İnsanHakları

6701 sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu, insan haklarının korunması ve geliştirilmesi, kişilerin eşit muamele görme hakkının güvence altına alınması, hukuken tanınmış hak ve hürriyetlerden yararlanmada ayrımcılığın önlenmesi amacıyla 6 Nisan 2016 tarihinde kabul edilmiştir. Kanunun bazı temel maddeleri: Tanımlar: Ayrımcılık, ayrı tutma, ayrımcılık talimatı gibi kavramlar bu kanunda yer alır. Eşitlik ilkesi ve ayrımcılık yasağı: Cinsiyet, ırk, renk, dil gibi birçok temel üzerinde ayrımcılık yasaktır. Kurumun görevleri: İnsan haklarının korunmasına yönelik çalışmalar yapma, ayrımcılık iddialarını inceleme, mağdurlara hukuki destek sağlama gibi görevler içerir. Ulusal önleme mekanizması: İşkence ve kötü muameleyle mücadele etme ve bu konuda ulusal önleme mekanizması olarak görev yapma.

"Kanunların Hizmetkarları" filmi, asıl adıyla "Başkanların Hizmetkarı" (The Butler), Cecil Gaines'in hayatını ve Beyaz Saray'da geçirdiği yılları anlatıyor. Filmde, 1920'lerde beyaz bir aileye hizmet eden Cecil, ailesinin parçalanışına tanık olur ve hayatta neredeyse tek başına kalır. Cecil, Beyaz Saray'daki görev süresi boyunca 8 farklı başkana hizmet eder ve bu süreçte insan hakları hareketleri, başkan suikastleri ve Vietnam işgali gibi önemli olaylara tanıklık eder.

İnsan hakları temalı bir pano için aşağıdaki öneriler dikkate alınabilir: 1. Hakların Belirlenmesi: Temel insan hakları (yaşam hakkı, eşitlik hakkı, ifade özgürlüğü vb.) belirlenip panoda yer verilmelidir. 2. Görsel ve Yazılı İçerik: Panoda, hakların amacını, neden önemli olduklarını ve nasıl korunabileceklerini açıklayan metinler ve ilgili görseller kullanılmalıdır. 3. Renkli ve Dikkat Çekici Tasarım: Canva gibi platformlardan insan hakları afiş örnekleri alınarak panonun tasarımı yapılabilir. 4. Etkileşimli Elemanlar: Panoya, çocukların hakları hakkında daha fazla bilgi edinmelerini sağlayacak QR kodları veya interaktif unsurlar eklenebilir. 5. İşbirliği ve Paylaşım: Pano, velilerin ve çocukların ilgisini çekmek için okul öncesi eğitim kurumunda sergilenebilir ve sosyal medyada paylaşılabilir.

Martha Nussbaum'un "Yapabilirlikler Yaklaşımı", insan hayatının ve çabalarının karmaşıklığına yanıt veren, yeni bir kuramsal paradigmadır. Bu yaklaşıma göre, kalkınma ve değerlendirme kriterleri, bireylerin sahip oldukları gelir ve zenginlik yerine, bu gelir ve zenginliğin onların değer verdikleri işlevleri gerçekleştirmelerinde ne derece özgür olduklarına odaklanmalıdır. Yapabilirlikler yaklaşımının temel ilkeleri: - İnsan haysiyeti: Her birey için değerli olan ve anayasal bir düzenlemenin ruhunu oluşturması gereken işlevler. - On temel yapabilirlik: Nussbaum, hükümetleri, bireyleri bu temel yapabilirlikleri gerçekleştirme özgürlüklerini garanti etmekle yükümlü tutar. Bu yaklaşım, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından ülkelerin kalkınma performanslarını değerlendirmelerinde temel ölçüt olarak ele alınmaktadır.

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 8. ve 11. maddeleri arasındaki ilişki, özel ve aile hayatına saygı hakkı (Madde 8) ile toplantı ve dernek kurma özgürlüğü (Madde 11) arasındaki dengedir. Madde 8, özel hayatın gizliliğini ve aile hayatına saygıyı vurgularken, bu hakkın kamu makamları tarafından müdahaleye açık olduğunu, ancak bu müdahalenin yasayla öngörülmüş ve demokratik bir toplumda gerekli bir tedbir olması durumunda mümkün olduğunu belirtir. Madde 11 ise barışçıl toplanma ve dernek kurma hakkını tanır, ancak bu hakların kullanılmasının da yasayla öngörülen ve demokratik bir toplumda ulusal güvenlik, kamu düzeni gibi belirli amaçlarla sınırlanabileceğini ifade eder. Bu iki madde arasındaki ilişki, özel hayatın gizliliği ve dernek kurma özgürlüğünün sınırlarının belirlenmesinde karşılıklı bir denge kurulmasını sağlar.

20 Aralık, Uluslararası İnsani Dayanışma Günü olarak her yıl kutlanır çünkü: Fakirlikle mücadele amacıyla Birleşmiş Milletler tarafından 2005 yılında ilan edilmiştir. Toplumsal sorunlara karşı küresel iş birliğini teşvik eder. İnsanlar arasında fırsat eşitliğini ve temel hak ile özgürlüklerin kullanılmasını hedefler. İnsani krizlere karşı ortak çözümler üretmeyi amaçlar. Bu özel gün, dünya genelindeki zorluklara karşı birlikte hareket etmenin gerekliliğini vurgular.

Dostluk ve Kültür Dernekleri farklı amaçlarla kurulmuş olabilir: 1. Dostlar Derneği: Üyelerin ve halkın maddi, manevi, sosyal ve kültürel ihtiyaçlarını karşılar, ihtiyaç sahibi üniversite öğrencilerine kitap yardımı yapar. 2. Dostluk Grubu Derneği: Toplumsal dayanışma ve yardımlaşmayı teşvik eder, eğitim ve kültür alanında faaliyetlerde bulunur, çevre temizliği gibi sosyal sorumluluk projeleri gerçekleştirir. 3. Bir Dost Derneği: Güney Amerika'da eğitimde fırsat eşitliği sağlar, bireylerin gıda, sağlık ve kültürel faaliyetlerine yardımcı olur, toplumlar arasındaki birlik ve dostluk duygusunu geliştirir. 4. Dostluk ve Kültür Derneği (DKDER): İşçi sınıfının ve emekçilerin haklarını savunur, insan hakları, sendikal haklar ve ekolojik yıkım gibi konularda farkındalık yaratır.

Tabii adalet, doğal hukuk anlayışına göre adaletin tanımını ifade eder. Doğal hukuk teorisine göre: İlk Çağ'da adalet, tabiata uygunluk ile tanımlanır. Orta Çağ'da adalet, tanrısal emirlere uygunluk ile açıklanır. Yeni Çağ'da adalet, insan aklına uygunluk ile tanımlanır. Hukuki pozitivizm ise adaleti fizik ötesi bir değer olarak görür ve tanımlanamaz bir kavram olduğunu savunur.

İnan Derneği farklı alanlarda faaliyet gösteren üç ayrı sivil toplum kuruluşunu ifade edebilir: 1. İnsan Hakları Derneği (İHD): 17 Temmuz 1986'da kurulan bu dernek, temel insan haklarının savunuculuğunu yapar ve ölüm cezası, işkence, militarizm gibi olgulara karşı durur. 2. INAN Derneği: Inclusion Awareness Network'ün Türkiye'deki dernek oluşumu olan INAN Derneği, kapsayıcı, eşitlikçi ve çeşitlilikle zenginleşen bir iş hayatı için farkındalık hareketi yürütür. 3. Eğitime İnananlar Derneği (EĞİNDER): Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nde maddi zorluklarla eğitim gören öğrencilere burs ve çeşitli sosyal, kültürel destekler sağlar.

Yasak ile korunan şeyler şunlardır: 1. Tabu: Kutsal sayılan bazı insanlara, hayvanlara veya nesnelere dokunulmasını veya kullanılmasını yasaklayan inançlar. 2. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile korunan haklar: Yaşam hakkı, işkence yasağı, kölelik ve zorla çalıştırma yasağı gibi temel insan hakları. 3. Adli kontrol tedbirleri: Ceza Muhakemesi Kanunu'na göre, şüpheli veya sanığın kaçmasını engellemek amacıyla uygulanan yurt dışı çıkış yasağı gibi tedbirler.

İHL'nin (İnsan Hakları Derneği) logosunun değişme nedeni, 1987 yılında yeni bir tasarım arayışına girilmesidir. İhlas Haber Ajansı'nın (İHA) logosunun değişme nedeni ise 2018 yılında ajansın 25. kuruluş yıl dönümünde, daha dinamik ve modern bir logo arayışı olmuştur.

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 59 maddeden oluşur.

Savunuculuğun temel ilkeleri şunlardır: 1. Evrensellik: İnsan hakları evrenseldir ve herkes için eşit olarak geçerlidir. 2. Ayrımcılığın Yasaklanması: İnsan hakları hukuku, ayrımcılığı herhangi bir temelde yasaklar. 3. Temel Haklar: Yaşam hakkı, özgürlük, eğitim, ifade özgürlüğü, din özgürlüğü gibi temel hakları korur. 4. Hukukun Üstünlüğü: Hukukun üstünlüğünü ve adil yargılanma hakkını korur. 5. Bağımsızlık ve Tarafsızlık: Yargı organlarının ve insan hakları kurumlarının bağımsızlığını ve tarafsızlığını korur. Ayrıca, savunuculuğun diğer önemli ilkeleri arasında şeffaflık, umut, görev değişimi, saygı ve iyi örnek oluşturma yer alır.

İnsan hakları ve vatandaşlık dersi ile ilgili kullanılabilecek bazı kitaplar şunlardır: 1. "İnsan Hakları ve Demokrasi - Vatandaşlık Bilgisi" kitabı, Tayyip Duman, Nuri Yavuz ve Necmettin Karakaya tarafından yazılmış ve Pegem Akademi Yayıncılık tarafından yayımlanmıştır. 2. 4. sınıf insan hakları, vatandaşlık ve demokrasi ders kitabı, Hecce Yayınları tarafından hazırlanmıştır.

Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA), özellikle ifade özgürlüğü, basın özgürlüğü, toplanma ve gösteri yürüyüşü hakkı ile ilgili davalara bakmaktadır. MLSA'nın baktığı bazı dava türleri: - Gazeteciler, sivil toplum çalışanları ve aktivistler gibi bireylerin yasal zorluklarla karşılaştıkları davalar. - İnternet sansürü ile ilgili davalar, çevrimiçi sansürü izleme ve raporlama. - Stratejik davalama, önemli yasal ve sosyal değişimlere yol açabilecek davalar. - Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarına ilişkin davalar, uluslararası hukuk mekanizmaları önünde yapılan başvurular.

İnsan hak ve özgürlüklerini korumak için çalışan bazı uluslararası ve ulusal kuruluşlar şunlardır: Uluslararası Kuruluşlar: 1. Uluslararası Af Örgütü: İnsan hakları için çalışan dünya çapında bir harekettir. 2. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi: İnsan hakları ihlallerini değerlendirmek üzere kurulmuştur. 3. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği: BM'nin insan hakları programlarının koordinasyonunu sağlar. 4. Uluslararası İnsan Hakları İzleme Örgütü: İnsan haklarının korunması ve ihlallerinin raporlanması için faaliyet gösterir. Ulusal Kuruluşlar: 1. İnsan Hakları Derneği (İHD): Türkiye'de insan haklarını savunan ve ihlalleri inceleyen bir sivil toplum örgütüdür. 2. Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV): İşkence mağdurlarına destek ve insan hakları ihlallerinin raporlanmasını amaçlar. 3. Gündem Çocuk Derneği: Çocuk hakları alanında çalışmalar yürüten bir sivil toplum kuruluşudur.

ISO 26000 Sosyal Sorumluluk Yönetim Sistemi, Uluslararası Standardizasyon Örgütü (ISO) tarafından yayınlanan bir standarttır ve kuruluşların sosyal sorumluluklarını yerine getirmelerine rehberlik eder. Bu standart, kuruluşların: - Kurumsal yönetim uygulamalarını iyileştirmelerini ve etik standartlara uygun hareket etmelerini sağlar. - İnsan haklarına saygı göstermelerini ve insan hakları ihlallerini önlemelerini ister. - Çalışan haklarının korunmasını ve adil ücretlendirme, çalışma koşulları gibi konulara dikkat edilmesini sağlar. - Çevresel sorumluluk alarak, çevre dostu uygulamalar benimsemelerini ve atık yönetimini etkin bir şekilde yapmalarını teşvik eder. - Topluma katkıda bulunmalarını ve yerel toplulukların gelişimini desteklemelerini önerir. ISO 26000, bir sertifikasyon standardı değil, sosyal sorumluluk ilkelerinin anlaşılması ve uygulanması için bir rehberdir.

Defne Gençlik Derneği (Uluslararası Defne Gençlik Eğitim Derneği) çeşitli alanlarda faaliyet gösteren bir sivil toplum kuruluşudur. Derneğin yaptığı bazı işler şunlardır: Eğitim ve insan hakları: Eğitim ve insan hakları konularında projeler yürütmek. Toplumsal entegrasyon: Dezavantajlı gruplarla çalışmak ve toplumda entegrasyonu desteklemek. Spor ve sanat: Spor ve sanat etkinlikleri düzenlemek. Gönüllülük: Gönüllü çalışmalarını organize etmek ve teşvik etmek. Uluslararası projeler: Erasmus+ gibi uluslararası programlara katılmak ve projeler geliştirmek.

Sosyal hizmette uluslararası standartlar, aşağıdaki ana başlıklar altında toplanabilir: 1. SA 8000 Sosyal Sorumluluk Yönetim Sistemi: Çalışanların temel haklarına uyulmasına dayalı bir sertifikasyon standardı olup, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ve Uluslararası Çalışma Örgütü sözleşmelerine dayanır. 2. ISO 26000: İş dünyasını ve diğer kuruluşları sosyal sorumluluk uygulamaya teşvik ederek küresel sürdürülebilir kalkınmaya katkıda bulunmayı amaçlayan bir standarttır. 3. Sedex Üyeleri Etik Ticaret Denetimi (SMETA): Tedarik zincirinde sosyal sorumluluk standartlarını geliştirmeyi ve teşvik etmeyi amaçlayan bir bilgi paylaşımı ve denetleme platformudur. 4. Amfori BSCI (Business Social Compliance Initiative): Küresel iş birliği ile çalışma koşullarını iyileştirmek ve tedarik zincirlerinde değerleri desteklemek için 11 temel ilkeyi içeren bir davranış kuralları standardıdır. 5. Avrupa Sosyal Şartı: Avrupa Konseyi tarafından sosyal ve ekonomik hakları güvence altına almak amacıyla oluşturulmuş bir belgedir. Ayrıca, Birleşmiş Milletler ve bağlı kuruluşlar (UNICEF, UNESCO, DSÖ, UÇÖ) tarafından geliştirilen insan hakları, çocuk hakları, kadın hakları gibi uluslararası sözleşmeler ve bildirgeler de sosyal hizmet alanında önemli uluslararası standartlar arasında yer alır.

10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü'nde ortaokullarda düzenlenebilecek bazı etkinlikler: Sunum ve Münazaralar: İnsan haklarının tarihsel gelişimi, eğitimde fırsat eşitliği gibi konular üzerine İngilizce münazara ve sunumlar. Resim Yarışması ve Sergileme: İnsan hakları temalı resim yarışması düzenleyip, dereceye giren resimleri panolarda sergilemek. Video Gösterimleri: İnsan hakları ile ilgili videoların izlenmesi. Farkındalık Oluşturma: İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nden maddelerin okunması, broşür dağıtımı ve okul girişinde İnsan Hakları Günü ile ilgili slaytların yayınlanması. Pano Hazırlama: İnsan hakları ile ilgili pano oluşturulması. Konferans: İnsan hakları konusunda bir konferans düzenlenmesi.