İçAnadolu

İç Anadolu Bölgesi'nde en çok yetiştirilen hayvanlar koyun ve keçidir. Koyun yetiştiriciliği. Keçi yetiştiriciliği. Ayrıca, bölgede büyükbaş hayvan yetiştiriciliği de yaygındır. At yetiştiriciliği de İç Anadolu'da önemli bir hayvancılık dalıdır.

Ayşe Kadın fasulyesinin en iyi nerede yetiştiğine dair kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, bu fasulye türünün Türkiye'de yaygın olarak yetiştirildiği bilinmektedir. Ayşe Kadın fasulyesinin yetiştiği bazı bölgeler: İzmir-Urla. Erzincan. Erzurum'un Karadeniz'e yakın kasabaları. Ayşe Kadın fasulyesi, ılıman iklimleri sever ve en ideal yetişme sıcaklığı 18°C ile 30°C arasındadır.

İç Anadolu Bölgesi'nde Şafii mezhebine mensup kişilerin sayısı oldukça azdır. Şafii mezhebi, özellikle Türkiye'nin doğu ve güneydoğu bölgelerinde yaygındır. Şafii mezhebi, genellikle Mısır, Suriye, Filistin, Ürdün, Endonezya, Malezya ve Doğu Afrika'da yaygındır.

Kaşık oyunu, Batı Karadeniz, Güney Marmara, İç Batı Anadolu ve Konya çevresinde oynanmaktadır. Bu bölgelerin bazı illeri şunlardır: Kastamonu; Bolu; Çorum; Çankırı; Bilecik; Bursa; Uşak; Ankara; Eskişehir; Afyon.

Safranbolu'da Karadeniz iklimi ile İç Anadolu iklimi arasında geçiş özelliği gösteren bir iklim hakimdir. Özellikleri: Yazlar ılık ve kısmen sıcak, yağmurlu geçer. Kışlar serin, kısmen soğuk ve kar yağışlıdır. İlkbahar ve sonbahar oldukça uzundur. Yıllık ortalama yağış 500 mm civarındadır. En yüksek sıcaklık ortalaması 38°C, en düşük sıcaklık ortalaması ise -10°C'dir. Yıllık ortalama karlı gün sayısı 35'tir. Safranbolu'da yaz ayları çok kurak geçer, en çok yağış sonbahar ve ilkbaharda görülür.

İç Anadolu Bölgesi'nde en iyi yetişen hayvancılık türleri genellikle küçükbaş ve büyükbaş hayvan yetiştiriciliğidir. Küçükbaş hayvancılık açısından, koyun ve keçi yetiştiriciliği yaygındır. Özellikle Konya, Kayseri, Nevşehir gibi illerde yoğun olarak koyun ve keçi yetiştiriciliği yapılmaktadır. Büyükbaş hayvancılık açısından ise inek yetiştiriciliği yaygındır. Özellikle Sivas, Çankırı, Yozgat gibi illerde inek yetiştiriciliği yaygındır. Ayrıca, at yetiştiriciliği de İç Anadolu'da önemli bir hayvancılık dalıdır. Yarış atları ve iş atları yetiştirilerek hem yerel ihtiyaçlar karşılanmakta hem de ticari faaliyetlerde bulunulmaktadır. Tahıl ve baklagil yetiştiriciliği de bölgenin ekonomisine önemli katkı sağlar. Buğday, arpa, mısır, nohut, mercimek gibi ürünler bölgede yaygın olarak yetiştirilir. Şeker pancarı, ayçiçeği, patates gibi ürünler de sulama imkanlarının olduğu alanlarda yetiştirilir.

Hanımağa çorbası, İç Anadolu bölgesine ait bir çorbadır. Ayrıca, Gümüşhane'de de Hanımağa Çorba adında bir işletme bulunmaktadır.

Şark çorbası hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, Türkiye'de birçok yörenin kendine özgü çorbaları bulunmaktadır. Örneğin: Arabaşı çorbası, İç Anadolu Bölgesi'ne özgüdür ve Yozgat, Eskişehir gibi illerde bilinir. Yayla çorbası, Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde hazırlanır ve tüketilir. Düğün çorbası, Erzurum yöresine aittir. Daha fazla bilgi için ilgili yörelerin mutfak kültürlerine bakılabilir.

Çitlek, İç Anadolu yöresine ait bir kelimedir. Bu kelime, halk ağzında "günebakan çekirdeği" anlamında kullanılır.

Mantar Kaya, Malta takımadalarında, Gozo kıyısındaki Dwejra'da bulunur. Ayrıca, Türkiye'de daha çok İç Anadolu Bölgesi'nde, özellikle Ürgüp-Göreme çevresinde de mantar kayalar görülmektedir.

İç Anadolu Bölgesi'nin en meşhur halk oyunlarından biri halaydır. Bunun yanı sıra, İç Anadolu Bölgesi'ne özgü bazı halk oyunları şunlardır: Seymen Alayı: Ankara ve çevresinde oynanan, özel günlerde geleneksel kıyafetlerle yapılan bir oyundur. Karşılama: Kadın ve erkeğin karşılıklı oynadığı, 9/8'lik ritim içeren bir oyundur. Kaşık Oyunları: Konya, Eskişehir gibi yörelerde yaygın olan, ritim aracı olarak tahta kaşıklar kullanılan oyunlardır. Simsim: Düğünlerde, düğün evinin bahçesinde veya çevresinde yakılan ateşin etrafında oynanan bir oyundur.

İç Anadolu Bölgesi'nde meşhur olan bazı el sanatları şunlardır: Halıcılık. Kilimcilik. Çömlekçilik. Bakırcılık. Gümüş işçiliği. Çakı ve bıçak yapımcılığı. Kemik tarak işçiliği. Semercilik. Oya ve nakış işlemeleri. Ayrıca, Sivas'ta ağızlık ılık (sigara aracı) ve çeşitli dokuma türleri de yaygın olarak yapılmaktadır.

İç Anadolu'daki volkanlar, III. Jeolojik Zaman olan Tersiyer'in başlarından tarihi çağlara kadar belirli aralıklarla devam eden volkanizma sonucu oluşmuştur. Bu dönemde yer kabuğundaki kırıklardan çıkan lavlar, Anadolu'da farklı yer şekilleri oluşturmuştur. Erciyes, Hasan Dağı ve Göllüdağ'ın bölgeye püskürttüğü lavlar ve volkanik küller, o dönemde bölgede yer alan göllerde birikerek yumuşak bir taş olan tüfleri oluşturmuştur. Zamanla bazalt çatlayıp parçalara ayrılmış ve yağmurlar çatlaklardan sızıp yumuşak tüfü aşındırmaya başlamıştır. Günümüzde İç Anadolu'da aktif bir yanardağ bulunmamaktadır.

Büyük İç Anadolu Platformu, İç Anadolu Bölgesi'nin kültürel, ekonomik ve sosyal değerlerini hem yerelde hem de ulusal ölçekte temsil etmeyi amaçlar. Platformun bazı faaliyetleri: Bölgeler arası dayanışmayı artırma. İç Anadolu'nun tarihi ve kültürel potansiyelini gün yüzüne çıkarma. Yöresel lezzetlerin tanıtımı (örneğin, arabaşı yemeği). Çeşitli etkinlikler düzenleme (iftar programları, basın buluşmaları vb.). Platform, 13 İç Anadolu ilini kapsamakta olup, kendini İç Anadolu'ya ait hisseden diğer illeri de dışlamamaktadır.

Kapadokya, doğa ve tarihin bütünleştiği bir kültür turizm bölgesidir. Coğrafi olaylar peribacalarını oluştururken, tarihi süreçte insanlar bu peribacalarının içlerine ev, kilise ve manastırlar oymuş, bunları fresklerle süsleyerek binlerce yıllık medeniyetlerin izlerini günümüze taşımıştır.

İç Anadolu Bölgesi'nin en önemli tarihi eseri konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Bazı önemli tarihi eserler: Kapadokya (Nevşehir). Hattuşaş (Boğazkale, Çorum). Anıtkabir (Ankara). Gordion (Polatlı, Ankara). Mevlana Müzesi (Konya).

Tokat'ın hem Karadeniz hem de İç Anadolu Bölgesi'nde yer almasının nedeni, coğrafi konumudur. Tokat, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nin Orta Karadeniz bölümünün iç doğusunda yer almaktadır.

İç Anadolu Bölgesi'nin doğal bitki örtüsü genellikle bozkır (step) görünümündedir. Bozkır, sıcak ve ılıman iklimlerde, fiziksel coğrafyada kurakçıl otsu bitkilerden oluşan ağaçsız ekolojik bölgedir. İç Anadolu'da bozkırlar, eskiden bölgede geniş yer kapladığı bilinen ormanların yok olmasıyla ortaya çıkmıştır.

İç Anadolu yöresini çağrıştıran bir hikaye bulunamadı. Ancak, Anadolu'nun farklı bölgelerini konu alan bazı hikayeler şunlardır: Truva Savaşı Efsanesi: Batı Anadolu'da yer alan Truva şehrinde geçer ve Yunan mitolojisinin en bilinen hikayelerinden biridir. Ferhat ile Şirin Hikayesi: Amasya'da geçer. Arzu ile Kamber Hikayesi: Anadolu, Rumeli, Azerbaycan, Türkistan ve Irak'ta (Kerkük) anlatılan yaygın bir aşk öyküsüdür. Kerem ile Aslı Hikayesi: Din farkı nedeniyle ayrılan iki aşığın hikayesi anlatılır. Sarıkız Efsanesi: Çanakkale'nin Kazdağları'nda geçer.

İç Anadolu Bölgesi'nde yetişen bazı koyun ırkları: Akkaraman Koyunu: Orta Anadolu'nun sert karasal iklimine uyum sağlamıştır. Anadolu Merinosu: İç Anadolu'nun batı kesimlerinde, Polatlı ve Altınova Tarım İşletmeleri’nde Alman Yapağı Et Merinosu ile Akkaraman ırkının melezlenmesi sonucu geliştirilmiştir. Pırlak Koyunu: İç Batı Anadolu ve Batı Akdeniz’in kırsal yapısına uyum sağlar. Şavak Akkaraman Koyunu: Tunceli, Elazığ ve Erzincan çevresinde yetiştirilir. Ayrıca, Karayaka Koyunu ve Gökçeada Koyunu da İç Anadolu Bölgesi'nde yetiştirilen koyun ırkları arasında yer alır.