Alevilik

Birlik cemi, Alevi inancında toplumda birlik ve beraberliği sağlamak amacıyla yapılan yıllık ilk cem anlamına gelir. Bu cemde, cem öncesi hazırlıklar için köyün ileri gelenleri toplanır ve zamanı belirlerler.

"İyilik İyidir Elif Ana" filmi, Anadolu Alevilerinin yaşam anlayışından yola çıkarak sevgi, barış, eşitlik, paylaşma, hoşgörü ve merhamet gibi evrensel değerleri benimseyen hayırsever bilge Elif Ana'nın hayatını anlatıyor. Filmde, Elif Ana'nın hastalığı olan, darda olan ve sorunu olanlara şifa olma çabaları ve hayatı boyunca yaşadığı olaylar işleniyor.

VK'da "dede" unvanı veya pozisyonu bulunmamaktadır. Alevilikte dede olmak ise soyunun Ehl-i Beyt'e dayanması ve belirli bir eğitim sürecinden geçmesi gereken bir süreçtir.

Evet, "Bir Ses Böler Geceyi" bir Alevi filmidir.

Zülfikar kılıcındaki iki başlı yılan sembolü, Alevi inancında iyiliği ve inancı temsil eden büyük başı ve kötülüğü ve inançsızlığı temsil eden küçük başı ile yorumlanmaktadır.

Yusuf Ziya Bahadınlı'nın "Öyle Bir Aşk" kitabı, yazarın çocukluk döneminden başlayarak hayatının önemli kesitlerini anlattığı bir anı kitabıdır. Kitapta, Bahadınlı'nın köy enstitülerindeki yılları, milletvekilliği dönemi ve sürgün hayatı gibi konular yer almaktadır. Bahadınlı, kitabında solculuğun ve sosyalist düşüncenin Türkiye'deki gelişimini de kendi yaşam öyküsü üzerinden aktarmaktadır.

Abdalların piri olarak kabul edilen kişi, 16. yüzyılda yaşamış olan Pir Sultan Abdal'dır.

Tahtacı Koyu olarak bilinen bölgelerde, genellikle Ege ve Akdeniz bölgelerinin ormanlık yörelerinde yaşayan Alevi Türkmenler yaşamaktadır. Bu topluluk, Tahtacı olarak anılmaktadır çünkü Osmanlı İmparatorluğu döneminde ve günümüzde ağaç işçiliğiyle uğraşmışlardır.

Bozatlı Hızır, Alevi inancına göre Şubat ayının ikinci haftasında gelir.

Börklüce Mustafa'nın hikayesi, 14. yüzyılın ikinci yarısı ile 15. yüzyıl başında yaşamış bir Türkmen Alevi halk önderi olmasıdır. Öne çıkan olaylar: - Şeyh Bedreddin'in Müridi: Börklüce Mustafa, Şeyh Bedreddin'in müridi olmuş ve onun yanında uzun süre hizmet etmiştir. - Karaburun İsyanı: Fetret Devri'nin sona ermesinin ardından Aydın'a dönerek Osmanlı idaresinden memnun olmayan köylüleri ve yoksul dervişleri etrafına toplamış, din ayrımı gözetmeyen bir anlayışla paylaşımcı bir köylü hareketi örgütleyerek isyan etmiştir. - Osmanlı'ya Karşı Zaferler: İsyan sırasında çeşitli Osmanlı ordularını iki kez yenip dağıtmıştır. - Yakalanışı ve Ölümü: Sonunda Şehzade Murat'ın komutasındaki orduya yenilerek yakalanmış ve Manisa'da çarmıha gerilerek öldürülmüştür (1419). Öğretisi: Börklüce Mustafa, günümüz komünist sistemini andıran bir sistem vaaz etmiş ve "yarin yanağından gayri paylaşmak her şeyi" diyerek bireysel mülkiyet karşıtı bir öğreti yaymıştır.

Dede sazı, Doğu Anadolu bölgesi Aleviliğinde sıkça rastlanan bir çalgı türüdür. Ayrıca, Malatya'nın Arguvan ilçesi ve çevresinde de yaygın olarak kullanıldığı belirtilmektedir.

Birlik Ceminde bulunanlar, genellikle Alevi toplumunun üyeleri ve cem ibadetine katılan herkestir. Cemde ayrıca, Dede veya Pir gibi ibadet liderliğini üstlenen kişiler de yer alır.

Sema'nın amacı, farklı dinlerde ve kültürlerde değişiklik gösterebilir: 1. İslam'da Sema: Mevlana'nın anıldığı törenlerde icra edilen sema ayini, Mevleviliğin temel felsefesini yansıtan sembolleri içerir ve kainatın oluşumunu, insanın Allah'a olan aşkını ve kulluğunu ifade eder. 2. Alevilik'te Sema: Alevi ve Bektaşi topluluklarında sema, saz, deyiş ve hareketle doğayla/evrenle bir olma halini temsil eder ve yeni nesillerin sözlü gelenekle bilgi edinmelerini sağlar.

Kızılbaşlar, Osmanlı kayıtlarında Alevî Türkmen kökenli Seyyid Müslümanlar olarak anılmaktadır boylarına mensuptur.

Tahtacılar belgeselleri, Tahtacı Türkmen Alevi kültürünün çeşitli yönlerini anlatmaktadır. 1. "Akdeniz'den Ege'ye Tahtacılar" belgeseli, Türkiye'nin Ege ve Akdeniz bölgelerindeki ormanlık alanlarda yaşayan Tahtacıların ahşap işçiliği kültürünü ve yaşam biçimlerini ele alır. 2. Barış Yetkin'in yönettiği 2003 yapımı "Tahtacılar" belgeseli, Tahtacı Türkmenlerin geçmişlerinden bugüne ormanlardaki renkli yaşamlarını konu eder. 3. Suha Arın'ın 1979 yapımı "Tahtacı Fatma" belgeseli, 12 yaşındaki bir Tahtacı kızının Toroslar'daki zorlu yaşamını ve ağaç kesimi işinde çalışan emekçilerin sorunlarını yansıtır.

"Kontravolta'nın tuz biberi olayı" ifadesi, muhtemelen "Tuz-Biber" adlı stand-up gösterisinde geçen bir ifadeye atıfta bulunuyor. Bu gösteride, komedyen Pınar Fidan, Alevi vatandaşlar ve Madımak Katliamı hakkında "Toplayıp hepsini bir otele tıkıp yakabilirsin. Geçmişte örnekleri var" şeklinde skandal ifadeler kullanmış ve bu nedenle hakkında soruşturma başlatılmıştır.

"Fakirname" adlı eser, Hurufilik tarikatına mensup Alevi bir derviş olan Virani Baba tarafından yazılmıştır.

Aşık Mahzuni Şerif, toplumculuğa ve halk edebiyatına gönül verdiği ve Alevi olduğu için ordudan ihraç edildi.

Hamurpet Gölü'nün hikayesi çeşitli efsanelerle çevrilidir. En bilinenlerinden biri şöyledir: İki buğday başağı ile iki çocuğa hamile kalan bir kadın, köylüler tarafından dışlanır ve iftiraya uğrar. Günün birinde, bir ejderha ortaya çıkar ve kadını ile çocuklarını koruyarak köyü yerle yeksan eder. Ayrıca, Hamurpet Gölü'nün Aleviler için kutsal olduğu ve Hızır'ın kır atını koşturduğu mekan olarak kabul edildiği de söylenir.

Yavuz Bülent Bakiler'in "Tabuları Yıkmak" kitabı, yazarın çeşitli konulardaki düşüncelerini ele aldığı bir eserdir. Kitapta işlenen bazı başlıklar şunlardır: Tarih: Osmanlı'dan Atatürk'e kadar uzanan dönemdeki tarihi olaylar ve şahsiyetler. Siyaset: Ordu-siyaset ilişkileri ve darbelerin analizi. Alevilik: Alevi-Sünni çatışmaları ve bu konudaki yanlış algılar. Nazım Hikmet: Nazım Hikmet'in hayatı ve eserleri üzerindeki tabular. Bakiler, bu konularda yaptığı araştırmalarda elde ettiği delillerle, kalıplaşmış düşüncelerin dışına çıkmayı ve tabuları yıkmayı amaçlamaktadır.