Böbrek

Çift J (Double J) stent, çeşitli nedenlerle böbrek veya üreterdeki tıkanıklıkları gidermek veya önlemek için takılır: 1. Böbrek veya üreter taşları: İdrar akışını sağlamak ve taşların kanalı tıkamasını önlemek için. 2. Tümörler: Üreter veya çevresindeki tümörlerin neden olduğu tıkanıklıkları gidermek için. 3. Travma sonrası: Üreter yaralanmaları veya cerrahi müdahaleler sonrası iyileşmeyi desteklemek için. 4. Enfeksiyonlar: Üreterlerdeki enfeksiyonların yol açtığı tıkanıklıkları açmak için. 5. Kanser vakaları: Tümörün üreteri sıkıştırdığı veya ışın tedavisi sonrası üreterin daraldığı durumlarda böbrek fonksiyonlarını korumak için. Stentlerin vücutta kalma süresi, duruma göre 2-3 ay ile 1 yıl arasında değişebilir.

Anüri ve oligüri farklı idrar miktarlarıyla ilgili durumlardır ve çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Anüri, yani idrarın tamamen durması, genellikle şu nedenlerden kaynaklanır: - Böbrek hasarı veya yetmezliği. - Böbrek tıkanıklığı. - Şok gibi durumlar. Oligüri, yani idrar miktarının azalması, şu nedenlerden kaynaklanabilir: - Yetersiz sıvı alımı. - Böbrek enfeksiyonları. - Akut böbrek yetmezliği. - İlaç yan etkileri.

Geçici (ani) akut böbrek yetmezliği birkaç nedenden kaynaklanabilir: 1. Dehidrasyon: Vücudun yeterince sıvı alamaması böbreklerin işlevini olumsuz etkiler. 2. Enfeksiyonlar: Şiddetli enfeksiyonlar böbreklerde hasara yol açabilir. 3. İlaçlar: Bazı ilaçlar böbreklerde toksik etki yapabilir. 4. Travma: Fiziksel yaralanmalar böbreklerin işlevini bozabilir. 5. Ani kan basıncı düşüşleri: Ani ve ciddi kan basıncı düşüşleri böbreklerin yeterli kan akışını alamamasına neden olabilir. Bu durumlar, böbreklerin atık ürünleri ve fazla sıvıyı kandan yeterince süzememesiyle sonuçlanır.

Böbrekte ortalama 7 ila 18 lob bulunmaktadır.

Periton sıvısının artmasının (asit) birkaç nedeni vardır: 1. Karaciğer sirozu: En yaygın neden olup, karaciğerin düzgün çalışmaması sonucu sıvı karın boşluğunda birikir. 2. Kalp yetmezliği: Kalbin yeterince kan pompalayamaması, damarlarda basınç artışına ve sıvının karın boşluğuna sızmasına yol açar. 3. Böbrek yetmezliği: Böbrekler yeterince çalışmadığında vücutta sıvı tutulumu artar ve bu sıvı karın boşluğunda birikebilir. 4. Karın ve pelvis organlarındaki kanser: Peritondaki damarların geçirgenliğini artırarak sıvının karın boşluğuna sızmasına neden olabilir. 5. Tüberküloz: Akciğer dışında karın zarını da etkileyerek iltihaplanmaya ve sıvının karın boşluğuna sızmasına yol açabilir. 6. Nefrotik sendrom: Böbreklerden aşırı protein kaybı, damar içi basıncın azalmasına ve sıvının damar dışına sızmasına neden olur. Bu durumlar dışında, karın travması veya lenfatik damarların bütünlüğünün ihlali gibi daha nadir nedenler de periton sıvısının artmasına katkıda bulunabilir.

Glomerulus kılcalları, böbrekte bir nefronun başlangıcında bulunan ve kılcal damarların yumak halinde bir araya gelmesiyle oluşan bir atardamar yumağıdır. Bu kılcal damarlar, Bowman kapsülü içinde yer alır ve yüksek kan basıncına dayanıklıdır çünkü çift katlı yassı epitelden oluşmuştur. Glomerulus kılcallarının görevleri arasında, kan plazmasındaki bazı maddelerin kan basıncı etkisiyle süzülerek Bowman kapsülüne geçmesi yer alır.

Böbrek ultrasonu için aç karnına olunması gerekmez. Ancak, tetkik sırasında mesanenin dolu olması tercih edilir.

Böbrek yetmezliği olan hastaların sararmasının nedeni, kandaki atık maddelerin ve toksinlerin birikmesi olabilir. Bu durum, karaciğerin işlevini tam olarak yerine getirememesine ve ciltte sarılığa yol açabilecek pigmentlerin artmasına neden olabilir.

Böbrek yetmezliği, GFH (glomerüler filtrasyon hızı) sembolü ile gösterilir.

Yapay böbrek nakli mümkündür ve bu tedavi yöntemi, böbrek yetmezliği veya ciddi böbrek hastalığı yaşayan bireyler için uygulanır. Yapay böbrek naklinin süreci genel olarak şu aşamalardan oluşur: 1. Değerlendirme: Hastanın genel sağlık durumu, böbrek fonksiyonları ve diyaliz gereksinimleri detaylı bir şekilde değerlendirilir. 2. Listeye Alım: Hastanın böbrek nakli için uygun olup olmadığına karar verilir ve uygunsa nakil bekleyenler listesine eklenir. 3. Organ Bulma: Uygun bir böbrek donörü bulunduğunda, hastaya nakil işlemi için hazırlık yapılır. 4. Ameliyat: Sağlıklı bir böbrek, genel anestezi altında hastanın karın bölgesine yerleştirilir. 5. İyileşme Süreci: Ameliyat sonrası hastanın sağlık durumu yakından izlenir ve gerekli tedavi yöntemleri uygulanır. Yapay böbrek naklinin avantajları arasında hayat kalitesinin artması ve böbrek fonksiyonlarının yeniden sağlanması yer alırken, dezavantajları arasında ameliyat riski ve ömür boyu immünosupresif ilaç kullanımı zorunluluğu bulunur.

Üre en az böbrek toplardamarında bulunur.

Böbrek vericisi, ameliyattan sonra genellikle hafif bir rahatsızlık hisseder. İyileşme süreci hızlıdır ve verici, bir ya da iki gün içinde taburcu edilebilir. Ameliyat sonrası dönemde, vericinin doktor kontrollerine düzenli gitmesi ve bağışıklık sistemini baskılayan ilaçları kullanması önemlidir.

Pelvis renalis (böbrek pelvisi), böbrekte bulunur.

Asidozun en sık nedeni diyabetik ketoasidoz ve böbrek yetmezliğidir. Diğer sık nedenler arasında laktik asidoz, aşırı alkol tüketimi, zehirlenmeler ve bazı ilaçların yan etkileri yer alır.

Ameliyatsız böbrek taşı tedavisi süresi, kullanılan yönteme bağlı olarak değişir: 1. Ekstrakorporeal Şok Dalga Litotripsi (ESWL): Bu yöntemle taşların kırılması genellikle 45 dakika ile 1 saat arasında sürer. 2. Üreteroskopi: Bu cerrahi işlem genel olarak 1 saat süren bir operasyon olup, iyileşme süreci birkaç gündür. 3. Lazerle Taş Kırma: Bu yöntemde taşların kırılması ve tedavi süreci, taşın büyüklüğüne ve konumuna göre 2-3 saat gibi ortalama bir sürede tamamlanır.

Böbrek parankim ekosu, böbrek dokusunun ultrasonografik incelemesi sırasında elde edilen görüntülerin analizidir. Bu terim, böbrek parankiminin (böbrek dokusu) ekosunu ifade eder ve böbreklerin yapısal ve fonksiyonel durumunu değerlendirmeye yardımcı olur.

Böbrek yetmezliğine yol açan 5 risk faktörü şunlardır: 1. Diyabet (Şeker Hastalığı): Uzun süreli yüksek kan şekeri seviyeleri böbreklerin filtrasyon sistemine zarar verir. 2. Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon): Kontrol altına alınmamış yüksek kan basıncı böbrek damarlarına zarar vererek fonksiyon kaybına neden olur. 3. Glomerülonefrit: Böbreklerin filtreleme birimlerinin iltihaplanması böbrek dokusuna zarar verir. 4. Böbrek Taşları ve İdrar Yolu Tıkanmaları: Uzun süre idrar akışını engelleyen durumlar böbrek hasarına yol açabilir. 5. Kalıtsal ve Doğuştan Gelen Hastalıklar: Polikistik böbrek hastalığı gibi genetik rahatsızlıklar böbreklerde kist oluşumuna ve yapısal bozukluklara neden olabilir.

Renal pelvis tümörü, böbrek havuzcuğunda (renal pelvis) gelişen bir tümördür. Tümörler, hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalması sonucu oluşan anormal doku büyümeleridir ve iki ana kategoriye ayrılırlar: 1. İyi huylu tümörler: Genellikle kanser riski taşımazlar, metastaz yapmazlar ve cerrahi müdahale ile tedavi edilebilirler. 2. Kötü huylu tümörler: Metastaz yapma riski taşırlar, çevre dokulara yayılabilirler ve erken teşhis edilip tedaviye başlanmazsa hayati tehlike oluşturabilirler. Renal pelvis tümörlerinin teşhisi genellikle kontrastlı bilgisayarlı tomografi ile konur ve tedavisi üroloji uzmanları tarafından planlanır.

Böbrek ultrasonunda böbrek taşları küçük ve parlak beyaz noktalar şeklinde görülür. Ancak, böbrek taşı tanısının kesinleştirilmesi için sadece ultrason yeterli olmayabilir.

Böbrek nakli sonrası ağrı, çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir: 1. Cerrahi Müdahale: Ameliyat sırasında yapılan kesiler ve dikişler, iyileşme sürecinde ağrıya yol açabilir. 2. Bağışıklık Sistemi: Yeni böbreğe uyum sağlama sürecinde bağışıklık sisteminin tepkisi, ağrı ve şişliğe neden olabilir. 3. Enfeksiyon: Nakil sonrası bağışıklık sisteminin zayıflaması, enfeksiyon riskini artırır ve bu da ağrıya sebep olabilir. 4. Böbrek Taşları: Boşaltım sistemindeki tıkanıklıklar, kolik tip ağrıya yol açabilir ve bu durum böbrek nakli sonrası nadir görülen bir komplikasyondur. Ağrı yönetimi için doktorun önerdiği ağrı kesiciler ve diğer tedavi yöntemleri kullanılmalıdır. Herhangi bir ağrı durumunda mutlaka bir sağlık profesyoneline danışılmalıdır.