ÇocukSağlığı

Bebeklere lahana vermeye başlamak için uygun zaman, genellikle 6. aydan sonrasıdır. Ancak, kırmızı lahana gibi bazı lahana türleri için 12. aya kadar beklemek daha uygun olabilir. Bebeklere yeni bir besin verirken, üç gün bekleme kuralını uygulamak ve bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir.

Dikkat eksikliği testi yapmak için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir: Online testler: Hiwell gibi platformlarda yetişkinler için dikkat eksikliği belirtilerini değerlendiren 24 soruluk psikoloji ölçekleri bulunmaktadır. Evde dikkat dağınıklığı testi: Bu testler genellikle basit sorular ve gözlem kriterlerinden oluşur. Profesyonel testler: Çocuklarda Wechsler Preschool and Primary Scale of Intelligence (WPPSI), Test of Everyday Attention for Children (TEA-Ch) ve Conners 3rd Edition gibi testler; yetişkinlerde ise The Adult ADHD Self-Report Scale Screener (ASRS), Barkley Adult ADHD Rating Scale-IV (BAARS-IV) ve Brown Attention/Executive Function Scales gibi testler uygulanabilir. Dikkat eksikliği testi, teşhis koyan bir test değildir.

Otizm spektrum bozukluğu (OSB), doğuştan gelen ve genellikle yaşamın ilk yıllarında fark edilen karmaşık bir nöro-gelişimsel farklılıktır. OSB'nin temel belirtileri şunlardır: Sosyal etkileşim eksikliği. Sınırlı ve tekrarlayan davranışlar. OSB, hafif belirtilerden yoğun destek ihtiyacı olanlara kadar geniş bir yelpazede değerlendirilir. OSB'nin nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir.

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan çocuklarda duygu düzenleme becerilerinin geliştirilmesi için aşağıdaki yöntemler önerilmektedir: Bilişsel davranışçı terapi (BDT). Toplumsal beceri eğitimi. Omega-3 destekleyici tedavisi. Rutin oluşturma. Çevresel düzenlemeler. Pozitif pekiştirme. DEHB olan çocuklarda duygu düzenleme becerilerinin geliştirilmesi için profesyonel destek almak önemlidir.

Ortaokul düzeyinde ihmal ve istismardan korunma konusunda düzenlenebilecek bazı etkinlikler şunlardır: Eğitim ve Bilgilendirme: Cinsellik ve beden sınırları: Çocuklara cinsellik, kendi bedenlerini koruma, iyi ve kötü dokunuşu ayırt etme konularında eğitim verilmesi. Hayır demek ve yardım istemek: Çocuklara "hayır" deme ve yardım isteme becerilerinin öğretilmesi. İletişim ve Güven Ortamı Oluşturma: Sağlıklı iletişim: Çocukların duygularını ifade etmeleri için güvenli bir ortam sağlanması ve onlarla sağlıklı iletişim kurma becerilerinin geliştirilmesi. Güven ve sır saklama: Çocuklara her zaman sır saklanmayacağının, ancak önemli konuları mutlaka paylaşmaları gerektiğinin anlatılması. Güvenlik Önlemleri: Güvenlik kuralları: Çocukların güvenliğini sağlamak için gerekli kuralların öğretilmesi ve acil durumlarda ne yapmaları gerektiğinin açıklanması. Dijital güvenlik: Çocukların dijital ortamlarda nasıl güvende kalacakları konusunda bilgilendirilmesi. Bu tür etkinlikler, çocukların ihmal ve istismar risklerine karşı farkındalıklarını artırarak kendilerini korumalarına yardımcı olabilir.

Rota virüsü, özellikle küçük çocuklar ve bebekler için tehlikeli olabilir, çünkü ciddi su kaybına (dehidrasyon) yol açabilir. Tehlikeli durumlar: Günde 10-20 kez ishal ve sık kusma; 40 dereceye kadar çıkabilen ateş; Dışkıda kan; Baş dönmesi. Bu belirtiler görüldüğünde mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Aşılama, rota virüsünden korunmanın en etkili yollarından biridir.

Otizm testi, genellikle şu yöntemlerle yapılır: Gözlem ve anketler: Çocuğun sosyal etkileşimleri, iletişim becerileri ve tekrarlayan davranışları gibi farklı alanlardaki gelişimini değerlendirmeye yönelik sorular sorulur. Yapılandırılmış değerlendirmeler: ADOS (Autism Diagnostic Observation Schedule) gibi araçlarla yapılandırılmış oyun ve aktiviteler aracılığıyla sosyal iletişim becerileri gözlemlenir. Aile görüşmesi: ADI-R (Autism Diagnostic Interview-Revised) gibi ölçeklerle detaylı aile görüşmesi yapılır. Gelişim testleri: AGTE, Denver gibi testlerle dil, motor ve sosyal beceriler değerlendirilir. Diğer testler: EEG, beyin MR'ı ve metabolik testler gibi yöntemlerle eşlik eden durumlar tespit edilebilir. Evde otizm testi ise ebeveynlerin veya bireylerin otizme dair belirti ve şüpheleri değerlendirmelerine yardımcı olan bir ön tarama yöntemidir. Otizm tanısı yalnızca uzmanlar tarafından konulabilir.

Çocuk masajı, genellikle bebeklerden gençlere kadar her yaş grubundaki çocuklar için uygundur. 1,5 aylık bebekler için bile masaj önerilebilir. Ancak, masaj yapmadan önce çocuğun sağlık durumu hakkında bir uzmana danışmak önemlidir. Uygun olmayan durumlar: Ateş; Cilt enfeksiyonları; Yakın zamanda geçirilen ameliyat, kırık, yanık veya yaralanma; Kalp hastalığı.

Dynavit Arjikid Multi şurup, içeriğinde bulunan vitamin, mineral ve L-arjinin ile genel sağlık ve bağışıklık sistemini destekler. Faydaları: Bağışıklık sistemini güçlendirir. Enerji seviyelerini artırır. Kemik sağlığı, metabolizma ve bağışıklık fonksiyonlarına katkıda bulunur. Kan dolaşımını destekler. Kas gelişimini teşvik eder. Kullanım önerileri: 4-10 yaş arası çocuklar için günde 1 ölçek (5 mL). 11 yaş ve üzeri yetişkinler için günde 2 ölçek (10 mL). Herhangi bir takviye kullanmadan önce bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Çocuk felcinin (poliomyelit) belirtileri şu şekilde sıralanabilir: Belirtisiz (asemptomatik) poliomyelit: Virüs vücutta aktif olsa da ateş ve baş ağrısı gibi belirtiler ortaya çıkmadan seyredebilir. Hafif belirtiler gösteren poliomyelit: Halsizlik, mide bulantısı, kas ağrıları ve hafif ateş görülür. Paralitik (felçli) poliomyelit: Başlangıçta grip benzeri hafif belirtilerle ortaya çıkar. Virüs, özellikle omurilikteki motor nöronları hedef alarak refleks kaybı ve kas kontrolünde bozulmaya yol açar. Kas güçsüzlüğü, hastalığın ilerleyen evresinde en belirgin şikayet haline gelir ve çoğunlukla kol ya da bacaklarda asimetrik şekilde kendini gösterir. Solunum kasları etkilendiğinde nefes alma güçlüğü yaşanabilir. Çocuk felci, tedavi edilmediğinde kalıcı hasarlar bırakabilir. Çocuk felci belirtileri görüldüğünde bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

İnatlaşan bir çocuk için çocuk psikoloğu veya çocuk psikiyatristine başvurulabilir. İnatçılık, normal gelişim döneminin bir parçası olabileceği gibi, bir davranış problemi de olabilir. Uzman bir sağlık profesyoneli, çocuğun durumunu değerlendirerek uygun tedavi veya yönlendirme yöntemlerini belirleyebilir. Ayrıca, inatlaşma davranışının altında yatan olası fiziksel veya duygusal nedenleri araştırmak için genel bir çocuk doktoruna da başvurulabilir.

Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) önerisi, bebeklerin ilk 6 ay sadece anne sütü ile beslenmeleri, 6. aydan sonra ise uygun ek gıdalarla birlikte emzirmenin 2 yaşına kadar sürdürülmesi yönündedir. Ancak, anne ve bebek isterse 2 yaşından sonra da emzirme devam edebilir.

Nimenrix aşısı, 6 haftalıktan itibaren bebeklere, çocuklara, ergenlere ve yetişkinlere uygulanabilir. 6 aydan küçük bebeklerde: 3 dozda uygulanır; iki doz arasında en az 2 ay olmalı, son doz 12. ayda yapılmalıdır. 12 aydan büyük bebeklerde ve 1 yaşından büyük çocuklarda: Tek doz olarak uygulanır. Rutin olarak uygulanmaz, ancak belirli durumlarda ek dozlar gerekebilir. Aşıyı uygulamadan önce bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

ROP (Prematüre Retinopatisi) muayenesi, retina damarlarının gelişimi tamamlanana kadar veya tedavi gerektiği sürece yapılır. Genel olarak: İlk muayene, doğumdan sonraki 4-6 hafta içinde yapılır. Hastalık saptanmazsa bile, retina damarlarının normal gelişimi tamamlanana kadar 1-2 haftada bir kontroller tekrarlanır. Bebek 46 haftayı tamamlayınca muayeneler sona erdirilir. Çok erken doğan (25-26 haftalık) prematürelerde takip 1 haftayı geçmemelidir. Her durumda, ROP muayenelerinin sıklığı ve süresi, bebeğin durumuna göre ROP konusunda tecrübeli uzman tarafından belirlenir.

Eloş ve azılar için diş çıkarma yaşları şu şekildedir: Azı dişleri: İlk azı dişleri (küçük azı): 13-19 ay arasında çıkar. İkinci azı dişleri (büyük azı): 23-33 ay arasında çıkar. Eloş için diş çıkarma yaşı hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, genel olarak bebeklerin ilk dişleri 6-7 aylıkken çıkmaya başlar. Diş çıkarma süreciyle ilgili kesin bilgi için bir diş hekimine danışılması önerilir.

Otizm tedavi edilmezse, birey asosyal ve içine kapanık bir hayat sürdürmek zorunda kalabilir. Otizm tedavi edilmediği takdirde ortaya çıkabilecek bazı sonuçlar şunlardır: Sosyalleşme zorlukları. Dil ve iletişim sorunları. Tekrarlayıcı davranışlar. Duyusal hassasiyetler. Otizmin tamamen atlatılması için herhangi bir tedavi yöntemi yoktur, ancak hastalığın kişinin kaliteli bir hayat sürdürmesini ve toplum içinde sosyalleşmesini engelleyen etkilerini minimum düzeye indirmek için, çeşitli ilaç tedavileri ve rehabilitasyon yöntemlerinin uygulanması büyük yarar sağlar.

Çocuk felci (poliomyelit), poliovirüsün neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Çocuk felcinin başlıca nedenleri: Dışkı ile kontamine olmuş gıda ve su ürünlerinin tüketimi. Enfekte bireylerden çevreye yayılan mikroplar. Poliovirüs, aynı zamanda hapşırık veya öksürük yoluyla da bulaşabilir. Çocuk felci, en çok 5 yaş altı çocukları etkiler.

Kanserli Çocuklara Umut Vakfı'nın (KAÇUV) amacı: Ekonomik nedenlerle tedavisi olamayan veya tedavileri aksama riski olan çocukların tedavilerinin sürekliliğini sağlamak. Çocukların kanserle mücadelelerinde psikolojik destek sağlamak ve çocuk psikolojisine uygun tedavi ortamı yaratmak. Bu amaçlar doğrultusunda KAÇUV, çeşitli projeler yürütmektedir: Aile Evleri: Maddi açıdan dezavantajlı ailelerin, çocuklarının tedavisi için şehir dışından İstanbul’a geldiklerinde ücretsiz olarak konaklayabilecekleri yerler. Oyun Odaları: Hastanelerde, tedavi gören çocukların psiko-sosyal sorunlarını gidermek için kurulan alanlar. Eğitim Bursları: Maddi desteğe ihtiyacı olan öğrencilere verilen burslar.

LÖSEV'in (Lösemili Çocuklar Sağlık ve Eğitim Vakfı) amacı: Lösemi ve kan hastalığı olan çocukların sağlık ve eğitim başta olmak üzere her türlü ihtiyaçlarının karşılanmasına yardımcı olmaktır. Kalıtsal ve edinsel kan hastalıkları konusunda ulusal düzeyde tedavi, eğitim ve araştırma kurumları kurmak ve işletmektir. Lösemi hastalığını tanıtmak, lösemili çocukların ve ailelerinin sıkıntılarını topluma aktarmak ve toplumu bilinçlendirmektir. Ayrıca, LÖSEV bünyesinde tedavi gören çocukların eğitim alabilmeleri için Türkiye'nin ilk lösemili çocuklar ana ve ilkokulunu açmış, Lösemili Çocuklar Hastanesi “LÖSANTE”yi kurmuştur.

Çocuk diş macununda florür olması, doğru miktarda ve yaşa uygun şekilde kullanıldığında güvenlidir. Florür, diş minesini güçlendirerek çürükleri önler, remineralizasyon sağlar ve ağızdaki zararlı bakterilerin büyümesini engeller. Ancak, dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar bulunmaktadır: Yaşa uygun miktar: 0-3 yaş arası çocuklar için düşük florür içeriğine sahip ürünler, 3 yaşından büyük çocuklar için ise biraz daha yüksek florür içeriğine sahip diş macunları tercih edilmelidir. Yutma riski: Küçük çocuklar diş macununu yutma eğiliminde oldukları için florürlü diş macunu kullanımında dikkatli olunmalıdır. Florozis riski: Aşırı florür alımı, dişlerde lekelenmelere neden olabilir. Çocuğun diş sağlığı ve florür ihtiyacı hakkında en doğru bilgiyi diş hekimi verecektir.