İrade

"Demir İrade" ifadesi, çok güçlü ve kararlı bir iradeyi ifade etmek için kullanılan bir deyimdir. Bu deyim, Orison Swett Marden'in "Hırs ve Demir İrade" adlı kitabında da geçmektedir. Bu bağlamda, "Demir İrade" şu konuları kapsamaktadır: - Hırsın doğru yönlendirilmesi; - Engeller karşısında yılmadan ilerleme; - İradenin ve kararlılığın geliştirilmesi.

Bilmeden ve istenmeden irade ile beyan arasında oluşturulan uyuşmazlık, "yanılma" (hata) olarak adlandırılır. Yanılma, kişinin bir hukuki işlem yaparken iradesini oluştururken istemeyerek beyanda bulunması durumudur.

Cebriyecilik ve Kaderiyecilik arasındaki temel fark, insanın iradesi ve kaderinin belirlenmesinde Allah'ın rolüne bakış açılarıdır. Cebriyecilik, insanın yaptığı işleri tamamen Allah'ın takdirine bağlar ve insanın irade ve seçme serbestisini reddeder. Kaderiyecilik ise, insanın yaptığı bütün işlerin tamamen kendi iradesinden kaynaklandığını savunur.

"Aşk ve İrade" kitabı, Rollo May tarafından yazılmış olup, aşk ve irade kavramlarını ele alarak insan doğasının derinliklerine inmektedir. Kitapta anlatılan konular arasında: - Aşkın farklı türleri: Eros, philia ve agape gibi aşk türlerinin tanımlanması ve hayatımızda nasıl yer aldıklarının açıklanması. - İradenin anlamı: İnsanın kendi hayatını yönlendirebilme kapasitesi, seçim yapma özgürlüğü ve sorumluluk alma cesareti olarak vurgulanması. - Modern toplumun etkileri: Teknolojinin ve modern yaşamın, insan ilişkileri ve bireysel özgürlük üzerindeki etkilerinin tartışılması. - Bireysel kimlik: Kişinin kendini sevmesi ve kabul etmesinin, sağlıklı ve tatmin edici ilişkilerin temeli olduğunun vurgulanması.

"Yeryüzü ve İradenin Düşleri" kitabı, Gaston Bachelard tarafından yazılmış ve Ketebe Yayınları tarafından yayımlanmıştır. Kitap, maddenin insanın hayal gücü üzerindeki etkisini ve irade ile imgelemin zengin dünyasını ele almaktadır. Bachelard, maddenin dirençli yapısının insanda iradeyi tetiklediğini ve hayal gücünü çalışmaya yönlendirdiğini savunur.

İrade ve disiplin farklı kavramlardır, ancak birbirleriyle yakından ilişkilidirler. İrade, bir kişinin kendi kararlarını alabilme, isteklerine hakim olabilme ve hedeflerine ulaşmak için gerekli motivasyonu sağlama yeteneğidir. Disiplin ise, bireyin kendini kontrol edebilme, belirli kurallara uyma ve düzenli bir yaşam tarzı sürdürme yeteneğidir. Dolayısıyla, irade, disiplinin motivasyonel yönünü temsil ederken, disiplin iradenin eyleme geçmesini sağlar.

İrade hürriyeti kavramı, çeşitli filozoflar tarafından savunulmuştur: 1. Arthur Schopenhauer: İrade kavramını felsefesinin temel ilkesi haline getirmiş ve iradenin tüm gerçekliğin özü olduğunu savunmuştur. 2. Friedrich Nietzsche: Güç istenci kavramını öne sürerek, iradenin yaşamın ve dünyanın özü olduğunu belirtmiştir. 3. Jean-Paul Sartre: Varoluşun özden önce geldiğini savunarak, bireyin özgürlüğünü ve irade hürriyetini yüceltmiştir. 4. William James: Seçim anlarının önemine dikkat çekerek, insanın spur-of-the-moment kararlar verebilme yeteneğini vurgulamıştır. 5. Hegel: İnsanların kendi kendilerini gerçekleştirmelerinin irade hürriyeti sayesinde mümkün olduğunu savunmuştur.

İnsanın kaderi kısmen kendi elindedir, çünkü kader, insanın bilinçli tercihleriyle ortaya koyduğu tutum ve davranışlarına bağlıdır. Ancak, insanın iradesini aşan şeyler de onun kaderidir; örneğin, doğum yeri, biyolojik özellikleri, cinsiyeti gibi durumlar Allah tarafından takdir edilir ve insan bunlardan sorumlu değildir.

Hata ve hile, irade uygunsuzlukları kapsamında değerlendirilir. Hata, sözleşmenin taraflarından birinin yanılarak, gerçek iradesine uymayan bir beyanda bulunmasıdır. Hile ise, sözleşmenin taraflarından birinin, karşı tarafı aldatıcı davranışlar kullanarak yanlış bir kanaate sürüklemesi ve bu sayede sözleşmeyi kabul etmesini sağlaması durumudur.

İrade ile beyan arasında uyumsuzluk halleri, iki ana kategoriye ayrılır: 1. Bilerek ve isteyerek meydana gelen uyumsuzluklar: - Latife (Şaka) Beyanı: Beyan sahibinin ciddi olmadığı ve karşı tarafın beyanını ciddiye almayacağı kanısından hareket ederek gerçek iradesine uymayan bir beyanda bulunmasıdır. - Zihni Kayıt: Kişinin aslında yapmak istemediği bir hukuki işlemi, aksi yönde beyanda bulunmak suretiyle yapmasıdır. - Muvazaa: İki tarafın bilerek ve isteyerek irade ve beyanları arasında uyumsuzluk yaratmasıdır. 2. İstemeden meydana gelen uyumsuzluklar: - Hata (Yanılma): İrade açıklamasında bulunan kişinin dikkatsizliği sonucu gerçek iradesi ile açıkladığı iradesi arasında uyumsuzluk meydana gelmesidir. - Aldatma (Hile): Kişinin iradesi ile beyanı arasında başkasının yanıltmasından kaynaklanan bir uyumsuzluk oluşmasıdır. - Korkutma (İkrah): Bir kimsenin kendisine veya yakınlarından birine zarar verileceği tehdidi altında irade açıklamasında bulunmasıdır.

Rüyada gümrüğe takılmak, başlanan işlerde bazı engellerle karşılaşılacağını ve bu engellerin irade gücüyle aşılabileceğini simgeler. Ayrıca, bu rüya Allah'ın koyduğu sınırlara da işaret edebilir.

Bireyin suçu kendi iradesiyle işlediği tezini Karl Marx savunur. Marx'a göre, ceza adaleti sistemi, bireylerin suç işlemeyi kendi hür iradeleriyle tercih ettiklerini kabul eden katı hukuk görüşüne dayanır.

İnsan, kendi çabasıyla kaderini kısmen değiştirebilir. Bu, Allah'ın insana verdiği akıl, irade ve imkânlar çerçevesinde gerçekleşir. İslam inancına göre, kader Allah'ın ezelî ilmiyle bildiği şeylerdir ve bu ilimde bir değişiklik olmaz. Sonuç olarak, insan kaderini tam olarak değiştiremez, ancak kendi iradesiyle yaptığı seçimlerle kaderini etkileyebilir.

İstenç kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Toplumbilim terimi olarak istenç, insanın herhangi bir eylemi gerçekleştirme yolunda, iç ve dış koşullarıyla belirlenen bilinçli kararlılığı ifade eder. 2. Ruhbilim terimi olarak istenç, davranışlarla ilgili tepilerden bir bölümünü tutup ötekileri eyleme dönüştürme gücü anlamına gelir, yani iradedir.

Schopenhauer'a göre dünyayı yaratan, irade (Wille) olarak adlandırdığı kör ve amaçsız bir güçtür.

İnsanın sorumlu olduğu ve olmadığı fiiller şu şekilde ayrılır: 1. Sorumlu Olduğu Fiiller: İnsanın hür iradesiyle seçerek yaptığı, yazı yazmak, oturup kalkmak, namaz kılmak veya kılmamak, hayır veya şer, iyi veya kötü bir şey işlemek gibi iradeli fiillerdir. 2. Sorumlu Olmadığı Fiiller: Nefes alışımız, kalp atışımız, midemizin sindirimi gibi zorunlu ve refleks hareketlerimizin oluşturduğu ıztırarî fiillerdir.

Evet, "milli irade" ve "ulusal irade" aynı şeyi ifade eder.

Çelik gibi irade ifadesi, bir kişinin hedeflerine ulaşmak veya kararlarını uygulamak için gösterdiği sarsılmaz, dayanıklı ve güçlü iradeyi tanımlar. Genel olarak irade, kişinin bir şeyi yapıp yapmama konusunda verdiği tüm kararlar ve yaptığı tüm seçimler üzerindeki kontrol gücüdür.

İrade problemini ilk kez ele alan kişi, Molla Sadrâ olarak kabul edilir.

İrade ve istek farklı kavramlardır. İrade, insanın düşüncelerini ve eylemlerini kontrol etme kapasitesidir. İstek ise, bir kişinin bir şey arzulaması veya bir şey yapma isteği olarak tanımlanabilir.