Buradasın

Prof. Dr. Uğur Batı ile Felsefi Bir Sohbet

youtube.com/watch?v=NLlTpddo7Dc

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

BBN Türk'te sunucu, Prof. Dr. Uğur Batı ile felsefi bir sohbet gerçekleştiriyor. Programda ayrıca Mehmet Sungur ve Sinan Canan gibi konuşmacılar da yer alıyor.
Video, özgür irade, belirlenimcilik, teknolojinin toplumsal davranışlara etkisi, insan doğası, beyin bilimi, zeka teorileri ve karar verme süreçleri gibi felsefi konuları ele alıyor. Sohbet, Benjamin Libet'in deneylerinden başlayarak, modern toplumun yapısı, sosyal medyanın etkileri, cinsiyet rolleri ve ilişkiler gibi güncel konulara uzanıyor.
Programın son bölümünde Atatürk'ün 29 Ekim'de Cumhuriyet'i ilan etme nedeni hakkında bilgi veriliyor. Ayrıca, Howard Gardner'ın çok zekâ teorisi, Daniel Kahneman'ın karar bilimi kuramı ve insanın farklı kapasite türleri gibi akademik konular da tartışılıyor. Video, düşünce ve felsefenin önemini vurgulayarak, kendi üzerine düşünmenin gerekliliği üzerine düşüncelerle sonlanıyor.

Programın Tanıtımı: BBN Türk programında Profesör Doktor Uğur Batı konuk olarak bulunuyor.
Programın konusu, modern hayatın hızlanması ve teknolojinin hayatımızdaki algoritmaları üzerinden yaşadığımız hayatla gerçek hayat arasındaki farkları ele alıyor.
Programda kararlarımızı nasıl ve neden verdiğimiz, bu kararların hayatımızı nasıl etkilediği konusu incelenecek.
01:15Karar Verme Süreci Hakkında Tartışma: Konuşmacı, bize ait olmayan kodlarla yetiştiğimizi ve önceki nesilin hevesleri, endişeleri, korkuları ve kaygılarımızı belirlediğini düşünüyor.
Özgür irade kavramının illüzyon olup olmadığı sorgulanıyor.
01:58Özgür İrade ve Belirlenimcilik: Özgür irade bir illüzyon mu tartışması felsefe, sinirbilim, iletişim bilimleri, sosyoloji ve psikoloji gibi alanlarda uzun yıllardır devam ediyor.
Benjamin Libet'in 27 yıl boyunca geniş bir spektrumla yürütülen deneyleri, sinirbilimin çeşitli imkanlarını kullanarak özgür irade konusunda pek çok sonuç ortaya koymuştur.
Amanda, insanın istediği şeyi seçmekte özgür olduğunu ancak ne istediğini seçmekte özgür olmadığını belirtiyor.
03:01Belirlenimcilik ve Sistem: Günümüzde siyaset, popüler kültür, medya, dijital teknolojiler, ekonomi ve politik belirlenimci bir üslupla bize neyi yaşayacağımızı, kimliğimizin nasıl oluşacağını ve neyi arzu edeceğimizi belirliyor.
Sistem bize hazır setler sunuyor ve insanlar bu setler arasından seçim yapıyor.
Sistemin devamlılığı açısından insanlara özgür olmak ve özgür seçim yaptıklarını düşündürmek gerekiyor, aksi takdirde sistem çöküşe uğrayabilir.
04:51Savaş ve Belirlenimcilik: Savaşta neye üzülüp üzülmeyeceğimizi bizim adımıza belirliyorlar; Körfez Savaşı'nda bir buçuk milyon Iraklı ölüyor olsa da, CNN'da çıkan petrole bulanmış karabatak görüntüsü olmadan dikkat çekmiyordu.
Günümüzde de Ukrayna'daki savaş görüntülerini (şiir okuyan çocuk, sığınakta şarkı söyleyen kız, ağlayan kadın, bombalanan yaşlı teyze) görmemiz için üzülmemiz gerekiyor.
Savaş dramatik olsa da, biz o görüntüleri görmüyor olsak bile tepene inen bombalardan orada neler olduğunu hepimiz bilebiliriz.
07:11Algoritma ve Gerçek Hayat: Sosyal mecralar hayatımıza girmesiyle birlikte sürekli hareket etmemizi, sürekli aksiyona zorluyor ve verilen algoritmaları takip ettiğimizde bize uygun hareket ettiğimizi hissediyoruz.
Savaşta üzülme bile bir algoritma olarak işleyerek bize neye, nasıl ve ne zaman üzüleceğimizi gösteriyor.
Gerçek ve reel dengeleri kaybettik, ancak sevdiğimiz insanlara dokunup sıcaklığını hissettiğimizde, küçük kız çocuğunun gözündeki ışığı gördüğümüzde veya bir şarkının notalarını çıkarmasıyla verilen heyecan gibi anlarda hayatın gerçek değerlerini yaşayabiliyoruz.
08:54İnsanın Trajedisini Yaşama: İnsan dramatik bir varlık; sonlu olan bir şeyi yaşıyor, biteceğini biliyor ama hala çabalıyor.
Sonu olan bir şey olduğunu bilmesine rağmen, Putin gibi kişiler binlerce Ukraynalı üzerine bomba yağdırıyor ve bunu milliyetçilik veya vatan koruması gibi kavramlarla gizliyor.
Başı belli, sonu belli olan bir şeyin hiç bitmeyecekmiş gibi yaşamanın trajedisidir; bu trajedi vekaleten yaşanan hayatlar ve kararların ardındaki büyük kibir ve bencillikle birlikte yaşanıyor.
11:06Derdi olan insanlar ve sosyal etkileri: Derdi olan insanlar kibir ve heyecan içeren bir yaşam enerjisiyle dolu olup, bu insanlar hem iyi (ulaşım teknolojileri, konforlu hayatlar) hem de kötü (kitlesel bombalar) sonuçlara yol açıyor.
Hayatta varlıkla yokluk bir olan, yaşam enerjisi olmayan insanlar var; onlar öyle yüzük giderler ve ölümünde bile kimse hatırlamaz.
Günümüzde insanlar bir anlam arayışı içinde, tasavvuf ve aforizmalar sosyal medyada yaygınlaşmış durumda.
12:46Tasavvuf ve inançlar: Tasavvuf bazen bir kaçış aracı olarak kullanılıyor, insanların sert ve doğmatik din kurallarından kaçmak için tercih ediliyor.
Mevlana'nın "Ne olursan ol yine gel" sözü aslında İslam'a çağrıda bulunuyor, ancak insanların algısı farklı olabilir.
Asıl önemli olan beşeri niteliklerdir; herkesin insan olarak doğması bir şey, ancak her insan doğanın insan olmaması mümkündür.
14:25İnsanlık ve acı: Suriye, Irak ve Yemen'deki çocukların acıklı durumu, savaşların ve bombaların etkilerini gösteriyor.
Çocukların en çok tayyareler, savaş uçakları ve askerlerden korktukları belirtiliyor.
İnsanların "yaratılmışların en şereflisi" olarak nitelendirilmesi, gerçek anlamda kendilerini gerçekleştirmeyen insanlar için uygun değil.
16:41Sömürgecilik ve kaynaklar: İktisat disiplini, kıt kaynakların yönetimi olarak tanımlanabilir, ancak dünyada kaynakların dağılımında problem var, kaynaklar kıt değil.
Avrupa'daki yıllık dondurma pazarı (13 milyar euro) Etiope'deki su kuyusu ve susuzluk çözümü için (3,5 milyar euro) yaklaşık üç ay içinde yeterli olabilir.
Nijer'de üretilen nükleer enerji için gerekli uranyumun %90'ı Fransa'ya giderken, Nijerlilerin %90'ının elektriğe ulaşımı yok.
18:16Modern sömürgecilik: Günümüzde sömürgecilik daha gizli bir şekilde gerçekleşiyor; demokrasi, özgürlükçülük ve medeniyet gibi kavramların arkasına saklanarak sömürgecilik yapılıyor.
Sadece insanların kaynaklarını değil, aynı zamanda zihinlerini, ruhlarını ve duygularını da sömürüyorlar.
Çin gibi ülkeler de kendi yakınlarındaki kaynakları sömürmeye çalışıyor, ancak bu durumun sürdürülebilirliği sorunlu görünüyor.
19:33Teknoloji ve özgür irade: İnsanlar artık kendilerini kaybetmiş durumda; robotlaşmak yerine, onlara yeni bir evren (metaverse) yaratılıp orada kontrol edilmeleri isteniyor.
İnsanlar sistemsel korku ve kaygı nedeniyle öne çıkmaktan kaçınıyor, toplumsal kodların getirdiği "aman öne çıkma" prensibi etkili.
Konfor, çürümüşlüğün ifadesi olarak görülüyor; insanlar küçük konforlarla yaşarken, ünvan gibi şeylerin kendilerini değerli kılan bir ifade olarak algılandığı belirtiliyor.
22:58Konfor ve Özgürlük İlişkisi: Fiziksel özellikler, zeka, sosyal çevre ve mal varlıkları bir konfor oluşturur ve bu konfor kolay kolay terk edilemez çünkü altına emek sarf edilmiştir.
Özgürlük için konforu terk etmek gerektiğinde "batık maliyeti ilkesi" devreye girer ve insan "bu kadar çalıştığım konforu neden terk ediyorum?" diye sorgular.
İnsanlar genellikle belirsizlikten korkar ve kontrol edebileceklerini düşündükleri konumu terk etmekten kaçınır.
24:00Konforlu Kişilerin Sorumluluk Sorunu: Konforlu kişiler genellikle televizyonlarda, sosyal medyada kendilerini ifade ederler ancak politik veya sosyal meseleler karşısında genellikle sorumluluk almak istemezler.
Konforlu kişiler genellikle kendi adımlarını riskli ve korkutucu bulurlar, bu nedenle sorumluluk almak yerine oto-sansür yaparlar.
Konforlu kişiler genellikle sosyal medyada paylaştıkları mesajları estetik tarzda aktarmayı tercih ederler, bu da mesajların etkisini azaltabilir.
26:56Bilginin Zekatı: Bilginin zekatı olarak, bilinen ve anlaşılan şeyleri insanlarla paylaşmak gerekir.
Eğer çevre sorunları, eşitlik ve adalet gibi konular varsa, bunları gündeme getirmek bilginin zekatıdır.
Kanaat önderi veya eşik bekçisi olarak bilgiyi tutup göğsünde yumuşatıp ya da doğrudan yansıtma misyonu vardır.
31:09Yargılayıcı Kültür: Sosyal medyalar aracılığıyla yargılayıcı bir kitle kültürü oluşmuştur, özellikle Twitter gibi platformlarda.
Sanal zorba olarak bilinen kişiler, gerçek hayatta da zorba davranırlar ve başkalarının özgürlüğünü kısıtlarlar.
Sosyal medyada insanlar trendleri takip eder, görünür olmak için hareket ederler ve kalbinden gelen gerçek duyarlılıkları ifade etmezler.
32:54İnsan İlişkilerinde Negatiflik ve Kültürel Değerler: İnsanlar birbirlerine kolayca negatif şeyler söyleyebilir ve samimiyet başlığı altında haddini aşabilir.
Kültürel değerlerimizde zarafet, letafet ve feraset gibi kavramlar önemli olmasına rağmen, gerçek hayatımızda bu değerlerin uygulanması zor olabilir.
Twitter'ın algoritması, daha fazla etkileşim alan içeriği daha fazla gösterirken, etkileşim genellikle şiddet, yargıcılık ve negatiflikten gelir.
35:22Twitter'ın Algoritma Değişikliği: Twitter'da negatif içeriklerin yayılması nedeniyle kullanıcılar daha az etkileşim yapmaya başladı, bu da finansal kayıp yarattı.
Twitter, bu durumu düzeltmek için algoritmasını değiştirdi ve negatif içeriklerin daha az görünmesini sağladı.
İzlediğimiz ve takip ettiğimiz içeriklerde sübliminal mesajlar (alt düzey mesajlar) bulunabilir ve bizi belirli yönlere yönlendirebilir.
37:02İnsanın Doğuştan İyi mi Kötü mü: İnsanın doğuştan iyi mi kötü mü olduğu konusunda felsefe, toplumsal sinirbilim, sosyal psikoloji ve iletişim bilimleri gibi disiplinler çalışmalar yapmaktadır.
Yale Üniversitesi'nde yürütülen kukla deneyleri, çocukların doğuştan iyi veya kötü değil, iyi ve kötüyü ayırt etme becerisine sahip olduğunu göstermektedir.
Bebekler, kendilerine samimi davranan insanlarla daha fazla etkileşime girmekte ve paylaşımdaki adaletsizlikleri bile fark etmektedir.
39:27Fıtrat ve Kişilik Kavramları: Kişilik, karakter ve mizaç-huy olmak üzere iki temel bileşenden oluşur; mizaç-huy doğuştan getirilen ve değişmez olan özelliklerdir.
Karakter, çevresel faktörler ve kültürün etkisiyle oluşan, değişen kişilik tarafıdır.
Fıtrat, Arapça kökenli "ilk yaradılış" anlamına gelir ve insanın doğuştan getirdiği özelliklerini ifade eder; soyun devamı ilkesi, hayatta kalma dürtüsü ve iyi-kötü ayrımı yapma yeteneği gibi.
41:24İyi ve Kötü İncelenmesi: İnsanın içinde hem iyilik hem de kötülük vardır, hangi tarafı beslersek o büyür.
İyi bir insan bile kötülük yapabilir, toplumsal sinirbilim insanın davranış ve tutumlarının ilkel olabildiğini belirtmektedir.
42:18Star Wars'ın Felsefi Temelleri: Star Wars, Hindu Maji bilgesinden, Ivan Grčić'in dördüncü yolu öğretisinden ve Zerdüşt dininden ilham almıştır.
Star Wars'ta "karanlığın gücü" sadece karanlığın güçlü olduğunu değil, insanın içerisinde karanlığın ve aydınlığın tüm hallerinin bulunduğunu ifade eder.
Jedi'lar kusursuz varlıklar olarak gösterilse de, uzun versiyonlarda galaksinin uzak kıyılarında köle ticareti yaparlar, bu da temel felsefi görüşünü yansıtır.
43:35İyilik ve Kötülük İlişkisi: İnsanın içerisinde karanlık ve aydınlık sürekli hareket halindedir, bu nedenle insanları saf iyi veya saf kötü olarak tanımlamak mümkün değildir.
Kötülük kendiliğindendir ve insan bir çaba göstermezse, akışa bırakırsa kötü olabilir, iyi insan olmak ise çaba gerektirir.
İnsanın kendi doğasına göre yaşamadığı için doğal olarak düşünemiyor, bu durumda başka bir şeye dönüşmektedir.
48:34Toplumsal Davranışlar ve Sorumluluk: Yaya geçitlerinde durmayan sürücüler, trafikte bir anlık bir şey beklemek zorunda kalabilir ve bu durum birbirimizden ne kadar sorumlu olduğumuzu gösterir.
Hayatı zorlaştıran biziz, karşıdan karşıya otuz saniye kala geçenler gibi adamlar değil, hayat aslında çok güzel olabilir.
İnsanlara iyi bir şey söylemek kolaydır ve bu etkileşim karşılıklı bir şeydir.
51:25Pozitif Bakış Açısı ve Duyguların Kıymeti: Pozitif bakış açısının sürekli gülmeye ve hayır demek anlamına gelmediği, bunun bir kültür olduğu vurgulanmaktadır.
Acının kıymetini bilmek, tüm duyguların kıymetini bilmek önemlidir, tevekkül bu alametifarikayı fark edebilmek ve ona teslim olabilmektir.
Şamanlıkta kelimelerin denizine ne karıştırdığına bakılır, bu nedenle birine pozitif bir şey söylerken hem o kişi hem de konuşan kişinin iç dünyası olumlu etkilenir.
53:33Beyin ve Düşünce: İnsan felsefeyle, düşünceyle derinleşir ve analitik düşünerek, bir şeyin tersiyle, muhalifiyle düşünerek yükselmek mümkündür.
Beyin bilimi açısından, beynin kullanılmayan kısımları geri alınır, bu nedenle kitap okumak, düşünmek, üretmek, yaratıcılık ve verimlilik gibi aktiviteler beynin yeni nöron ağları kurmasına yardımcı olur.
İnsan doğası olarak düşünmeye ve öğrenmeye programlanmış bir varlıktır, analojiler, benzetmeler ve metaforlar beynin öğrenme doğasına uygun yöntemlerdir.
55:13Akış ve Yargısız Farkındalık: Yüzyılların problemi akış olup, akışa fazla kaptırdığımızda hayatımızı kontrol edemeyebiliriz.
Mindfulness (yargısız farkındalık), bilinçli farkındalıktan farklı olarak, hayatımızdaki olup bitenlere yargısız olarak farkında olmak ve koşulsuz alan akış içerisinde kaybolmamak anlamına gelir.
Feraset, Osmanlı Türkçesi'nden gelen bir kavramdır ve dünyayı sadece kendi sahip olduğu olanaklarla değil, diğerlerinin sahip olduğu imkanlarla da görebilen insan tipini ifade eder.
57:28Hayatın Değerlendirilmesi: Eğer yaratıcılık, verimlilik ve değerli bir hayat yaşamak için önemliyse, hayatın bitene kadar olabildiğince verimli ve yararlı yaşamak kritiktir.
Yaşlı insanlar arasında düşünen, üretmeye çalışan, kitap okuyan, yazı yazan insanlara imrenilir, bu nedenle insan hayatının sadece bugünü ve yarını değil, aynı zamanda otuz yıl sonrasını da düşünmek gerekir.
Fiziksel iyi olma durumuna ihtiyaç var, çünkü zihinsel ve duygusal iyi olma hali fiziksel iyi olma halinden geçer.
58:52Zeka ve Akıl: Beyin, evrenin en karmaşık donanımı olarak adlandırılır ve üzerinde çalışan yazılım zekadır.
Her bireyin farklı zeka alanları vardır: kinestetik (harekete dayalı), sözel, içsel, müzikal, sanatsal, doğacı gibi.
Howard Gardner'ın sekiz zeka teorisi geliştirilerek daha fazla sayıda zeka türü literatüre eklenmiştir.
59:44Zihin ve Dengeli Yaşam: Zeka, beyinin yazılımı; akıl ise zekanın çıktısıdır ve bunların oluştuğu evren zihindir.
Zihnin sağlıklı ve dengeli bir evrene sahip olması gerekir ki beyni etkin kullanabilsin, zekasını ona uydurabilsin ve aklını (hikmet) kullanabilsin.
Hayatta ne yaptığımız, nasıl sevdiğimiz, nasıl sevildiğimiz, neleri ürettiğimiz, zorluklara nasıl cevap verdiklerimiz gibi şeyler, zihin, zeka ve akılın bütünleşmesinin (integresi) sonuçlarıdır.
1:02:04Öğrenme Şekilleri: Yargısız farkındalık, hayatımızdaki olayları işaretleyebilmek ve tanımlayabilmek için önemlidir.
İnsanlar farklı şekillerde öğrenir: fiziksel çabayla, kinestetik (hareketle), bilişsel (okuduğunda, izlediğinde), içsel (sezgilerle) veya sanat ve estetikle.
Aristoteles'den beri insanın üç kapasitesi vardır: fiziksel kapasite, zihinsel kapasite ve duygusal kapasite.
1:03:29Kapasite Türleri: İnsanlar üç farklı kapasite türünde bulunur: ana kapasite (çok kullanılır), yardımcı kapasite (destek olarak kullanılır) ve çekinik kapasite (az kullanılır).
Karar verirken fiziksel kapasite çok kullanılırken, zihinsel kapasite çekinik olduğu için kullanılmaz.
Çekinik kapasiteyi daha fazla kullanmak ve yardımcı kapasiteyi dengelendirmek hayatta faydalı olabilir.
1:05:30Karar Verme Sistemleri: Karar bilimi açısından insanlar iki farklı şekilde karar verir: sistem bir (nefsani beyin) ve sistem iki (vicdani beyin).
Sistem bir, Daniel Kahneman tarafından 2002 yılında Nobel ekonomi ödülü kazanan kuramda tanımlanmıştır.
Sistem birde hızlıca, fazla düşünmeden verilen kararlar bulunurken, sistem ikide daha bilişsel, daha çok çaba gerektiren kararlar verilir.
1:06:40Beynin Enerji Kullanımı: Beyin vücut kitle endeksinin %2'sini oluşturur ancak kullandığı enerjinin yaklaşık %20-25'ini kullanır.
Beyin, aşık olmanın çok fazla enerji kullandığını yaşamsal bir tehdit olarak görür ve kaynaklarını minimize etmek ister.
İnsanlar gündelik hayattaki yaklaşık %90 oranında kararları otomatik pilotta verirler.
1:07:20Vicdani Kararlar: Vicdani beyin (sistem iki)de kognitif, bilişsel olarak daha yoğun kararlar verilir.
Kariyer tercihi, çocuk okul tercihi, evlilik kararı ve yatırım kararları gibi önemli kararlar sistem iki ile verilir.
Vicdani kararların içerisinde duygu, zihin ve fiziksel aksiyon birlikte çalışır.
1:08:36Karar Verme Hataları: Sistem bir ve sistem iki'nin birbirine girmesi karar vermede sorun yaratabilir.
İnsanlar sistem bir ile vermesi gereken kararları sistem iki ile, sistem iki ile vermesi gereken kararları sistem bir ile verebilir.
Aşık olma durumunda, "dur ve düşün" diyerek nedenlerini sorguladığımızda, çoğu nedenin rasyonalize edilmiş veya akışta kendiliğinden verilmiş olabileceği görülür.
1:10:04Karar Verme ve Kontrol: Otomatik pilotta yaşamanın doğaya ve beyin öğrenme yapısına uygun olduğu, ancak hayatın kontrolünü ele almak gerektiğine vurgu yapılıyor.
Kontrol altında tutulabilen akışın harika olduğu, ancak kontrolsüz akışta hayatın kontrolünün kişinin olmadığı belirtiliyor.
Özgür olduğumuzu zannettiğimiz alanlarda belirlenmiş çitlerin arasında oynamamızın önemli olduğu vurgulanıyor.
1:11:15Algoritma ve İlişkiler: Günümüzde sosyal algoritma içerisinde görünürlük sağladığımızda, algoritma bizi bir şeymiş gibi davranıyor.
Algoritma dışına çıkıp özgün halimizle, özgür irademizle karar verdiğimizde, bu kafa tutma durumu çok marjinal bir tanım haline geliyor.
İlişkilerde de toplumsal normlar ve belirlenen parametreler bir araya gelerek sosyal profillerimizi oluşturuyor.
1:12:53Toplumsal Normlar ve İlişkiler: Toplumsal normlar içinde belirlenen yaşlara göre evlenme, çocuk yapma gibi beklentiler ilişkilerimizi şekillendiriyor.
İlişkilerde duygudan ve kendi iç dinamiklerimizi dinlemeden verilen kararlar yaygın olarak yaşanıyor.
Toplumsal ritüeller, kurallar ve normlar bizim oluşturduğu, erkeklerin daha fazla güç sahibi olduğu bir dünyada yaşadığımız belirtiliyor.
1:14:56Cinsiyet ve İlişkiler: Ölüm, doğum ve cinsiyetlerle ilgili "doğası itibariyle" şeklinde kodlamalar yapıldığı, erkek aldatır gibi fikirlerin yaygınlaştığı belirtiliyor.
Evlilik akdinin dışına çıkmanın "ayıp" olarak görülmesi ve bunu sorgulamamamız eleştiriliyor.
Aşkın sadece tek kişiye ait olup olmadığı sorgulanıyor, birden fazla kişiye aşık olunabileceğine dair bir görüş sunuluyor.
1:17:05Hipergami ve Seçim Tercihleri: Erkek için sıralı monogami, kadın için hipergami (güç tutkusu) olarak tanımlanan bir eğilim olduğu belirtiliyor.
Modern öncesi toplumlarda kadınların güçlü, lider erkekleri tercih ettiği, modern toplumda ise entellektüel, para, güç ve statü gibi kriterlerin de etkili olduğu açıklanıyor.
Kadının ilişkilerde değiştirmeye daha meyilli olduğu, ancak sosyal kuralların buna izin vermediği vurgulanıyor.
1:20:53İlişkilerde Manipülasyon: İlişkilerde "erkek adamsın" veya "kadınsın" gibi ifadelerin sosyal algoritmanın ürünü olduğu belirtiliyor.
İnsanların farkında olmadan birbirlerini manipüle ettiği, çünkü kendilerinin de manipüle olmuş olduğu vurgulanıyor.
Evlilik ve miras gibi konuların büyük ekonomileri olduğu ve bunların sosyal algoritmayı desteklediği açıklanıyor.
1:21:55Sosyal Düzen ve İlişkiler: Değerler, etik, ahlak ve erdem kavramları sosyal düzeni destekler.
Evlilik tek eşli olmasına rağmen boşanma oranları yüksek, ayrıca boşanmayıp alternatif ilişkilerle devam edenler de vardır.
Sosyal algoritmayı nasıl oluşturursanız oluşturun, insanların doğasında giden başka bir şey vardır.
1:22:41Çözüm ve Kişisel Gelişim: Çözüm her zaman insanın kendisinde bulunur, her şey insanla başlar.
İnsanlar otomatikten işleyen bir aklı vardır ve bazen özünde o olduğunu zannedebilir.
İlişkileri hangi gerekçelerle kurduysa, aslında ona uygun olmadığı kararını bir süre sonra verebilir.
1:23:52Cinsiyet ve Farkındalık: Konuşmacı cinsiyet üzerinden değil, herkes için konuşuyor olduğunu vurguluyor.
Dünya Kadınlar Günü'nün varlığına eleştirel bakıyor ve erkekler için benzer bir gün olmadığına dikkat çekiyor.
Kadınlar, farkında olmadan büyük hizmetlerin olduğunu düşünüyor.
1:25:27Etimoloji ve Kelime Kullanımı: Etimoloji (kelime kökeni) çok önemlidir, örneğin "karı" sözcüğü öztürkçede kardelen çiçeğine, dağın karına dayanır.
Kelimeler, zihinler ve duygular birbiriyle bağlantılıdır.
Konuşmacı "bayan" yerine "kadın" tercih ettiğini belirtiyor.
1:26:54Farkındalık ve Gelişim: Farkındalık sadece var olmakla kalmaz, neyin farkında olduğunun farkında olmak gerekir.
İnsan hayatı boyunca düşünüp geliştirmek zorundadır.
Değişmemeye yapılan güzellemeler yerine, insanlar sürekli değişmeli ve dönüşmeli, farklı bakış açılarına bakmalıdır.
1:29:15İnsan Hakları ve Eşitlik: İnsanların önce kendileriyle ilgili meseleyi çözmeleri gerekir, çünkü herkesin eşit haklara sahip olduğu unutulmamalıdır.
Farklılıklarımız var olsa da (cinsiyet, inanç, toplum, kültür, din) bu eşit haklara sahip olmadığımız anlamına gelmez.
Kadınlara duyarlılık tanıtımları yapmak yeterli değil, birey olarak kendi üzerine düşünmüş ve kendi heykelini yontan insanlar ancak o zaman bir şekil alır.
1:32:14Düşünme ve Gelişim: Bir şeyi bildiğini iddia ettiği noktada insanın gelişiminin önünde bir engel olur, çünkü bildiğimizi zannettiğimizde öğrenme durur.
Hayatın içindeki insanlar aslında gözlemlemek için burada olurlar, en başta kendini gözlemleyerek farkına varabilirler.
Yüzeysel pozitif düşünme veya acıdan geçmek yerine, düşünmek, sorgulamak ve merak etmek alanları genişletir ve duvarları yıkar.
1:36:19Filozof ve Düşünme: Filozof, düşünen adamdır ve düşündüğümüz zaman yükselen, sıçrayan varlıklar oluruz.
Toplum paylaştığında daha huzurlu, gelişmiş ve medeni topluluklar oluşur, bu nedenle düşünce bariyerlerini yok etmemiz gerekir.
Dil dünyamızda var oluruz ve kullandığımız her kelime önemlidir, onun arkasını doldurmak kritiktir.
1:39:12Atatürk ve Hedefler: Her insanın hayatta çeşitli amaçları vardır, hedefsiz yaşamanın imkanı yoktur, hayalleri hedef haline çevirip gerçekleşebildiklerini gerçekleştiririz.
Atatürk'ün hedefi yedi düveli yıkıp büyük bir imparatorluğun çöküntüsü üzerine bir cumhuriyet kurmaktı, bu büyük bir hayal gücü gerektirir.
Atatürk'ü süper kahraman olarak nitelendirmek yerine, onun hayatı yıkıntılar üzerine inşa edilmiş ve karşılaştığı engelleri devire devire Mustafa Kemal Atatürk olmuş bir insandır.
1:41:08Cumhuriyet Tarihi ve Anlamı: Atatürk, 29 Ekim tarihinde Cumhuriyet'in ilan edilmesinin nedenini anlatıyor.
Mondros Mütarekesi 30 Ekim 1918'de imzalanırken, Türk milleti 4 yıl süren bir esaret hayatı yaşadı.
Atatürk, Mondros Mütarekesi'nin bir gün önce, 29 Ekim'de Cumhuriyet'i ilan ederek, Türk milletinin esareti beş yıl değil dört yıl kabul ettiğini ve bir yıl fazla esareti kendisine zulmadığını gösterdi.
1:44:04Atatürk'ün Vizyonu: Atatürk'ün devleti yıkıcı fikirler üzerine kurduğu, önce büyük bir imparatorluğun yıkımını kabul ederek sonra bağımsızlığın geleceği fikri üzerine inşa ettiği belirtiliyor.
Geleceği kurmak için Atatürk'ün işaret ettiği yolda en az onun kadar yıkıcı ama en az onun kadar hayalperest olmamız gerektiği vurgulanıyor.
Programın sonunda konuşmacılar arasında teşekkürler ve vedalaşmalar yaşanıyor.

Prof. Dr. Uğur Batı ile Felsefi Bir Sohbet

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir