Algı

Cevat Erder'in "Tarihi Çevre Algısı" kitabı, kültürel varlıkların korunması ve değerlendirilmesi konularında farklı toplumlardaki uygulamaların çeşitliliğini ele alır. Erder, bu kitapta şu ana fikirleri öne sürer: - Kültürel değerlerin çeşitliliği: Farklı toplumlarda kültürel varlıkların korunmasıyla ilgili kararlarda ve uygulamalarda farklılıklar olması doğaldır. - Zamanın ve mekânın önemi: Farklı ülkelerdeki koruma uygulamalarının değerlendirilmesinde, o ülkenin tarihi ve kültürel bağlamı içindeki nedenlerin araştırılması gereklidir. - Korumanın çok yönlü bir süreç olması: Koruma, sadece bir tamir olayı değil, bilim ve kültürün birçok girdisini içeren bir süreçtir.

Gestalt psikolojisinde tamamlama ilkesi, organizmanın tamamlanmamış görsel ya da etkinlikleri tamamlama eğilimi olarak açıklanır. Bu ilkeye göre, zihin eksik olan parçaları kendi kendine tamamlayarak algıyı bütün hale getirir.

Öpüşürken zorlanmanın birkaç nedeni vardır: 1. Algısal Yük: Londra Üniversitesi'nde yapılan araştırmalara göre, öpüşme sırasında beyin, gözlerimizi açık tutmakta zorlanır çünkü görsel analiz, beynin işlem kapasitesini aşar. 2. Dikkat Dağıtıcılar: Yakın mesafedeki yüz hatları ve diğer görsel uyaranlar, odaklanmayı zorlaştırır ve dikkat dağıtıcı olabilir. 3. Duyusal Kapasitenin Sınırlılığı: Beynimiz, duyusal girdileri işlerken belirli bir kapasiteye sahiptir ve gözleri kapattığımızda bu kapasiteyi diğer duyulara yönlendiririz. 4. Rahatsızlık Hissi: Bazı kişiler, çok yakından göz göze gelmekten rahatsızlık duyabilir ve bu da öpüşme sırasında gerginliği artırabilir.

Algıyı şekillendiren bilişsel süreçler şunlardır: 1. Dikkat: Hangi bilgilerin işleneceğini belirler ve seçici dikkat, belirli uyaranlara odaklanmayı sağlar. 2. Hafıza: Geçmiş deneyimler, duyusal bilgilerin yorumlanması için bir bağlam sağlar. 3. Şema Teorisi: Bilgileri düzenlemeye ve yorumlamaya yardımcı olan zihinsel çerçeveler kullanır. 4. Beklentiler ve Ön Bilgi: Görmeyi beklediğimiz şey, algıladığımız şeyi etkiler. 5. Gestalt İlkeleri: Algının bütününün, onu oluşturan parçaların toplamından daha büyük olduğunu vurgular. Ayrıca, kültürel faktörler ve kişisel deneyimler de algıyı etkileyen önemli bilişsel süreçlerdir.

Renk körlerine sarı ve mavi renkler daha parlak görünür. Kısmi renk körlüğünde, kırmızı ve yeşil renkler koyu olarak algılanırken, tam renk körlüğünde ise renkler siyah, beyaz ve grinin tonları olarak görülür.

Pareidolia örnekleri şunlardır: 1. Bulutları nesnelere benzetmek: Bulutlarda insan yüzü veya hayvan şekilleri görmek. 2. Cansız nesneleri yüz olarak algılamak: Günlük kullanılan nesnelerde tanıdık kalıpları fark ederek yüz görmek. 3. Müzik dinlerken olmayan kelimeler duymak: Dinlenen müzikte olmayan bir kelime veya anlamı algılamak. 4. Mars yüzeyindeki suratlar: Mars'ın Cydonia bölgesindeki bir tepenin kuşbakışı insan yüzüne benzemesi. 5. Tost üzerinde Meryem Ana görüntüsü: Üzerinde Meryem Ana'ya benzetilen bir kahverengileşme olan tost.

Derinlik algısı için binoküler ipuçları, iki gözün birlikte hareket etmesiyle ortaya çıkan ipuçlarıdır. Bu ipuçları şunlardır: 1. Ağtabakasal farklılık: İki göz arasındaki birkaç santimetrelik mesafe nedeniyle, bir nesnenin gözlere düşen imgeleri farklı olur. 2. Konverjans: Bakılan nesne yaklaştıkça, daha net bir görüntü sağlamak için göz bebekleri birbirine yaklaşır.

Salim duyular, İslam dinine göre bilgi edinme yollarından biri olup, beş temel duyu organını ifade eder: görme, işitme, koklama, tatma ve dokunma.

Duyum ve algı, psikolojide iki farklı süreci ifade eder: 1. Duyum: Çevreden gelen fiziksel uyaranların (ışık, ses, koku, sıcaklık vb.) duyu organları tarafından algılanması ve sinir sistemi aracılığıyla beyne iletilmesi sürecidir. 2. Algı: Beyne ulaşan duyumların işlenmesi, anlamlandırılması ve yorumlanması sürecidir. Fakmi terimi, belgelerde veya kaynaklarda tanımlanmamış bir terimdir.

Güzel bir kızın kaç yaşında olduğu konusunda kesin bir cevap yoktur, çünkü güzellik algısı kişiden kişiye değişir. Ancak, bazı araştırmalara göre, kadınların en güzel oldukları yaş aralığı 30 ila 35 yaşları arası olarak kabul edilmektedir.

Şekil-zemin (figür-fon) ilişkisi, Gestalt algı yasalarından biridir. Bu yasaya göre, nesneleri şekil ve zemin olarak ayırma eğilimi vardır. Örneğin, bir resimde kelimeler sayfanın üzerinde yer alırken, duvarın üzerinde asılı olduğu algılanır.

İnsanlar gözleri kapalıyken düz yürüyemez çünkü görsel algılarının eksikliği, denge ve yön algısında bozulmalara yol açar. Bu durumun başlıca nedenleri şunlardır: 1. Vestibüler sistem hatası: İç kulaktaki vestibüler sistem, vücudun hareketlerini algılar ve beyne sinyal gönderir. 2. Proprioseptif sistem: Vücudun ve vücut parçalarını (kollar, bacaklar, baş) hangi pozisyonda olduğunu anlamamıza yardımcı olan bu sistem, tek başına yeterli olmaz. 3. Referans noktalarının eksikliği: Çevredeki nesneler, yürüme sırasında referans noktaları olarak kullanılır.

Algıda seçicilik, bir kişinin çevresindeki uyaranlar arasından belirli bir kısmını seçip diğerlerine dikkatini yöneltmesi durumudur. Bu durum, önyargılar, inançlar, korkular ve travmalar gibi çeşitli faktörlerden etkilenebilir. Ayrıca, meslek, ilgi alanları ve beklentiler gibi iç etkenler de algının seçici olmasında rol oynar.

Gestalt'ın tamamlama ilkesi, algısal örgütlemelerden biri olan "tamamlama yasası"na dayanır.

"Hiçbir şeyi kişisel algılama" ifadesi, başkalarının yaptığı şeylerin ve söylediği sözlerin doğrudan kendine yönelik olmadığını anlamak anlamına gelir. Bu, kişinin çevresindeki olayları ve tepkileri daha objektif bir şekilde değerlendirmesini ve gereksiz yere üzülmekten kurtulmasını sağlar.

Doğru ve yanılsama arasındaki temel fark, algılanan şeyin gerçekliği ile ilgilidir: - Doğru, gerçeklikle uyumlu olan, doğru bir inanç veya algıdır. - Yanılsama, zihinde yanlış bir imaj veya gerçekte var olan şeylerin yanlış yorumlanmasıdır.

Körler, ışığı görsel olmayan bir şekilde hissedebilirler. Ancak, ışığı gören kör insanlar da mevcuttur.

Algı yönetimi ve algı bilimi arasındaki fark şu şekilde özetlenebilir: - Algı yönetimi, bireylerin, grupların veya toplumların belirli olaylar, kişiler veya durumlar hakkında nasıl düşüneceklerini veya nasıl hissedeceklerini yönlendirmeye yönelik stratejik bir iletişim sürecidir. - Algı bilimi ise, bireylerin çevredeki bilgileri nasıl algıladıklarını, yorumladıklarını ve düzenlediklerini inceleyen bir bilim dalıdır.

Algıda çarpıtma ve seçicilik farklı kavramlardır: 1. Algıda Çarpıtma: Bilişsel çarpıtmalar, düşüncelerin gerçeklikten uzaklaşması ve sağlığı olumsuz etkilemesidir. 2. Algıda Seçicilik: Bir kişinin çevresindeki uyaranlar arasından sadece belirli bir kısmını algılayıp değerlendirmesi durumudur.

Thomas Reid, algı felsefesinin kurucusu olarak kabul edilir.