1552'de İstanbul'da doğdu, Bayramzâde Zekeriya Efendi'nin oğludur. Çeşitli şehirlerde kadılık ve kazaskerlik görevlerinde bulundu. Üç kez Şeyhülislamlık yaptı, 1644'te İstanbul'da vefat etti
Bu video, Klasik Türk şiirinin en büyük temsilcisi olarak kabul edilen Şeyh Galip'in hayatını ve eserlerini anlatan bir belgesel formatındadır. 1757-1799 yılları arasında yaşamış olan Şeyh Galip, Mevlevi bir dedenin torunu ve Mevlevi bir babanın oğlu olarak doğmuş, Galata Mevlevihanesi'nin şeyhi olmuştur.. Video, Şeyh Galip'in hayatı ve "Hüsnü-ü Aşk" mesnevisinin detaylı anlatımını içermektedir. Mesnevinin 241 beyitten oluştuğu, 26 yaşında ve altı ayda yazıldığı belirtilmektedir. Hikaye, Hüsnü ve Aşk karakterlerinin aşk hikayesini, tasavvufi aşkın anlatıldığı ve vahdet-i vücut düşüncesinin işlendiği fantastik bir mesnevidir. Videoda ayrıca mesnevinin karakterleri ve sembolleri hakkında detaylı bilgiler verilmektedir.
"Nush ile yola gelmeyeni etmeli tekdir" Ziya Paşa'nın Terkib-Bend eserinden gelir. Beyit terbiye ve yola getirme konularında kullanılır. Günümüz Türkçesiyle "Nasihat ile yola gelmeyeni azarlamalı" anlamına gelir
Bu video, bir kişinin Sultan Murat'a yönelik duygusal bir monologunu içermektedir. Konuşmacı, Sultan Murat'a hitap ederek iç dünyasını paylaşıyor.. Videoda konuşmacı, uzun süredir yaşadığı duygusal bir durumu anlatıyor. Kalbinin çırpınıp durduğunu, içine sığmadığını ve kanatlanıp uçacak gibi hissettiğini ifade ediyor. Konuşmacı, bu duyguların tehlikeli olabileceğini ve insanı derin bir uçuruma sürükleyebileceğini biliyor, ancak düşmekten korkmadığını belirtiyor. Video, "silahlar ya sen destur sultan murat hazretleri" sözleriyle sona eriyor.
Zâtî 1477'de Balıkesir'de doğmuş, 1546'da İstanbul'da vefat etmiştir. Asıl adı İvaz, Bahşî veya Satılmış'tır. Çizmecilik ve remilcilik yapmış, devlet büyüklerine kasideler sunmuştur. Türkçe Divanı'nda 1825 gazel, 400'den fazla kaside bulunmaktadır
Sevgilinin aşk kadehinden geçen güneş kendini duvardan duvara vurmaktadır. Şarap ve kebap, tanınmış iki kanlı katil olarak anılmaktadır. Saf şarap, kalbe mutluluk vermeseydi, sûfiler ona meyl ederdi. Bülbül, sevgilinin gül yüzünü anlatabilseydi, bağdaki goncalar sağlam kalmazdı. Ayrılık ateşi, bir nefeste gönlü büyük bir denize alır
Aruz ölçüsünde heceler açık, kapalı ve medli olmak üzere üçe ayrılır. İmale, kısa hecelerin ölçüye uydurulması için uzun okunmasıdır. Zihaf, Arapça ve Farsça kelimelerde uzun hecelerin kısa okunmasıdır. Med, iki heceyi bir hece durumuna getirmektir
Bu video, Aşık Erbabi'nin hayatını ve şiirlerini anlatan bir belgesel formatındadır. Videoda Aşık Erbabi'nin (asıl adı Hüseyin Farkı Yiğit) hayatı, şiirleri ve tasavvufa meyleden kişiliği ele alınmaktadır.. Video, Aşık Erbabi'nin 1850 yılında doğuşundan başlayarak Erzurum'un Kara Erzen köyünden gelişi, askeri görevi, İstanbul'daki deneyimleri ve şiir söyleme sanatı hakkında bilgiler sunmaktadır. Erbabi'nin hece ve aruz ölçüsünde yazdığı şiirler örneklerle paylaşılmakta, ayrıca Sümmani adlı bir aşıkla yaptığı atışma anlatımı da yer almaktadır. Video, Erbabi'nin 1884'te Erzurum'da ölmesi ve mezarının bilinmeyen olduğu bilgisiyle sona ermektedir.
Bu video, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi öğretim üyesi Muhammed Nurdoğan Bey ile yapılan bir televizyon röportajıdır. Programda sunucu, konukla Divan edebiyatı, yüksek zümre edebiyatı ve klasik Türk şiiri hakkında sohbet etmektedir.. Röportajda Divan edebiyatının halktan kopuk bir edebiyat olmadığı, aksine Osmanlı toplumunun tüm zümrelerinden şairlerin bu edebiyatı icra ettiği vurgulanmaktadır. Konuk, Divan edebiyatının "milli kültürümüzün kozmik odası" olduğunu ve Osmanlı sultanlarının bu edebiyata olan yakınlığını anlatmaktadır. Ayrıca, klasik edebiyatın Türkiye'deki durumu, kıymet bilmezlik sorunu ve bu edebiyatın kültürel değeri ele alınmaktadır.. Programda Yahya Kemal'in sözleri ve Fatih Sultan Mehmet'in gazeli okunmakta, İstanbul TRT Radyosu sanatçıları tarafından bu gazel müzik formunda icra edilmektedir. Konuk, beş-altı yıldır üzerinde çalıştığı "Saklı İnci" adlı antoloji projesini anlatırken, klasik edebiyatın içindeki kelimelerin kaybolmuş nüanslarını tekrar geri çağırmanın önemini vurgulamaktadır. Ayrıca, Osmanlıca'nın bir Latinçe gibi önemli bir dil olduğunu ve bu dilin edebiyat, devlet teşkilatı ve hukuk birikiminin temelini oluşturduğunu belirtmektedir.
Bu video, Osmanlı şairi Sümbülzade Vehbi Efendi'nin hayatını ve eserlerini anlatan bir tarih anlatımıdır. 1718 yılında Maraş'ta doğan Vehbi Efendi, şair, kadı ve elçi olarak önemli görevlerde bulunmuştur.. Video, Osmanlı tarihinde diline hakim olamayan şairlerin idam edilmesi örneğiyle başlayıp, Sümbülzade Vehbi Efendi'nin hayatını kronolojik olarak anlatmaktadır. Özellikle Üçüncü Selim döneminde padişahın ona verdiği "ilk satırı okuduğunda idam edilecek, ikinci satırı okuduğunda altınla ödüllendirilecek" şiir yazma görevi ve bu görevi başarıyla yerine getirmesi detaylı olarak aktarılmaktadır. Video, Vehbi Efendi'nin 1809'da vefatına kadar olan hayatını ve günümüzde onun hakkında yapılan yorumları da içermektedir.
Nedim'in "gönül" redifli gazeli 9 beyitten oluşmaktadır. Gazel, aşk, sevgi ve içki konulu bir şiirdir. Nedim'in gazelleri genellikle 5-7 beyit arasındadır
Bu video, Mecnun'un Leyla'sını gördüğü ve hissettiği duyguları anlatan şiirsel bir performanstır. Şair, Leyla'yı görünce yaşadığı heyecanı ve duygusal derinliği ifade etmektedir.. Video, Mecnun'un Leyla'yı görünce ne söyleyemediğini, ne sorduğunu, sadece kaşlarını yaktığını ve geçtiğini anlatan tekrarlanan dizelerle başlar. Ardından, Leyla'yı yıldız gibi, Zühre yıldızı gibi görüp onun ateşinden kendisini kurtaramadığını, sırra eremeyeceğini ve seher vakti göremediğini ifade eder. Son olarak, Leyla'nın zülüflerini kemend etmiş ve boynuna taktığını anlatır.
Bu video, Ahmet Cüeyri'nin (Nişanı lakaplı) hayatı, ilim hayatı ve şiirleri hakkında bilgi veren bir eğitim içeriğidir. Şeyh Ahmet Cüeyri, 1480-1580 yılları arasında yaşamış, Diyarbakır, İmadiye ve Hakkari'de ilim tahsil etmiş, Ahrariye yolunda kemale ermiş bir derviş ve şairdir.. Video, Ahmet Cüeyri'nin doğum ve vefat tarihleri, eğitim hayatı, tasavvufî deneyimleri ve şiirleri hakkında bilgiler sunmaktadır. Özellikle "Güftanı Molla Güftanı Emir" adlı eseri ve İstanbul'un fethine dair yazdığı kasidesi anlatılmaktadır. Videonun son bölümünde, Seyit Efendi'nin okuduğu Ahmet Cüeyri'nin sekiz kasidesi yer almaktadır.
Bu video, bir kişinin okuduğu Türkçe şiir performansıdır. Şiirde Kerem, Ferhat ve Mecnun gibi karakterlerden bahsedilmektedir.. Şiir, aşk ve kader temalarını işlemektedir. Performans, "bir güzel seviştim yana gamze benziyordu" sözleriyle başlayıp, "razıyım ya rabbim razı var ise ceza" nakaratıyla devam etmektedir. Şiirde kaderin insanları ayırdığı, karakterlerin aşk acısını yaşadığı ve Allah'a razı olma dilekleri anlatılmaktadır.
Bu video, Osman Bey Gazi'nin devleti hakkında şiirsel bir anlatım içermektedir. Anlatımda Osman Bey Gazi'nin devleti ve onun yönetimi övülmektedir.. Video, Osman Bey Gazi'nin devletinin dünya için hayırlı olacağını, harabeleri tamir edeceğini ve haksızın sırtına kırbaç, aklın omzuna samur olacağını anlatan şiirsel ifadelerden oluşmaktadır. Anlatım, devletin ilk işinin harabelerle kırık gönülleri tamir etmek olduğunu vurgulayarak, Osman Bey Gazi'nin devletinin insanları asırlar boyunca saadette sanacağını belirtmektedir.
Bu belgesel formatındaki video, 1950 yılında Çayhan Ereğli Konya doğumlu, 71 yıllık yaşamı boyunca doğaçlama ustası olan Aşık Cumali Efe'nin hayatını ve şiirlerini anlatmaktadır. Videoda ayrıca Fatma Aydın ve Rüştü Bey gibi konuklar da yer almaktadır.. Video, Aşık Cumali'nin "deli" olarak adlandırılma hikayesiyle başlayıp, 600 sayfalık şiirlerini defterlerinde toplamış, Mersin'in kurtuluşu hakkında destanlar yazmış ve kişisel anılarını paylaştığı bir yapıya sahiptir. Belgeselde Aşık Cumali'nin aşk hikayesi, nişanlısını kaçırma macerası ve 7 yıllık bekleyiş süreci detaylı şekilde anlatılmaktadır.. Videoda ayrıca Aşık Cumali'nin yazdığı şiirler okunmakta, doğaçlama performansı yapmakta ve şiirlerinin arka planları anlatılmaktadır. İki kitap yazdığı, iki tez hazırladığı ve Mersin Yazarlar Derneği'nin dört mevsim dergisinde yer aldığı belirtilmektedir.
Bu video, Mecnun'un Leyla hakkında yazdığı bir şiirin sözlü performansıdır. Şiirde Mecnun, Leyla'yı gördüğünde yaşadığı duyguları anlatmaktadır.. Şiir, Mecnun'un Leyla'yı bir kez gördüğünde yaşadığı heyecanı, onunla konuşamamasını ve Leyla'nın onu nasıl etkilediğini anlatmaktadır. Şiirde "ateşinden duramadım", "bu sırra eremedim", "seher vakti göremedim" gibi ifadeler kullanılarak aşkın ateşi ve Leyla'nın Mecnun'a etkisi vurgulanmaktadır. Video, şiirin tekrarlanan dizeleriyle ilerlemektedir.
"Can Veren Pervaneler" adlı programda, kadim edebiyatımızın eşsiz şiirlerini konuşan bir bölüm sunuluyor. Bu bölümde Keçicizade İzzet Molla'nın şiirleri ve eserleri ele alınacak.. Program, Keçicizade İzzet Molla'nın "Acep bu ateş-i firkatle kimler yane gönlümden demem, kim yakma zira korkarım divane gönlümden" mısralarının şairi olduğunu belirterek, onun eserlerini inceleyeceğini duyuruyor. Program Salı günleri Diyanet TV'de 21:15'te canlı yayınla yayınlanıyor.