Hakimlik

Hakimlik sınavlarında 70 puan almak için gereken net sayısı, sınavın türüne ve testlerin yapısına bağlı olarak değişir. Adli ve İdari Hakimlik Sınavları: Bu sınavlarda 70 puan almak için Alan Bilgisi Testi'nde en az 56 doğru yapmak gereklidir. Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı (HMGS): Bu sınavda 70 puan almak için en az 84 doğru cevap gereklidir. Puan hesaplamaları, resmi sonuçlar açıklanmadan önce tahmini bir değer sunar ve ÖSYM'nin değerlendirmeleriyle ufak farklılıklar gösterebilir.

İdare mahkemesi hakimleri, aşağıdaki süreçlerden geçerek seçilir: 1. Eğitim ve Mezuniyet: Hukuk fakültesi mezunu olmak gereklidir. 2. KPSS ve İdari Hakimlik Sınavı: Kamu Personeli Seçme Sınavı'ndan (KPSS) yeterli puan alındıktan sonra, Adalet Bakanlığı tarafından düzenlenen İdari Hakimlik Sınavı'na girilir. 3. Mülakat: Sınavda başarılı olanlar mülakata alınır. 4. Staj: Mülakattan başarılı olanlar, aday idari hakim olarak 17 aylık bir staj dönemi geçirir. 5. Eğitim Sonrası Sınav: Staj sonrası, Adalet Bakanlığı tarafından yapılan bir sınava girilir. Ayrıca, 2576 sayılı Kanun uyarınca, bölgelerin coğrafi durumuna ve iş yoğunluğuna göre belirlenen yargı çevrelerinde, Adalet Bakanlığı tarafından idare mahkemeleri kurulur.

Özlem Zengin'in yeğeni Arif Dağhan, 30 Ocak 2025 tarihinde Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde düzenlenen Adli Yargı Hakim ve Cumhuriyet Savcıları ile İdari Yargı Hakimleri Kura Töreni'nde Konya Hakimliği görevine atanmıştır. Özlem Zengin, kura çekimi sırasında Cumhurbaşkanı Erdoğan'a yeğenini tanıtarak "Arifçiğim neredesin?" diye sormuş, bu durum salonda gülüşmelere yol açmıştır.

Adli hakimlik ve savcılık sınavı aynı değildir, tek bir sınav yapılır. Bu sınavda, hakimlik ve savcılık meslekleri için gerekli görülen bilgi, beceri ve yetkinlikler ölçülür. Sınavın içeriği, adli yargı ve idari yargı adaylarına göre farklılık gösterir. Adli yargı adayları için sınav konuları arasında borçlar hukuku, ceza hukuku, ticaret hukuku, iş hukuku, icra ve iflas hukuku gibi dersler bulunur. İdari yargı adayları için ise borçlar hukuku (genel hükümler), vergi hukuku, maliye, iktisat gibi dersler yer alır.

Adli Yargı ve İdari Yargı Hakimlik sınavlarında Ceza Muhakemesi Hukuku (CMK) dersinden 7 soru sorulmaktadır.

Hakimlik ve savcılık mülakatları, adayların muhakeme gücü, bir konuyu kavrayıp özetleme ve ifade etme yeteneği, genel ve fiziki görünüm, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu gibi kriterlere göre değerlendirilir. Mülakatta, yazılı sınav notunun %70'i ile mülakat notunun %30'unun toplamı esas alınarak nihai başarı listesi oluşturulur. Mülakat süreci, adayların e-Devlet üzerinden başvuru yapabildiği ve başvuru bilgilerinin anlık olarak teyit edildiği bir sistemle yürütülmektedir. Mülakatlarla ilgili güncel bilgiler için Adalet Bakanlığı'nın resmi kaynakları takip edilmelidir.

Hakimliğe hazırlıkta milletlerarası hukuk, bazı adaylar için zorlayıcı olabilir. Bu alan, sınav kapsamına 2024 yılından itibaren eklenmiş olup, kaynak sıkıntısı yaşanmaktadır. 2025 yılı hakimlik sınavlarında milletlerarası hukuk ve milletlerarası özel hukuk derslerinden ortak alan testinde 5 soru sorulacaktır. Bu alana çalışırken, Yargıç'ın "Devletler Genel-Özel" kitabı ile Yetki'nin "Milletlerarası Hukuk - Milletlerarası Özel Hukuk" kitapları kullanılabilir.

İdari Yargı Hakimliği sınavından sorumlu olunan dersler, adli ve idari yargı için ortak dersler ve idari yargıya özgü dersler olarak ikiye ayrılır. Ortak dersler: Türkçe; Matematik; Türk Kültür ve Medeniyetleri; İnkılap Tarihi; Vatandaşlık; Anayasa Hukuku; İdare Hukuku; İdari Yargılama Hukuku; Medeni Usul Hukuku; Medeni Hukuk. İdari yargıya özgü dersler: Borçlar Hukuku (Genel Hükümler); Ceza Hukuku (Genel Hükümler); Vergi Hukuku; Vergi Usul Hukuku; Maliye ve İktisat; Ticari İşletme ve Şirketler Hukuku. Toplamda, İdari Yargı Hakimliği sınavından 70 alan bilgisi dersi sorulmaktadır.

İdari hakimlik sınavındaki 35 yaş sınırı, 15 Ocak 2025 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren "Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" ile kaldırılmıştır. Yeni düzenlemeye göre, idari hakimlik sınavlarında sabit bir yaş sınırı yerine kadroların özelliklerine göre esnek yaş şartı uygulanacaktır.

Kanuni hakim güvencesi, hakimlerin bağımsız ve tarafsız bir şekilde görevlerini yerine getirebilmeleri için sağlanan hukuki bir korumadır. Kanuni hakim güvencesi, Türkiye’de 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu ile düzenlenmiştir. Kanuni hakim güvencesinin bazı unsurları şunlardır: Atama ve kariyer güvencesi. Maaş ve özlük hakları. Yasama ve yürütme organlarının müdahalesini önleme. Disiplin süreci.

Evet, hakimlikten savcılığa geçiş mümkündür. İhtiyaç halinde, başarısı tespit edilen hakimler, bir alt bölgedeki ağır ceza mahkemesi başkanlığı veya ağır ceza cumhuriyet başsavcılığı görevine atanabilirler. Ancak, bulunduğu yerde en az hizmet sürelerini doldurmayan hakim ve savcıların istekleri dışında hakimlikten savcılığa atanmaları yapılamaz.

İdari hakim olmak için en az 4 yıl hukuk fakültesi eğitimi almak gereklidir. Ayrıca, hukuk bilgisine programlarında yeterince yer veren siyasal bilgiler, idari bilimler, iktisat ve maliye alanlarında en az dört yıllık yüksek öğrenim yapmış olanlar da idari hakimlik sınavına başvurabilirler.

Hakimlikte ilk atama, Hakim ve Savcılar Kurulu (HSK) tarafından yapılacak kura ile belirlenir. İlk atamada dikkate alınan bazı özel durumlar: Doğal afetler: Deprem, su baskını, yangın gibi doğal afetlere maruz kalanlar, o yerdeki hizmet süresine bakılmaksızın aynı veya bir üst bölgeye atanabilir. Eğitim durumu: Çocukların öğrenim düzeyine uygun okul bulunmayan veya çocukları yükseköğretim kurumlarında okuyanlar, kadro durumunun elverişli olması şartıyla öğretim kurumlarının bulunduğu bölge veya yakın bir yere atanabilir. Kadronun veya mahkemenin kaldırılması: Bir mahkemenin veya kadronun kaldırılması nedeniyle görevsiz kalanlar, kaldırılan mahkemenin zamanında açık bulunan veya ilk açılacak olan, aylık ve derecelerine eşit hizmet ve bölgesine uygun hâkimlik veya savcılık görevine atanır.

Hakimlik ve savcılık stajında otuz günü aşmamak üzere izin verilebilir. Staj izni, staj yapılan yere göre adalet komisyonu başkanı, baro başkanı veya staj yapılan avukatın görüşü alınarak verilir. Stajın kesintisiz yapılması esastır, ancak stajyerin haklı bir nedene dayanarak devam edemediği günler, engelin kalkmasından sonraki bir ay içinde başvurması halinde tamamlattırılır.

Tabiî hâkim ve kanunî hâkim arasındaki temel farklar şunlardır: Tabiî Hâkim: Öncedenlik: Mahkemenin görev ve yetkisinin belirlenmesi, uyuşmazlığın doğmasından önce yapılmalıdır. Kanunîlik: Belirlemenin kanunla yapılması yeterlidir, ayrıca uyuşmazlığın doğumundan önce gerçekleştirilmiş olması gerekmez. Amaç: Yasama organının, olaydan sonra yeni bir mahkeme kurmasını engeller. Kanunî Hâkim: Tek unsur: Mahkemenin görev ve yetkisinin kanunla belirlenmesi yeterlidir. Amaç: Yargılamanın adil, tarafsız ve bağımsız hakimlerce yapılmasını sağlamak. Özetle, tabiî hâkim ilkesi daha spesifik olup, mahkemelerin önceden kurulmasını ve hakimlerin atanmasının tarafsızlığını vurgularken; kanunî hâkim ilkesi daha genel bir kanunîlik şartını ifade eder.

Narin Güran davasının hakimi Ramazan Dündar, Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun (HSK) 2025 yılı ana kararnamesi doğrultusunda, rutin görev değişikliği kapsamında Konya Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı'na atandığı için görevden alındı. Bu atama, adli yargıda yapılan genel bir değişiklik olup, özel bir soruşturma veya sorunla ilgili bir görevden alma değildir.

İmtiyaz hakimlik sınavının zorluğu, adayın hazırlık düzeyine ve sınavın genel yapısına bağlıdır. Genel olarak, hakimlik sınavları ezbere dayalı sınavlar olarak kabul edilir ve bu nedenle kursa gerek kalmadan sistemli bir çalışmayla kazanılabilir. Sınavda yer alan bazı ders ve konular şunlardır: Genel Kültür Genel Yetenek Testi: Türkçe, matematik, tarih, vatandaşlık gibi dersleri içerir. Ortak Alan Testi: Anayasa hukuku, idare hukuku, idari yargılama usulü gibi dersleri kapsar. Adli Yargı Testi: Borçlar hukuku, ceza hukuku, ticaret hukuku gibi dersleri içerir. Sınavda 4 yanlış 1 doğruyu götürmektedir, bu nedenle emin olunmayan soruların işaretlenmemesi önerilir. Daha fazla bilgi için imtiyazonlineegitim.com gibi kaynaklar kullanılabilir.

Hakimlik mesleğinde 9 derece ve her derecede 3 kademe bulunmaktadır. Derece kademeleri: 9/1; 9/2; 9/3; 8/3; 7/3; 6/3; 5/3; 4/3; 3/3. Kademe ilerlemesinin şartları: Memurun o kademede en az 1 yıl çalışmış olması; O yıl içinde olumlu sicil alması; Çalıştığı derecede daha ileri bir kademenin bulunması. Kademe ilerlemesinin özel şekilleri: Zorunlu sürekli görev yapanlara ilişkin kademe ilerlemesi; Disiplin cezası almayanlara ilişkin kademe ilerlemesi.

Hakimlik sınavında yer alan derslerden bazıları şunlardır: Genel yetenek ve genel kültür. Ortak alan bilgisi testi. Adli yargı testi. İdari yargı testi. Hakimlik sınavının ders ve soru dağılımı, sınavın türüne (adli yargı, idari yargı, avukatlıktan geçiş) göre değişiklik gösterebilir.

Akın Gürlek, 2005 yılında Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun olduktan sonra hakim olarak göreve başlamıştır. Daha spesifik bir tarih vermek gerekirse, Gürlek'in hakim olarak atanma tarihi hakkında bilgi bulunmamaktadır. Ancak, İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı görevini yürüttüğü ve 1 Haziran 2022 tarihinde Adalet Bakanlığı Bakan Yardımcısı olarak atandığı bilinmektedir. İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı olarak ise 8 Ekim 2024 tarihinde göreve başlamıştır.