Türkiye'de Yap-İşlet-Devret Modeli
YİD, kamu altyapı yatırımlarının özel sektör tarafından yapılması ve işletilmesidir. Model 1984'te Türkiye'de uygulanmaya başlanmıştır. İlk yasal düzenleme 1984'te elektrik sektöründe yapılmıştır
- web.archive.org
YİD, kamu altyapı yatırımlarının özel sektör tarafından yapılması ve işletilmesidir. Model 1984'te Türkiye'de uygulanmaya başlanmıştır. İlk yasal düzenleme 1984'te elektrik sektöründe yapılmıştır
İleri teknoloji gerektiren yatırımların özel sektör tarafından yapılmasını sağlar. Köprü, baraj, otoyol, liman gibi altyapı projelerini kapsar. Kamu iktisadi teşebbüsleri de bu kapsama dahildir
Bu video, bir televizyon programında Cumhuriyet Halk Partisi Balıkesir Milletvekili ve eski Tabu Odası Başkanı Fikret Şahin ile yapılan bir röportajdır. Fikret Şahin aynı zamanda doktor olup 28 yıllık hekimlik deneyimine sahiptir.. Röportajda Türkiye'deki şehir hastaneleri ve Yap-İşlet-Devret modeli detaylı olarak ele alınmaktadır. Konuşmacılar, şehir hastanelerinin finansman sorunları, dövizle ödeme yapması, kamu kaynaklarının özel şirketlere aktarılması ve bu sistemin siyasi amaçlarla kullanıldığı iddialarını tartışmaktadır. Ayrıca, hastanelerin ulaşım sorunları, kamulaştırma önerileri ve yeniden finansman maddeleri gibi konular da tartışılmaktadır.. Röportajda 2022 yılında 13 şehir hastanesi için ödenecek kira ve hizmet bedelinin 21,5 milyar lira olduğu, bu miktarın dört bakanlığın bütçesine eşit olduğu ve yatırım maliyetinin 6,9 milyar lira olduğu belirtilmektedir. Fikret Şahin, şehir hastanelerinin yapım sözleşmelerinde şirketlerin tıbbi cihazları teslim etmemesi ve teslim edilmeyen cihazlara bakım ve onarım parası ödenmesi gibi kamu zararlarını Sayıştay raporlarına dayanarak açıklamaktadır.
Bu video, Türkiye'deki şehir hastaneleri ve bunların bütçe üzerindeki etkileri hakkında bilgi veren bir haber veya analiz içeriğidir. Konuşmacı, şehir hastanelerinin yap- işlet- devret modeli ile özel sektör tarafından inşa edilmesi ve bunun devlet bütçesine olan zararını anlatmaktadır.. Video, şehir hastanelerinin arazisinin devlet tarafından tahsis edilip özel sektör tarafından inşa edilmesi, hasta garantisi verilmesi ve bunun devlet bütçesine olan büyük yükünü ele alıyor. Muhalefetin ve Türk Tabipler Birliği'nin görüşlerine göre, 19 şehir hastanesi yap- işlet- devret modeli ile inşa edildiğinde 25 yıl boyunca 142 milyar dolar harcanacağı, ancak 10 hastane kendi bütçesinden yapılarak 47 milyar dolar kazanç sağlanacağı belirtiliyor. Ayrıca, hükümetin bu projeden vazgeçmesinin nedenleri ve bunun sağlık bütçesine etkileri tartışılmaktadır.
İleri teknoloji ve yüksek maliyetli yatırımların özel sektör tarafından yapılmasını sağlar. Köprü, baraj, otoyol, liman gibi altyapı projelerini kapsar. Kamu kurum ve kuruluşlarının yatırım yapmasını engelleyen kanunların istisnasıdır
YİD, kamu hizmetlerinin özel sektör tarafından yapılıp işletilmesini sağlayan finansman modelidir. Model 1980'lerden itibaren Türkiye'de uygulanmaya başlanmıştır. Sözleşme süresi en fazla 49 yıl olabilir. Yerli veya yabancı sermaye şirketleri ortak girişim olarak çalışabilir
YİD, kamu hizmetlerinin özel sektör tarafından yapılıp işletilmesini sağlayan finansman modelidir. Model 1980'lerden itibaren Türkiye'de uygulanmaya başlanmıştır. Sözleşme süresi en fazla 49 yıl olabilir. Yerli veya yabancı sermaye şirketleri ortak girişim olarak çalışabilir
Bu video, ekonomi ile ilgili bir haber formatında sunulmaktadır. Videoda ekonomi yazarı İbrahim Kahveci'nin görüşleri de yer almaktadır.. Video, köprü ve otoyollar için yapılan hazine garantisi konusunu ele almaktadır. 2019 yılında planlanan 6,20 milyar TL'lik hazine garantisi, sürücülerin tercih etmemesi nedeniyle 7,80 milyar TL'ye çıkmıştır. Yap-İşlet-Devret modeliyle yapılan bu projelerin amacı devletin kasasından tek kuruş çıkmamasıydı, ancak yüksek geçiş ücretleri nedeniyle şirketler zarar görmüş ve devlet bu zararı karşılamıştır. Ekonomi yazarı İbrahim Kahveci, bu projelerin devlet eliyle daha uygun maliyete ve daha düşük geçiş ücretlerine yapılabileceğini belirtmektedir.
Mücbir sebep, kaçınılmaz, karşı konulamaz ve öngörülemez olmalıdır. Beklenmeyen hal, borçlunun iradesi dışında kaçınılmaz olan olaydır. Mücbir sebepte olayın nedeni bilinmesine rağmen önlenmesi mümkün değildir
Bu video, CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuz Yılmaz'ın açıklamalarını ve ekonomist İbrahim Kahveci'nin görüşlerini içeren bir haber sunumudur.. Video, 2020 yılında Avrasya Tüneli'nden geçmeyen araçların sayısı ve bunun için Hazine'nin firmaya ödemesi gereken garanti tutarını ele alıyor. 2020 yılında tünelden geçen araç sayısı 11.740.343, geçmeyen araç sayısı ise 12.730.000 olduğu belirtiliyor. Hazine'nin firmaya KDV dahil 388.449.942 TL garanti ödemesi yapacağı ve 2017-2020 yılları arasında toplam 1.195.657.718 TL ödendiği açıklanıyor. Ayrıca, YAP-İŞLET-DEVRET modeli ile inşa edilen projelerin maliyeti sabit olmasına rağmen, geçmeyen araçlar için dolarla ödeme yapıldığı vurgulanıyor.
Bu video, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan'ın 2020 bütçe görüşmelerinde yaptığı açıklamaları ve Zafer Havalimanı örneği üzerinden yap- işlet- devret modelindeki garanti ücretlerini ele alan bir haber içeriğidir.. Video, yap- işlet- devret modeliyle yaptırılan projeler için devletin müteahhitlere ödediği garanti ücretlerini detaylı şekilde incelemektedir. Zafer Havalimanı örneği üzerinden, 2024'e kadar işletme hakkını elinde bulunduran şirkete garanti kapsamında toplam 205 milyon euro ödeneceği, ancak sadece 215 bin kişi uçtuğu ve 96 yolcunun parasını hazinenin ödediği belirtilmektedir. Ayrıca, 50 milyon euro'ya yapılan havalimanının on yılda 50 milyonluk yatırım bedelini çıkardığı vurgulanmaktadır.
Bu video, "Eko Kadın" programında sunucu ve uluslararası danışman Elif Rahvancı'nın yer aldığı bir röportajdır. Program, Türkiye'nin ekonomik gelişimi ve teknoloji projeleri üzerine odaklanmaktadır.. Video, genç teknoloji projesi sahiplerinin Silikon Vadisi'ne gidişleri, karşılaştıkları riskler ve finansman yöntemleri hakkında bilgiler sunmaktadır. Konuşmacılar, Türkiye'de teknoloji projelerine yatırım yapma modelleri, vakıfların projelere destek olması, fon arama yöntemleri ve "Yap-İşlet-Devret" modeli gibi konuları ele almaktadır.. Videoda ayrıca genç girişimcilere yönelik tavsiyeler, projelerin savunulması için dikkatli olunması gerektiği ve Türkiye'nin kendi teknoloji projelerini ülkesinden ihraç etmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Arap Yarımadası'ndaki yatırım deneyimleri ve İslam mortgage ile ilgili projeler hakkında da bilgiler paylaşılmaktadır.
Bu video, bir konuşmacının Türkiye'deki büyük ihalelerin neden döviz cinsinden yapıldığını açıklayan bilgilendirici bir içeriktir.. Konuşmacı, Türkiye'de büyük ihalelerin döviz cinsinden yapılma nedenini, müteahhitlerin TL riskini almak istememesi olarak açıklıyor. Özal döneminde icat edilen ve AKP döneminde gelişen "yap- işlet- devret" modeli detaylı olarak anlatılıyor. Türkiye'nin 2023 yılına kadar 200 milyar dolarlık proje stoğu olduğu, bu projelerin dövizle yapılması nedeniyle Türk Lirası'nın değer kaybının müteahhitlere zarar verdiği ve devletin bu projelere karşı gelir eksikliği yaşadığı belirtiliyor. Ayrıca Avrasya Tüneli, Üçüncü Köprü ve Şehir Hastaneleri gibi projelerin gelecekteki bütçe sorunlarına neden olabileceği vurgulanıyor.
Bu video, bir konuşmacının güncel siyasi konular ve özellikle yap- işlet- devret modelindeki Osmangazi Köprüsü'nün maliyeti hakkında yaptığı analiz programıdır.. Video, üç ana bölümden oluşmaktadır: İlk bölümde Türkiye'nin Suriye harekatı ve Afrin'deki ilerleyişi ele alınırken, ikinci bölümde 1,5 milyar dolarlık Osmangazi Köprüsü'nün finansal yapısı ve yap- işlet- devret modelindeki maliyet hesaplamaları detaylı olarak açıklanmaktadır. Son bölümde ise bu sistemin Türkiye'nin kendi yapmasıyla karşılaştırıldığında halkın cebinde kalan maliyet farkı analiz edilmektedir.. Konuşmacı, yap- işlet- devret modelinde müteahhit firmaya sağlanacak garantileri, günlük geçiş taahhüdünün düşük olması nedeniyle araç geçişlerinin az olması ve bunun projenin geri dönüş süresini uzatması gibi konuları matematiksel hesaplamalarla destekleyerek açıklamaktadır. Ayrıca, Kütahya havaalanı örneği gibi diğer projelerin de benzer şekilde analiz edilebileceği belirtilmektedir.
Bu video, Kanal İstanbul projesi hakkında detaylı bilgiler sunan bir bilgilendirme içeriğidir. Videoda Murat Kurum gibi yetkililerin açıklamaları aktarılmaktadır.. Video, Kanal İstanbul'un teknik özellikleri, maliyeti, inşaat süresi ve etkileri hakkında kapsamlı bilgiler içermektedir. İstanbul Boğazı'nın tarihsel kazaları, Montrö Antlaşması ile ilişkisi, boğaz geçiş ücretlerinin hesaplanması, deprem tetikleme ihtimali, su kaynakları etkisi, yeraltı sularına etkisi ve yap- işlet- devret şartları gibi konular ele alınmaktadır.. Videoda ayrıca Kanal İstanbul'un yeni şehir planları, Trakya savunması, İstanbul Boğazı trafiği ve Panama ile Süveyş kanalları ile karşılaştırmalar da yapılmaktadır. ÇED raporu gibi resmi kaynaklara atıfta bulunularak proje hakkında yaygın sorular yanıtlanmaktadır.
Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan kamu hukuku ve kamu hizmetleri konulu bir eğitim dersidir. Eğitmen, ÖSYM sınavlarında çıkabilecek soru tiplerini çözerek konuyu pekiştirmektedir.. Videoda kamu hizmetlerinin görülme usulleri (emanet, ruhsat, müşterek emanet, iltizam, imtiyaz, yap- işlet ve yap- işlet- devret) detaylı olarak ele alınmaktadır. Ayrıca kamu kurumlarının sınıflandırılması (idari, iktisadi, sosyal, bilimsel, kültürel, teknik hizmetler) ve idari sözleşmeler (mali iltizam, istikrar sözleşmesi, yeraltı-yerüstü servetlerinin işletilmesine ilişkin sözleşme, hizmet sözleşmesi, imtiyaz sözleşmesi ve müşterek emanet sözleşmesi) karşılaştırmalı olarak anlatılmaktadır.. Eğitmen, her bir usulün kar-zarar dağılımını, kimin pay verdiğini, hangi kurumların bu usulleri kullandığını ve imtiyaz sözleşmelerinde emprevizyon teorisi gibi önemli konuları açıklamaktadır. Video, ÖSYM'nin sevdiği konulardan biri olan kamu hizmetleri konusunu soru çözümleriyle pekiştirmektedir.
Bu video, yolların tarihsel gelişiminden başlayarak günümüzdeki yapım ve bakım süreçlerine dair bir analiz sunuyor.. Video, yolların askeri ve ticaret hayatındaki öneminden başlayarak, devletin yol yapımındaki rolünü tartışıyor. Serbest piyasa koşullarında yolların nasıl yapılacağına dair olası senaryolar (şirketlerin kar odaklı çalışması, ücretlendirme sistemleri, güvenlik sorunları) ele alınıyor. Ayrıca, Facebook ve Domino's gibi şirketlerin yol yapımına katkıları ve Türkiye'deki yap-islet-devret mantığı gibi alternatif çözümler de inceleniyor. Video, izleyicilere en ideal yol yapım modeli hakkında kendi görüşlerini paylaşmaları için bir soru ile sonlanıyor.
Bu video, Gama Enerji şirketinin tanıtımını yapan bir reklam filmidir.. Video, Gama Enerji'nin Gama Holding'in elektrik ve su altyapı yatırımları alanında faaliyet gösteren bir şirket olduğunu anlatmaktadır. Şirketin sürdürülebilirlik ve enerji ihtiyacının karşılanması konusundaki hassasiyeti vurgulanırken, hem yurtiçinde hem yurtdışında yap- işlet- devret modeli ile geliştirilen elektrik santralleri, su temin ve iletim tesisleri ile hidroelektrik, rüzgar ve doğalgaz santralleri hakkında bilgi verilmektedir. Ayrıca 2000'li yıllardan itibaren İrlanda ve Ürdün'deki en büyük Türk yatırımcısı olarak uluslararası boyutlara taşıdığı yatırım portföyü de belirtilmektedir.