Kaside

Türk edebiyatında ilk kaside, 13. yüzyılda Mevlânâ'ya aittir.

En güzel kasideler arasında şunlar öne çıkmaktadır: 1. "Senin Hicranı Aşkınla" ve "Derdime Vakıf Değil" kasideleri, Hafız İsmail Coşar'ın yorumuyla. 2. "Nar-ı Kaside" adlı eser, çeşitli kasideleri içermektedir ve bu kasideler arasında "Ne Olur Allah'ım" ve "Bülbül Kasidesi" gibi parçalar bulunmaktadır. 3. Nefi, Fuzuli ve Baki gibi şairlerin kaleme aldığı kasideler, edebiyat dünyasında en ünlü ve güzel kasideler arasında yer almaktadır.

Gazel ve kaside nazım biçimleri arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Konu ve Amaç: Gazel, aşk, doğa, şarap gibi bireysel ve lirik konuları işlerken; kaside övgü ve yergi amacı taşır, din ve devlet büyüklerini övmek için yazılır. 2. Beyit Sayısı: Gazel genellikle 5-15 beyitten oluşurken, kaside 33-99 beyit arasında değişir. 3. Kafiye Düzeni: Her iki nazım biçiminde de kafiye düzeni "aa, ba, ca, da..." şeklindedir. 4. Bölümler: Gazel, matla ve makta gibi bölümlerden oluşurken, kaside nesib, girizgâh, methiye, fahriye ve dua gibi bölümlere ayrılır. 5. Redif Kullanımı: Gazellerde ahenk sağlamak için redif sıkça kullanılırken, kasidelerde daha çok sanatlı söyleyiş ve uzunluk ön plandadır.

Ahmet Fakih'in "Çarhnâme" adlı eseri, kaside nazım biçimiyle yazılmıştır.

Divan edebiyatında kaside, 13. yüzyılda Türkler tarafından kullanılmaya başlanmıştır.

"Güneş Kasidesi" adlı eser, Ahmed Paşa'ya aittir.

Makta ve matla Divan edebiyatında şiirin beyitleriyle ilgili terimlerdir. Makta, bir gazel veya kasidenin son beytine verilen addır. Matla ise bir şiirin ilk beytine denir.

Kaside ve gazel, farklı amaçlarla ve konularda yazıldığı için farklıdır. Kaside genellikle din ve devlet büyüklerini övmek amacıyla yazılan uzun şiirlerdir. Gazel ise aşk, kadın, şarap gibi bireysel ve lirik konuları işler.

Makta beyit, edebiyatta gazel ve kasidenin son beyti anlamına gelir.

En güzel Kürtçe kasideleri söyleyen sanatçılar arasında Hafız Menduh öne çıkmaktadır.

9789752940307 ISBN numarasına sahip kitap, "Kaside-i Bürde Şerhi Havas ve Esrarı" adlı eserdir ve yazarı İmam Busıri'dir.

Hürriyet Kasidesi, romantizm akımına aittir.

Tahmis şiiri, bir gazel veya kasidenin beyitlerine aynı ölçü ve uyakla üç dize eklenerek oluşturulur. İşte tahmis şiiri yapmanın adımları: 1. İlk Üç Beyit: Şiirin başında yer alan ilk üç beyit, genellikle bir başka şairin yazdığı orijinal beyitlerdir. 2. Dört Beyitlik Ekleme: Şair, bu ilk üç beyite dört beyitlik bir ek ekler. 3. Kafiye Düzeni: Eklenen dört beyitte de, ilk üç beyitteki kafiye düzeni devam eder. 4. Bütünlük: Tahmis, orijinal şiirin anlamını geliştirir veya yeni bir boyut kazandırır.

Maraş'ın en büyük kasidesi, Arapların en büyük kaside ve hiciv üstatlarından biri olan el-Mütenebbî tarafından Seyfüddevle'nin Maraş'ı yeniden inşa etmesi vesilesiyle yazılan 45 beyitlik Maraş Kasidesi'dir.

Naat ve kaside arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Konu: Naat, Hz. Muhammed'i öven ve O'ndan şefaat dileyen şiirlere verilen isimdir. 2. Beste: Naatlar, hem besteli hem de bestesiz olabilirken, kasideler genellikle bestesiz formdadır. 3. Kullanım Alanları: Naatlar, camilerde mevlid merasimlerinde okunurken, kasideler dergahlarda ve dinî müzik konserlerinde de yer alabilir.

Köşkleri anlatan kasidelere "dâriye" veya "kasriye" denir.

Kürtçe'de en çok sevilen kasidelerden biri "Kani Muhammed Mustafa" olarak bilinmektedir.

Kasidenin fahriye bölümü, şairin kendisini ve şiirini övdüğü kısımdır.

Mirâciyye genellikle kaside veya mesnevi nazım biçimleriyle yazılmıştır.

Makta iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Hat Sanatında: Kamış kalemlerin uçlarını yontmaya yarayan, fildişi veya kemikten yapılmış bir araçtır. 2. Edebiyatta: Gazel ve kasidelerin son beytini ifade eder.