YargıSistemi

Sinerji Mevzuat, Türkiye'deki yargı sistemine ait hukuk mevzuatı ile tasarlanmış bir hukuk yazılımıdır. Bu yazılım, hukuk profesyonellerinin ihtiyaç duyduğu aşağıdaki özellikleri sunar: - Güncel ve yürürlükten kaldırılmış mevzuat bilgilerinin sorgulanması. - Dava dilekçeleri, sözleşmeler ve kurum formları gibi yasal belgeler için şablonların bulunması. - Yüksek Mahkeme, Yürütmeyi Durdurma, Bölge Adliye Mahkemesi ve Bölge İdare Mahkemesi kararlarını içeren içtihatların sorgulanması. - Kullanıcı odaklı olarak, takip edilen davaların yargısal aşamalarında kullanılması, yönetilmesi ve özelleştirilmesi.

UYAP (Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi) portalında aşağıdaki işlemler yapılabilir: 1. Dosya Sorgulama ve Takip: Vatandaşlar, kendi adlarına açılmış davaları takip edebilir ve dosya bilgilerini görüntüleyebilirler. 2. Ödeme İşlemleri: Mahkeme harçları ve diğer yargı giderleri online olarak ödenebilir. 3. Başvuru İşlemleri: Dilekçe verme, itiraz başvuruları ve diğer yasal talepler elektronik ortamda yapılabilir. 4. Adli Sicil Kaydı Sorgulama: Adli sicil kayıtlarını sorgulayabilir ve adli sicil belgesi alabilirler. 5. Evrak ve Belge Görüntüleme: Dava dosyalarına ait belgeler ve mahkeme kararları dijital ortamda görüntülenebilir. Bu işlemler, e-Devlet şifresi, elektronik imza veya mobil imza ile UYAP portalına giriş yapılarak gerçekleştirilir.

Yargı Reformu Stratejisi, yargı sistemini modernize etmek ve adaletin daha hızlı, etkili ve şeffaf bir şekilde sağlanmasını temin etmek amacıyla hazırlanan kapsamlı bir belgedir. 2025-2029 yıllarını kapsayan Türkiye'nin Yargı Reformu Stratejisi'nin ana hedefleri şunlardır: Yargı Bağımsızlığının Güçlendirilmesi: Yargı organlarının bağımsızlığı ve tarafsızlığının artırılması. Adalete Erişimin Kolaylaştırılması: Vatandaşların adalete erişiminin dijital çözümler ve alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleriyle kolaylaştırılması. Ceza Adaletinde Yenilikler: Ceza davalarında adaletin daha hızlı sağlanması ve suçluların rehabilitasyonu için cezaevlerinin koşullarının iyileştirilmesi. Teknolojik Dönüşüm: Yargı sistemine dijitalleşme ve yapay zeka uygulamalarının entegre edilmesi. Bu strateji, aynı zamanda hukuk devletinin temellerini sağlamlaştırmayı ve Türkiye'nin uluslararası hukuk standartlarına uyumlu hale gelmesini de amaçlamaktadır.

Yeni yargı paketinden çeşitli kesimler yararlanacaktır: 1. Hakimler ve Savcılar: Hakimler ve Savcılar Kanunu'nda yapılan değişikliklerle adalet müfettişlerinin görev ve yetkileri netleştirilecektir. 2. Evlat Edinenler: Soybağı reddi davası açma hakkı genişletilerek, evlat edinilen çocukların nüfus kaydına ilişkin düzenlemeler yapılacaktır. 3. Şikayetçiler: Hakaret suçunda şikayet süresi iki yıla indirilerek, bu suçtan şikayet edenler daha hızlı bir süreç yaşayacaktır. 4. Yediemin Otoparkları: Yediemin otoparklarında sahipleri tarafından teslim alınmayan araçların satışı ile ilgili yeni düzenlemeler yapılacaktır. 5. Arabulucular: Arabuluculuk eğitimini tamamlayan ve mesleğinde 20 yıl kıdemi bulunan kişiler, yazılı sınav yapmadan arabuluculuk siciline kaydolabilecektir.

Savcının üstü, görev yaptığı kuruma göre değişiklik gösterir: 1. Adli yargıda: İl ve ilçe cumhuriyet savcılarının üstü cumhuriyet başsavcısı, Yargıtay cumhuriyet savcılarının üstü ise Yargıtay cumhuriyet başsavcısıdır. 2. İdari yargıda: Danıştay savcılarının üstü Danıştay başsavcısıdır. En üst savcı makamı ise Adalet Bakanıdır, ancak o, yargı yetkisinin kullanılmasına ilişkin görevler hariç olmak üzere savcılar üzerinde gözetim hakkına sahiptir.

Ülkemizde adaleti sağlamakla görevli başlıca kuruluşlar şunlardır: 1. Adalet Bakanlığı: Hukuk sisteminin yönetimini ve denetimini üstlenir, yargı reformlarını önerir ve yargıçların, savcıların atanmasını denetler. 2. Mahkemeler: Ceza, hukuk, idare gibi çeşitli alanlarda uyuşmazlıkları çözer ve kararlar alır. 3. Cumhuriyet Savcılıkları: Suçları araştırır, delil toplar ve davaların başlatılmasını sağlar. 4. İcra ve İflas Daireleri: Alacakların tahsil edilmesi için icra işlemlerini yürütür. 5. Anayasa Mahkemesi: Yasaların ve diğer düzenlemelerin Anayasaya uygunluğunu denetler.

Mahkemeler genel olarak dört ana kategoriye ayrılır: 1. Adli Yargı Mahkemeleri: Hukuk ve ceza mahkemeleri olarak ikiye ayrılır. - Hukuk Mahkemeleri: Sulh hukuk, asliye hukuk ve özel kanunlarla kurulan mahkemeler (ticaret, iş, icra, aile, kadastro). - Ceza Mahkemeleri: Asliye ceza, ağır ceza ve özel kanunlarla kurulan ceza mahkemeleri (devlet güvenlik, çocuk). 2. İdari Yargı Mahkemeleri: Bölge idare, idare ve vergi mahkemeleri. 3. Yüksek Mahkemeler: Anayasa Mahkemesi, Danıştay, Uyuşmazlık Mahkemesi ve Yargıtay. 4. Sayıştay: Anayasa Mahkemesi tarafından yüksek mahkeme olarak kabul edilmese de mahkeme sıfatını taşır.

Mahkemede okunan iddianameleri UYAP (Ulusal Yargı Ağı Projesi) üzerinden takip edebilirsiniz.

UYAP (Ulusal Yargı Ağı Projesi) sistemi, 2000 yılında iki aşamalı olarak başlatılmış bir proje olarak kurulmuştur.

Adliyede çalışan bazı meslekler şunlardır: 1. Hakim: Hukuk fakültesinden mezun olduktan sonra yeterlilik sınavını geçen ve Adalet Bakanlığı tarafından atanan kişilerdir. 2. Savcı: Suç işlendiğinde soruşturma yapar, suçluları dava eder ve mahkemede kamu adına davaları takip eder. 3. Avukat: Hukuk fakültesinden mezun olduktan sonra staj yaparak avukatlık ruhsatı alan kişiler, bireyleri ve kurumları hukuki konularda temsil ederler. 4. İcra Memuru: Mahkeme kararlarının uygulanmasından sorumlu olan adliye personelidir. 5. Zabıt Katibi: Mahkemelerde duruşmaları yazar, tutanakları hazırlar ve evrak işlerini takip eder. 6. Mübaşir: Duruşmalara girecek olan davalı/davacı kişilere ve tanıklara çağrıda bulunur. 7. Adliye Yazı İşleri Müdürü: Mahkemelerin ve savcılıkların yazışmalarını ve kayıtlarını yönetir.

Adalet hizmetleri sınıfı mezunları, hukuk ve yargı sistemleriyle ilgili çeşitli alanlarda çalışabilirler. Bu alanlar şunlardır: Adliye ve Mahkemeler: Zabıt katibi, icra katibi veya mahkeme sekreteri olarak görev yaparak duruşma süreçlerini yönetir, dava dosyalarını hazırlar ve dava kayıtlarını tutarlar. Ceza İnfaz Kurumları: İnfaz ve koruma memuru olarak çalışarak güvenlik yönetimi, mahkum takibi ve rehabilitasyon süreçlerine katkıda bulunurlar. Avukatlık Büroları: Avukatlık ofislerinde asistan veya hukuki sekreter olarak çalışarak dava dosyalarını hazırlar, müvekkillere randevu verir ve hukuki belgelerin düzenlenmesine yardımcı olurlar. Noterlikler: Noter ofislerinde noter asistanı olarak evrakların tasdiki, sözleşmelerin hazırlanması ve resmi işlemlerin kaydedilmesi görevlerini üstlenirler. Kamu Kurumları: Belediyeler, kamu idareleri ve diğer devlet kurumlarında idari görevler alarak resmi evrakların düzenlenmesi ve hukuki süreçlerin yönetimine katkıda bulunurlar. Özel Sektör: Şirketlerde hukuki işler bölümünde çalışarak iş hukuku, sözleşme yönetimi ve kurumsal uyum konularında destek sağlarlar. Eğitim ve Eğitmenlik: Meslek yüksekokullarında veya özel kurslarda eğitim vererek adalet alanında yeni mezunlara dersler ve seminerler düzenlerler.

Yargı sistemi önemlidir çünkü: 1. Adalet ve Hukukun Üstünlüğü: Yargı, kişilerin haklarını korur ve hukukun üstünlüğünü sağlar. 2. Toplumsal Güven: Etkin bir yargı sistemi, toplumun adalete olan güvenini artırır ve ekonomik gelişmeyi destekler. 3. Uyuşmazlık Çözümü: Yargı, bireyler arasındaki anlaşmazlıkları çözerek sosyal istikrarı sağlar. 4. Hukuki Belirsizliklerin Önlenmesi: Yargı süreçleri, hukuki belirsizlikleri azaltarak öngörülebilirliği artırır. 5. Demokratik Değerler: Yargı bağımsızlığı, demokratik değerlerin ve siyasi iktidarın sınırlarının korunmasını garanti eder.

Yargı kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Genel Anlamda Yargı: Kavrama, karşılaştırma, değerlendirme vb. yollara başvurularak kişi, durum veya nesnelerin eleştirici bir biçimde değerlendirilmesi, hüküm. 2. Hukuki Anlamda Yargı: Yasalara göre mahkemece bir olay veya olgunun doğuşuna etken olan sebeplerin de göz önünde bulundurularak değerlendirilmesi sonucu verilen karar, kaza.

UYAP (Ulusal Yargı Ağı Projesi) sistemi şu işlevleri yerine getirir: 1. Yargı Faaliyetlerinin Elektronik Ortamda Yürütülmesi: Yargı ve yargı destek birimlerinin tüm faaliyetleri bilgisayar ortamında gerçekleştirilir. 2. Bilgi ve Belgelerin Merkezi Saklanması: Yargı ve Bakanlık birimlerinin bilgi ve belgeleri tek bir yerde tutulur, bu sayede doğruluk ve tutarlılık sağlanır. 3. Yazışmaların Elektronik Ortamda Yapılması: Yargı sistemi içindeki birimler arasında yazışmalar hızlı ve kolay bir şekilde yapılır. 4. Talimat ve Tebligat İşlemleri: Posta yoluyla yapılan talimat işlemleri elektronik ortamda on-line bağlantı ile gerçekleştirilir. 5. Dosya Gönderme İşlemleri: İcra daireleri ile icra hâkimlikleri arasındaki dosya gönderme işlemleri sistem üzerinden yapılır. 6. Adli Tıp Raporları: Adli tıp raporlarının talep edilmesi ve hazırlanması sistem üzerinden yapılır. 7. Rapor Alma ve Sorgulama: Aranan bilgi veya dosya kolaylıkla bulunabilir, raporlar alınarak yorumlanabilir. 8. Entegrasyonlar: Diğer kurum ve kuruluşların bilgi sistemleriyle entegrasyon sağlanarak veri paylaşımı ve erişim kolaylığı sağlanır.

Osmanlı Devleti'nde yargı gücünü padişah ve kadılar kullanmıştır. Padişah, teorik olarak yargı erkinin sahibiydi ancak bu yetkisini kurumsallaşmış bir yargı teşkilatı olan Divan-ı Hümayun aracılığıyla kullanmıştır. Kadılar, şer'î ve örfî davalara bakarak yargı işlevini yerine getirmişlerdir.

Hakimlik ve savcılık kurası, Adli Yargı Hakim ve Cumhuriyet Savcıları ile İdari Yargı Hakimlerinin kura töreni ile çekilmektedir. Bu törende, mesleğe kabul edilen adayların görev yerleri kura ile belirlenir ve sonuçlar www.hsk.gov.tr internet adresinden ilan edilir.

Muamelenin uygulandığı en küçük birim, deneme ünitesi olarak adlandırılır.

Bölge idare mahkemesi hiyerarşisi, idari yargı sistemi içinde şu şekilde yer alır: 1. İlk Derece Mahkemeleri: İdare ve vergi mahkemeleri, idari yargı sisteminin ilk derece mahkemeleridir. 2. Bölge İdare Mahkemeleri: İlk derece mahkemeleri tarafından verilen kararların itiraz üzerine incelendiği ve kesin hükme bağlandığı üst mahkemelerdir. 3. Danıştay: Bölge idare mahkemelerinin verdiği kararlara karşı temyiz yolu olarak başvurulan yüksek mahkemedir.

Duruşma savcılarının belirlenmesi, genellikle Hâkimler ve Savcılar Kurulu'nun görüşü alınarak Bakanlık tarafından yapılır. Ayrıca, adli yargı hâkim ve savcı yardımcılarının görev ayrımında, yazılı yarışma sınav puanı yüksek olanlar ve eşit puan durumunda ise kura çekilerek belirleme yapılır.

Sayıştay, Danıştay ve Yargıtay, Türkiye Cumhuriyeti'nin en üst düzeydeki yargı ve denetim kurumlarıdır. Görev ve yetkileri şu şekildedir: 1. Sayıştay: Kamu kaynaklarının etkili ve verimli bir şekilde kullanılıp kullanılmadığını denetler. 2. Danıştay: İdari yargı alanında yetkilendirilmiş en üst düzey mahkemedir. 3. Yargıtay: Adli yargı alanında giren konularda temyiz incelemesi yapan yüksek yargı makamıdır.