Mezarlar

Çanakçı Kaya Mezarları'nda kimlerin yattığı hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, mezarların MS 2. yüzyıla, yani Roma İmparatorluğu dönemine tarihlendirildiği bilinmektedir. Çanakçı Kaya Mezarları, Mersin'in Erdemli ilçesinde, Kanlıdivane obruğunun 2 kilometre kadar batısında yer almaktadır.

Merdâvîc bin Ziyâr'ın mezarı, Tahran'ın güneyindeki Rey şehrinin Emin Abbad ilçesinin kuzeydoğusunda bulunan Gonbad-e Mardaviz'de yer almaktadır.

Kaya üzerinde baykuş işareti, tılsıma işaret eder ve genellikle yüksek yerlere yapılır. Bu işaretle ilgili diğer yorumlar şu şekildedir: Mezara bakar vaziyettedir ve bu mezar 2 adet olup birbirine geçmelidir. Yanlarında bir yaşlı meşe ağacı ve üzerinde bir kuş resmi olan bir taş vardır. Baykuş, son nokta işaretidir ve direkt gömüyü gözetir. Bazen kadın mezarı olarak yapılmıştır ve mezarda zihniyet eşyası vardır. Bu yorumlar, bilimsel bir temele dayanmamaktadır. Define işaretleri ve anlamları ile ilgili konularda bir uzmana danışılması önerilir.

Tepe mezarları, genellikle mezar odalarını korumak ve onurlandırmak amacıyla yapılır. Tepe mezarları, yapıldıkları döneme, tepenin ve mezar odasının biçimine, niteliğine, ölünün gömülüş şekline göre farklı çeşitlerde olabilir. Ayrıca, Şamanist Türk ve Moğol boylarında, Dünya Dağı'nı temsilen, “oba” adı verilen, taş yığınlarından kurgan (yapay tepe) oluşturma geleneği de yaygındır.

Kompozit mezarların dayanıklılığı, doğru montaj ve bakım ile 20-30 yıl arasında değişebilir. Bazı üreticiler, kompozit mezarlara 40 yıl garanti vermektedir. Kompozit mezarların ömrü, kullanılan malzemenin kalitesine ve çevresel koşullara bağlı olarak farklılık gösterebilir.

Kaunos'ta toplam 167 kral mezarı bulunmaktadır.

2025 yılında kayıp bir mezarın bulunduğu bilgisi mevcut belgelerde yer almamaktadır. Ancak, bazı kayıp mezarların bulunduğu yerler hakkında güncel bilgiler mevcuttur: Firavun 2. Thutmose'nin mezarı. Kayıp mezarların bulunduğu yerler zamanla değişebilir, bu nedenle güncel bilgiler için ilgili kaynakların takip edilmesi önerilir.

Tanrı Amun'un mezarı, Mısır'da bulunmaktadır. 2017 yılında Mısır Eski Çağlar Bakanlığı, Tanrı Amun'a ait yeni bir mezarlığın bulunduğunu açıklamıştır. Ayrıca, Tut Ankh Amun'un mezarı, Krallar Vadisi'nde yer almaktadır. Amenhotep II'ye ait mezar da Mısır'da bulunmaktadır. Mezarların tam konumu hakkında daha fazla bilgi için yerel rehberlerden veya yetkililerden destek alınması önerilir.

Zemin altı kaya mezarlarının ne zaman yapıldığına dair kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, bu mezarların genellikle zengin kişilerin tercih ettiği bir gömülme şekli olduğu bilinmektedir. Bazı zemin altı kaya mezarlarının, krallar hayatta iken yapılmaya başlandığı ve bu mezarlarda güneşin yaz ayındaki doğuşu ve batışı gibi unsurların hesaplandığı da belirtilmektedir. Zemin altı kaya mezarlarının tam olarak ne zaman yapılmaya başlandığına dair daha fazla bilgiye ulaşmak için tarihsel kaynaklara başvurulması önerilir.

Hititlerde kaya mezarlarının neden yapıldığına dair bazı olası nedenler: Ölümsüzlük ve kalıcılık arzusu. Dini ve kültürel nedenler. Stratejik konum. Ayrıca, Hititlerde ölü yakma geleneği de bulunmaktaydı ve kaya mezarlarının bazılarında ölüm ikonografisini ve ölü kültünü anlatan sahneler yer almaktaydı.

Mesih Paşa'nın türbesi, İstanbul Fatih'te, Mesih Mehmed Paşa Camii'nin kenarında bulunmaktadır. Mesih Mehmed Paşa Camii, Eski Ali Paşa Caddesi ile Mevkufatçı Sokağı’nın kesişiminde yer almaktadır. Ayrıca, Mesih Paşa'nın bir diğer türbesinin de Murad Paşa Camii haziresinde bulunduğu belirtilmektedir.

Eski Türklerin mezarlarının höyük şeklinde olmasının nedeni, bu yapıların kutsal mezarlar (kurganlar) olarak kabul edilmesidir. Bu tür mezarların höyük şeklinde oluşturulmasının diğer nedenleri arasında: Manevi ve ruhsal anlam: Kurganlar, manevi ve ruhsal anlamda önemli birer simge olarak kabul edilir. Kültürel gelenek: Şamanist Türk ve Moğol boylarında, Dünya Dağı'nı temsilen "oba" adı verilen, taş yığınlarından kurgan oluşturma geleneği yaygındır. Kurganlar, aynı zamanda geçmişteki liderleri ve ataları onurlandırmak amacıyla da yapılmıştır.

Kaya mezar ve kuyu mezar arasındaki temel farklar şunlardır: Giriş ve Yapı: Kaya mezar: Ana kayaya oyularak yapılan, genellikle tek veya çok odadan oluşan mezarlardır. Kuyu mezar: Taştan inşa edilmiş, yukarıdan girişi olan ve oval bir şekle sahip mezarlardır. Konum: Kaya mezar: Yüksek dağ yamaçları veya kayalık tepelere kurulan kalelerin yakınlarına yapılır. Kuyu mezar: Genellikle toprak altına veya kısmen toprak altına inşa edilir. Boyut: Kaya mezar: Boyutları, tek odalı olanlarda 4x1,5 m ile 1x2 m arasında değişir. Kuyu mezar: Derinlikleri 2 m'ye kadar ulaşabilir. Kapatma: Kaya mezar: Sahte kemer, sahte tonoz veya sahte kubbe ile kapatılır. Kuyu mezar: Sal taşlarıyla kapatılır.

Yığma mezarlar, çeşitli uygarlıklara aittir. Öne çıkan bazı örnekler: Frigler: Ankara, Afyon, Eskişehir gibi bölgelerde büyük tümülüsler (yığma mezarlar) bulunur. Lidyalılar: Manisa (Sardes) civarında zengin mezarlar (Bintepe Tümülüsleri) yer alır. Persler: Anadolu'nun iç ve batı bölgelerinde Zerdüşt etkili gömüler yapılır. Romalılar ve Helenistik Dönem: Anadolu genelinde taş mezar odalarıyla dikkat çeken tümülüsler bulunur. Urartular: Doğu Anadolu'da kayalara oyulmuş yapılar görülür. Ayrıca, tümülüs geleneğinin Makedonya'dan Anadolu'ya Frigler tarafından taşındığı bilinmektedir.

Çanakkale'de birçok önemli kişinin ve askerin mezarı bulunmaktadır. İşte bazıları: Sarıcaali Türbesi: Sarıcaali Türbesi, Sarıca Sultan'a ait mezarı ve haziresini içerir. Yedierenler Türbesi: Çanakkale'nin Kemel köyü sınırları içinde yer alır ve çevresine hükmeden bir konumda altı adet mezar bulunur. Süngübayırı Şehitliği: Tarihi Gelibolu Yarımadası'nda, 600'e yakın şehidin gerçek mezarlarının bulunduğu bir şehitliktir. Mehmet Çavuş Mezarı: Savaş sırasında ağır yaralıların getirildiği ve ilk yardımın yapıldığı Sargı Yeri'nde yer alır. Sadrazam Hafız İsmail Paşa Kabristanı: Fatih Camii haziresindedir. Ayrıca, Assos Antik Kenti'nde 1800 yıllık bir anıt mezar da bulunmaktadır.

Dara Antik Kenti, Mardin'in 30 km güneydoğusunda, Oğuz Köyü'nde yer almaktadır. Büyük İskender'in mezarı ise kesin olarak belirlenememiştir. Bazı iddialar, İskender'in mezarının İskenderiye'deki Nabi Daniel Camii'nde veya El-Shatby'deki Latin mezarlığı olarak bilinen bir bölgede olabileceğini öne sürmektedir.

Mısır'da kaç tane mezar kazıldığına dair kesin bir sayı vermek mümkün değildir. Ancak, son yıllarda yapılan bazı önemli keşifler şunlardır: 2023 yılında, Mısır'ın Yukarı Mısır bölgesindeki Minya vilayetinde, Roma, Pers, Bizans ve Kıpti dönemlerine ait 32 kalker mezar keşfedildi. 2021 yılında, Nil Deltası'nda, yaklaşık 5 bin yıl öncesine ait 110 antik mezar ortaya çıkarıldı. 2025 yılında, Anubis Dağı'nda, antik Mısır'ın bilinmeyen bir kralına ait 3 bin 600 yıllık bir mezar odası bulundu. Bu keşifler, Mısır'da devam eden arkeolojik çalışmaların sadece birkaç örneğidir.

KV56, Mısır'daki Firavun Mezarları Vadisi'nde (Valley of the Kings) bulunan bir antik Mısır mezaridir. Bu mezar hakkında bazı bilgiler: Keşif: 1908 yılında İngiliz arkeolog Edward Ayre tarafından Theodore Davis adına keşfedilmiştir. Boyut: 39,25 m² alana sahiptir. İçindekiler: Mezar, Kraliçe Taousert ve Firavun Seti II'ye ait eşyalarla bulunmuştur. KV56, "Altın Mezar" (Gold Tomb) olarak da bilinir, çünkü Mısır'da daha önce keşfedilen en büyük altın takı koleksiyonuna sahiptir.

Horasan, mezarlarda şu nedenlerle kullanılmıştır: Dayanıklılık: Zamanla sertleştiği için yapıların yüzyıllar boyunca sağlam kalmasını sağlar. Suya ve neme direnç: Yer altı mezarlarında ve lahitlerde su sızmasını önler. Tarihi dokuyu koruma: Özellikle eski dönemlerde yapılan mezarlarda kullanılan taşlarla uyum sağlar. Horasan, ayrıca defineleri gizlemek veya kaya mezarların girişlerini kapatmak için de kullanılmıştır.

Kızılbel ve Karaburun tümülüslerinin ortak özellikleri şunlardır: Konum: Her iki tümülüs de Antalya'nın Elmalı ilçesinde yer almaktadır. Tarih: M.Ö. 6. yüzyıla tarihlenmektedirler. Mimari Yapı: Toprakla örtülmüş höyük biçiminde yapılmışlardır. Altında büyük taş bloklarla inşa edilmiş mezar odaları bulunmaktadır. İç Dekorasyon: Mezar odalarında freskler bulunmaktadır. Freskler, dönemin sosyal, dini ve kültürel yapısını yansıtmaktadır. Ayrıca, Kızılbel ve Karaburun tümülüslerinde bulunan ikonografik unsurlar, güçlü bir Pers karakteri sergilemektedir.