Farsça

Farsça kökenli hezar kelimesi, "bin" ve "bülbül" anlamlarına gelir. Ayrıca, Osmanlı döneminde hezar kelimesi, çokluk ifadesi olarak da kullanılmıştır. Hezar kelimesinin kullanıldığı bazı tamlamalar ve anlamları: Hezâr-fen: "Bin fenli, bin hüneri olan, elinden çok iş gelen" anlamına gelir. Hezâr dinârî: "Bin" anlamındaki hezar, bu ifadede Selçuklu ümerasından Hezâr Dinârî'nin adındaki unvanı oluşturur. Arapça "hazer" kelimesi ise "sakınma, çekinme" anlamlarına gelir.

"Kâse" kelimesi Farsça kökenlidir. Osmanlı Türkçesi "كاسه" (kāse) sözcüğünden Türkçeye geçmiştir.

Asuman ismi, Farsça kökenli olup "gök", "sema", "felek" anlamlarına gelir. Ayrıca, müzikte bileşik bir makam ve "gök, sema, kubbe" anlamları da bulunmaktadır. Asuman ismi, sonsuzluğu, özgürlüğü ve yüksek idealleri temsil eder.

Farsça, başta İran, Afganistan ve Tacikistan olmak üzere birçok ülkede konuşulmaktadır. Diğer konuşulduğu ülkeler: Özbekistan; Irak; Kuveyt; Bahreyn; Rusya; Almanya; İsrail; Birleşik Krallık; İsveç; Kanada. Ayrıca, Hindistan ve Pakistan gibi ülkelerde de Farsça konuşan önemli bir topluluk bulunmaktadır.

"Canavar" kelimesi Farsça kökenlidir. Farsça'daki karşılığı "cānāver" şeklindedir.

Nihat isminin kökeni Farsça'dır.

"Yeki bood yeki nabood" ifadesi, Farsça'da "bir varmış bir yokmuş" anlamına gelir. Ayrıca, bu isim aşağıdaki bağlamlarda da kullanılabilir: Film: 1999 yapımı, Iraj Tahmasb'ın yönettiği bir İran filmi. Şarkı: Black Cats'in "Dimbology" albümünde yer alan bir parça.

Nergiz ismi, süs bitkisi anlamına gelir. Ayrıca, Nergiz isminin diğer anlamları şunlardır: "Narao" (donup kalmak) sözcüğünden gelerek "kendi kendine âşık olan" anlamını taşır. Güzelin gözü demektir. Nergiz ismi, Kuran'da geçmeyen, Farsça kökenli bir isimdir.

Berna ismi, Farsça kökenli olup "genç, taze, şeffaf, temiz, duru" anlamlarına gelir. Ayrıca, hem kadın hem de erkekler için "genç delikanlı, yiğit" anlamında da kullanılır. Bunun yanı sıra, "övünülecek değerde kadın" ve "körpe" anlamları da bulunmaktadır.

Güfte kelimesi Farsça kökenlidir. "Güften" kelimesinden türetilmiştir; "güften" "demek, söylemek" anlamına gelir.

Füsun ismi, Farsça kökenli olup "büyü, sihir, çekicilik" anlamına gelir. Aynı kökten türemiş olan Efsun ismi de bulunmaktadır.

Bazı ülkelerin isimlerinin "tan" ile bitmesinin nedeni, Farsça kökenli "-istan" ekidir. Örneğin: Hindistan, "Hint ülkesi" anlamına gelir. Afganistan, "Afgan ülkesi" anlamına gelir. Bu ek, özellikle Orta ve Güney Asya, Kafkasya ve Rusya'nın bazı bölgelerinde yaygın olarak kullanılmaktadır.

Berna ismi Farsça kökenlidir. Farsça'da "berna" kelimesi "genç, taze, genç kız" anlamına gelir.

Pars isminin kökeni, eski Türkçede ve Orta Asya kültürlerinde sıkça karşılaşılan "pars" kelimesine dayanır. Bu kelime, Asya'nın geniş bozkırlarında yaşayan ve güçleriyle tanınan büyük yırtıcı hayvanları ifade eder. Bazı kaynaklara göre ise Pars, eski Türkçe "Bars" kelimesinden evrilmiştir; "Bars", kaplan veya benekli yaban kedisi anlamına gelir.

Şadan ismi, Farsça kökenli bir isimdir. "Şadan" kelimesinin diğer anlamları şunlardır: mesut, keyfi yerinde olan kimse; şansı yaver giden, hayatındaki gelişmelerden mutlu ve memnun olan kişi; Allah'ın takdirini kazanmış, salih ameller işleyen hayırlı kul.

Hayır, merdümgüzar ve merdümgiriz aynı değildir. Merdümgüzar: "İnsanlarla iç içe olmayı seven, sosyal" anlamına gelir. Merdümgiriz: "İnsanlardan kaçan, insanlarla bir arada olmaktan hoşlanmayan, toplumdan uzak durmayı tercih eden" anlamına gelir. Bu iki kelime zıt anlamlıdır; merdümgüzar sosyal olmayı ifade ederken, merdümgiriz sosyal ilişkilerden kaçınmayı ifade eder.

Farsça 1-20 arası sayılar şu şekildedir: 1 (yek): ۱. 2 (dü): ۲. 3 (se): ۳. 4 (çahar): ۴. 5 (penc): ۵. 6 (şeş): ۶. 7 (heft): ۷. 8 (heşt): ۸. 9 (neh): ۹. 10 (deh): ۱۰. 11 (yazdeh): ۱۱. 12 (devazdeh): ۱۲. 13 (sizdeh): ۱۳. 14 (çahardeh): ۱۴. 15 (panzdeh): ۱۵. 16 (şanzdeh): ۱۶. 17 (heftdeh): ۱۷. 18 (hicdeh): ۱۸. 19 (nuzdeh): ۱۹. 20 (bist): ۲۰. Farsça'da sayılar arasına "و" (vav) harfi getirilerek, bu bağlaç harf "o" diye okunur.

Evet, "Pend-i Attâr" ve "Pend-nâme" aynı eserdir, çünkü "Pend-nâme", Feriduddîn-i Attâr'ın "Pend-i Attâr" olarak da bilinen "Pend-nâme"sinin Türkçe'de yaygın olarak kullanılan adıdır. "Pend" Farsça'da "nasihat" veya "öğüt" anlamına gelir ve "nâme" ile birlikte kullanıldığında "öğüt kitabı" veya "nasihat risalesi" gibi anlamlar taşır.

"Lehdar" kelimesi, Arapça "leh" (onun için, ondan yana) ve Farsça "dar" (sâhip ve mâlik olan) kelimelerinden türetilmiştir.

Meyhanede "mey" denmesinin sebebi, "mey" kelimesinin Farsça kökenli olup "içki" veya "şarap" anlamına gelmesidir. Ayrıca tasavvuf edebiyatında "meyhane", Allah içkisinin sunulduğu yer, dergâh veya tekke olarak da kullanılır.