Karpuz

İzmir'de karpuz ekimi genellikle nisan sonu veya mayıs başı yapılır. Karpuz ekimi için en uygun zaman, toprak sıcaklığının en az 12 derece olduğu ilkbahar mevsimidir.

Dünyada toplam 1200 karpuz çeşidi bulunmaktadır. Türkiye'de ise bazı popüler karpuz çeşitleri şunlardır: Diyarbakır Karpuzu: Büyük boyutu ve tatlılığıyla ünlüdür. Adana Karpuzu: Sulu ve lezzetli olmasıyla bilinir. Crimson Sweet: Dünyada yaygın olarak yetiştirilen bu çeşit, Türkiye'de de popülerdir. Sugar Baby: Küçük boyutlu, koyu yeşil kabuklu ve tatlı bir çeşittir. Charleston Gray: Uzun oval şekilli, açık yeşil kabuklu bir çeşittir.

Karpuzun iyisinin nasıl anlaşılacağına dair bir atasözü bulunamamıştır. Ancak, karpuzun iyi olup olmadığını anlamak için şu yöntemler kullanılabilir: Çatlaklar ve kahverengi noktalar: Örümcek ağına benzer çatlaklar ve kahverengi noktalar, karpuzun arılar tarafından ziyaret edildiğini ve olgunlaştıkça daha lezzetli olacağını gösterir. Alt bölgenin sarılığı: Karpuzun alt kısmı ne kadar sarı ise, karpuz o kadar lezzetlidir. Boyut ve ağırlık: Karpuz ne çok büyük ne de çok küçük olmalı, ayrıca boyutuna göre ağır olmalıdır. Sapın durumu: Kurumuş sap, karpuzun olgun ve lezzetli olduğunu gösterir. Kabuktaki böcek izleri: Böcekler, kıvama gelmiş karpuzları tercih eder, bu da hafif aşınmış kabuğun tercih edilebileceğini gösterir.

Karpuzun en iyi zamanı, Mayıs, Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarıdır. Karpuz, yaz meyvesidir ve bu aylarda hasat edilmeye başlanır. Ancak, karpuzu bu aylar dışında da tezgahta görmek mümkündür; genellikle Mart ve Nisan ayında satılan karpuzlar İran gibi ülkelerden ithal edilmektedir.

İran karpuzunun neden daha iyi olduğuna dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, İran karpuzunun bazı özellikleri şunlardır: Erken yetişme: İran'da iklim koşulları nedeniyle karpuzlar erken yetişebilir. Tatlılık: Kumda yetişmesi nedeniyle tadı tatlı ve lezzetli olarak tanımlanır. Çeşitli türler: İran'da 1200'den fazla karpuz çeşidi bulunmaktadır. İhracat uygunluğu: B32, Mikado ve İyon Geni gibi türler, kalın kabukları ve yüksek dayanıklılıkları sayesinde ihracat için uygundur. Ayrıca, İran karpuzunun potasyum, magnezyum, A, B ve C vitaminleri içerdiği ve birçok hastalığın tedavisinde faydalı olduğu belirtilmektedir. Karpuzun lezzeti kişisel tercihlere göre değişebilir.

1 dilim karpuz (yaklaşık 300 gram) ortalama 90 kalori içerir. Kalori değeri, dilim kalınlığına göre değişebilir: Orta kalınlıkta bir dilim karpuz yaklaşık 105 kalori değerindedir. İnce bir dilim karpuz ise ortalama 90 kalori değerindedir. Kalın bir dilim karpuz (yaklaşık 400 gram) ortalama 120 kalori içerir. 100 gram karpuz ise yaklaşık 30 kalori içerir. Karpuz, düşük kalori içeriği ve yüksek su oranı sayesinde kilo aldırmaz.

AMC-TR'nin Leanca F1 karpuz tohumunun meyve verme süresi, hava koşullarına bağlı olarak 85 gündür. Ancak, karpuzun olgunlaşma süresi toprağın verimine ve iklime göre değişiklik gösterebilir.

Japonların Dansuke karpuzu nasıl yetiştirdiğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, genel olarak karpuz yetiştirme süreci şu adımları içerir: 1. Toprak Hazırlığı: Yağışlar gelmeden önce toprak sürülmeli ve mineral açısından zengin bir toprak oluşturulmalıdır. 2. Ekim: Tohumlar, aralarında 75 cm olacak şekilde toprağa gömülür. 3. Bakım: Tohumlar çimlenene kadar bol sulama yapılmalı, büyüme evresinde nemli bir ortam sağlanmalıdır. 4. Hasat: Tohum ekiminden yaklaşık 90 gün sonra, fidenin çiçeklenmesinden ise 50 gün sonra hasat yapılabilir. Dansuke karpuzunun özel bir yetiştirme yöntemi olup olmadığı hakkında daha fazla bilgiye ihtiyaç vardır.

1 adet karpuz fidesinin ne kadar yer kapladığı, karpuz yetiştirme yöntemine ve karpuz çeşidine bağlı olarak değişir. Sıra usulü karpuz yetiştiriciliğinde, fideler arasında 75 cm, sıralar arasında ise 2 metre mesafe bırakılır. Özetle: Sıra usulü: Fideler arasında 75 cm, sıralar arasında 2 metre. Ocak usulü: Her ocağa 2-3 fide. Çukur usulü: Fideler 3-4 metre ara ile, 1 metre uzunluğunda, 50 cm genişliğinde ve 50 cm derinliğinde açılan çukurlara dikilir.

Karpuz için en iyi gübreleme yöntemi, toprağın karakterine ve zenginliğine göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak, karpuz yetiştiriciliğinde şu gübreleme önerileri dikkate alınabilir: Yanmış ahır gübresi: Dekar başına 5-6 ton uygulanabilir. Azot gübresi: Dekar başına 15 kg azot (N) verilmelidir. Fosforlu gübre: Dekar başına 30 kg fosforlu gübre (P2O5) uygulanmalıdır. Potaslı gübre: Dekar başına 20 kg potaslı gübre (K2O) verilmelidir. Bu gübreler, ekim veya dikim öncesinde, çiçeklenme aşamasında ve meyveler ceviz büyüklüğüne geldiğinde üçe bölünerek verilmelidir. Ayrıca, magnezyum, potasyum, kalsiyum, bor ve demir gibi mikro elementlerin de eksikliği durumunda takviye yapılması gerekebilir. Gübreleme yapmadan önce toprak analizi yaptırılması önerilir. Karpuz yetiştiriciliğinde gübreleme hakkında daha fazla bilgi için Tarfin Mobil uygulaması veya satış noktaları ile iletişime geçilebilir.

Seydişehir'de karpuzların ucuz olmasının birkaç nedeni vardır: İlk hasat döneminde düşük fiyatlar: Sezona düşük fiyatlarla başlanması, üreticilerin tarlada kalma riskiyle karşı karşıya kalmasına neden olmuştur. Aşırı ekim: Ülke genelinde karpuz ekiminin fazla yapılması, fiyatları düşürmüştür. Nakliye maliyetleri: Nakliye fiyatlarının yüksek olması, fiyatların düşmesine yol açmıştır. Ancak, son günlerde talep artışı ve hava şartlarının elverişli seyretmesiyle birlikte fiyatlar yükselmiştir.

Karpuzun sert olması için yapılması gerekenler: Simetrik ve ağır bir karpuz seçmek: Boyutuna göre ağır olan karpuzlar, yeterince olgun ve sulu olur. Kabuğun mat ve sert olmasına dikkat etmek: Parlak değil, mat yüzeyli karpuzlar tercih edilmelidir. Sapın kahverengi olmasını kontrol etmek: Kahverengileşmiş sap, karpuzun olgun olduğunu gösterir. Karpuza hafifçe vurarak ses kontrolü yapmak: Sert bir ses, karpuzun iyi olduğunu gösterir. Karpuzun sertleşmesi için yapılabilecek özel bir işlem bulunmamaktadır.

Sarı karpuzun bazı farkları: Renk: Sarı karpuz, içi sarı olan bir karpuz çeşididir. Tat: Sarı karpuzun tadı, kırmızı karpuza kıyasla daha tatlıdır ve kayısıyı anımsatır. Besin değeri: Sarı karpuz, kırmızı karpuza göre daha yüksek miktarda A ve C vitamini, ayrıca potasyum ve sodyum içerir. Antioksidanlar: Sarı karpuz, beta karoten ve diğer güçlü antioksidanlar bakımından zengindir. Kalori: Sarı karpuzun kalori oranı, kırmızı karpuza göre daha düşüktür.

En iyi karpuz cinsi, kişisel tercihlere ve beklenen özelliklere bağlıdır. Ancak, bazı karpuz türleri ve çeşitleri öne çıkmaktadır: Bradford Karpuzu: Tatlılığı ile bilinen bir türdür ve Brix skalasına göre 12,5 tatlılık değerine sahiptir. Erkek Karpuz: Uzun ve oval şekilli karpuzlar olarak bilinir ve genellikle daha sulu olur. Dişi Karpuz: Yuvarlak şekilli karpuzlar olarak bilinir ve daha tatlı olur. Karpuz seçerken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar: Kabuktaki Örümcek Ağı Görünümleri: Kabukta örümcek ağına benzer çatlaklar ve kahverengi noktalar, karpuzun lezzetli olduğunu gösterebilir. Alt Kısmın Rengi: Karpuzun alt kısmının (tarla izi) sarı olması, olgun ve lezzetli olduğunu işaret eder. Sapın Durumu: Kurumuş sap, karpuzun olgun olduğunu gösterir.

Adana karpuzunda ilk hasat, normalde mayısın ilk iki haftasında gerçekleştirilir. 2025 yılında ise don ve kuraklık gibi olumsuz koşullar nedeniyle rekoltede düşüş beklenmekle birlikte, hasadın yine mayısın sonu veya haziranın ilk haftasında yapılması öngörülmektedir.

Karpuz sürme işlemi, genellikle ilkbahar sonunda, toprak ısındığında yapılır. İlkbaharın sonlarına doğru, toprak sıcaklığı 12 derecenin üzerine çıktığında karpuz ekimi yapılabilir. Karpuzların düzenli olarak sulanması, özellikle meyve büyüklüğü 5 cm'yi aştıktan sonra, 15 günde bir yapılmalıdır. Karpuzların hasat edilmesi için gereken süre, bölgeye ve karpuzun türüne bağlı olarak genellikle 100 ila 120 gün arasındadır. Bu bilgiler ışığında, karpuz sürme işleminin belirli bir sıklığı yoktur, ancak toprak sıcaklığı ve karpuzların büyüme durumu göz önünde bulundurularak yapılmalıdır.

Starburst karpuzu, ekimden sonra 110-115 gün içinde olgunlaşır ve hasat edilebilir. Karpuzun olgunlaşma süresi, bölgeye ve karpuzun cinsine göre 100 ile 120 gün arasında değişebilir.

Bir karpuzdaki su oranı yaklaşık %92'dir.

İyi bir karpuzun sapı şu özelliklere sahip olmalıdır: Kuru sap: Karpuzun sapı kurumuşsa, bu olgun bir karpuza işaret eder. Yeşil sap: Sapın rengi yeşilse, karpuz henüz olgunlaşmadan toplanmıştır. Bu yöntem, karpuzun olgunluğu ve lezzeti hakkında bilgi verir.

Karpuz yetiştirmek için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Malzeme temini: Geniş ve derin bir saksı, karpuz çekirdeği veya fidesi, kumlu toprak gereklidir. 2. Toprak hazırlığı: Kumlu toprak havalandırılmalı ve ekimden önce bir gün bekletilmelidir. 3. Ekim: Saksının ortasına 3 adet çekirdek yerleştirilip üzeri biraz toprakla örtülmeli ve can suyu verilmelidir. 4. Bakım: Sulama: Tohumlar çimlenene kadar bol su verilmeli, büyüme evresinde toprak nemli tutulmalıdır. Gübreleme: Organik gübreler kullanılabilir. Güneş ışığı: Saksı güneş gören bir konuma yerleştirilmelidir. Sıcaklık: Toprak sıcaklığı ortalama 12 derece olmalıdır. 5. Fide transferi: Saksıda büyüyen fide, bahçe gibi daha geniş bir alana alınabilir. Karpuz, soğuk ve kurak bölgelerde yetiştirilemez.