Dennett'e göre özgür irademiz var ve belirlenimci evrende bile özgür seçimler yapabiliriz. Doğacı yaklaşım özgür iradeye destek sunar, indirgemeci değildir. Bilinç ve özgür irade, evrimsel süreçlerle adım adım gelişmiştir
Özgür irade, kişinin eylemlerini kontrol altında tutabilme ve belirleme gücüdür. Antik Yunan'da Aristoteles ve Epiktetos uyumlu özgür irade anlayışını savunmuştur. Hristiyan felsefesi "özgür irade" terimini dördüncü yüzyılda tanıtmıştır
1033'te Savoyard'da doğdu, 1109'da Canterbury'de öldü. Soylu aileden gelip Fransa'da 3 yıl gezginlik yaptı. 1060'ta Normandiya'daki Bec Manastırı'na girdi. 1079'da Bec Manastırı başrahibi seçildi. Canterbury Başpiskoposu oldu, sonra sürgüne gitti
Bu video, Nana, Kulina, Hakan, Volkan, Özge, Emre, Joker ve Nestor gibi karakterlerin yer aldığı bir animasyon veya çizgi film bölümüdür. Joker, oyuncaklar dünyasının baş belisi olarak tanıtılmaktadır.. Video, oyuncakların insan dünyasına geçiş arzusu ve bunun sonuçlarını konu alıyor. İlk bölümde Nana'nın insan olma iksiri içerek dünyaya gelişi ve geri dönme çabası anlatılırken, sonraki bölümlerde Kulina'nın insan olma dileği ve bunun Oyuncaklar Dünyası'na etkileri ele alınıyor. Joker'in Kulina'yı tehdit etmesi, Nestor'un insan dünyasında yaşadığı zorluklar ve Nana'nın bu duruma müdahale etmesi hikâyenin ana hatlarını oluşturuyor.. Video, sevgi, fedakarlık ve özgür irade temaları etrafında gelişir ve Kulina'nın geri dönme kararıyla konseyin onu baş beli olarak yeniden onaylamasıyla mutlu bir sona varıyor.
Jack London'ın Demir Ökçe'si, modern karşı ütopyaların ilk örneğidir. Zamyatin'in Biz'i, totaliter bir toplumun 26. yüzyıldaki durumunu anlatır. Kafka'nın Dava'sı, 20. yüzyıldaki korku çağını ve iletişim sorunlarını işler. Huxley'in Cesur Yeni Dünya'sı, 632 yılında hipnopedya ile yönetilen toplumu betimler
Bu video, bir Türk dizisinin bir bölümünden alınan sahneleri içermektedir. Videoda Asya, Ramazan, Sefer, Asuman, Cemile, Kenan ve diğer aile üyeleri yer almaktadır. Ramazan bir doktor olarak gösterilirken, Sefer de sağlık ocağının en iyi doktoru olarak anılır.. Bölüm, bir düğün hazırlığı ve düğün günü etrafında dönmektedir. Ancak düğün günü Asya'nın Ramazan ile evlenmekten vazgeçmesi ve düğünün iptal edilmesiyle gelişir. Videoda ayrıca Kenan'ın doktor olarak görevden uzaklaştırılma süreci ve Sefer'in ameliyat sonrası hali gibi yan hikayeler de yer almaktadır.. Videoda aile ilişkileri, özgür irade ve sevgi temaları işlenmektedir. Cemile'nin kasabadan ayrılacağı ve Ankara'ya gideceği için arkadaşlarıyla vedalaşması, Sefer'in uzun süredir hatırlamadığı kişileri ziyaret etmesi ve geçmişini hatırlamaya çalışması gibi sahneler de bulunmaktadır. Video, insanın unutkan doğası hakkında bir sohbetle sona ermektedir.
Bu video, "Yalı Çapkını" adlı dizinin yeni bölümünün tanıtımını içeren bir dizisel içerik parçasıdır. Videoda karakterler arasında evlilik, zorlama ve özgür irade konuları etraflıca ele alınmaktadır.. Videoda karakterler arasındaki ilişkiler, evlilik zorlamaları ve özgür irade konuları işlenmektedir. Dizinin yeni bölümü Cuma günü Star kanalında yayınlanacaktır.
Özgür irade konusu psikolojide ve felsefede en eski sorulardan biridir. Metafiziksel açıdan özgür irade olmadan yaşamın anlamı sorgulanır. Bilimsel açıdan özgür iradenin mümkün olup olmadığı tartışmalıdır
Boethius M.S. 480'de Roma'da soylu bir ailede doğdu. Atina ve İskenderiye'de eğitim gördü, Ostrogot kralı Theodorich'e hizmet etti. Aristo'nun eserlerini Latinceye çevirdi ve mantık üzerine yorumlar yazdı. Bir iftiradan idam edildi ve sopayla dövülerek işkence altında öldü
Bu video, bir film incelemesi formatında olup, konuşmacı "Kader Ajanları" adlı filmin kader ve özgür irade konusundaki mesajlarını analiz ediyor. Filmde Matt Damon ve Emily Blunt gibi oyuncular yer alıyor ve politikacı David Richardson ile dansçı Elise arasındaki aşk hikâyesini anlatıyor.. Video, filmin romantik ve fantastik unsurlarını kısaca tanıttıktan sonra, kader ajanları tarafından yönetilen bir kader planı ve bu planın David ve Elise'in buluşmasını engellemeye çalıştığı hikâyesini detaylı şekilde inceliyor. Konuşmacı, filmin özgür irade ve kader arasındaki çelişkiyi ele aldığını, ancak bu çelişkinin mantıksal olarak çözülemediğini ve izleyicilere bir çıkmaza soktuğunu belirtiyor. Film, insanların kendi eylemlerinden sorumlu olup olmadığı sorusunu sorguluyor.
Bu video, bir bilim insanı ve ilahiyatçı ile Beyza adlı bir kişi arasında geçen, holografik evren teorisi ve İslam inancı arasındaki ilişkileri ele alan bir sohbet programıdır. Konuşmacılar birbirlerini uzun yıllardır tanıyan ve birbirlerini seven kişilerdir.. Programda holografik evren teorisi, kuantum fiziği, zamanın doğası, özgür irade kavramı ve ölüm sonrası hayat gibi konular Kur'an ayetleri, Profesör Dr. Celal Yeniçeri'nin tefsiri ve tasavvufi düşünürlerin görüşleri çerçevesinde tartışılmaktadır. Konuşmacılar, Isaac Newton'un klasik fiziği, kuantum parçacıklarının davranışları ve evrenin holografik yapısı gibi konuları bilimsel gerçekliklerle birleştirerek yorumlamaktadır.. Sohbet, geçmiş, gelecek ve şimdiki anın aynı anda mevcut olduğu, Kur'an'daki "onlara ölüler demeyiniz" ayeti ve Peygamber Efendimiz'in rüyaları gibi konuları da içermektedir. Programın sonunda konuşmacılar, gelecekte devam edecek bir "ışık kızılto serisi" özel bölümü yapmayı planladıklarını belirtmektedir.
Bu video, bir konuşmacının kader ve özgür irade konusunu ele aldığı dini bir sohbet formatındadır.. Konuşmacı, cebriye kavramını açıklayarak başlayıp, Allah'ın ilmi ve insanın özgür iradesi arasındaki ilişkiyi tartışmaktadır. Allah'ın insanın ne yapacağını önceden bilmesi, insanın bu bilgiyi mecbur edici bir durum olarak algılamaması gerektiği vurgulanmaktadır. Konuşmacı, Allah'ın ilminin şaşmaz olduğunu ve insanın özgür iradeyle yaptığı seçimlerin Allah'ın bilgisi içinde olduğunu örneklerle açıklamaktadır.
Bu video, "İtiraflar Şov" adlı bir sahne şovu düzenleyen ve üç kitap yazmış bir uzmanın izleyicilere yönelik yaptığı sohbet formatındadır. Konuşmacı, ilişkiler konusunda uzmanlık gösteren ve danışanlarla çalışmış biri olarak görünmektedir.. Videoda konuşmacı, yeni yıla girerken ilişkiler konusunda tavsiyelerde bulunmakta ve izleyicilerden gelen soruları yanıtlamaktadır. Özellikle eski sevgililerle ilgili sorulara yanıt verirken, "yeni yıla girerken hayatımdaki en büyük eksik sensin" mesajı gibi kısa ve öz iletişim teknikleri önermektedir. Ayrıca "dayanamadım" ve "sevdiği halde terk eden kişi" gibi sorulara da cevap vermektedir.. Konuşmacı, ilişkilerde sadece cinselliğe odaklanmak yerine hayatın tüm yönlerini paylaşmanın gerekliliğini vurgularken, özgür irade ve tercihlerin hayatımızdaki önemini anlatmaktadır. Video sonunda yeni yıl için pozitif enerji ve yeni kapılar açma konusunda tavsiyelerde bulunmakta ve "Her Yılların Bağlantı Dansı" ve "Rezonans Kanunu" gibi kitapları tanıtmaktadır.
BBN Türk'te sunucu, Prof. Dr. Uğur Batı ile felsefi bir sohbet gerçekleştiriyor. Programda ayrıca Mehmet Sungur ve Sinan Canan gibi konuşmacılar da yer alıyor.. Video, özgür irade, belirlenimcilik, teknolojinin toplumsal davranışlara etkisi, insan doğası, beyin bilimi, zeka teorileri ve karar verme süreçleri gibi felsefi konuları ele alıyor. Sohbet, Benjamin Libet'in deneylerinden başlayarak, modern toplumun yapısı, sosyal medyanın etkileri, cinsiyet rolleri ve ilişkiler gibi güncel konulara uzanıyor.. Programın son bölümünde Atatürk'ün 29 Ekim'de Cumhuriyet'i ilan etme nedeni hakkında bilgi veriliyor. Ayrıca, Howard Gardner'ın çok zekâ teorisi, Daniel Kahneman'ın karar bilimi kuramı ve insanın farklı kapasite türleri gibi akademik konular da tartışılıyor. Video, düşünce ve felsefenin önemini vurgulayarak, kendi üzerine düşünmenin gerekliliği üzerine düşüncelerle sonlanıyor.
Bu video, Zeynep Ergen ile yapılan bir röportaj formatında olup, iki konuşmacı arasında geçen bir diyalog sunmaktadır.. Videoda, izleyicilerden gelen "başka birinin rüyasına girmek mümkün müdür?" sorusu ele alınmakta ve karma yasası prensipleri tartışılmaktadır. Konuşmacılar, başka birinin rüyasına girmenin mümkün olduğunu ancak bunun özgür iradeye aykırı olduğunu, bir bedeli olduğunu ve kişisel bilgilerin kullanılarak ritüeller yapılması gerektiğini açıklamaktadır.. Ayrıca videoda "ne ekersen onu biçersin" prensibi vurgulanmakta, insanların başkalarına yaşattıkları şeyleri kendilerinin de deneyimledikleri anlatılmaktadır. Konuşmacılar, herkesin özgür iradesine sahip çıkması ve hayra yorulması dileğiyle videoyu sonlandırmaktadır.
Bu video, Thompson adlı bir karakterin özgür irade konusunda bir monologunu içermektedir. Thompson, insanlığın tarihini yöneten bir varlık olarak görünmektedir.. Videoda Thompson, insanlığın tarihini üç farklı dönemde yönettiğini anlatmaktadır: avcılık ve toplayıcılık döneminden Roma İmparatorluğu'na, Rönesans ve Aydınlanma dönemlerine, son olarak da 1910'lardan itibaren önemli tarihsel olayları yönetmeye devam ettiğini belirtmektedir. Thompson, insanlığın henüz önemli şeyleri yönetecek kadar olgun olmadığını ve özgür iradenin aslında bir illüzyon olduğunu savunmaktadır. Video, Thompson'un "dünya gayet berbat bir yerdi ama hala var" diyerek sona ermektedir.
NTV'de yayınlanan "Açıklayım" programının 27. bölümüdür. Programda biyolog, sinir bilim uzmanı, akademisyen, araştırmacı, yazar, gezgin ve rockçı Profesör Dr. Sinan Canan, konuklarla birlikte insanın fabrika ayarlarını inceliyor.. Program, konukların kendi dertlerini paylaşarak başlıyor ve bu konuları tartışıyor. Emel, Mert, Fatmanur, Mürsel, Sevgi, İbrahim, Bahar ve Osman gibi konuklar ve izleyicilerle soru-cevap formatında ilerliyor. Programda başarı kavramı, tutku, mesleki zorluklar, beyin araştırmaları, sistem değişikliği, özgür irade ve bilinçli farkındalık gibi konular ele alınıyor.. Programda ayrıca bilimsel araştırmalara dayanarak, insanların bilincinden önce beynin karar verdiğini ve özgür irade kavramının insan icadı bir felsefi kavram olduğu anlatılıyor. İnsanların davranışlarını değiştirebilme kapasitesi sayesinde sorumlu varlıklar olarak kabul edildiği vurgulanırken, tarihteki büyük aydınların genellikle yalnızlık içinde içsel bir süreç geçirdikten sonra aydınlanma yaşadığı belirtiliyor.
Bu video, bir röportaj formatında çekilmiş olup, farklı kişilerle "coğrafya kader midir?" sorusu üzerine yapılan görüşmeleri içeriyor. Röportajı yapan kişi, farklı yaş ve meslek gruplarından kişilerle konuşuyor.. Videoda, insanların doğduğu yerin kaderlerini nasıl etkilediği konusu ele alınıyor. Bazı katılımcılar coğrafyanın kaderi belirlediğini, Türkiye'de doğmanın ve Müslüman olmanın Allah tarafından yazılmış bir şey olduğunu düşünüyor. Diğerleri ise coğrafyanın kaderi belirlemediğini, herkesin özgür iradeyle seçimlerini yapabildiğini savunuyor. Ayrıca, katılımcılar ikinci bir şans olsaydı hangi ülkede doğmak isterlerdi sorusuna da cevap veriyorlar.
Bu video, bir dizi veya film bölümünden sahneler içermektedir. Ana karakterler arasında Kemal, Sevda, Cemil (Kemal'in amcası) ve Sevda'nın babası bulunmaktadır.. Video, sanat tarihi dersi ile başlayıp, ardından Kemal ve Sevda arasındaki aşk hikayesine geçiş yapmaktadır. Hikaye, iki genç arasındaki ilişki, Cemil'in Kemal'i engellemeye çalışması, Kemal'in ruh sağlığı merkezine gönderilmesi ve sonrasında İzmir'e Sevda'yı görmeye gelmesi etrafında dönmektedir. Aile çatışmaları, aşk ve özgür irade temaları işlenmektedir.. Videoda ayrıca Kemal'in hastanede yazdığı mektuplar, Sevda'nın babasının Kemal'i evini yakması nedeniyle affetmediği ve ona zarar vermek istediği gibi detaylar da yer almaktadır. Cemil'in Kemal'i evden uzak tutma çabaları ve Kemal'in İstanbul'da şartlı serbest bırakıldığı bilgisi de hikayenin gelişiminde önemli rol oynamaktadır.