Gazel: Divan Edebiyatının Temel Nazım Şekli
Gazel, Arapça'da kasidenin başındaki aşk konulu kısımdır. Fars edebiyatında ilk gazeli Şehidi Belhi yazmıştır. Batı Türkçesiyle ilk gazel 13. yy'da Mevlana'ya aittir
- tr.wikipedia.org
Gazel, Arapça'da kasidenin başındaki aşk konulu kısımdır. Fars edebiyatında ilk gazeli Şehidi Belhi yazmıştır. Batı Türkçesiyle ilk gazel 13. yy'da Mevlana'ya aittir
Fuzuli'nin gazelleri aşk temasını işlemektedir. Gazellerde aşk acısı ve sevgiliye kavuşma arzusu işlenir. Gazellerde benzetmeler ve sembolik anlatımlar kullanılır
Gazel, 5-15 beyit arasında yazılan, ilk beyti kafiyeli bir nazım biçimidir. Kafiye düzeni aa, xa, xa, xa, xa şeklindedir. Gazelin ana konusu aşktır. Şairler genellikle mahlaslarını son beyitte kullanmışlardır
Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan Divan edebiyatı dersidir. Eğitimci, gazel nazım biçimini detaylı bir şekilde anlatmaktadır.. Videoda gazelin tanımı ve özellikleri açıklanmaktadır. Gazelin beyitlerle yazıldığı, genellikle 7 beyitten oluştuğu, kafiye düzeninin aa a a a a a a a şeklinde olduğu, matla ve matta beyitlerinin önemi, beytü'l-gazel (şah beyit) kavramı ve yek- ahenk ile yek- avaz gazel türleri anlatılmaktadır. Ayrıca Fuzuli'nin bir gazeli örnek olarak verilerek, şiirin dil yapısı, ölçüsü ve kafiye düzeni incelenmektedir. Video, sınavlarda gazel sorularını çözmek için ipuçları da içermektedir.
Mısra, aruz vezniyle yazılmış beytin yarısıdır. Beyit, aruz vezniyle yazılmış iki mısralık nazım birimidir. Mısra-ı berceste, güzel ve anlamlı tek mısradır
Bu video, Eski Türk Edebiyatı kanalında yayınlanan bir eğitim içeriğidir. Sunucu, 14. yüzyıl şairi Hoca Dehane'nin hayatını ve edebi kişiliğini anlatmaktadır.. Video, Hoca Dehane'nin 14. yüzyıl şairi olduğu bilgisini güncelleyerek başlıyor ve onun bir divan sahibi olduğu, Farsça bir Selçuklu şehnamesi yazdığı ancak tamamlayamadığı bilgisini paylaşıyor. Sunucu, Hoca Dehane'nin "Düşer" redifli dokuz beyitlik bir gazelini detaylı olarak şerh ediyor ve şairin edebi kişiliğini yansıtan bu beytin sanat unsurlarını inceliyor. Video, Hoca Dehane'nin edebi kişiliğini ve 14. yüzyıl şairi olarak konumunu vurgulayarak sona eriyor.
Bu video, Deniz Hoca tarafından sunulan 10. sınıf edebiyat dersinin şiir ünitesini kapsayan kapsamlı bir eğitim içeriğidir. Öğretmen, üniversite sınavlarında AYT edebiyatta soruların üçte birinin bu üniteden geldiğini belirterek konunun önemini vurgulamaktadır.. Video, Türk edebiyatının tüm şiir türlerini sistematik bir şekilde ele almaktadır. İçerikte İslam öncesi Türk şiiri, geçiş dönemi Türk edebiyatı, halk edebiyatı, divan edebiyatı ve isim tamlamaları konuları sırasıyla anlatılmaktadır. Özellikle İslam öncesi Türk şiiri, Ahmet Yesevi'nin "Divan Hikmeti", halk edebiyatının özellikleri ve divan edebiyatının nazım biçimleri (gazel, kaside) detaylı olarak açıklanmaktadır.. Videoda ayrıca kasidenin bölümleri, konularına göre kasidelerin farklı isimleri ve isim tamlamaları (belirtili, belirtisiz, zincirleme) örneklerle anlatılmaktadır. Öğretmen, sınavlarda çıkabilecek önemli bilgileri vurgulayarak öğrencilere yardımcı olmayı amaçlamaktadır.
Bu video, Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni Elif tarafından sunulan bir eğitim içeriğidir. Öğretmen, Divan edebiyatı'ndaki önemli nazım türlerini detaylı olarak anlatmaktadır.. Video, üç ana bölümden oluşmaktadır: İlk bölümde gazelin özellikleri, yapısı ve türleri (yek ahenk, yek a) açıklanmaktadır. İkinci bölümde kasidenin özellikleri, bölümleri (nesip, girişgah, methiye, tegazzül, fahriye, doğa) ve türleri (tevhid, münacaat, nad, methiye, kaside) anlatılmaktadır. Son bölümde ise şarkının özellikleri, yapısı ve konuları ele alınmaktadır. Her tür için kafiye düzeni, beyit sayısı ve konuları hakkında bilgiler verilmektedir.
Divan şiirinde en çok kullanılan nazım şekli gazeldir. Gazel, aşk, hikmet, tasavvuf ve neşe temalarını işler. Murabba, 5-15 beyitten oluşan lirik nazım biçimidir. Tuyuğ, dört dizeden oluşan ve sadece Türk edebiyatında görülen nazım şeklidir
Bu video, Deniz Hoca tarafından sunulan bir eğitim dersidir. Hoca, Divan edebiyatının en sevilen nazım biçimlerinden biri olan gazel hakkında detaylı bilgiler vermektedir.. Videoda gazelin tanımı, özellikleri ve yapısı anlatılmaktadır. Gazelin aşk, şarap ve sevgili gibi lirik konularda yazılan şiirler olduğu, beyit sayısı 5-15 arasında değiştiği ve genellikle 7 beyitten oluştuğu belirtilmektedir. Ayrıca gazelin kafiye şeması, matla ve matta kavramları, beytü'l-gazel, yek ahenk, yek avaz gibi terimler açıklanmaktadır. Video, Rasi'nin yazdığı bir gazel örneği üzerinden kafiye, redif ve kafiye türleri (zengin kafiye) gibi teknik özelliklerin nasıl inceleneceği gösterilmektedir.
Bu video, bir öğretmenin öğrencilere Türk edebiyatı konularını anlattığı eğitim dersidir. Öğretmen, tahtada notlar alarak ve öğrencilere sorular sorarak interaktif bir şekilde dersi ilerletmektedir.. Video, gazel şiir türünün kökeninden başlayarak detaylı bir şekilde ele alınmasını içermektedir. İlk olarak gazelin Arap, Fars ve Türk edebiyatındaki gelişimi anlatılmakta, ardından matla, mata, şah beyit gibi şekilsel unsurlar açıklanmaktadır. Daha sonra mükerrer, müzeyyel, müşterek, mülemma gibi gazel türleri ve tasri, zincirleme, muraca, cinaslı, müstezat ve kıta gibi diğer şiir türleri karşılaştırmalı olarak incelenmektedir.. Videoda ayrıca kıta ile nazım arasındaki farklar, rubai ile tuyu arasındaki farklar ve bunların nasıl ayırt edileceği üzerinde durulmaktadır. Öğretmen, sınavlarda sorulabilecek konulara özellikle vurgu yaparak öğrencilere pratik bilgiler vermektedir.
Bu video, iki konuşmacının Kanuni Sultan Süleyman ve Osmanlı dönemi edebiyatı hakkında sohbet ettiği bir programdır. Konuşmacılardan biri "sayın bakan" olarak hitap edilen bir tarih uzmanı, diğeri ise Murat Bey olarak anılmaktadır.. Video, Kanuni Sultan Süleyman'ın lakapları, unvanları, eşleri ve çocukları hakkında tarihsel gerçekleri ele alarak başlıyor ve ardından padişahın Hürrem Sultan'a yazdığı gazellerden örnekler okunuyor. Daha sonra Osmanlı dönemindeki önemli şairler (Baki, Fuzuli), sanatçılar (Sinan mimar) ve devlet adamları (Barbaros, Rüstem Paşa, Sokullu Mehmet Paşa) hakkında bilgiler sunuluyor.. Programda ayrıca tarih dizilerinin gerçek tarihten farklı olabileceği, cinsellik meselesinin tarihsel gerçeklerden farklı şekilde işlendiği ve Osmanlı dönemindeki dil kullanımı gibi konular da tartışılmaktadır.
Nazım birimi genellikle beyittir ve aruz ölçüsü kullanılır. Dili Arapça, Farsça ve Türkçe karışımı Osmanlıca'dır. 13. yüzyılda başlayıp 19. yüzyıl sonlarına kadar sürmüştür. Sanat yapma amacı ön plandadır ve nesre az yer verilmiştir
Bu video, bir kişinin şiir okumasını içeren bir performanstır.. Videoda "Doğuştan başlanmış ömürde gazel" başlıklı bir şiir okunmaktadır. Şiir, ömür kavramını, coşku duygusunu ve zamanın geçişi temalarını işlemektedir. Okuyucu, şiirin bazı bölümlerini tekrarlamakta ve "bir ırmağa benzer" gibi metaforik ifadelerle şiirin anlamını vurgulamaktadır.
Bu video, Divan Edebiyatı serisinin bir parçası olup, bir eğitim içeriği sunmaktadır. Konuşmacı, Divan Edebiyatı'ndaki nazım biçimlerini detaylı bir şekilde anlatmaktadır.. Video, Divan Edebiyatı'ndaki nazım biçimlerini üç ana kategoride ele almaktadır: beyitte yazılanlar, dörtlükte yazılanlar ve bentle yazılanlar. Bu videoda özellikle beyitte yazılanlar detaylı olarak incelenmektedir. Gazel, kaside, kıta, müstezat ve mesnevi gibi nazım biçimlerinin özellikleri, kafiye düzenleri, bölümleri ve örnekleri açıklanmaktadır. Video, bir sonraki bölümde dörtlüklerle ve bentlerle yazılan nazım biçimlerinin ele alınacağını belirterek sona ermektedir.