Filozoflar

Maine de Biran, spiritüalizm akımına mensuptur. Ayrıca, 1802 yılına kadar Idéologues (İdeologlar) okulunun bir üyesi olarak kabul edilmiştir. Maine de Biran, insan düşüncelerinin kaynağıyla dildeki ifadesini ve akıl yürütmedeki birleşimlerini araştırmıştır.

Klasik Alman felsefesi, 18. yüzyıl sonu ve 19. yüzyıl başlarında öne çıkan, Alman idealizmi anlayışına büyük katkıda bulunmuş filozofları kapsayan bir düşünce geleneğidir. Bu felsefe içinde yer alan bazı önemli isimler: Immanuel Kant; Georg Wilhelm Friedrich Hegel; Johann Gottlieb Fichte; Friedrich Schelling. Ayrıca, Ludwig Andreas Feuerbach gibi klasik materyalizmin temsilcileri de bu felsefe içinde yer alır. Klasik Alman felsefesi, Marksizmin gelişiminde de önemli bir kaynak olarak kabul edilir.

Felsefede töz ve öz kavramları şu şekilde açıklanabilir: Töz. Öz. Töz ve öz kavramları tarih boyunca değişen felsefi yaklaşımlar içerisinde farklı biçimlerde tanımlanmış, kimi zaman iç içe geçmiş, kimi zaman da birbirinden ayrılmıştır. Töz ve öz kavramlarıyla ilgili bazı filozofların görüşleri şu şekildedir: Aristoteles. John Locke. Rene Descartes. Spinoza. Immanuel Kant. Martin Heidegger.

İnsan doğası gereği farklı filozoflara göre çeşitli şekillerde tanımlanabilir: Thomas Hobbes'a göre, insan doğası gereği kötü ve kötücüldür. Jean-Jacques Rousseau'ya göre ise insan doğası gereği iyidir ve eşit doğar. Varoluşçu filozoflara göre, insanın belirlenmiş bir doğası yoktur. Ayrıca, bazı görüşlere göre insan doğası gereği hem iyi hem de kötü olabilir; bu, çevresel faktörlere ve kişinin kendi değerlerine bağlıdır.

"Elinde çekiç olan adam" ifadesi, belirli bir filozofa atıfta bulunmaz. Ancak, bu ifade, Abraham Maslow'un "Elinde çekiç olan her şeyi çivi olarak görür" sözüyle ilişkilidir. Abraham Maslow, ünlü bir psikolog ve filozof olup, bu sözüyle, bir kişinin belirli bir araca sahip olduğunda her şeyi o aracın kullanımıyla ilgili olarak görme eğilimini ifade eder.

Karakter eğitiminin ilk kurucusu olarak kabul edilebilecek kişi hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, karakter eğitiminin tarihsel temelleri Antik Yunan'a kadar uzanmaktadır. Karakter eğitimi kavramının resmen ilk kez 1860'lı yıllarda Amerika'da ortaya çıktığı kabul edilmektedir. Örneğin, ABD'nin devrim liderleri Franklin ve Jefferson, eğitimin değerleri geliştirmenin yanı sıra demokratik rejim için vatandaş yetiştirmede de önemli bir rol oynadığını savunmuşlardır.

Michel de Montaigne'in görüşleri, özellikle Pyrrhon ve Sextus Empiricus gibi ilkçağ kuşkucuları ile ilişkilidir. Pyrrhon, Montaigne'in şüpheciliğinin oluşumunda etkili olmuştur. Sextus Empiricus, Montaigne'in "yargılamayı askıya alma" düşüncesini etkilemiştir. Ayrıca, Montaigne'in düşünceleri Rönesans hümanizmi ile de uyumludur. Montaigne, Descartes, Pascal, Rousseau, Nietzsche, Stefan Zweig, Asimov ve Shakespeare gibi birçok düşünürü etkilemiştir.

Bilgi felsefesinin bazı önemli filozofları: Sokrates: İnsanın doğduğunda her şeyi bildiğini ve bu bilgileri hatırlamak için sorgulaması gerektiğini savunmuştur. Platon (Eflatun): İdealar ve nesneler evreni ayrımını yapmış, asıl bilginin idealar evreninin bilgisi olduğunu öne sürmüştür. Aristoteles: Felsefi görüşlerini idealar bilgisine değil, mantığa dayandırmıştır. Descartes: Matematik metoduyla açık, seçik ve apaçık bilgilere ulaşılabileceğini savunmuştur. Hegel: İnsan düşüncesini ve bilinçsiz doğayı idare eden kanunun akıl olduğunu belirtmiştir. John Locke: Zihnin boş bir levha (tabula rasa) olduğunu ve tüm bilgilerin deney veya gözlemden geldiğini savunmuştur. David Hume: Bilgilerin algı çeşitlerine dayandığını ve insan zihninin duyu verilerinden örülmüş bir alışkanlıklar ağı olduğunu öne sürmüştür. Bergson: Sezginin hayatın bilgisini kavradığını ve bildiğini savunmuştur. Comte: Pozitivist düşünce sistemini, ölçülebilen ve anlaşılabilen verilere dayandırmıştır. Kant: Bilginin hem deney hem de akıl yoluyla elde edildiğini savunmuştur.

Bazı Çinli filozoflar: Konfüçyüs (Confucius). Dong Zhongshu. Mencius. Laozi (Lao Tzŭ). Zhu Xi (Chu Hsi). Wang Yangming. Ge Hong. Xunzi. Yan Hui. Shen Buhai. Çinli filozoflar hakkında daha fazla bilgi için Vikipedi ve wikijtr.icu gibi kaynaklar kullanılabilir.

Yeter sebep ilkesinin en ünlü savunucusu Gottfried Wilhelm Leibniz'dir. Ancak bu ilkeyi felsefenin temel ilkesi olarak tanıyan ilk kişi Leibniz değildir.

Stoacı filozoflardan bazıları şunlardır: Kıbrıslı Zenon (MÖ 336-264). Kleanthes. Khrysippos. Panaetius. Poseidonios. Seneca (MÖ 4-MS 65). Epiktetos (MS 50-130). Marcus Aurelius (121-180). Stoacılık, MÖ 3. yüzyılda Atina'da Kıbrıslı Zenon tarafından kurulmuş ve Helenistik dönemde etkili olmuştur.

Empirist (deneyci) filozoflardan bazıları şunlardır: John Locke (1632-1704). David Hume (1711-1776). Etienne Condillac (1715-1780). Ayrıca, Niccolo Machiavelli (1469-1527) de empirist olarak kabul edilir.

Aydınlanmanın ilk ve son temsilcileri olarak kabul edilen belirli isimler bulunmamaktadır. Ancak, Aydınlanmanın ilk temsilcileri arasında genellikle René Descartes ve Gottfried Wilhelm Leibniz kabul edilir. Aydınlanmanın son temsilcileri olarak ise belirli bir isim vermek zor olsa da, Immanuel Kant, Jean-Jacques Rousseau ve Voltaire gibi düşünürler bu dönemin önemli figürleri arasında yer alır. Aydınlanma Çağı, 17. ve 18. yüzyıllarda Avrupa'da akıl ve bilim odaklı düşünsel bir hareket olarak ortaya çıkmıştır.

Walter Kaufmann'ın varoluşçuluk tanımı, "Dostoyevski'den Sartre'a Varoluşçuluk" adlı eserinde yer alır. Varoluşçuluk, genel olarak psikolojik ve kültürel değişimlerin bireysel deneyimlerle birlikte var olabileceğini savunan bir felsefe akımıdır. Varoluşçuluğun bazı temel özellikleri: Bireycilik: Akım, bireyciliğe büyük önem verir. Varoluşun önceliği: İnsan önce var olur, sonra özünü kendi yaratır. Özgürlük ve sorumluluk: Birey, kendi değerlerini ve yaşamının anlamını belirler ve bu süreçte sorumluluk alır. Anlamsızlık ve absürtlük: Anlamın yıkılması, varoluşçu düşünce için temel bir unsurdur.

Francis Bacon, akıl olmadan deney ve gözlemin bilgi için yeterli olmadığını savunan filozoftur. Bacon, bilginin ancak deney ve gözleme dayalı olarak ortaya çıkabileceği fikrini öne sürmüştür.

Hermenötik yöntemin bazı önemli temsilcileri: Friedrich Schleiermacher. Hans-Georg Gadamer. Martin Heidegger. Ayrıca, Augustinus teolojik hermeneutik yöntemiyle, Aristoteles ise Poetikası üzerinden hermeneutik yönteme katkıda bulunmuşlardır.

Evrensel ahlak yasasını kabul eden bazı filozoflar: Sokrates. Platon. Ebu Nars Farabi. Baruch Spinoza. Immanuel Kant. John Stuart Mill. Albert Schweitzer. Mahatma Gandhi. Martin Luther King Jr.. Dalai Lama. Karen Armstrong. Elie Wiesel.

Töz kavramına örnek olarak şunlar verilebilir: Madde: Aristoteles'e göre töz, somut varlıkların kendisidir, örneğin bir ağaç. Tanrı: Descartes'a göre, kendi varlığı için başka hiçbir şeye ihtiyaç duymayan tek töz Tanrı'dır. Monadlar: Leibniz'e göre töz, bölünmez, ruhsal ve penceresiz birimler olan monadlardır. İnsan zihni ve madde: İnsan zihni (düşünen töz, res cogitans) ve madde (yer kaplayan töz, res extensa) de göreli tözlerdir. Töz kavramı, filozoflara göre farklı şekillerde yorumlanmıştır ve bu nedenle örnekler de bu yorumlara göre değişiklik gösterebilir.

Catherine Malabou, çağdaş felsefe akımına mensuptur. Çalışmalarını kıta felsefesi, sinirbilim, feminizm ve siyaset üzerine yoğunlaştıran Malabou, Jacques Derrida'nın çizgisinde yer alan plastik ontoloji kavramıyla felsefeye katkıda bulunmuştur. Ayrıca, Hegel ve Heidegger gibi düşünürlerin temel aldığı, Fransız ve çağdaş Alman felsefesiyle de ilişkilidir.

Sokrates öncesi felsefe, Batı felsefesinin MÖ 6. yüzyılda Antik Yunan'da başlayan ilk dönemidir. Temel özellikleri: Arkhe arayışı. Mitolojiden uzaklaşma. Varlık ve değişim. Önemli okullar ve filozoflar: Milet Okulu: Thales, Anaksimandros, Anaksimenes. Elea Okulu: Parmenides, Zenon. Plüralistler: Empedokles, Anaksagoras, Demokritos. Bu dönem, felsefenin kavramsal, metodolojik ve ontolojik temellerini atan çok katmanlı bir düşünsel evredir.