BorçlarHukuku

Borçlar özel hukuku sınavlarının hem test hem de klasik soru tiplerini içerebileceği belirtilmiştir. Test sınavları, kavrama ve pratiklik sağlamak amacıyla yapılabilir. Klasik sınavlar, öğrencilerin bilgileri ifade etme ve çözüm üretme becerilerini değerlendirmek için uygundur. Her iki sınav türünün de avantajları ve dezavantajları bulunduğundan, hangi yöntemin daha uygun olduğu, dersin ve hocanın tercihine bağlı olarak değişebilir.

Borç verilen paranın değer kaybı, borçluya aittir. Türk Borçlar Kanunu'na göre, borçlu temerrüde düşmede kusurlu olduğunda, alacaklı temerrüt faizini aşan bir zarara uğrarsa, bu zararı borçlu gidermek zorundadır. Bu durumda, alacaklı munzam zarar davası açarak, borçlunun temerrüdü nedeniyle oluşan değer kaybını talep edebilir.

Prof. Dr. Haluk Nami Nomer, "Borçlar Hukuku Genel Hükümler" kitabının yazarıdır.

Defi ve itiraz arasındaki temel farklar şunlardır: Defi bir hak, itiraz ise bir olaydır. İtiraz, hakim tarafından re'sen göz önünde tutulur. Defi, sadece hak sahibi tarafından ileri sürülebilir. Defi, hakkı sona erdirmez, sadece o hakkın ileri sürülmesini engeller. Defi, cevap süresinde ileri sürülebilir.

Külli halefiyet, bir malvarlığının, hem aktifi (varlıkları) hem de pasifi (borçları) ile birlikte, tek bir hukuki işlemle bir kimseden başka bir kimseye geçmesi anlamına gelir. Külli halefiyetin bazı özellikleri: Miras ölümle birlikte, herhangi bir hukuki işlem yapmaya gerek kalmadan, kendiliğinden ve kanun gereği intikal eder. Mirasçılar, tereke üzerinde elbirliğiyle tam hak sahibi olurlar. Terekedeki borçlar da mirasçılara geçer ve mirasçılar bu borçlardan kişisel olarak sorumludur. Örnekler: Medeni Kanun’un 599. maddesine göre, mirasçılar, miras bırakanın ölümü ile mirası bir bütün olarak yasal olarak kazanırlar. Bir hükmi şahsın şahsiyetinin sona ermesi. Evlilikte mal ortaklığı rejiminin seçilmesi. Miras payı üzerinde yapılan sözleşme.

Haluk Tandoğan'ın "Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri" adlı eseri iki ciltten oluşmaktadır.

Trafik kazaları için "trafik kazaları hukuku" veya "tazminat hukuku" gibi hukuk dalları geçerlidir. Trafik kazaları hukuku, trafik kazaları sonucunda meydana gelen yasal süreçleri ve bu kazaların hukuki sonuçlarını ele alır. Tazminat hukuku, trafik kazası sonucu belirli oranlarda vücut bütünlüğü bozulan yani engelli hale gelen kişiler ile ölüm halinde ölenin desteğinden yoksun kalan kişiler için gerek sigorta şirketleri aleyhine gerekse de kazaya sebebiyet veren kusurlu taraf aleyhine, mağdurlar adına doğan tazminatın, sigorta şirketlerine başvuru, tahkim ve dava usulüyle tazmin ile tazmin edildiği avukatlık hizmetini kapsar. Trafik kazaları, ceza hukuku, özel hukuk ve sigorta hukukunu da ilgilendiren karmaşık bir yapıya sahiptir.

Prof. Dr. Ahmet M. Kılıçoğlu'nun "Borçlar Hukuku" kitabının bazı baskıları: Borçlar Hukuku Genel Hükümler: 28. baskı, 2024 yılı. 7. baskı, Eylül 2024. Borçlar Hukuku Özel Hükümler: 6. baskı, 2024 yılı.

Fikret Eren'in "Borçlar Hukuku" adlı eseri, genel hükümler ve özel hükümler olarak toplamda beş ciltten oluşmaktadır. Genel hükümler: Üç cilt. Özel hükümler: İki cilt.

Türk Borçlar Kanunu'na göre, şekil serbestisine tabi sözleşmeler şunlardır: Sözlü şekil: Evlenme, sözlü vasiyetname. Yazılı şekil: Alacağın devri, kefalet, bağışlama taahhüttü gibi tarafların el yazısıyla, daktilo veya bilgisayar ile düzenleyip imzaladıkları sözleşmeler. Resmi şekil: Taşınmaz satışı, resmi vasiyetname, miras sözleşmesi, ölünceye kadar bakma sözleşmesi gibi hukuki işlemlerin yetkili ve resmi makamlar (noter, tapu memuru) aracılığıyla gerçekleştirildiği sözleşmeler. Kanunda aksi öngörülmedikçe, sözleşmelerin geçerliliği için bir şekil şartı aranmaz.

İİK 279 ve 280 ile 282 ve 283 arasındaki farklar şu şekilde özetlenebilir: İİK 279 ve 280: İİK 279, borçlunun aciz halindeyken yaptığı tasarrufları iptal eder. İİK 280, borçlunun alacaklılarına zarar verme kastıyla yaptığı tüm işlemleri iptal eder. İİK 282 ve 283: İİK 282, iptal davasının açılabileceği kişileri belirtir ve kötü niyetli üçüncü şahıslar aleyhine de dava açılabileceğini ifade eder. İİK 283, iptal davası kabul edildiğinde, davacının davaya konu mal üzerinde cebri icra yoluyla hakkını alması ve taşınmaz ise malın haciz ve satışını talep edebilmesi hakkını düzenler.

Muacceliyet kaydı, aşağıdaki hallerde uygulanır: 1. Borçların Vadesinin Gelmesi: Bir borcun vadesinin dolması ve ödeme yükümlülüğünün ortaya çıkması durumunda muacceliyet kaydı devreye girer. 2. Şartlara Bağlı Borçlar: Borcun belirli bir olayın gerçekleşmesiyle muaccel hale gelmesi durumunda, bu şartın gerçekleşmesi halinde kayıt uygulanır. 3. Ticari Sözleşmeler: Ticari sözleşmelerde, tarafların anlaştığı ödeme şartlarına uyulmaması durumunda muacceliyet hükümleri geçerlidir. 4. Kredi ve Borç Anlaşmaları: Borçluların, kredi veya borç anlaşmalarına uygun ödemeler yapmadıklarında muacceliyet durumuna düşmeleri halinde kayıt kullanılır. Bu durumlar, özellikle borçlar hukuku, icra hukuku ve ticaret hukuku alanlarında önemlidir.

Borçlar Hukukuna Giriş için aşağıdaki kitaplar önerilebilir: İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi'nin ders notu: "Borçlar Hukuku". Prof. Dr. Fikret Eren ve Dr. Ünsal Dönmez'in eseri: "Eren Borçlar Hukuku Şerhi" (3 cilt). Prof. Dr. M. Kemal Oğuzman ve M. Turgut Öz'ün kitapları: "Borçlar Hukuku Genel Hükümler" (Cilt I ve II). Prof. Dr. Haluk N. Nomer'in kitabı: "Borçlar Hukuku Genel Hükümler". Safa Reisoğlu'nun kitabı: "Türk Borçlar Hukuku Genel Hükümler". Ayrıca, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu da borçlar hukukunun temel kaynağı olarak incelenebilir.

İfa ihtarını, alacaklı çeker. Türk Borçlar Kanunu'nun 117. maddesine göre, muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtarıyla temerrüde düşer. İhtarname, noter aracılığıyla, iadeli taahhütlü posta veya APS sistemi kullanılarak gönderilebilir.

Türk Borçlar Kanunu (TBK) Madde 235, alıcının satış bedelini ödeme borcunda temerrüde düşmesi durumunda satıcının sahip olduğu dönme hakkını düzenler. Madde 235'in içeriği şu şekildedir: Birinci fıkra: Satılanın, ancak satış bedeli ödendikten sonra veya ödenme anında devredilmesi gereken durumlarda alıcı temerrüde düşerse, satıcı herhangi bir işlem gerekmeksizin satıştan dönebilir. İkinci fıkra: Satıcı, bu hakkını kullanmak istediğinde durumu derhal alıcıya bildirmek zorundadır. Üçüncü fıkra: Satılanın zilyetliği, satış bedeli ödenmeden alıcıya devredilmişse, satıcının dönme hakkını kullanarak satılanı geri alabilmesi, bu hakkın sözleşmede açıkça saklı tutulmasına bağlıdır.

Sözleşmeden doğan borç kaynakları, Türk Borçlar Kanunu'nun 1-48. maddeleri arasında düzenlenmiştir ve şu şekilde sıralanabilir: Satım sözleşmesi: Satıcı, malı vermeyi; alıcı ise bedel ödemeyi taahhüt eder. Kira sözleşmesi: Kiracı, kira bedelini ev sahibine ödemeyi kabul eder. Hizmet akdi: İşçi, belirli bir hizmeti sunmayı; işveren ise ücret ödemeyi kabul eder. Eser sözleşmesi: Yüklenici, belirli bir eseri teslim etmeyi; iş sahibi ise bedel ödemeyi taahhüt eder. Vekâlet sözleşmesi: Vekil, belirli bir işi yapmayı; müvekkil ise ücret ödemeyi kabul eder. Sözleşmelerin geçerli sayılabilmesi için ehliyet, irade uyumu, konu ve sebebin hukuka uygunluğu gibi unsurların bulunması gereklidir.

Haksız fiilde temerrüde düşme, zararın doğduğu anda, başka bir deyişle haksız eylem tarihinden itibaren gerçekleşir. Temerrüde düşme için gerekli koşullar: Borcun muaccel olması. Alacaklının ihtarı. Borcun ifasının mümkün olması. Haksız fiil faili, ihtar ve ihbara gerek olmaksızın, zararın tamamı için temerrüde düşmüş sayılır.

6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 48. maddesi kapsamında tecil, borçlunun ödemek zorunda olduğu amme alacaklarının, belirli bir süre ertelenmesi anlamına gelir. Bu uygulama, borçlunun mali durumunu düzeltebilmesi için zaman kazanmasını sağlar. Tecil için gerekli bazı şartlar: Borçlunun çok zor durumda olması. Teminat gösterilmesi (belirli durumlarda teminat aranmayabilir). Tecil süresinin 36 ayı geçmemesi. Tecil, alacaklı amme idareleri veya tahsil daireleri tarafından zorunlu olarak yerine getirilmesi gereken bir işlem değildir.

"Borçlar Genel Hükümler" dersi genellikle 20-24 hafta arasında sürmektedir. Bu süre, dersin içeriğine ve üniversitenin akademik takvimine göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde "Borçlar Hukuku Genel Hükümler" dersi 30 hafta sürmektedir. Bazı üniversitelerde haftalık ders dağılımı: 4 hafta: Sözleşmenin kurulması, sözleşmenin hükümsüzlüğü, irade sakatlıkları ve aşırı yararlanma. 6 hafta: Genel işlem koşulları, temsil. 8 hafta: Haksız fiil, kusursuz sorumluluk. 10 hafta: Tazminatın hesaplanması, sorumluluk sebeplerinin çokluğu. Bu bilgiler, genel bir bakış açısı sunmaktadır ve detaylı ders planı üniversiteye göre değişebilir.

Borçlunun temerrüdü, borcun muaccel olduğu ve vadesinin geldiği andan itibaren başlar. Borçlunun temerrüde düşme süresi, alacaklının ihtarı ile kesinleşir. Temerrüt süresi, borçlunun kusuru ve edimin ifasının mümkün olup olmamasına bağlı olarak değişebilir. Daha spesifik bir süre belirtmek için, sözleşmenin veya ilgili yasal düzenlemelerin detaylı incelenmesi gereklidir.