Deney

Hipotez, test edilebilecek en yalın hale denir. Hipotez, bir problemi çözmek için ortaya atılan varsayımlar veya tahminlerdir.

Soğuyan bir maddenin çevresine enerji verdiğini gösteren bir deney ve bu deneyin yapılışı ile malzemeleri hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, soğuma deneyleri hakkında bilgi verilebilir. Soğuma deneyleri, bir nesnenin enerjiyi kaybettiği süreci incelemek için tasarlanabilir. Gerekli malzemeler: termometre; beher; buharlaşma özelliği olan bir sıvı (örneğin, alkol). Deneyin yapılışı: 1. Belirli bir miktar alkol beherin içine konur ve başlangıç sıcaklığı kaydedilir. 2. Alkol, açık bir alanda bekletilerek dış ortam ile etkileşime girmesi sağlanır. 3. Zamanla alkolün sıcaklığındaki düşüş gözlemlenir ve kayıt altına alınır. Bu deney, alkolün buharlaşma sürecinin ısı kaybına nasıl yol açtığını gösterir.

Denencenin (hipotez) bazı özellikleri: Mantıksal ve rasyonel olma. Sınanabilir olma. Veri kaynaklarına uygun olma ve onları açıklayabilme. Yeni deney ve gözlemlerle denenebilir olma. Hipotez literatürüne uyumlu olma. Yeni bilimsel gerçeklerin tahminine olanak sağlama. Elde bulunan bilgilerin problemine çözüm önerebilme. Bilimsel deney ve gözlemlere olanak verme. Basit, açık ve anlaşılır olma. Gerektiğinde değişiklik yapmaya açık olma.

Nişasta su deneyinin amacı, Newton tipi olmayan akışkanların darbeler karşısındaki durumunu incelemektir. Ayrıca, bu deney sayesinde: Hem sıvı hem de katı olabilen maddeler keşfedilir; Nişastanın suda çözünmeyen bir kompleks karbonhidrat olduğu ve suda kaynatıldığında su bağlayarak şişme gerçekleştirdiği gözlemlenir.

Okul öncesi dönemde deney yaparken dikkat edilmesi gerekenler: Yetişkin gözetimi: Deneyler mutlaka bir yetişkin gözetiminde yapılmalıdır. Malzeme kullanımı: Malzemeler dikkatli kullanılmalı ve deney öncesinde talimatlar okunmalıdır. Güvenlik önlemleri: Kimyasal maddeler kullanılıyorsa, çocukların bu maddelerle doğrudan temas etmemesine dikkat edilmeli ve koruyucu gözlük ve eldiven gibi güvenlik ekipmanları kullanılmalıdır. Alan düzeni: Deney yapılacak alanın temiz ve düzenli olmasına özen gösterilmelidir. El yıkama: Deney sonrası mutlaka eller yıkanmalıdır.

Oobleck yapmak için gerekli malzemeler: 2 su bardağı mısır nişastası; 1 su bardağı ılık su; Renklendirmek için az miktarda gıda boyası (isteğe bağlı); Çamur görünümü için biraz kahve (isteğe bağlı). Yapılışı: 1. Bir kaseye mısır nişastasını dökün. 2. İçine ılık suyu ekleyip iyice karıştırın. 3. Parmaklarınızı dibe daldırıp çıkardıkça nişastanın katıdan akışkan hale geldiğini göreceksiniz. 4. Gıda boyası eklemek istiyorsanız, bunu suya karıştırarak yapın. 5. Karışımı yumuşak bir kıvam alıncaya kadar karıştırın. Oobleck, oynandıkça kuruyabilir, bu durumda azar azar su ilave edilebilir.

İstatistikte deneme çeşitleri hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, istatistiksel analizlerde kullanılan bazı deneme modelleri şunlardır: Fizyolojik özelliklerin analizi. Gruplar arası farkların belirlenmesi. Aynı grup içinde farkların belirlenmesi. İstatistiksel analizlerde kullanılacak deneme modelinin seçimi, verilerin doğası ve araştırma sorusuna bağlıdır.

Altın levha deneyi, aynı zamanda Geiger-Marsden deneyi veya Rutherford altın levha deneyi olarak da bilinir. Deneyin amacı, ince bir metal folyoya çarptığında bir alfa parçacık ışınının nasıl dağıldığını ölçerek, atomun yapısını anlamaktı. Deneyin sonuçları: Alfa parçacıklarının büyük bir kısmı altın levhadan sapmadan geçti. Az sayıda parçacık, büyük açılarla saptı. Bu sonuçlar, atomun büyük oranda boş alandan oluştuğunu ve tüm pozitif yük ile kütlesinin küçük bir çekirdekte toplandığını ortaya koydu.

Deneysel araştırmalarda kullanılan bazı yöntemler şunlardır: Ön test / son test: Deneysel müdahaleden önce ve sonra hem deney hem de kontrol grubuna uygulanan test. Grupların oluşturulması: Deney grubu, deneysel müdahaleye maruz kalırken, kontrol grubuna özel bir müdahalede bulunulmaz. Bağımsız değişkenin manipülasyonu: Araştırmacı, bağımsız değişkenin hangi biçimleri alacağına ve hangi gruba uygulanacağına karar verir. Seçkisiz atama: Katılımcıların deney veya kontrol grubuna yansız olarak atanması. Deneme koşulları: Denekler arası desen ve denekler içi desen gibi farklı deneme koşulları. Deneysel araştırmalar ayrıca laboratuvar, gözleme dayalı, anket ve belgesel kaynak derlemesi gibi yöntemlerle de desteklenebilir.

Kütle ve ağırlık ilişkisini test etmek için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: Test Siteleri: Testkolik sitesinde 7. sınıf fen bilimleri dersi için "Kütle ve Ağırlık İlişkisi" konulu testler bulunmaktadır. Fenbilim.net sitesinde de bu konuyla ilgili test soruları ve cevapları yer almaktadır. Testimiz.com sitesinde de 7. sınıf öğrencileri için "Kütle ve Ağırlık İlişkisi" konulu bir test mevcuttur. Öğretim Kaynakları: Wordwall.net sitesinde "Kütle ve Ağırlık Ölçme" başlıklı çeşitli öğretim kaynakları bulunmaktadır.

Suda batan ve yüzen cisimleri ayırt etmek için yapılan deneylerden bazıları şunlardır: Yüzen ve Batan Cisimler Deneyi. Portakal Deneyi. Alüminyum Folyo Tekne Deneyi. Bu deneyler, suyun kaldırma kuvveti hakkında temel bir anlayış geliştirmeye yardımcı olur. Deneyler yapılırken güvenlik önlemlerinin alınması ve küçük çocuklar için su dolu kapların dikkatli kullanılması önerilir.

Miller ve Urey'in deneyinde su buharının kullanılmasının nedeni, deneyde kullanılan gazların (metan (CH4), amonyak (NH3), hidrojen (H2) ve karbon monoksit (CO)) buharlaşarak gaz odasına girmesini ve karışımla karışmasını sağlamaktı. Bu, Dünya'nın ilkel atmosfer koşullarını taklit eden bir ortam oluşturmayı ve bu koşullar altında organik bileşiklerin sentezlenip sentezlenemeyeceğini gözlemlemeyi amaçlıyordu.

Suda yüzen ve batan cisimler deneyinin amacı, suyun kaldırma kuvvetini ve bu olguyu açıklayan Arşimet prensibini anlamaktır. Bu deney sayesinde şu bilgiler edinilebilir: Yoğunluk ve batmazlık kuvveti ilişkisi: Bir cismin yoğunluğu, suyun yoğunluğundan küçükse cisim yüzer; büyükse batar. Cisimlerin suda batması veya yüzmesinin nedeni: Cismin suya batırıldığında, yer değiştiren suyun ağırlığına eşit bir kaldırma kuvvetiyle karşılaşması. Gerçek hayat örnekleri: Gemilerin, balonların ve insan vücudunun suda nasıl kalabildiği.

Metilen mavisi analizi, farklı alanlarda farklı yöntemlerle gerçekleştirilebilir. İşte iki yaygın yöntem: 1. Deterjan-Yüzey Aktif Madde (MBAS) Tayini: Su numunesi ve metilen mavisi karışımı: Su numunesi ve metilen mavisi bir araya getirilir. İyon çifti oluşumu: Anyonik yüzey aktif madde varsa, katyonik metilen mavisi ve anyonik yüzey aktif madde, organik faza ekstrakte edilen bir iyon çifti oluşturur. Renk ölçümü: Kloroformun renk doygunluğu, anyonik yüzey aktif maddelerin konsantrasyonu ile artar ve bu miktar spektrofotometrik olarak ölçülür. 2. Metilen Mavisi Deneyi (Agregalar için): Solüsyon hazırlığı: Litrede 10 g metilen mavisi içeren bir çözelti hazırlanır. Numune hazırlığı: İnce kum etüvde kurutulur ve 2 mm elekten geçirilir. Karıştırma: 500 ml saf suya 200 g agrega eklenip 600 devirde 5 dakika, ardından 400 devirde 1 dakika karıştırılır. Boya ilavesi: 5 ml metilen mavisi çözeltisi eklenir ve 1 dakika karıştırılır. Hale oluşumu: Filtre kağıdına damlatılan süspansiyonda mavi merkezi çevreleyen açık mavi bir halka oluşup oluşmadığına bakılır. Metilen mavisi analizi, uzmanlık gerektirdiğinden yetkili laboratuvarlarda yapılması önerilir.

Kontrol edilen değişkenlere örnek olarak şunlar verilebilir: Bitki deneylerinde: Aynı tür bitki, aynı toprak tipi, aynı saksı, aynı sulama miktarı ve aynı ortam sıcaklığı. Çözünme hızı deneylerinde: Aynı madde türü, aynı miktar çözücü ve aynı karıştırma süresi. Uyku saatleri deneylerinde: Öğrencilerin yaşları, cinsiyetleri, öğrenci başarıları, ders materyalleri, sınıf koşulları ve sınıfın eğitim süresi. Kontrol edilen değişkenler, deneyde bağımsız değişken dışında aynı tutulan tüm faktörlerdir.

Deney (Das Experiment) filmindeki deney, kurgusal bir hapishanede yapılmıştır. Bu hapishane, deney için özel olarak oluşturulmuş ve deney süresince deneklerin iki hafta boyunca "yönetenler ve yönetilenler" olarak iki gruba ayrılarak yaşamaları sağlanmıştır. Film, 1971 yılında Stanford Üniversitesi'nde yapılan ve "Stanford Hapishane Deneyi" veya "Zimbardo Deneyi" olarak bilinen gerçek bir deneyden esinlenilerek çekilmiştir.

Volkanik patlama deneyinin köpürmesinin sebebi, asit (sirke) ve baz (karbonat) maddelerinin kimyasal tepkimeye girerek karbondioksit gazı açığa çıkarmasıdır. Deterjan ise gaz çıkışı esnasında karışımın köpürmesini sağlar.

Metilen mavisi deneyi, ince taneli zeminlerde (özellikle kil içeriği yüksek olanlarda) kil miktarını belirlemek ve kil minerallerinin varlığını tespit etmek için yapılan bir deneydir. Bu deney, zemindeki aktif kil minerallerinin su ile etkileşim potansiyelini ve kilin mühendislik özelliklerine etkisini değerlendirmek için önemlidir. Metilen mavisi deneyi şu şekilde yapılır: 1. Numune hazırlığı: Zemin numunesi alınır ve ince taneli zemin olması için genellikle No. 200 (75 µm) elekten geçirilir. 2. Çözeltinin hazırlanması: %1’lik metilen mavisi çözeltisi hazırlanır. 3. Çözeltinin eklenmesi: Zemin numunesi bir kaba yerleştirilir ve üzerine su eklenerek bulamaç haline getirilir. 4. Kontrol aşaması: Her eklemeden sonra numuneden küçük bir damla saat camına veya filtre kağıdına damlatılır. 5. Sonuçların kaydedilmesi: Metilen mavisi eklemesi, damla çevresinde mavimsi bir halka gözlenene kadar devam eder. 6. Değerin hesaplanması: Toplam eklenen metilen mavisi miktarı, zeminin adsorpsiyon kapasitesini ve dolayısıyla kil içeriğini gösterir. Metilen mavisi deneyi, zeminlerin mühendislik özelliklerinin anlaşılmasında ve sınıflandırılmasında önemli bir rol oynar.

Işık hızını ölçmek için yapılan deneylerden bazıları şunlardır: Roemer'in Deneyi. Fizeau'nun Deneyi. Michelson ve Morley'in Deneyi. Lazer Teknolojisi ile Yapılan Deneyler. Işık hızı, ışığa özgü yöntemlerle, örneğin aynalı çift yol veya kesintisiz foton kullanılarak da ölçülebilir.

"Deneysel Periodontitis Oluşturulan Sıçanlarda Bromelainin Periodontal Yıkıma Olan Etkisinin Araştırılması" başlıklı proje, 2019-2021 yılları arasında Ankara Üniversitesi tarafından desteklenen bir yükseköğretim kurumları destekli projedir. Proje hakkında daha fazla bilgiye aşağıdaki kaynaklardan ulaşılabilir: avesis.ankara.edu.tr. Ayrıca, benzer konularda yapılan diğer çalışmalar için şu kaynaklar incelenebilir: "Deney süresinin bittiği 40. gün tüm hayvanlar sakrifiye edilerek histolojik inceleme için üst çeneleri paraformaldehit solüsyonu içerisine alındı. Histolojik incelemeler ve ölçümler Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalında yapıldı" ifadesi, 2025 yılında erişime açılan bir çalışmaya işaret ediyor olabilir. "Tüm deney hayvanlarının sol üst 1.molar dişlerine ligatür uygulaması yapılmıştır. Sağ üst 1.molar dişlere ise herhangi bir uygulama yapılmamıştır. Yirmibirinci günde tüm ligatürler uzaklaştırılmıştır" ifadesi, 2022 yılında erişime açılan bir çalışmaya işaret ediyor olabilir. "Çalışmada 38 adet Wistar sıçan maksiller segmenti kullanılmıştır. Maksiller segmentlerde mine-sement sınırıyla alveoler kemik kreti arasındaki mesafe 1. Grupta dijital fotoğraflar üzerinde özel bir yazılım programıyla değerlendirilirken; 2. Grupta ölçümler dental loop altında periodontal sond ve dijital kumpas aracılığıyla direkt görsel yöntemle yapılmıştır" ifadesi, 2020 yılında erişime açılan bir çalışmaya işaret ediyor olabilir. "20 adet, 12 aylık, 390-450 gram ağırlığında Sprague Dawley dişi, yetişkin rat kullanıldı. Denekler Fırat Üniversitesi Deneysel Araştırmalar Merkezinden temin edildi. Tüm deneklere deney süresince aynı şartlar altında bakıldı" ifadesi, 2018 yılında erişime açılan bir çalışmaya işaret ediyor olabilir.