Linguistics

Miray ismi, farklı anlamlara gelebilmektedir: Farsça kökenli olarak, "güneş ve ay gibi parlayan" anlamına gelir. Türkçe kökenli olarak, "ışık saçan", "aydınlık" ve "ilk ay", "ayın ilk günleri", "yeni ay", "ayın ilk evresi", "ayın efendisi" gibi anlamlara gelir. Ayrıca, Miray ismi, Arapça bir kelime olan "mirac" kelimesine dayanarak "yükseliş" veya "yükselen" anlamlarını da ifade edebilir.

Dil pelesengi, söz arasında yerli yersiz söylenen ve tekrarlanan söz anlamına gelir. Ayrıca, TDK'ya göre pelesenk kelimesinin diğer anlamları şunlardır: Pelesenk ağacından elde edilen, mobilyacılıkta kullanılan değerli kereste; Türlü bitkilerden çıkarılan kokulu bir reçine.

Dil bilgisi konuları şu şekilde sıralanabilir: İsimler. Tamlamalar. Sıfatlar. Zarflar. Zamirler. Edat, bağlaç ve ünlemler. Fiiller. Ek eylem. Fiilimsiler. Kök bilgisi ve sözcüğün yapısı. Ekler. Cümle türleri. Ses bilgisi. Yazım kuralları. Noktalama işaretleri. Anlatım bozuklukları.

Türk Dil Kurumu'nun (TDK) amacı, Türk dilinin öz güzelliğini ve zenginliğini ortaya çıkarmak, onu yeryüzü dilleri arasında değerine yaraşır yüksekliğe eriştirmektir. TDK'nin diğer amaçları arasında: Türkçeyi bilim, kültür, edebiyat ve öğretim dili olarak geliştirmek ve yaygınlaştırmak; Türkçenin her alanda doğru, güzel ve etkili kullanılmasına katkıda bulunmak; Türk dilinin zenginliklerinin korunup işlenerek gelecek kuşaklara aktarılmasını sağlamak; Akademik altyapıyı ve kurumsal donanımı güçlendirerek kurumun Türk dili alanındaki bilimsel yetkinliğini ortaya koymak yer alır.

Noam Chomsky'nin dil teorisi, evrensel dilbilgisi kuramı olarak bilinir. Chomsky'nin dil teorisinin temel noktaları: Doğuştan gelen dil yetisi: İnsanlar, dil öğrenme yeteneği ile doğar. Dil edinim aygıtı (LAD): Zihinde, dil öğrenmeyi kolaylaştıran bir şablon (Dil Edinim Aygıtı - Language Acquisition Device) bulunur. Evrensel dilbilgisi kuralları: Bu kurallar, belirli bir dilin öğrenilmesini mümkün kılar. Üretici dil bilgisi: Dil, sonsuz sayıda ifade üreten bir sistemdir. Chomsky'ye göre, dil edinimi koşullanma ile açıklanamaz; bu, zihinsel bir süreçtir.

Dilbilimin bazı alt dalları: Sesbilim (fonetik). Biçimbilim (morfoloji). Sözdizimi. Anlambilim (semantik). Sözlükbilim. Adbilim. Lehçe bilimi (diyalektoloji). Kökenbilim (etimoloji). Dil psikolojisi. Dil tarihi.

Pejoration ve pejorative arasındaki fark şu şekildedir: - Pejoration, bir kelimenin zamanla olumsuz veya aşağılayıcı bir anlam kazanması sürecidir. - Pejorative ise, aşağılayıcı, küçümseyici veya olumsuz bir anlam taşıyan kelime veya ifadeleri tanımlar. Özetle, pejoration bir kelimenin anlamındaki değişimi, pejorative ise bu tür kelimelerin kendisini ifade eder.

Eliz ismi, farklı anlamlara sahiptir: Emir veren prenses; Hükümdarlık sahibi kadın; Cennetteki en büyük meyve ağacı; Bir şeye duyulan içsel eğilim; El izi. Eliz ismi, İbranice kökenli olup "Tanrı'nın lütfu" anlamına da gelir. Eliz ismi, Kur'an'da geçmemektedir.

Sözcükte anlamın alt başlıkları şunlardır: 1. Sözcükte Anlam Özellikleri: Gerçek (Temel) Anlam; Yan Anlam; Mecaz Anlam; Terim Anlam. 2. Sözcükler Arası Anlam İlişkileri: Eş Anlamlı (Anlamdaş) Sözcükler; Yakın Anlamlı Sözcükler; Zıt (Karşıt) Anlamlı Sözcükler; Eş Sesli (Sesteş) Sözcükler. 3. Söz Öbekleri: Yansıma Sözcükler; İkilemeler; Deyimler; Atasözleri.

Ses bilgisinde ele alınan bazı konular: Sesler ve harfler. Ünlü uyumları. Ses olayları. Vurgu. Ünlü ve ünsüz türemesi. Prozodi.

Anlambilim kuramlarından bazıları şunlardır: Gönderimsellik Kuramı. Zihinselci Anlam Kuramları. Gösterge Kuramı. Anlamsal Ağlar Kuramı. Anlamsal Özellikler Kuramı. Ayrıca, bilişsel anlambilim ve üretici semantik gibi yaklaşımlar da anlambilim alanında önemli kuramsal çerçeveler sunar. Bilişsel anlambilim, anlamı, dil kullanıcılarının bilişsel kavramlaştırma sürecinin bir ürünü olarak görür ve dili, ses ve anlam arasındaki simgesel bir eşleşme olarak kabul eder. Anlambilim, felsefî ve mantıksal bir bakış açısıyla da ele alınabilir; bu yaklaşım, göstergeler veya kelimeler ile bunların göndergeleri arasındaki bağlantıya odaklanır.

Sarra ismi, "sevindirici, sevinçli" anlamına gelir. Ayrıca, Farsça kökenli bir isim olup "prenses" anlamında da kullanılır. Sarra ismi Kuran'da geçmemektedir.

Lehçe, bir dilin tarihsel, bölgesel, siyasal sebeplerden dolayı ses, yapı ve söz dizimi özellikleriyle ayrılan koludur. Aynı zamanda diyalekt olarak da ifade edilir.

Hint ve Avrupa dillerinin akraba olmasının nedeni, her iki dil grubunun da ortak bir atadan türemiş olmasıdır. Bu ortak ata dili, Proto-Hint-Avrupa olarak adlandırılır ve yaklaşık 6500-5500 yıl önce Karadeniz ve Hazar Denizi'nin kuzeyindeki bozkırlarda konuşulduğu düşünülmektedir. Proto-Hint-Avrupa dilini konuşanlar bir yazı sistemi geliştirmediğinden dolayı fiziksel bir kanıt bulunmamaktadır. Hint-Avrupa dillerinin akraba olduğu düşünülen bazı dil aileleri şunlardır: Slav dilleri; Roman dilleri; Cermen dilleri; Yunan dili; Kelt dilleri.

Ses bilgisi, sözcüklerin temelini oluşturan sesleri, harfleri ve bunlarla ilgili kuralları ele alan bir dil bilgisi dalıdır. Ses bilgisi, üç ana başlıkta incelenir: 1. Sesler ve harfler. 2. Ünlü uyumları. 3. Ses olayları. Ayrıca, ses bilgisi; genel ses bilgisi, karşılaştırmalı ses bilgisi, betimsel ses bilgisi gibi farklı alanlara da ayrılır.

Eşofman altına "eşortman" denmesinin nedeni, bu kelimenin halk arasında yaygın olarak yanlış telaffuz edilmesidir.

Ses bilgisinin bazı alt dalları: Düzgüsel ses bilgisi: Dildeki seslerin doğru söylenişine göre ses sisteminin kurallarını inceler. Betimsel ses bilgisi: Fonetik öğelerin sıklığı, dilsel işaretlerin özelliği, fonetik ve fonolojik istatistikleri belirler. Karşılaştırmalı ses bilgisi: İki dilin sesbilimsel sistemlerini karşılaştırır. Adli ses bilgisi: Suç bilimlerinde ses ve konuşma özelliklerinin araştırılmasına yönelik fonetik bilgi kullanır. Deneysel ses bilgisi: Uluslararası Fonetik Alfabesi aracılığıyla tüm dillerdeki sesleri tanımlar ve gösterir. Kulak fonetiği: İnsan duyumu yeteneğiyle ilgilenir. Patholoji fonetiği: Dil, konuşma, ses, nefes alma ve duyma bozukluklarını inceler. Fonolojik ses bilgisi: Ses birimlerinin işlevi, ilişkisi, düzenlenmesi ve tonlama gibi konuları araştırır. Psikolojik ses bilgisi: Seslerin yayılması, konuşma sürecinin planlanması ve konuşmayı algılama gibi konuları kapsar. İletişimsel ses bilgisi: Bilgi alışverişinde ses yapısının düzenlenmesiyle ilgilenir. Nörolojik ses bilgisi: Merkezi sinir sisteminin konuşma sürecini ayarlamasını inceler.

Belagat ve beliğ aynı değildir. Belagat, edebiyat ve hitabet alanlarında kullanılan, sözün etkili, güzel ve hitap edilen kişiye uygun şekilde söylenmesi anlamına gelen bir terimdir. Belîğ ise, belagat sahibi, tesirli söz söyleme gücü ve yeteneği kazanmış kişi anlamına gelir.

Sözcük anlamı, anlam bakımından dört ana kategoriye ayrılır: 1. Gerçek (Temel) Anlam: Kelimenin akla gelen ilk anlamıdır. 2. Yan Anlam: Gerçek anlama bağlı olarak kazanılan diğer anlamlardır. 3. Mecaz Anlam: Kelimenin gerçek anlamından uzaklaşarak kazandığı yeni anlamdır. 4. Terim Anlam: Bilim, spor, sanat ve meslek dallarını ilgilendiren özel anlamları olan kelimelerdir.

Hint-Avrupa dil ailesi, yüzlerce dil ve lehçe içerir. Bu dillerden bazıları şunlardır: Anadolu dilleri. Hint-İran dilleri. Slav dilleri. Yunan dili. Kelt dilleri. Cermen dilleri. Arnavutça. Ayrıca, Latince kökenli diller de İtalik dalından hayatta kalan tek dil ailesidir.