Mesnevi

İran edebiyatında en çok kullanılan tür hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, İran edebiyatında öne çıkan bazı edebi türler şunlardır: Gazel. Mersiye. Ayrıca, İran edebiyatı, kahramanlık şiiri, saray şiiri, mistik ve moral eserler, lirik şiirler gibi farklı türlerde de önemli eserler içermektedir.

Sümbülzade Vehbi'nin en önemli eserleri arasında şunlar sayılabilir: Tuhfe-i Vehbi. Lutfiyye-i Vehbi. Nuhbe-i Vehbi. Divan. Şevk-engiz.

"Mesneviden ders aldım" ifadesi, Mevlana Celaleddin Rumi'nin "Mesnevi" adlı eserinden ruhsal, ahlaki veya manevi öğretiler edinildiğini ifade eder. Bu eser, insanın ruhsal ve ahlaki gelişimi, sevgi, hoşgörü, sabır gibi konularda rehberlik eder. Ayrıca, bu ifade kişinin kendi yaşamına dair derinlemesine bir düşünce ve içsel bir dönüşüm geçirmiş olabileceğini de ifade edebilir.

Evet, Harnâme bir mesnevidir. 126 beyitten oluşan Harnâme, mesnevi nazım şekliyle yazılmıştır.

Mesnevi ve Divan Edebiyatı arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Mesnevi: - Nazım Biçimi: Aruzun kısa kalıplarıyla yazılan, beyitlerle oluşturulan ve her beytin kendi arasında kafiyeli olduğu bir nazım biçimidir. - Konu Çeşitliliği: Aşk, din, tasavvuf, ahlak, tarih gibi çeşitli konuları işler. - Masal Havası: Olaylar masal havasında anlatılır, yer ve zaman belirsizdir. - Bölümler: Genellikle tevhid, münacat, naat, miraciye gibi bölümler içerir. 2. Divan Edebiyatı: - Genel Tanım: Divan şairlerinin eser verdiği daha geniş bir edebi geleneği ifade eder. - Nazım Şekilleri: Gazel, kaside, mesnevi gibi çeşitli nazım şekillerini içerir. - Lirizm ve Anlatım: Genellikle lirik ve süslü bir dil kullanılır. Özetle, mesnevi belirli bir nazım şekli iken, divan edebiyatı daha geniş bir edebi geleneği kapsar.

Mesnevi'nin bazı özellikleri: Kafiye: Her beytin kendi içinde kafiyeli olması (aa, bb, cc, dd...). Konu sınırlaması: Konu sınırlaması yoktur; aşk, din, ahlak, savaş, mizah gibi çeşitli konularda yazılabilir. Yer ve zaman: Olayların geçtiği yer ve zaman belirsizdir. Olağanüstülük: Doğaüstü ve olağanüstü davranışlar içerir. Anlatım: Akıl ve mantık ölçülerini aşan olaylar masal havasında anlatılır. Beyit sayısı: Beyit sayısı sınırsızdır, binlerce beyitten oluşan mesneviler vardır. Bölümler: Genellikle besmele, dibace, tevhid, münacat, naat, miraciye, sebeb-i telif, âgâz-ı dâstan, hatime bölümlerinden oluşur. Didaktiklik: Özellikle tasavvufi ve ahlaki mesnevilerde okuyucuya öğüt verme, doğru yolu gösterme amacı vardır.

Mesnevinin en ünlüsü olarak Mevlana'nın 25.700 beyitten oluşan Mesnevi eseri gösterilebilir. Ayrıca, Fuzuli'nin 1535'te yazdığı Leyla ile Mecnun ve Şeyh Galip'in Hüsn ü Aşk adlı mesnevileri de ünlü eserler arasındadır.

Mesnevi'de aşk anlatılmasının bazı nedenleri: Tasavvufun temel taşı: Aşk, tasavvufun ana konularından biridir ve Mesnevi'nin çıkış noktasıdır. Evrensel dil: Mevlana, aşkın evrensel bir dil olduğunu savunur. Öğretici dil: Mesnevi, genellikle hikayeler aracılığıyla öğretici bir dil kullanır. Sembolizm: Mesnevi'de birçok sembol ve alegori kullanılır.

Rebâbnâme, Sultan Veled tarafından 1301 yılında Farsça olarak kaleme alınmış bir mesnevidir. Rebâbnâme'de ayrıca: Rebabın inleyişindeki aşk derdinin dile getirilmesi; Tüm eşyanın ve rebabın Allah'ı tespih etmesi; Aşkın hem şükrü hem de şikayeti gerektirmesi; İnsanın yokluk âleminden varlık âlemine gelişi; Rüzgar ve sözün aslı; Asıl farklılığın ruhlarda olup cisimlerde olmaması; Fikrin amelden üstünlüğü; Dünyanın kimine harami, kimine kılavuz kesilmesi; Evliyanın isyanının halkın itaatinden üstünlüğü; Her harfin ayrı bir manasının olması gibi konular işlenmiştir. Eser, Mesnevî-i Ma‘nevî'nin anlaşılması güç kısımlarını açıklaması bakımından bir Mesnevî şerhi olarak da kabul edilmiştir.

Mesnevi'nin en iyi çevirisi konusunda kesin bir görüş birliği yoktur, ancak bazı öne çıkan çeviriler şunlardır: Şefik Can Çevirisi: Ötüken Neşriyat tarafından yayımlanan, Şefik Can'ın Mesnevi tercümesi, eserin modern Türkçeye en uygun versiyonlarından biri olarak kabul edilir. Reynold Alleyne Nicholson Çevirisi: 1926-34 yılları arasında yayımlanan, Nicholson'un metin, tercüme ve şerh içeren çalışması, akademik çevrelerce başarılı bir çalışma olarak değerlendirilir. Coleman Barks Uyarlamaları: Nicholson'un çevirisini esas alarak yaptığı uyarlamalar, Mesnevi hikayelerini daha anlaşılır bir hale getirdiği için dikkat çeker. Abdülbaki Gölpınarlı Tercümesi: Her ciltte önce 5-10 beyitlik birebir metin verilir, sonrasında ise şerhi yapılır. Mesnevi'nin farklı çevirilerini okuyarak en uygun versiyonu belirlemek daha doğru olabilir.

Mihnet-Keşân, Keçecizâde İzzet Molla'nın 1823-1824 yılları arasında kaleme aldığı 4182 beyitlik bir mesnevidir. Eserde, İstanbul-Keşan güzergâhı üzerinde görülen kasabaların, Keşan'ın ve yakın çevresinin sosyo-ekonomik özellikleri, yerel halkın yaşayış biçimleri üzerine çeşitli bilgiler ve şairin gözlemleri bulunmaktadır. Mihnet-Keşân, gerçekçi tasvirler, kronolojik olay örgüleri, modern hikâyeleri andıran anlatım tarzı ile edebiyatta hatırat türünün öncüsü olarak kabul edilir.

Türk edebiyatındaki ilk mesnevi, Balasagunlu Yusuf tarafından 1069-1070 yılları arasında yazılan Kutadgu Bilig adlı eserdir.

Bahadır Yenişehirlioğlu'nun yorumuyla Hazreti Mevlana'nın Mesnevisi'nden hikayelerin yer aldığı "Mesnevi'den Hikayeler" programı 30 bölümden oluşmaktadır.

Bülbülzade Abdullah Edip Efendi'nin eserleri arasında şiirler ve aruz vezniyle yazılmış eserler bulunmaktadır. Bülbülzade Eğitim Sağlık ve Dayanışma Vakfı ise çeşitli alanlarda çalışmalar yürütmektedir. Bunlar arasında akademik çalışmaların desteklenmesi, bilimsel toplantılar, konferanslar, seminerler ve çalıştaylar düzenlenmesi, fakir ve yardıma muhtaç öğrencilere yönelik çalışmalar yer almaktadır. Bülbülzade Abdullah Edip Efendi'nin eserlerinin tam listesine ulaşılamamıştır. Daha fazla bilgi için Bülbülzade Eğitim Sağlık ve Dayanışma Vakfı'nın resmi web sitesi olan bulbulzade.org.tr ziyaret edilebilir.

İskender Pala'nın Leyla ile Mecnun'u neden yazdığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, İskender Pala'nın "Leyla ile Mecnun" hakkında yazdığı bazı etkinlikler şunlardır: Başakşehir Kültür Sanat Söyleşileri. Küçükçekmece Belediyesi'nin "Aşkın Gizli Tarihi" etkinliği.

Mesnevî'nin ilk beyti, Mevlana Celaleddin Rumi tarafından kaleme alınmış olup, "Dinle, bu ney neler hikâyet eder, ayrılıklardan nasıl şikâyet eder" anlamına gelen "Bişnev in ney çün hikâyet mîküned Ez cüdâyîhâ şikâyet mîküned" şeklindedir. Bu beyit, Mesnevî-i Şerif'in özünü oluşturur ve ney'in ağzından ayrılık ve vatan özlemini anlatır.

Hüsrev-ü Şirin mesnevisi, mesnevi nazım türünde kaleme alınmıştır. Bu tür, aşk ve macera temalı eserlerle karakterizedir.

Mesnevi ve gazel nazım biçimleri arasındaki temel farklar şunlardır: Mesnevi: Uyak düzeni: Her beyit kendi arasında uyaklıdır (aa / bb / cc / dd...). Konu: Aşk, tasavvuf, kahramanlık, savaş gibi konuları işler. Uzunluk: Divan edebiyatının en uzun nazım biçimidir. Bentler: Genellikle beş dizeli bentlerden oluşur. Gazel: Uyak düzeni: "aa, ba, ca, da, ..." biçimindedir. Konu: Âşk, şarap, ayrılık, hasret, zamandan yakınma, felsefi-didaktik düşünceler, din ve tasavvuf gibi konuları işler. Uzunluk: En az beş, en fazla on beş beyitten oluşur. Bentler: Dize ortalarında iç uyaklı olan ve dörtlük haline getirilebilen gazellere "musammat gazel" denir.

Mesnevî, 25.632 beyitten oluşmaktadır.

Gülşehrî'nin Feleknâme adlı eseri, mesnevi türündedir. Ayrıca, Feleknâme'nin edebiyat türü olarak "deneme" kategorisinde de değerlendirilebileceği belirtilmektedir.