Felsefe

Felsefe dersi, bazı öğrenciler için zor olabilir çünkü kavramlar soyuttur ve günlük hayatla kolayca bağdaştırılamayabilir. Ancak, sistemli ve düzenli bir çalışmayla bu zorlukların üstesinden gelinebilir. Felsefe dersinde başarılı olmak için: Dinleme ve not tutma önemlidir; konuları ilk kez dinlerken işinde profesyonel bir öğretmeni tercih etmek faydalı olabilir. Düzenli soru çözme, bilgileri pekiştirir ve farklı soru tiplerini tanımayı sağlar. Felsefi metinleri anlama ve yorumlama yeteneklerini geliştirmek için makale yazımı ve grup çalışmaları gibi etkinliklere katılmak faydalı olabilir.

Filozof ve düşünür arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Odak Noktası: Filozof, daha çok teorik ve soyut konularla ilgilenirken, düşünür pratik bilgelik ve etik doğru ile ilgilidir. 2. Yaklaşım: Filozof, mantık ve analitik düşünme yöntemlerini kullanırken, düşünür kişisel deneyim ve sezgiye dayanabilir. 3. Uygulama Alanı: Düşünür, günlük yaşamda uygulanabilecek çözümler sunarken, filozof çoğunlukla teorik kavramlar üzerinde durur. 4. Tanım: Filozof, felsefe ile uğraşan ve varoluş, bilgi, etik gibi konuları derinlemesine inceleyen kişidir.

Animizme göre ruhlar, görevleri ve bulundukları maddelere göre sınıflandırılır. Bazı ruh sınıflandırmaları: Yerin altında yaşayanlar: "Körmesler". Yerde yaşayanlar: "Yir-Sub". Gök ruhları: "Kuday". Arı Töz: Başlangıçtan beri mevcut olanlar. Kara Töz: Yaratılmış olanlar. Arı Neme: Temiz ruhlar. Kara Neme: Temiz olmayan ruhlar. Ayrıca, bir geyik, orman, yüce dağ iyi bir ruha sahipken, karga, yer altına akan nehir, bataklık kötü bir ruha sahiptir.

Olgusal ve olgusal olmayan terimleri, bilgi türlerini ayırt etmek için kullanılır: 1. Olgusal: Gözlemlenebilir veya ölçülebilir olaylara dayanan, nesnel ve gerçek verilere sahip bilgidir. 2. Olgusal Olmayan: Kişisel inançlar, değer yargıları, duygusal yorumlar veya subjektif düşüncelerle şekillenen, doğrudan gözlemlerle doğrulanamayan bilgidir.

Ruh ve beden aynı şey değildir, çünkü onlar farklı niteliklere sahip iki ayrı varlıktır. Ruh, genellikle bedenden bağımsız olarak kabul edilen, insanların düşünsel, duygusal ve bilinçsel yönlerini temsil eden soyut bir varlıktır. Beden ise, insanların fiziksel varlığını tanımlayan, organlar, hücreler ve dokulardan oluşan somut bir sistemdir.

A priori, kelime anlamı olarak "önsel" demektir. A priori bilgi, deneysel veri ve delillerden bağımsızdır; bu nedenle doğruluğu deneyimle çürütülemez. A priori argüman ya da akıl yürütme ise, öncüllerinden her biri a priori olarak kabul edilen, tümdengelimsel olarak geçerli bir argümandır. Antik Yunan felsefesinde, hiçbir deneye dayanmayan bilgiyi tanımlamak için kullanılan a priori kavramı, Skolastiklerce geliştirilmiş ve Alman düşünür Immanuel Kant'ın sisteminde önem kazanmıştır.

Felsefe yazılarının amacı, varoluş, gerçeklik, bilgi, ahlak, değerler ve insanın yeri gibi temel sorulara yanıt aramaktır. Bunun yanı sıra felsefe yazıları şu işlevleri de yerine getirir: Akıl yürütme ve mantık becerilerini geliştirmek. Felsefe, doğru düşünmenin prensiplerini ve mantıksal analizi öğretir. Eleştirel düşünmeyi teşvik etmek. Önyargılardan arınmayı, doğru bilgiye ulaşmayı ve objektif bir bakış açısıyla düşünmeyi sağlar. Düşünceleri açıklığa kavuşturmak. Kişinin kendi düşüncelerini anlamasına ve bunları başkalarına aktarmasına yardımcı olur. Toplumsal sorunlara çözüm üretmek.

Felsefi düşüncenin temel özellikleri şunlardır: 1. Merak ve Hayret: Felsefe, merak ve hayret duygusuyla başlar, soruları sormakla doğar ve gelişir. 2. Şüphe Duyma: Şüphe, felsefi sorgulamayı harekete geçirir ve düşüncenin zenginleşmesini sağlar. 3. Eleştirel Olma: Felsefi düşünce, ileri sürülen düşüncelerin derinlemesine sorgulanarak, doğru ve yanlış yanlarının değerlendirilmesini içerir. 4. Rasyonel Olma: Felsefe, akla ve mantığa dayanan açıklamalarda bulunur. 5. Sistemli Olma: Felsefi düşünce, mantık ilkelerine bağlı kalarak yapılan akıl yürütmelerle elde edilen görüşleri bir düzenlilik içinde ortaya koyar. 6. Tutarlı Olma: Düşüncelerin kendi içinde çelişki içermemesi ve mantıksal bir uyum sergilemesi önemlidir. 7. Evrensel Olma: Felsefe, varlığı tümüyle ele alır ve genele ulaşmaya çalışır.

İşte bazı ünlü filozofların hayata dair sözleri: 1. "Kendini bil." – Sokrates. 2. "Düşünüyorum, öyleyse varım." – Descartes. 3. "Mutluluk, haz ve acının dengelenmesinde yatar." – Aristoteles. 4. "Başkalarının düşüncelerine göre yaşayan biri, asla kendi hayatını yaşayamaz." – Epiktetos. 5. "Hayat, anlamsızlığına rağmen yaşanmaya değer." – Albert Camus. 6. "Adalet, ruhun düzenidir." – Platon. 7. "Bilgi güçtür." – Francis Bacon. 8. "Hayat, bizim ona verdiğimiz anlam kadar anlamlıdır." – Jean-Paul Sartre. 9. "Küçük şeylerden keyif almayı bilmeyen, asla mutlu olamaz." – Epikuros. 10. "Üç şey uzun süre saklanamaz: Güneş, ay ve gerçek." – Konfüçyüs.

Doktrin veya öğreti, belirli bir konu ya da inanç sistemine ilişkin kabul, ilke ve kurallar bütünüdür. Farklı alanlarda doktrin şu anlamlara da gelebilir: Askeri doktrin. Hukuki doktrin. Siyasi doktrin. İşletme doktrini. Dini doktrin.

Aristoteles'e göre insan eyleminin amacı mutluluk olarak belirlenmiştir. Diğer filozofların görüşlerine göre ise bu amaç şu şekilde tanımlanmıştır: - Kant'a göre ahlaki eylemin amacı "ödeve uygunluk"tur. - J. S. Mill'e göre mutluluk, "evrensel mutluluk" olarak algılanmalıdır. - Sartre'a göre insanın amacı "özgürlük"tür.

Hiçlik felsefesi sembolü, tasavvufta benlik, gurur, kibir gibi kötü duygulardan arınmak olarak yorumlanır. Felsefi olarak ise nihilizm (hiççilik) kavramı, hiçlik felsefesinin bir sembolü olarak kabul edilir.

"Adalet Peşinde" (Law Abiding Citizen) filmi, adaletin doğasını ve bireylerin adalet anlayışını sorguluyor. Film, adalet sisteminin zaaflarını ve bu zaafların nelere yol açabileceğini dramatik bir şekilde işlerken, izleyiciye adalet kavramını sorgulatmayı amaçlıyor. Gerçek hayatta adaletin ne kadar doğru olduğu, kişisel yorumlara ve toplumsal bağlamlara göre değişebilir.

“Önyargıyı kırmak atomu parçalamaktan daha zordur” sözü Albert Einstein'a aittir.

Amel ve fiil arasındaki fark şu şekilde açıklanabilir: Amel, bir maksatla yapılan iş, eylem, fiil anlamına gelir. Fiil, canlı veya cansız herhangi bir varlıktan, irâdî veya gayri irâdî olarak meydana gelen her türlü eylem için söylenir. Bu iki terim, kimi zaman eş anlamlı olarak kabul edilmekle birlikte, kimi zaman da iradeye dayalı olarak yapılmış olma kriteri dikkate alınarak aralarında bir anlam farklılığı bulunduğu kabul edilir. Ayrıca, "amel" ve "fiil" mana olarak birbirine çok yakın kelimeler olmakla birlikte, amelde kasıt ve iradenin fiile göre biraz daha ön plana çıktığı söylenebilir.

"Elmaya bakmakla elmadan bakmak" ifadesi, iki farklı bakış açısını ifade eder: 1. Elmaya bakmak: Sadece elmanın maddi özelliklerini görmek, içindeki vitaminleri konuşmak ve onu yaratan Allah'ı tam olarak fark edememek. 2. Elmadan bakmak: Elmayı bir nesne olarak görüp, onun yapanı olan özneyi merak etmek, yani elmayı bir sanat eseri olarak görüp sanatkârını araştırmak.

Michel de Certeau'nun "Gündelik Hayatın Keşfi" eseri 2 cilt olarak yayımlanmıştır.

“Başkalarının insafına kalmış bir bilge olmaktansa, kendi başına bir deli olmak daha iyi!” sözü Friedrich Wilhelm Nietzsche'ye aittir.

Aklın sınırları şu şekilde özetlenebilir: Kavrayış kapasitesi: Gözün görme yeteneği veya kulağın işitme gücü gibi, aklın da idrak kabiliyeti sınırlıdır. Bilinemeyecekler: Aklın kavrayamadığı, idrak hacminin dışında kalan hakikatler vardır. Vahiy ile terbiye: Aklın, vahiy ve onun açıklamaları olan sünnet ile terbiye edilmesi gerekir; aksi takdirde akıl, hedefe ulaşmayı zorlaştırabilir. Normal ve anormal sınırlar: Her düşüncenin, duygunun ve eylemin normal ve anormal sınırları vardır. Ayrıca, Immanuel Kant'ın felsefesinde, aklın sınırları "Grenze" ve "Schranke" kavramlarıyla allegorize edilmiştir; akıl, bir adayı bilen, ancak denizi sınırlarıyla düşünebilen bir konumda yer alır.

Felsefede özgürlük anlayışı, insanın düşünceleri, eylemleri ve tercihleri üzerinde tam yetki sahibi olma hakkını ifade eder. Farklı felsefi yaklaşımlara göre özgürlük anlayışı şu şekilde özetlenebilir: Doğalcı özgürlük anlayışı. Diyalektik özgürlük anlayışı. İrade özgürlüğü anlayışı. Sosyal sözleşme özgürlük anlayışı. Determinizm özgürlük anlayışı. Ayrıca, özgürlük kavramı insan hakları ile de ilişkilidir ve bu haklar, bireylerin sahip olduğu temel haklar olarak kabul edilir.