Dana

Hayır, Angus ve dana aynı değildir. Angus, İskoçya kökenli bir sığır ırkıdır ve bu ırka ait hayvanlara verilen isimdir. Dana ise genel olarak genç sığırları ifade eden bir terimdir ve çeşitli sığır ırklarını kapsar.

Bir dana, genellikle 12 ila 16 ay arasında kesime hazır hale gelir. Örneğin, kültür ırkı veya melez danalar 1,5 yaşına kadar, yerli ırklar ise 2,5-3 yaşına kadar kesime gelebilir.

Rota konsantre yem kullanımı, hayvanın türüne ve beslenme programına göre değişiklik gösterir: Büyükbaş besi hayvanlarında: Rota konsantre besi yemi, danaların canlı ağırlığına göre günlük 600-1500 gram arasında verilir. Sağmal ineklerde: Rota konsantre süt yemi, günlük 2 kilogram olarak kullanılır. Buzağılarda: Rota konsantre buzağı yemi, buzağı 1 aylıkken kullanılmaya başlanır ve 6 aylık olduğunda kullanım sona erer. Düve besisinde: Rota konsantre düve yemi, günlük 600 gram olarak kullanılır ve doğuma kadar devam edilir. Yem, üreticinin elindeki diğer yemlerle (arpa, mısır, buğday, atk, pamuk küspesi, kepek vb.) karıştırılarak kullanılır. Daha fazla bilgi için Rota Yem'in resmi web sitesi olan rotayem.com ziyaret edilebilir.

Fileto, kırmızı veya beyaz etten elde edilebilen, kemik veya kılçık içermeyen ince bir dilim ettir. Kırmızı et filetosu, genellikle kasaplık hayvanların sırtında, dikensi çıkıntı boyunca iki yandaki etlerden hazırlanır. Balık filetosu, omurgası çıkarılmış, yüzgeçleri ve iç organları alınmış, derisi yüzülmüş veya yüzülmemiş balık etidir. Tavuk filetosu, tavuğun göğsünün iç kısmında bulunan kemiğe yakın kısımdır.

Dana kaburganın en yumuşak yeri, üst bölgeleridir. Dana etinin genel olarak en yumuşak kısımları ise fileto, bonfile ve antrikot gibi sırt ve bel bölgesinden alınan bölümlerdir.

Dana çiftleşmesi ortalama 12-18 saat sürer. Ancak bu süre, birçok faktöre bağlı olarak değişebilir ve çiftleşme, doğal yollarla veya yapay tohumlama yöntemleri ile gerçekleştirilebilir.

Dana pöç ve kuyruk aynı şeydir, çünkü pöç, dananın kuyruk sokumundan elde edilen et parçasıdır. Ancak, koyun ve kuzu gibi küçükbaş hayvanlarda pöç bulunmaz.

Bir dana, 15 aylık yaştan sonra tohumlanır. Ancak, düvenin tohumlanması için ergin yaş ağırlığının %55’ine ulaşması gerekir. Tohumlama zamanı, besi işletmecilerin ilk amacı, cinsiyeti, beslemesi, genetik özelliği, iklim koşulları ve ırkı gibi etkenlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

1 besi danası, genellikle 1,5 yaşına kadar kesime gelir. Ancak bu süre, dana cinsine, yetiştirme koşullarına, beslenme alışkanlıklarına ve genetik özelliklerine bağlı olarak değişebilir. Ayrıca, besi dönemi 6. aydan itibaren başlar ve yaklaşık 2 yıl sürebilir.

2 yaşındaki bir dana, 15-24 aylık (yani 15 ay ile 2 yaş arası) olur. 6 ile 15 aylık arasındaki büyükbaş hayvan yavrusuna dişi veya erkek fark etmeksizin dana denilirken, 15 aylıktan sonra dananın erkeğine tosun, dişisine düve denir.

Dana yemi benzek, dana besiciliğinde hayvanların sağlıklı ve hızlı bir şekilde büyümelerini sağlamak için kullanılır. Dana yemi benzek'in işe yaradığı amaçlar: Kas gelişimini desteklemek. Et kalitesini iyileştirmek. Sindirim sistemini düzenlemek. Ekonomik gelişimi teşvik etmek.

Erkek danaların günlük kilo alımı, ırk, beslenme programı ve yetiştirme koşullarına bağlı olarak değişiklik gösterir. Bazı erkek dana ırklarının günlük ortalama kilo alım hızları: Angus: 1,2 kg; Hereford: 1,1 kg; Limousin: 1,3 kg; Charolais: 1,4 kg. Yerli ırklar günde ortalama 650 gram canlı ağırlık kazanırken, kültür ırkları veya melezleri günde ortalama 1100-1200 gram canlı ağırlık kazanabilir. Simental ırkı danalar için günlük ortalama kilo alımı 1000-1300 gram arasında değişmektedir. Bu bilgiler genel bir fikir vermek amacıyla paylaşılmıştır; bireysel danaların büyüme hızı farklılık gösterebilir.

Mekanik ayrılmış et (MAE), tavuk, hindi, dana ve balık gibi çeşitli hayvan etlerinden elde edilebilir. Tavuk ve hindi: Kanatlı hayvanların karkaslarındaki etler, kas liflerinin yapısının bozulmasına neden olan mekanik yöntemlerle ayrılır. Dana: Büyük parça etler elle ayrıldıktan sonra, karkastan mekanik yollarla ayrılan et. Balık: Üretim yöntemine göre mekanik ayrılmış balık eti olarak adlandırılır. MAE, genellikle daha ucuz bir hammadde olduğu için işlenmiş et ürünlerinde dolgu malzemesi olarak kullanılır.

Dana jambon, dananın but (uyluk) etinden yapılır. Jambon, genellikle domuz, dana veya hindi etinden yapılan, tuzlanmış ve bazen tütsülenmiş bir et ürünüdür.

Dana Biyosfer Rezervi, Ürdün'ün Tafilah Valiliği'nde yer almaktadır. Rezerv, tarihi Dana köyünün çevresini çevreler.

Dana pöç, dananın kuyruk sokumu veya kuyruk kemiğinden elde edilen bir et parçasıdır. Dana omurgasındaki 5. veya 6. boğumlar, pöç yemeği için kullanılır. Pöç, hem yemeklerde hem de çorba yapımında kullanılan, bağ dokusu açısından zengin bir et parçasıdır.

Dana beşli setin ağırlığı, kğ olarak tartılarak satılır. Dana beşli set, dananın but kısmındaki tranç, yumurta, sokum, kontrnuar ve nua’dan oluşur. Daha fazla bilgi için aşağıdaki web siteleri ziyaret edilebilir: etcii.com.tr; akdeniztoros.com.tr; tuncet.com.tr; kargida.com.tr; mamsaet.com.

Küşleme hem kuzudan hem de danadan elde edilebilir. Kuzu küşleme, kuzunun sırt bölgesinde omurganın her iki yanında yer alan, çok yumuşak ve lezzetli bir et parçasıdır. Ancak, Türk mutfağında "küşleme" denildiğinde genellikle kuzu eti anlaşılır.

2025 yılı için Türkiye'ye dana ithalatı, 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren geçerli olacak yeni düzenlemelerle birlikte başlayacaktır. Bu kapsamda, damızlık sığır ithalatında "hastalıktan ari sağlık sertifikası" zorunluluğu getirilmiş ve bazı hayvan ithalatlarına kısıtlamalar getirilmiştir. Ayrıca, Tarım ve Orman Bakanlığı'nın 600 bin besilik dana ithalatı planladığı ve bu hayvanların 2024 yılı içinde getirileceği belirtilmiştir.

Montofon danalar, besiye alındığında günlük 800-1000 gram canlı ağırlık artışı sağlayabilir. 6 aylık Montofon danalar ortalama 180-350 kg arasında gelir. 24 aylık (2 yaşında) Montofon danalar ise iyi bir bakım ve beslenmeyle 500-550 kg veya daha fazla olabilir.