BakışAçısı

POV tekniği, İngilizce "Point of View" ifadesinin kısaltması olup, "bakış açısı" anlamına gelir. Bu teknik, özellikle sosyal medya ve sinema alanlarında kullanılır ve şu şekillerde kendini gösterir: Sosyal medyada: Kullanıcılar, kendi perspektiflerini izleyicilere sunmak için "POV" terimini kullanırlar. Sinemada: POV film tekniği, kahramanın gözünden olayın anlatıldığı filmleri ifade eder.

Perspektif bakış açısı, bir konuyu veya olayı farklı açılardan inceleme ve anlama anlamına gelir. Perspektif ayrıca şu alanlarda da kullanılır: - Sanat ve mimari: Nesnelerin üç boyutlu olarak algılanmasını sağlamak için kullanılan bir tekniktir. - Felsefe: Bir durumun veya olayın farklı kişiler tarafından nasıl algılandığını ifade eder. - Psikoloji: Bireylerin dünyayı nasıl yorumladığını ve algıladığını açıklar.

Edebiyatta dört temel bakış açısı bulunmaktadır: 1. Hakim (İlahi – Tanrısal) Bakış Açısı: Anlatıcı, tüm karakterlerin düşünce ve duygularını bilir ve olayları her şeyi gören ve bilen bir pozisyonda aktarır. 2. Kahraman Bakış Açısı: Anlatıcı, hikayenin merkezindeki karakterdir ve olayları kendi perspektifinden, kişisel deneyim ve duyguları çerçevesinde anlatır. 3. Gözlemci Bakış Açısı: Anlatıcı, hikayenin içinde yer alan bir karakter değildir, olayları dışarıdan izler ve tarafsız bir şekilde aktarır. 4. Çoğulcu Bakış Açısı: Birden fazla karakterin perspektifini ve düşüncelerini içerir, hikayeyi farklı karakterlerin gözünden çok yönlü bir şekilde anlatır.

Optimistik ve kötümserlik iki farklı bakış açısını ifade eder: 1. Optimistik: İyimserlik anlamına gelir ve genellikle olayların olumlu yönlerini görebilme ve gelecek hakkında umutlu olma durumunu ifade eder. 2. Kötümserlik: Olumsuzluklara odaklanma ve genellikle en kötü senaryoları düşünme eğilimidir.

Evet, anlatıcı ve bakış açısı hikâyenin yapı unsurlarıdır. Anlatıcı, hikâyeyi okuyucuya sunan kişidir ve yazarın kendisi değil, kurmaca bir kişidir. Bakış açısı ise anlatıcının kişi, olay, yer ve zamanı nasıl ele aldığı ve bunlara karşı takındığı tutumdur. Üç çeşit bakış açısı vardır: 1. Kahraman Bakış Açısı: Olayın hikâye kahramanlarından biri tarafından birinci kişi ağzından anlatılmasıdır. 2. Hâkim (Tanrısal / İlahi) Bakış Açısı: Anlatıcı, kahramanların iç dünyasını bilir, her şeyi görür, bilir ve sezer. 3. Gözlemci (Müşahit) Bakış Açısı: Anlatıcı, yalnızca gördüklerini ve tanık olduklarını nesnel bir şekilde aktarır.

Bakış açısı, bir metindeki anlatıcının olayları ve karakterleri ele alış biçimini ifade eder. Edebiyatta dört temel bakış açısı türü vardır: 1. Hakim (İlahi/Tanrısal) Bakış Açısı: Anlatıcı, tüm olanları ve olacakları bilir, kahramanların akıllarından geçenlere hakimdir. 2. Kahraman Bakış Açısı: Anlatıcı, olaydaki kahramanlardan biridir ve olayı kendi penceresinden aktarır. 3. Gözlemci (Kameraman/Müşahit) Bakış Açısı: Anlatıcı, olayları dışarıdan izliyormuş gibi aktarır, karakterlerin duygularını ve düşüncelerini bilemez. 4. Çoğulcu Bakış Açısı: Birden fazla anlatıcının olduğu bu türde, olaydaki farklı karakterlerin perspektifleri birleştirilerek anlatılır.

Hesap alma karikatürleri, genellikle kişilerin olayları kendi bakış açılarına göre yorumlamalarını ve bakış açısının değişimi durumunda farklı sonuçlar elde edilmesini anlatır. Bu tür karikatürler, toplumsal eleştiri, siyasi yorum, kültürel analiz gibi amaçlarla da kullanılabilir.

"Elmaya bakmakla elmadan bakmak" ifadesi, iki farklı bakış açısını ifade eder: 1. Elmaya bakmak: Sadece elmanın maddi özelliklerini görmek, içindeki vitaminleri konuşmak ve onu yaratan Allah'ı tam olarak fark edememek. 2. Elmadan bakmak: Elmayı bir nesne olarak görüp, onun yapanı olan özneyi merak etmek, yani elmayı bir sanat eseri olarak görüp sanatkârını araştırmak.

Anlatıcı ve bakış açısı, bir metinde olayların ve durumların kim tarafından anlatıldığı ve nasıl algılandığı ile ilgili kavramlardır. Anlatıcı, edebi eserde okura olayları aktaran kişidir. Bakış açısı ise, anlatıcının olayları görme ve aktarma perspektifini ifade eder ve dört ana türde incelenir: 1. Hakim (İlahi/Tanrısal) Bakış Açısı: Anlatıcı, tüm olanları ve olacakları bilir, kahramanların akıllarından geçenlere hakimdir. 2. Kahraman Bakış Açısı: Anlatıcı, olaydaki kahramanlardan biridir ve olayı kendi penceresinden aktarır. 3. Gözlemci Bakış Açısı: Anlatıcı, olayları dışarıdan izliyormuş gibi aktarır, karakterlerin duygularını ve düşüncelerini bilemez. 4. Çoğulcu Bakış Açısı: Birden fazla anlatıcı kullanılarak olaylar farklı açılardan yansıtılır.

"Vantage Point" (Bakış Açısı) filmi, ABD başkanının İspanya'da suikasta uğraması ve bu suikastın araştırılmasını konu alır. Filmde, suikastı soruşturan gizli servis ajanları Thomas Barnes ve Kent Taylor'ın yanı sıra, olayı farklı açılardan gören beş tanık hikayesi işlenir: Amerikalı turist Howard Lewis, haber yapımcısı Rex Brooks ve diğerleri. Hikayeler ilerledikçe, bulmacanın parçaları yerine oturur ve olayın şaşırtıcı gerçekleri ortaya çıkar.

Yaşar Kemal'in "Keçi" adlı metninde bakış açısı, ilahi bakış açısı olarak belirlenmiştir. Bu, hikayedeki olayların, her şeyi bilen ve gören bir anlatıcı tarafından aktarıldığı anlamına gelir.

Uzun hikayelerde üç ana bakış açısı kullanılabilir: 1. İlahi (Hakim, Tanrısal) Bakış Açısı: Hikayedeki her şeyi gören ve bilen bir anlatıcı tarafından anlatılır. 2. Kahraman Bakış Açısı: Hikayenin kahramanlarından biri, olayları kendi perspektifinden ve iç düşüncelerini ifade ederek anlatır. 3. Gözlemci Bakış Açısı: Olayları dışarıdan izleyen ve tarafsız bir şekilde aktaran bir anlatıcı tarafından anlatılır.

"Yeraltından Notlar" romanı, birinci tekil şahıs bakış açısıyla yazılmıştır.

"Felâtun Bey ile Râkım Efendi" romanında ilahi bakış açısı kullanılmıştır.

Ömer Seyfettin'in "Yüz Akı" adlı öyküsü, tanrısal (ilahi) bakış açılı hakim anlatıcı tarafından III. tekil şahıs ağzından anlatılmıştır.

Bilgi okuyucunun bakış açısı, edebi metinlerde anlatıcının olayları ve karakterleri algılama ve aktarma biçimini ifade eder. Bu bakış açıları dört ana türde incelenir: 1. Hakim (İlahi/Tanrısal) Bakış Açısı: Anlatıcı, tüm karakterlerin düşünce ve duygularını bilir ve olayları üçüncü şahıs ağzıyla anlatır. 2. Kahraman Bakış Açısı: Anlatıcı, hikayenin merkezindeki karakterdir ve olayları kendi perspektifinden, kişisel deneyim ve duyguları çerçevesinde aktarır. 3. Gözlemci (Kameraman/Müşahit) Bakış Açısı: Anlatıcı, olayları dışarıdan izliyormuş gibi aktarır, karakterlerin iç dünyasına tam olarak nüfuz edemez. 4. Çoğulcu Bakış Açısı: Birden fazla anlatıcı kullanılarak, farklı karakterlerin perspektifleri ve düşünceleri çok yönlü bir şekilde aktarılır.

“Esir Şehrin İnsanları” romanı, üçüncü şahıs bakış açısı ile yazılmıştır.

Kahraman anlatıcı ve yazar bakış açısı aynı değildir. Kahraman anlatıcı, olayların kahramanlardan biri tarafından anlatıldığı bakış açısıdır. Yazar bakış açısı ise, anlatıcının olayları üçüncü kişi ağzından, yani "o" diliyle anlattığı hakim bakış açısıdır.

POV anlatım, "Point of View" ifadesinin kısaltması olup, birinci şahıs bakış açısını ifade eder.

"Kaşağı" hikayesinin bakış açısı, kahraman bakış açısıdır.