Bilirkişi

Yargıtay, bilirkişi raporuna uymak zorunda değildir, çünkü bilirkişi raporu mahkemeyi bağlayıcı nitelikte bir delil değildir. Hâkim, bilirkişi raporunu serbestçe değerlendirebilir ve yeterli görmezse ek rapor isteyebilir ya da önceki bilirkişi veya yeniden seçeceği bilirkişi vasıtasıyla yeniden inceleme yaptırabilir.

Bilirkişiler cübbe giymezler, çünkü cübbe sadece avukatlar, hakimler ve savcılar tarafından giyilen bir kıyafettir.

Dosya bilirkişiden döndükten sonra şu adımlar izlenir: 1. Bilirkişi Raporu İncelemesi: Mahkeme, bilirkişi raporunu inceler ve itiraz edilecek hususlar varsa bunları belirler. 2. Ek Rapor veya Yeni Bilirkişi: Mahkeme, ya ek bilirkişi raporu alınmasını için aynı bilirkişiye dosyayı geri verir ya da Adalet Bakanlığı'nın bilirkişi listesinden yeni bir bilirkişi seçerek yeni bir rapor aldırır. 3. Kararın Verilmesi: Mahkeme, bilirkişi raporunun hukuka uygun ve denetime elverişli olduğuna karar verirse, mevcut rapor doğrultusunda karar verir. 4. Islah İşlemi: Davacı, mevcut bilirkişi hesaplamalarına göre davasını ıslah edebilir, yani dava değerini artırabilir ve harçları yatırabilir. 5. Nihai Karar: Mahkeme, yapılan ıslah işleminden sonra davayı tamamen kabul edebilir, kısmen kabul kısmen reddedebilir ya da tamamen reddedebilir.

Tazminat davasında dosyanın bilirkişiye gönderilmesi, mahkeme tarafından atanan bir uzmanın, dava konusu olayı inceleyerek tazminat miktarı hakkında bir rapor hazırlaması anlamına gelir. Bu süreçte bilirkişi, tarafların sunduğu delilleri değerlendirir ve özellikle maddi zararların boyutunun hesaplanmasında önemli bir rol oynar.

Trafik kazası kusur oranı tespiti için adli tıp trafik ihtisas kurulları veya mahkemeler tarafından atanan bilirkişiler görev yapar.

Bilirkişi heyetinden yangın merdiveni için istenebilecekler şunlardır: 1. Yangın Merdiveninin Uygunluğunun Denetimi: Yangın merdiveninin yönetmeliklere uygun olup olmadığının kontrol edilmesi. 2. Malzeme ve Yapı Kalitesi: Kullanılan malzemelerin yangına dayanıklılığının ve yapının genel dayanıklılığının incelenmesi. 3. Erişilebilirlik ve Kaçış Yolları: Merdivenlerin erişilebilirliği, kaçış yollarının genişliği ve eğimi gibi faktörlerin değerlendirilmesi. 4. Periyodik Bakım ve Onarım: Yangın merdivenlerinin düzenli bakım ve onarımlarının yapılıp yapılmadığının kontrol edilmesi. 5. Aydınlatma ve İşaretlendirme: Merdivenlerin ve kaçış yollarının yeterli şekilde aydınlatılması ve yönlendirme işaretleriyle donatılmasının sağlanması.

Bilirkişi ücreti, davanın görülmesinden önce, mahkemenin veznesine ödenir.

Bilirkişiyi şikayet edince şu sonuçlar ortaya çıkabilir: 1. Görevden Çekilme: Bilirkişi, şikayet edilen durumlarda tarafsızlığını koruyamazsa veya görevini kötüye kullanırsa, görevden çekilmek zorundadır. 2. Adalet Komisyonu İncelemesi: Şikayet, bilirkişinin bağlı olduğu adalet komisyonuna yapılır ve komisyon, bilirkişinin haklarını da gözeterek bir inceleme başlatır. 3. Yeni Bilirkişi Atanması: Taraflar, bilirkişiyi reddettiklerini belirterek yeni bir bilirkişi atanmasını talep edebilirler. 4. Ceza Davası: Gerçeğe aykırı bilirkişi raporu hazırlayan kişiler hakkında ceza davası açılabilir ve 1-3 yıl arası hapis cezası öngörülebilir.

Kimler bilirkişi olabilir sorusuna ilişkin bazı genel şartlar şunlardır: 1. TC vatandaşı olmak ve 25 yaşından büyük olmak. 2. Alanında en az 5 yıl çalışma deneyimine sahip olmak. 3. Fiil ehliyetine sahip olmak. 4. Uzmanlık alanını gösteren diploma, meslekî yeterlilik belgesi, uzmanlık belgesi, ustalık belgesi veya benzeri belgelere sahip olmak. 5. Affa uğramış olsa bile devlete karşı suçlardan hüküm giymemiş olmak. 6. Meslekten ya da memuriyetten çıkarılmamış olmak. 7. Terör örgütleriyle herhangi bir bağlantıda olmamak. 8. Bilirkişilik temel eğitimini tamamlamış olmak. Bilirkişi olmak için başvurular, Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Bilirkişilik Daire Başkanlığı'na yapılır.

Dosyanın bilirkişiye gönderilmesi süresi, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na göre üç ayı geçemez. Ancak, bilirkişinin talebi üzerine, kendisini görevlendiren mahkeme, gerekçesini göstererek süreyi üç ayı geçmemek üzere uzatabilir.

S. B. bilirkişi, uzmanlık alanına göre çeşitli davalara bakabilir. Bu davalar arasında: İnşaat hukuku davaları: Mühendisler, inşaat kazaları veya yapısal sorunlar gibi teknik konularda bilirkişi olarak görev yapar. Tıbbi malpraktis davaları: Doktorlar, sağlık sorunları veya tıbbi hatalarla ilgili davalarda bilirkişi olarak yer alır. Fikri mülkiyet davaları: Patent uzmanları gibi uzmanlar, fikri mülkiyet konularında bilirkişi olarak görev yapabilir. Finansal davalar: Finansal bilirkişiler, mali konular ve hesaplamalarla ilgili karmaşık durumları analiz eder. Bilirkişiler, genel olarak uzmanlık gerektiren tüm davalarda mahkemeye teknik bilgi ve görüş sunarlar.

Bilirkişiden rapor talep etmek zorunlu değildir, ancak bazı durumlarda mahkeme tarafından bilirkişi raporu alınması gerekebilir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na göre, çözümü özel veya teknik bilgiyi gerektiren konularda bilirkişi görüşüne başvurulabilir ve mahkeme, bu konuda bilirkişinin oy ve görüşünü almak zorundadır.

Deprem dosyalarında bilirkişilerin yapının yapıldığı yıla göre değerlendirilmesi, yapının inşa edildiği dönemdeki deprem yönetmeliklerine uygunluğunun kontrol edilmesi anlamına gelir. Bu değerlendirme, binanın depreme karşı dayanıklılığını ve güvenliğini belirlemek için önemlidir ve bilirkişiler, yapının taşıyıcı sistemi, kullanılan malzemeler ve inşaat standartları gibi unsurları incelerler.

Röportaj ve bilirkişi raporu arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Amaç ve Kapsam: - Röportaj, genellikle medya veya iletişim amaçlı olup, bir konu hakkında bilgi toplama ve kamuoyu oluşturma amaçlıdır. - Bilirkişi raporu, hukuki veya teknik bir konuda uzman kişilerin, mahkeme veya ilgili mercilere sunduğu, teknik bilgi ve analiz içeren resmi bir belgedir. 2. Hazırlık Süreci: - Röportaj, genellikle serbest bir şekilde yapılır ve gazetecinin veya muhabirin sorularına dayanır. - Bilirkişi raporu, uzman kişinin dava dosyasını incelemesi, gerekli belgeleri toplaması ve objektif bir değerlendirme yapması sonucu hazırlanır. 3. Yasal Statü: - Röportaj, delil olarak kabul edilmez ve yasal bir bağlayıcılığı yoktur. - Bilirkişi raporu, mahkemede delil olarak sunulabilir ve hakim tarafından serbestçe takdir edilir.

Bilirkişiye sevk talebi, hukuki bir davada, mahkeme tarafından, davanın çözümü için özel veya teknik bilgiye ihtiyaç duyulduğunda yapılır.

Bilirkişi Portalında aşağıdaki işlemler yapılabilir: 1. Dosya Görüntüleme: Görevlendirilen dosyalardaki evrakları inceleme. 2. Rapor Gönderme: Hazırlanan raporları elektronik imza (e-imza) veya mobil imza (m-imza) ile mahkemeye gönderme. 3. Görevden Çekilme: Görevden çekilme talebini ilgili yargı birimine bildirme. 4. Ek Süre Talebi: Raporun teslim edilmesi için ek süre talebi gönderme. 5. Dosya Tartışma: Heyetteki diğer bilirkişilerle yazılı haberleşme. 6. Ücret İşlemleri: Dosyadaki reddiyatları ve ödenen ücretleri takip etme. 7. İstatistikler: Görevlendirme ve rapor teslim sürelerine ilişkin istatistikleri inceleme.

Bilirkişi sicili ve bölge kurullarının denetimi adalet müfettişleri tarafından gerçekleştirilir.

Denizli Bilirkişi Bölge Kurulu, Pamukkale, Denizli'de bulunmaktadır.

Özel bilirkişi ücretini, görevlendirmeyi yapan merci öder.

Uzman mütalaası, devam etmekte olan dava veya soruşturma esnasında her aşamada istenebilir. Bazı özel durumlar: - Dava açılmadan önce veya dava açıldıktan sonra: Hukuk büroları, avukatlar, davacılar ve davalılar, davada bilirkişi raporu alındıktan sonra bile uzman mütalaası alabilirler. - Resmi bilirkişi raporundan önce veya sonra: Resmi bilirkişi raporunda eksik veya hatalı noktalar varsa, bunlar uzman mütalaası ile ortaya konulabilir. - Farklı bilirkişi raporları arasındaki çelişki durumunda: Çelişkilerin giderilmesi için uzman mütalaası talep edilebilir.