak da bilinir.

Kapadokya'da kral mezarı olarak kabul edilen bazı yapılar şunlardır: Çeç Tümülüsü: Nevşehir'in Göreme-Avanos hattında, Çeç Tepesi üzerinde yer alan bu tümülüsün, M.Ö. 331-36 yılları arasında hüküm süren Kapadokya Kralı Ariyaratis'e ait olduğu öne sürülmektedir. Yamanlı Kilise: Avanos'ta bulunan bu kilise, bölgedeki en eski kiliselerden biridir ve bir kral mezarı olduğu düşünülmektedir. Bu yapılar, kral mezarı olarak kabul edilse de, bilimsel kazı çalışmaları yapılamadığı için kesin bilgiler bulunmamaktadır.

En eski yeraltı mezarlarından bazıları şu yerlerde bulunmaktadır: Roma, İtalya. Lima, Peru. Paola, Malta. Ayrıca, Türkiye'de de Fethiye'deki Kayaköy Kaya Mezarlığı, Dalyan'daki Kaunos Kaya Mezarlığı ve Antalya'daki Myra Kaya Mezarlıkları gibi eski kaya mezarlıkları bulunmaktadır.

Peter ve Paul Kalesi'nde gömülü olan bazı kişiler: Rus imparatorları ve imparatoriçeleri. Ünlü mahkumlar. Ayrıca, kale içinde Decembrist mahkumların da mezarları bulunmaktadır.

Türkiye'de en çok görülen mezar tipi basit toprak mezarlardır. Anadolu'daki mezar tipleri 6 ana gruba ayrılır: 1. Basit toprak mezar. 2. Kaya oyuğu ve kaya aralığı mezarları. 3. Sandık mezar (lahit). 4. Küp mezarlar. 5. Oda mezar. 6. Yığma mezar.

Kore dolmenlerinin neden yapıldığına dair kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, mezar veya mabet olarak kullanılmış olabilecekleri düşünülmektedir. Mezar olarak kullanım: Bazı dolmenlerin zemininde yoni plakası bulunmuş olması, bu dolmenlerin mabet olarak değil, mezar olarak kullanıldığını düşündürmektedir. Mabet olarak kullanım: Bazı dolmenlerin zemininde yoni plakası bulunmuş olmasından yola çıkarak, bu dolmenlerin mabet olarak kullanıldığı düşünülmektedir. Dolmenlerin işlevi konusunda birçok tartışma olsa da, Kore Yarımadası’ndaki dolmenlerin mezar amacı ile yapıldığı kabul edilmektedir. Kore dolmenlerinin kökeni hakkında üç ana teori bulunmaktadır: Güneydoğu Asya’dan yayılma teorisi. Kuzey Asya’dan yayılma teorisi. Kore’de ortaya çıkma teorisi. Kore dolmenleri, 2000 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası Alanı olarak belirlenmiştir.

Hekimoğlu İbrahim'in mezarı, Ordu'nun Fatsa ilçesi Yassıtaş köyünde bulunmaktadır.

Antik taş mezarlar, ölüleri muhafaza etmek ve yas ile anma için bir odak noktası oluşturmak amacıyla yapılmıştır. Taş mezarların yapılmasının bazı nedenleri: Koruma: Taş, aşırı hava koşullarına ve zamana karşı dayanıklı bir malzeme olup, ölen kişinin hatırasını kalıcı bir şekilde yaşatmaya yardımcı olur. İnanç ve ritüel: Mezar taşları, ölen kişinin kimliğini, değerlerini ve inançlarını yansıtır; aynı zamanda ölülerin ruhlarının huzur içinde varlığını sürdürmesi için yapılan ritüellerin bir parçası olarak kullanılır. Sosyal statü: İşçilik ve malzeme kalitesi, özellikle nadir malzemeler kullanıldığında, kişinin sosyal statüsünü gösterebilir. Antik dönemde lahitler, hem ekonomik nedenler hem de malzeme temini nedeniyle en yaygın gömüt malzemesi olarak kullanılmıştır.

Diyarbakır'ın Ergani ilçesindeki Makam Dağı'nda Hz. Zülküf'ün makamı bulunmaktadır. Rivayete göre, Zülküf Peygamberin mezarı Eğil ilçesinde, makamı ise Ergani'dedir.

Roma kaya mezarlarının yapılma nedenleri arasında ölümden sonraki yaşama olan inanç ve sosyal statüyü yüceltme amaçları bulunmaktadır. İnanç: Kaya mezarları, Romalıların ölüleri gömme geleneklerinin bir parçasıydı ve bu mezarların yapımı, inançların etkisiyle ortaya çıkmıştır. Sosyal statü: Anıtsal mezarlar, ölen kişinin yaşarkenki konumunu yüceltmek ve ölümsüzleştirmek amacıyla yapılmıştır. Ayrıca, kaya mezarlarının yapımında ekonomik nedenler de etkili olmuştur. Kaya mezarları, aynı zamanda propaganda aracı olarak da kullanılmıştır.

Myndos Kapısı'nda bulunan tonozlu mezarlar, Roma ve geç Roma dönemine ait olup, o dönemde Halikarnassos'ta yaşayan zengin ailelerin sülale mezarlığı olarak inşa edilmiştir. Bu mezar yapıları, aynı zamanda Karya'da Helenistik dönemde sıkça görülen tonozlu oda mezar geleneğinin bir devamı olarak değerlendirilmektedir. Myndos Kapısı önündeki bu mezar grubunun oluşturulmasının bir diğer nedeni ise, kente gelen giden ziyaretçilerin bu yapıları görüp takdir etmelerinin, yaptıranlar için önemli olmasıdır.

Likyalarda mezarlara kaya mezarı denmesinin sebebi, bu mezarların kaya kütlelerine oyularak inşa edilmiş olmasıdır. Likyalılar, ölülerini onurlandırmak ve ruhlarının göğe daha kolay ulaşacağına inanmak için mezarlarını yüksek kayalıklara oymuşlardır. Likya kaya mezarlarının farklı tipleri vardır: Payeli mezarlar. Ev cepheli kaya oyma mezarlar. Tapınak cepheli kaya oyma mezarlar. Lahit mezarlar.

Mezarların içi, mezar türüne ve dönemine göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, oda mezarların içi genellikle şu özelliklere sahiptir: Koridor ve Odalar: Oda şeklindeki mezarlarda, 1,45 m derinliğinde bir koridor bulunabilir. Hediye Yerleşimi: Mezar eşyaları, mezar odasının güneybatı köşesine veya kuzey-batı duvarlarına bırakılır. Yön: Oda mezarlarda yön, doğu, güney-doğu veya güney olabilir. Görüntülü dedektörler, kaya mezar olup olmadığını ve mezarların içini tespit etmede kullanılabilir. Mezarların içini görmek için yapılan izinsiz kazılar yasa dışıdır.

Kral Kaya Mezarları'nın açılmama nedeni, kalıcı olarak kapalı olmalarıdır.

Oda mezarlarda bulunan eşyalar, mezarın sahibine ve dönemine göre değişiklik gösterir. Genellikle şu tür eşyalar yer alır: Seramik ve madeni eşyalar: Mezar odasına ahşap, seramik ve tunç eşyalar bırakılırdı. Takılar ve süs eşyaları: Tunç kemer ve fibulalar, zarif kakma mobilyalar gibi süs takıları bulunurdu. Ölü hediyeleri: Çeşitli boylarda tunç mutfak eşyaları, servis kapları, büyük kazanlar ve küçük içki kapları gibi ölü armağanları. İnsan ve hayvan figürleri: Antik çağda insanlar, dinsel öge olarak hayvan figürlerini kullanmış ve bu figürleri en kutsal saydıkları mezarlara işlemişlerdir. Ayrıca, oda mezarlarda cesetlerin yanı sıra yakılmış ölü külleri de bulunabilir.

Taş yığma mezarlarda genellikle şu tür buluntular yer alır: 1. Değerli Eşyalar: Mezar odasında heykeller, objeler ve diğer değerli eşyalar bulunabilir. 2. Lahit: Taş veya mermerden oyulmuş, ölülerin konulduğu sandık şeklinde lahitlere rastlanabilir. 3. Ölü Hediyeleri: Mezarlara, ölünün yakınları tarafından bırakılan hediyeler de eklenirdi. Ayrıca, taş yığma mezarların büyüklüğü, ölen kişinin toplum içindeki statüsünü gösterir.

Vampir mezarları, Orta Çağ döneminde vampir olduğuna inanılan kişilerin gömüldüğü özel mezarlardır. Bu mezarların bazı özellikleri şunlardır: 1. Yüzüstü Gömülme: Vampirlerin yeryüzüne dönmemesi için cesetler yüzüstü gömülürdü ve başlarının ve göğüslerinin üzerine büyük taşlar konulurdu. 2. Kazık Saplama: Mezardan çıkarılan vampirlerin cesetlerine kazık saplanırdı. 3. Haç Yerleştirme: Mezarların başına büyükçe bir kalastan yapılmış haç ve ölünün adı çakıyla bu haça yazılırdı. 4. İskeletlerin Şişmesi: Vampir cesetlerinin normalden fazla şişmesi ve damarlarının patlaması nedeniyle kıpkırmızı olması beklenirdi. 5. Hastalık Belirtileri: Bazı araştırmacılar, vampir olarak kabul edilen kişilerin iskeletlerinde iskorbüt, tüberküloz ve diğer hastalıkların belirtilerini bulmuşlardır.