Otizm

Oytun Erbaş'ın hastalığı otizmdir.

"Benim Adım Khan" (My Name Is Khan) filmi, otizm hastası Müslüman bir adamın, 11 Eylül olayları sonrası yaşadığı zorlukları ve kimlik mücadelesini anlatır. Filmin ana temaları arasında: - Ötekileştirme: Khan'ın Batı'nın önyargıları ve güvenlik endişeleri nedeniyle ötekileştirilmesi. - Irkçılık ve din ayrımcılığı: Khan'ın oğlunun, Müslüman olduğu için öldürülmesi ve bu olayın ailesi üzerindeki etkisi. - Toplumsal kabul: Khan'ın Hindu bir kadınla evliliğinin, farklılıkların toplumsal kabulüyle ilişkisi. Film, aynı zamanda Amerikan ideolojisini ve küresel güvenlik krizlerini de eleştirir.

Otizmli çocukların konuşmama nedenleri çeşitli olabilir: 1. İletişim Kurma Zorluğu: Otizmli çocuklar, dili nerede, ne zaman, nasıl ve kime karşı kullanacaklarını bilmekte zorlanabilirler. 2. Dil Gelişimi Gecikmesi: Dil yeteneği kazanmaları zaman alır ve yaşıtlarına göre yavaş ilerlerler. 3. Ekolali: Duydukları kelimeleri veya cümleleri tekrar edebilirler, bu durum normal kabul edilse de bazı çocuklarda devam edebilir. 4. Kavram ve Dil Bilgisi Eksikliği: Soyut anlamları kavramakta zorluk çekerler ve fiillere ek koyma, kişi zamirlerini kullanma gibi konularda problem yaşarlar. 5. Duyusal Hassasiyet: Çevrelerindeki uyaranlara aşırı tepki verebilirler ve bu da konuşma becerilerini etkileyebilir. Erken müdahale ve dil terapileri, otizmli çocukların konuşma becerilerini geliştirmelerine yardımcı olabilir.

AQ testi, genellikle zeka seviyesini ve bilişsel yetenekleri ölçmek için yapılır. Bu testler, bireyin problem çözme, mantıklı düşünme, hafıza ve yaratıcılık gibi yeteneklerini değerlendirir. AQ testlerinin bazı kullanım amaçları: Eğitim planlaması: Öğrencilerin bilişsel güçlü yönlerini belirleyerek kişiselleştirilmiş öğrenme planları oluşturmak. Kariyer rehberliği: Bireylerin bilişsel yeteneklerine göre uygun kariyer seçimleri yapmalarına yardımcı olmak. Bilişsel sorunların erken tespiti: Öğrenme güçlükleri veya üstün zeka gibi durumların tanısında kullanmak. AQ testleri, genellikle uzman eşliğinde ve klinik bir ortamda yapılmalıdır, çünkü internet üzerinden yapılan testler bilimsel bir geçerliliğe sahip olmayabilir.

"Yağmur Adam" filmi, otizm spektrum bozukluğu olan bir kardeşle yaşayan sıradan bir adamın hikayesini anlatarak farkındalık yaratmayı amaçlar. Filmin temel mesajları: - Aile bağları: Kardeşlerin arasındaki ilişki ve ailenin bireyi koruma çabası. - Toplumsal önyargı: Otistik bireylerin yetenekleri ve yaşadıkları zorluklar. - Kişisel keşif: Ana karakterlerin kendilerini ve birbirlerini tanıma süreçleri.

Otizm spektrum bozukluğunun (OSB) belirtileri genellikle yaşamın ilk yıllarında ortaya çıkar ve her bireyde farklılık gösterebilir. İşte bazı yaygın belirtiler: 1. Sosyal İletişim ve Etkileşim Sorunları: - Göz teması kurmaktan kaçınma. - Duyguları anlama ve ifade etmede zorluk. - Sosyal oyunlara katılmama ve arkadaş edinmede zorluk. 2. Tekrarlayan Davranış Kalıpları: - El çırpma, parmak şıklatma gibi tekrarlayan hareketler. - Rutinlere aşırı bağlılık ve günlük değişikliklerden rahatsızlık. - Belirli ritüelleri takip etmede ısrar. 3. Sınırlı ve Yoğun İlgi Alanları: - Belirli konulara veya nesnelere yoğun ilgi duyma. - Aynı oyuncağı tekrar tekrar kullanma. 4. Diğer Belirtiler: - Konuşma ve dil gelişiminde gecikme veya zorluk. - Öğrenme güçlüğü, hiperaktivite, impulsivite. - Uyku ve beslenme sorunları. Bu belirtilerden şüphelenildiğinde, bir çocuk doktoru, çocuk psikiyatristi veya çocuk nöroloğuna başvurulması önerilir.

Otizm genellikle doğuştan gelen bir nörogelişimsel bozukluktur ve sonradan ortaya çıkmaz. Otizmin kökenleri genetik ve nörobiyolojik faktörlere dayanır ve bebeklik veya erken çocukluk dönemlerinde belirgin hale gelir.

Otizm, beynin gelişimini etkileyen ve sosyal etkileşim, iletişim ve davranış kalıplarında zorluklara yol açan nörogelişimsel bir farklılıktır. Otizmin diğer anlamları: - Otizm spektrum bozukluğu (OSB): Otizmin farklı şiddet seviyelerinde görülebilen geniş bir yelpazeyi ifade eder. - Otizm spektrum bozukluğu tanısı: Bu tanı, çocuk psikiyatristleri, gelişim nörologları veya otizm konusunda uzmanlaşmış diğer sağlık profesyonelleri tarafından konur. Otizmin nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir.

Spektrum veya tayf, renklerin, seslerin, elektromanyetik dalgaların ya da diğer fiziksel gerçeklerin, belli bir değer kümesi ile sınırlanmadan birbiri ardına süreklilik içinde sonsuz değişmesi durumudur. Diğer anlamları: - Bilim alanında: Işık veya elektromanyetik radyasyonun dalga boyları kümesi. - Otizm alanında: Otizm özelliklerinin çok çeşitli şekilde farklılık gösterebilmesi.

Otizmin en ağır seviyesi, üçüncü düzeydir. Bu düzeyde otizm tanısı alan bireyler, sözel olan ve olmayan iletişimde büyük sorunlar yaşarlar. Ayrıca, davranışları esnek değildir ve çok tekrar eder, değişimlere sert tepki verebilirler.

Tohum Türkiye Otizm Vakfı, İstanbul'da Şişli ilçesinde, Merkez Mahallesi, Sıracevizler Caddesi, No:25 adresinde bulunmaktadır.

Otizmli çocukların sosyalleşmekte zorlanmalarının birkaç nedeni vardır: 1. İletişim Becerileri: Otizmli çocuklar, iletişim ve sosyal etkileşim alanlarında güçlük çekerler. 2. Tekrarlayıcı Davranışlar: Belirli konulara odaklanma ve tekrarlayan davranışlar, sosyal etkileşimlere ve günlük işleyişe müdahale edebilir. 3. Duyusal Hassasiyetler: Bazı otizmli çocuklar, belirli dokulara veya seslere karşı aşırı duyarlı olabilirler, bu da sosyal ortamlarda rahatsızlık yaşamalarına neden olabilir. 4. Sosyal Ortamların Algılanması: Otizmli çocuklar, bildikleri ve tanıdıkları ortamları tercih ederler, bu nedenle yeni ortamlarda sosyalleşmek onlar için daha zor olabilir.

Otizm ve otizm spektrum bozukluğu (OSB) terimleri farklı anlamlar taşır: - Otizm, sosyal etkileşim, iletişim ve davranışlarda farklılıklarla kendini gösteren nörogelişimsel bir bozukluktur. - Otizm spektrum bozukluğu (OSB) ise, otizmin farklı derecelerde şiddetle seyreden geniş bir yelpazeyi ifade eder.

Otizm taraması için çeşitli testler ve değerlendirme araçları kullanılır. En yaygın olanlar şunlardır: 1. M-CHAT (Modified Checklist for Autism in Toddlers): 6-30 aylık çocuklar için otizm taraması yapar, ebeveynler tarafından doldurulan bir ankettir. 2. ADOS (Autism Diagnostic Observation Schedule): Çocuğun sosyal etkileşimleri, iletişim becerileri ve oyun davranışlarını gözlemleyen yapılandırılmış bir değerlendirme aracıdır. 3. ADI-R (Autism Diagnostic Interview-Revised): Aile üyeleriyle yapılan bir görüşme üzerinden çocuğun gelişim geçmişi, davranışları ve sosyal etkileşimleri hakkında bilgi toplar. 4. CARS (Childhood Autism Rating Scale): Çocukların otizm belirtilerini değerlendiren bir ölçektir, gözlem yoluyla uygulanır. 5. SCQ (Social Communication Questionnaire): 4 yaş ve üzerindeki çocuklar için tasarlanmış bir tarama aracıdır, aileler tarafından doldurulur. Bu testler, genellikle bir çocuk psikiyatristi veya gelişimsel psikolog tarafından yapılır.

Otizm spektrum bozukluğu (OSB), beyindeki bazı farklılıklardan dolayı bireylerin başkalarıyla sağlıklı iletişim kurmasını, davranışlarını ve öğrenme becerilerini etkileyen gelişimsel bir bozukluktur. OSB'nin temel belirtileri şunlardır: - Sosyal iletişimi etkileyen davranışlar: Göz temasından kaçınma, kendi ismine tepki vermeme, sosyal ortamlara uyum sağlamada zorluk çekme. - Kısıtlayıcı ve tekrarlayan davranışlar: Rutinleri değiştirmede zorlanma, belirli konulara aşırı duyarlılık, el çırpma gibi hareketler sergileme. OSB türleri arasında Kanner Sendromu, Rett Sendromu, Çocukluk Çağı Dezintegratif Bozukluğu ve Asperger Sendromu gibi çeşitler bulunur. Nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik faktörler ve çevresel etkenlerin rol oynadığı düşünülmektedir. OSB tanısı, gelişimsel testler ve uzman değerlendirmesiyle konur ve kesin bir tedavisi yoktur.

Shaun Murphy, "The Good Doctor" dizisinde otizm ve savant sendromu hastalıklarına sahiptir.

Otizm testi, çeşitli değerlendirme ve gözlem araçları kullanılarak yapılır. Yaygın olarak kullanılan otizm testleri şunlardır: 1. ADOS (Autism Diagnostic Observation Schedule): Çocuğun sosyal etkileşimlerini, dil becerilerini, oyun becerilerini ve tekrarlayan davranışlarını değerlendiren bir gözlem aracıdır. 2. ADI-R (Autism Diagnostic Interview-Revised): Çocuğun aile üyeleriyle yapılan derinlemesine bir görüşme üzerinden yapılan bir değerlendirmedir. 3. CARS (Childhood Autism Rating Scale): Çocuğun otizm belirtilerini değerlendirmek için kullanılan bir skorlama sistemidir. 4. M-CHAT (Modified Checklist for Autism in Toddlers): 16-30 aylık çocuklar için uygulanan, ebeveynler tarafından doldurulan bir anketten oluşan tarama testidir. 5. ASQ (Ages & Stages Questionnaires): Çocukların gelişimsel değerlendirilmesinde kullanılan, çocuğun gelişimsel yaşını belirleyerek otizmle ilişkili olabilecek sorunları tespit eden bir testtir. Test süreci genellikle şu adımları içerir: 1. Hazırlık: Çocuğun yaşı, gelişimsel durumu ve aile geçmişi hakkında bilgiler toplanır. 2. Uygulama: Test, çocuklarla birebir etkileşim içerisinde yapılır, sorular sorulur ve oyunlar oynanır. 3. Değerlendirme: Elde edilen veriler uzman tarafından çocuğun otizm belirtileri gösterip göstermediğini belirlemek için değerlendirilir. 4. Raporlama: Değerlendirme sürecinin sonunda aileye çocuğun gelişimsel durumunu içeren bir rapor sunulur. Kesin tanı için test sonuçlarının uzman kişiler tarafından yorumlanması önemlidir.

Otizm tedavi edilmezse, çocukların sosyal ve iletişim sorunları yetişkinliğe kadar devam eder ve bu durum hayatlarını olumsuz etkiler. Olası sonuçlar: - Eğitim ve akademik alanda zorluklar: Otizm, çocukların eğitimsel ve sosyal işlevselliğini bozabilir. - İçine kapanma ve saldırganlık: Çocuklar kendi içine kapanabilir, zamanla daha agresif olabilirler. - Duyusal hassasiyetler: Acıya karşı duyarsız oldukları için zararlar daha ileri düzeye çıkabilir. Erken teşhis ve uygun tedavi, çocukların potansiyellerine ulaşmalarını ve sosyal hayata daha uyumlu hale gelmelerini sağlar.

Otizmli çocukların konuşmaya başlama yaşı, normal çocuklara göre daha geç olabilir. 2-2,5 yaş arası, çocukların konuşmasının tamamlandığı ve zihinsel gelişimin en hızlı olduğu dönemdir. Otizmli çocukların konuşma becerilerini geliştirmek için erken yaşta dil ve konuşma terapilerine başlanması önerilir.

"Please Stand By" filmi, otizm hastası olan Wendy'nin hikayesini anlatıyor. Wendy, kaldığı sağlık merkezinde rutin bir yaşam sürerken, hayranı olduğu dizi Star Trek için bir senaryo yarışmasına katılmak ister. Film, Wendy'nin bu yeni dünyada yaşadığı dramatik serüveni konu alıyor.