Böbrek

Böbreğin üç temel yapısı şunlardır: 1. Korteks: Böbreğin dış kısmıdır ve idrarın oluştuğu yerdir. 2. Medulla: İç kısım olup, küçük ve değişik büyüklükte kanallardan oluşur ve idrarı böbrekten üretere iletir. 3. Pelvis: Böbreğin çukur tarafında kalan boşluktur, kabuk bölgesinden gelen idrarın biriktiği kısımdır.

Böbrek hastalıkları için dahiliye bölümünün alt bilim dalı olan üroloji veya nefroloji bölümüne başvurulmalıdır. - Üroloji, mesane, prostat, böbrek taşı gibi sorunları tedavi eder. - Nefroloji, böbrek yetmezliği ve diğer böbrek rahatsızlıklarıyla ilgilenir.

3D böbrek muayenesi olarak belirtilen işlem, muhtemelen böbrek tomografisi anlamına gelmektedir. Bu işlemin süresi genellikle 3-15 dakika arasında değişmektedir. Ancak, tüm süreç, hazırlık ve bekleme süresi nedeniyle daha uzun sürebilir.

Böbrek parankiminin bozulmasının bazı nedenleri şunlardır: 1. Şeker Hastalığı (Diyabet): Kan şekerinin uzun süre yüksek seyretmesi, böbreklerdeki küçük damarları hasara uğratır ve filtreleme işlevini bozar. 2. Yüksek Tansiyon: Dengede tutulmayan kan basıncı, böbreklerdeki kılcal damarlara zarar vererek işlev kaybına yol açar. 3. Böbrek Taşları: Çeşitli sebeplerden dolayı böbreklerde veya idrar yollarında oluşan taşlar, idrar akışını engelleyebilir ve kalıcı hasar oluşturabilir. 4. Yapısal Bozukluklar: İçi sıvı dolu kistler gibi yapısal bozukluklar, normal böbrek yapısının kistlerle yer değiştirmesine neden olur. 5. İlaçlar ve Toksinler: Bazı ilaçların bilinçsiz kullanımı ve ağır metaller böbrek işlevini olumsuz etkiler. 6. Böbrek Enfeksiyonları: Özellikle uzun süreli ve tekrarlayan enfeksiyonlar, böbrek dokusunda hasara yol açabilir. Böbrek parankim bozukluklarının teşhisi ve tedavisi için bir üroloji uzmanına başvurulması önerilir.

Böbrek rahatsızlığının belirtileri genellikle sinsi ve aşamalı olarak ortaya çıkar. İşte bazı yaygın belirtiler: 1. Yorgunluk ve Bitkinlik: Böbrekler düzgün çalışmadığında vücutta toksinler birikir ve bu durum ciddi yorgunluğa yol açar. 2. Şişkinlik: Ayaklarda, bacaklarda ve ellerde sıvı birikimi nedeniyle şişlikler görülebilir. 3. İdrar Değişiklikleri: İdrar renginde koyulaşma, idrara çıkma sıklığında artış veya azalma gibi değişiklikler gözlenebilir. 4. Bulantı ve Kusma: Böbrek fonksiyonları bozulduğunda mide bulantısı ve kusma görülebilir. 5. Kas Krampları: Elektrolit dengesizliği nedeniyle kas krampları yaşanabilir. 6. Ciltte Kaşıntı: Kan dolaşımındaki atık ürünlerin artması nedeniyle ciltte kaşıntı meydana gelebilir. Bu belirtiler varsa, bir uzmana başvurulması önemlidir. Kesin teşhis ve tedavi için tıbbi testler gereklidir.

Böbrek sintigrafisi öncesi hazırlık aşamaları şunlardır: 1. Doktora Tıbbi Geçmişin Paylaşılması: Hastanın, sintigrafi öncesinde doktoruyla tüm tıbbi geçmişini paylaşması önemlidir. 2. Sıvı Tüketimi: İşlemden önceki 24 saat içerisinde fazla sıvı tüketilmemesi ve idrarı tutmaması önerilir. 3. İlaçların Kesilmesi: Bazı ilaçların sintigrafi öncesinde kesilmesi gerekebilir; bu durum doktor tarafından belirlenir. 4. Giysiler: Görüntüleme sırasında giysilerin çıkarılması gerekmez, rahat kıyafetler tercih edilmelidir. Özel durumlarda: - Hamileler ve Emzirenler: Bu gruplar için özel önlemler alınması gerekmektedir. - Çocuklar: Anne sütü alan çocuklar için beslenme ve su içirilmesi test öncesinde tamamlanmalıdır. Sintigrafi öncesi detaylı hazırlık süreci, hastanın durumuna göre değişiklik gösterebilir. Bu nedenle, kesin bilgiler için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Böbrek ağrısı genellikle sırtta, kaburgaların altında, omurganın her iki yanında hissedilir. Ancak bu bölgelerdeki ağrı her zaman böbrekle ilgili olmayabilir; karın organlarının hastalıkları, bel fıtığına bağlı sinir sıkışmaları, kas spazmları gibi durumlar da böbrek ağrısına benzer belirtilere yol açabilir.

Böbrek malign neoplazmı, böbrek dokusundan kaynaklanan kanserli tümörleri ifade eder. Belirtileri arasında yan ağrısı, idrarda kan, hızla kilo kaybı, yorgunluk ve halsizlik yer alır. Tedavi yöntemleri ise tümörün evresine, büyüklüğüne ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir ve şunları içerebilir: - Cerrahi müdahale: Tümörün cerrahi olarak çıkarılması. - İlaç tedavisi: Kemoterapi ve hedefe yönelik tedaviler. - İmmünoterapiler: Bağışıklık sistemini güçlendiren tedavi yöntemleri. Teşhis ve tedavi için bir uzmana başvurmak önemlidir.

Ruminantlarda böbreğin histolojik yapısı şu şekilde özetlenebilir: 1. Böbrek Kapsülü: Böbreği çevreleyen sert bir bağ dokusu tabakasıdır. 2. Korteks: Böbreğin dış kısmını oluşturur ve nefronların başlangıç kısımlarını içerir. 3. Medulla: Böbreğin iç kısmını oluşturur ve piramit şeklindeki yapılarla karakterizedir. 4. Nefron: Böbreğin temel işlevsel birimidir ve glomerulus, Bowman kapsülü, proksimal tübül, Henle kulpu ve distal tübül gibi yapıları içerir. 5. Özel Adaptasyonlar: Ruminantların böbrekleri, yüksek proteinli ve lifli besinleri sindirme yeteneğine uyum sağlayacak şekilde gelişmiştir; bu nedenle su ve elektrolit dengesini daha verimli yönetirler.

Evet, böbrek ve böbrek üstü bezi aynı anda hasta olabilir. Böbrek ve böbrek üstü bezi, farklı organlar olsalar da, bazı hastalıklar her ikisini de etkileyebilir. Örneğin, böbrek üstü bezi hastalıkları (örneğin, Cushing sendromu, Addison hastalığı) böbreklerin işleyişini de dolaylı olarak etkileyebilir.

Parankim ekojenitesi grade 2, karaciğer veya böbrek dokusunun ultrason ile görüntülenirken orta derecede ekojenite artışı gösterdiğini ifade eder. Bu durum, aşağıdaki sağlık sorunlarıyla ilişkilendirilebilir: - Karaciğer: Non-alkolik steatohepatit (yağlanmaya bağlı iltihaplanmalar). - Böbrek: İnterstisyel nefrit, diyabetik nefropati, hipertansiyon veya yağ infiltrasyonu gibi durumlar. Kesin tanı ve değerlendirme için bir sağlık profesyoneline danışılması önerilir.

Lazerle üroloji çeşitli ürolojik hastalıkların tedavisinde kullanılır ve aşağıdaki durumlara bakar: 1. Prostat Büyümesi: İyi huylu prostat büyümesi (Benign Prostat Hiperplazisi - BPH) tedavisinde lazerle prostat dokusunu küçültmek için HoLEP yöntemi kullanılır. 2. Böbrek ve Üreter Taşları: Böbrek ve üreter taşlarının kırılması için lazer litotripsi yöntemi uygulanır. 3. Mesane Tümörleri: Mesane tümörlerinin lazerle yakılması, büyümenin durdurulması ve hastalığın kontrol altına alınması amacıyla tedavi edilir. 4. Diğer Ürolojik Sorunlar: Lazer, idrar yolu darlıkları, yüzeyel mesane ve üreter kanserlerinin tedavisinde de kullanılabilir.

Böbrek iltihabının teşhisi için aşağıdaki tahliller yapılır: 1. Kan ve İdrar Testleri: İdrar tahlili, idrarda beyaz kan hücreleri, bakteri ve nitrit varlığını tespit eder. 2. Ultrason ve Görüntüleme Yöntemleri: Ultrasonografi, böbreklerin boyutu, şekli ve yapısı hakkında bilgi sağlar. 3. Böbrek Biyopsisi: Diğer testler net bir sonuç vermezse, böbrekten küçük bir doku örneği alınarak laboratuvar ortamında incelenir. Bu tahlillerin yapılması için bir doktora başvurmak gereklidir.

Sağ böbrek orta bölümde parapelvik kist, böbreğin pelvis bölgesinde bulunan sıvı dolu bir kisttir. Bu kistler genellikle iyi huyludur ve çoğu insan için belirti vermezler. Teşhis genellikle ultrasonografi ile konur ve tedavi gerektirmeyen durumlar sıklıkla izlenir.

İdrar tahlilinde spesifik gravite, idrarın yoğunluğunu (kütle/hacim) suyun yoğunluğuyla karşılaştıran bir ölçümdür. Normal spesifik gravite aralığı 1.005 ila 1.030 arasındadır. Yüksek spesifik gravite (1.030'dan fazla), idrarın çok konsantre olduğunu ve şu durumların belirtisi olabileceğini gösterir: - dehidrasyon; - kusma; - ishal; - uygunsuz antidiüretik hormon salgılanması sendromu (SIADH); - böbreklere yeterince kan gitmemesi (prerenal azotemi). Düşük spesifik gravite (1.005'ten az), idrarın çok seyreltildiğini ve şu durumların belirtisi olabileceğini gösterir: - aşırı su tüketimi; - diyabet insipidus; - böbrek yetmezliği. Spesifik gravite testi, genellikle diğer idrar testleriyle birlikte yapılır. Test sonuçları, bir sağlık uzmanı tarafından yorumlanmalıdır.

Afferent arteriole, böbrekte arteria interlobularis'ten glomeruluslara giren kısa kan damarıdır. Bu damar, oksijenlenmiş kanı sistemik dolaşımdan glomerulusa taşır ve böbrek dolaşımının önemli bir parçasıdır.

Hemodiafiltrasyon, böbreklerin boşaltım işlevlerindeki eksikliği telafi etmek için kullanılan böbrek dışı bir saflaştırma tekniğidir. İşe yaradığı durumlar: - akut böbrek yetmezliği; - belirli ilaç zehirlenmeleri; - kalp kaynaklı şiddetli su ve sodyum tutulumu; - şiddetli termoregülasyon bozuklukları. Ayrıca, hemodiafiltrasyon kardiyovasküler komplikasyon riskini azaltabilir ve hastanın vücudundaki fazla suyu daha yavaş ve yumuşak bir şekilde uzaklaştırabilir.

Nefronlar, konumlarına göre üç ana gruba ayrılır: 1. Kortikal Nefronlar: Korteksin dış bölgesinde bulunurlar ve toplam nefronların yaklaşık %85'ini oluştururlar. 2. Juxtamedüller Nefronlar: Renal korpusları kortikomedüller bölgede yer alır ve uzun Henle halkalarına sahiptirler. 3. Midkortikal Nefronlar: Korteksin orta bölgesinde bulunurlar.

Çocuklarda böbrek büyümesi (hidronefroz) için normal değerler yaşa bağlı olarak değişir: - Doğumdan önceki dönem: Renal pelvis çapı 5-7 mm arası normal kabul edilir. - 0-1 yaş arası: 8-10 mm arası normal sınırlar içerisindedir. - 1-2 yaş arası: 10-15 mm arası normal olarak değerlendirilebilir. - 2 yaş ve üzeri: 15 mm ve üzeri böbrek genişlemesi genellikle patolojik bir durum olarak kabul edilir. Böbrek büyümesinin teşhisi ve takibi için ultrasonografi kullanılır. Kesin tanı ve tedavi için bir uzman doktora başvurulması önerilir.

Diyaliz makinesi, böbrek yetmezliği olan hastalarda böbreklerin işlevini yerine getirerek vücuttaki atık maddeleri ve fazla sıvıyı temizlemek için kullanılır. Bu makine iki ana türde diyaliz işlemini gerçekleştirir: 1. Hemodiyaliz: Hastanın kanını vücuttan alıp, yapay bir böbrek olan diyalizör aracılığıyla süzerek temizlenmiş kanı tekrar vücuda geri verir. 2. Periton Diyalizi: Karın zarını filtre olarak kullanarak, karın içine yerleştirilen bir kateter aracılığıyla özel bir diyaliz solüsyonunu verip, bu solüsyonun atıkları ve fazla sıvıları emmesini sağlar. Diyaliz makinesi, hastaların yaşam kalitesini artırır ve yaşamsal fonksiyonları destekleyerek sağlıklı bir dengenin korunmasına yardımcı olur.