YapıStandartları

Ahşap çatı saçağı için normal genişlik 75-100 cm arasında olmalıdır. Daha geniş saçaklar, payanda ile desteklenmelidir.

Terasa havalandırma bacası yapılması zorunlu değildir, ancak binalarda banyo, tuvalet ve benzeri kullanım alanlarının havalandırma bacası ile veya mekanik havalandırma ile havalandırılması zorunludur. Ayrıca, çatı havalandırma bacaları, nemin çatı alanına girmesini önleyerek yoğuşma riskini azaltır ve çatı izolasyonunda gerekli hava sirkülasyonunu sağlar.

Çatı parapet kesiti, kullanılan malzemeye ve yapının özelliklerine göre değişiklik gösterebilir. Ancak, genel olarak çatı parapetlerinin sahip olması gereken bazı özellikler şunlardır: Yükseklik: Kullanılmayan çatılar için en az 45 cm, üzerinde insanların bulunduğu çatılar için ise en az 120 cm olmalıdır. Malzeme: Tuğla, bims veya betonarme sistem ile yapılabilir. Su ve ısı yalıtımı: Parapet etrafına su ve ısı yalıtımı uygulanmalıdır. Ek bileşenler: Çatı su yalıtım apronu, parapetin üst yatay kısmına monte edilmelidir. Çatı parapetlerinin kesitine dair detaylı bilgi için bir mimar veya inşaat mühendisine danışılması önerilir.

3 katlı bir merdivendeki basamak sayısı, kat yüksekliği ve basamak yüksekliği gibi faktörlere bağlı olarak değişir. Genellikle, bir merdivenin basamak sayısı 12 ile 18 arasında olabilir. Hesaplama formülü: Basamak sayısı = Kat yüksekliği / Basamak yüksekliği. Örneğin, 3 metre kat yüksekliği için (standart basamak yüksekliği 16-18 cm kabul edildiğinde): 300 cm / 16 cm = 18 basamak; 300 cm / 18 cm = 16,66 basamak (bu durumda 17 basamak alınır). Yerel bina kodlarına ve standartlara uymak önemlidir.

Rampada kaç kademe olması gerektiği, rampanın eğimine ve yüksekliğine bağlıdır. Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği'ne göre: 15 cm ve daha az yükseklik için eğim en fazla 1:12 (%8) olmalıdır. 16-50 cm arası yükseklik için eğim en fazla 1:14 (%7) olmalıdır. 51-100 cm arası yükseklik için eğim en fazla 1:16 (%6) olmalıdır. 100 cm üzeri yükseklik için eğim en fazla 1:20 (%5) olmalıdır. Rampanın başlangıç ve bitişinde tekerlekli sandalyenin manevra yapabilmesi için en az 150 cm x 150 cm alan bulunmalıdır. Bu ölçüler, engelli bireylerin güvenli ve rahat bir şekilde rampayı kullanmalarını sağlamak amacıyla belirlenmiştir.

Kırma çatı eğimi genellikle 40-45 derece arasında olur. Çatı eğimi, iklime, çatı kaplama malzemesinin cinsine ve binanın görünüşüne göre değişiklik gösterebilir. Çatı eğimi, derece cinsinden, oran cinsinden ve yüzde (%) cinsinden ifade edilebilir.

2011 yılı yapı birim maliyetleri, yapının mimarlık hizmetlerine esas olan sınıfına göre değişiklik göstermektedir. Bazı yapı sınıfları ve birim maliyetleri: I. Sınıf Yapılar: A Grubu: 80 TL/m². B Grubu: 137 TL/m². II. Sınıf Yapılar: A Grubu: 216 TL/m². B Grubu: 297 TL/m². III. Sınıf Yapılar: A Grubu: 482 TL/m². B Grubu: 701 TL/m². V. Sınıf Yapılar: A Grubu: 1.035 TL/m². B Grubu: 1.235 TL/m². C Grubu: 1.415 TL/m². D Grubu: 1.710 TL/m². Bu maliyetler, inşaat genel giderleri ve yüklenici kârı dahil olarak belirlenmiştir.

Yüksek yapı sınırı, bina yüksekliğine veya yapı yüksekliğine göre farklı şekillerde tanımlanabilir: Bina yüksekliği: 51.50 metreden veya yapı yüksekliği 60.50 metreden daha yüksek olan binalar çok yüksek yapılardır. Yapı yüksekliği: 30.50 metreden fazla olan yapılar yüksek yapı olarak kabul edilir. Ayrıca, Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği'ne göre, yol genişliğine bağlı olarak değişen kat sınırları da yüksek yapı sınırını etkileyebilir.

Hayır, elektrik panosu bağımsız bölüm sayılmaz. Bağımsız bölüm, bir binanın ayrı ve başlı başına kullanılmaya elverişli, kat mülkiyetine konu olan konut, dükkân, mağaza gibi bölümlerine verilen addır.

Çelik Yapıların Tasarım, Hesap ve Yapım Esaslarına Dair Yönetmelik, yapısal çelik ve çelik-betonarme kompozit yapı elemanlarının ve yapı sistemlerinin, kullanım amaçlarına uygun olarak, yeterli bir güvenlikle tasarımına ve yapımına ilişkin yöntem, kural ve koşullara dair usul ve esasları düzenler. Kapsamı: Bina türü çelik yapı sistemlerini içerir. Düşey ve yatay yük taşıyıcı elemanlar içeren diğer çelik yapı sistemlerine de benzer şekilde uygulanabilir. Cidar kalınlıkları 2,5 mm’den az olmayan çelik boru ve kutu profiller ile eleman karakteristik kalınlıkları 4 mm’den az olmayan diğer çelik profillerden oluşan yapı sistemlerini kapsar. Dayanak: 29/6/2011 tarihli ve 644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2. maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. Yürürlük: 1/9/2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Tahliye merdiveni (yangın merdiveni) zorunluluğu, binanın kat sayısına ve kullanım amacına göre değişiklik gösterir: 4 kat ve üzeri konut binalarında tahliye merdiveni zorunludur. 21,50 metreden yüksek olan konut ve 30,50 metreden yüksek olan diğer binalarda tahliye merdiveni bulunması şarttır. 600 m²'den büyük yapılarda da tahliye merdiveni gereklidir. Aynı anda 50 kişiden fazla insanın bulunabileceği alanlarda da tahliye merdiveni şartı aranmaktadır. Bu zorunluluklar, Türkiye'deki Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik'e dayanmaktadır.

Merdiven sahanlığının kaç m² olması gerektiğine dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, sahanlıkla ilgili şu bilgilere ulaşılmıştır: Sahanlığın genişliği, en az bir merdiven koluna eşit ölçüde olmalıdır. Tam sahanlarda genişlik 1 metreden az olmamalıdır. Sahanlığın derinliği, üzerinde en az üç normal adımla rahat bir yürüyüş imkanı tanıyacak uzunlukta olmalıdır. Sahanlığın düzenlenme aralığı hiçbir zaman 300 cm'yi aşmamalıdır. İki sahanlığın arasındaki kat farkı en az 3R (R=rıht yüksekliği) olmalıdır.

İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) kapsamında yangın duvarlarının dayanıklılığı, en az 90 dakika olmalıdır. Ancak, bitişik nizam yapıları ayıran yangın duvarları için bu süre en az 120 dakika olarak belirlenmiştir. Yangın duvarlarının dayanıklılığı, yangının ilerlemesini ve yayılmasını belirlenen süre boyunca durduracak şekilde projelendirilmelidir.

"Yol 15 metre" ifadesi, yolun genişliğinin 15 metre olduğunu ifade eder. Türkiye'deki karayolları yönetmeliğine göre, yol genişliği trafik hacmine göre değişiklik gösterir: Üçüncü sınıf yollar veya köy yolları gibi tali yollarda 3,00 m, İkinci sınıf yollarda 3,50 m, Birinci sınıf ana yollarda 3,60 ila 3,75 m şerit genişlikleri uygun görülebilir. Şehir içi yollarda ise şerit genişlikleri genellikle 3,00 ila 3,65 m arasında değişir.

Rıht, iki basamak arasında kalan dikey yüzeydir. Rıht sayısı, kat yüksekliğinin rıht yüksekliğine bölünmesiyle hesaplanır. Rıht yüksekliği, merdivenin uygulandığı yere göre değişir: Konutlarda 17-18 cm; Kamu binalarında 17 cm; Sinema ve tiyatro gibi yerlerde 16 cm; Çatı, bodrum ve servis merdivenlerinde 20-21 cm. Rıht sayısı tam sayı olmalıdır, ondalıklı sayılar yuvarlanır. Basamak sayısı, rıht sayısından bir eksiktir.

1 katlı kargir binanın kaç m² arsaya yapılabileceğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, bir arsanın üzerine yapılabilecek toplam inşaat alanını belirlemek için KAKS (Kat Alanı Kat Sayısı) yöntemi kullanılabilir. KAKS, arsa üzerindeki toplam yapı alanını hesaplamaya yardımcı olur. Arsaların KAKS ve TAKS (Taban Alan Katsayısı) değerleri, her bölgeye göre farklılık gösterir ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenir.

Çekme mesafesi, iki bina arasında ölçülmesi gereken mesafe, aşağıdaki noktalardan hesaplanır: Ön bahçe: Binanın ön cephe hattı ile parselin ön cephesi arasında. Yan bahçe: Parsel sınırları içinde, komşu parsellerle bina arasında kalan alanlar. Arka bahçe: Binanın arka cephesi ile arka komşu parsel sınırı arasında. Hesaplama, tabii veya tesviye edilmiş zeminin üzerinde kalan bodrum katları da dahil olmak üzere yapılır. Çekme mesafeleri, Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği'ne göre belirlenir ve bu mesafelerin ihlal edilmesi durumunda yasal yaptırımlar uygulanabilir.

İstinat duvarının en az kaç cm olması gerektiği, duvarın türüne ve kullanım amacına göre değişiklik gösterebilir. Taş istinat duvarları için, duvarın üst kısmının kalınlığı en az 60 cm olmalıdır. Genel olarak istinat duvarlarının yüksekliği ise 1-5 metre arasında değişebilir, ancak daha yüksek istinat duvarları da inşa edilebilir. İstinat duvarı inşası, özel ekipmanlar ve tecrübeli bir ekip tarafından gerçekleştirilmelidir. En uygun boyutları belirlemek için bir inşaat mühendisine danışılması önerilir.

Küpeştenin en yüksek noktası, genellikle 90 cm ile 115 cm arasında değişir. Ancak bu değer, ulusal ve yerel inşaat yönetmeliklerine göre farklılık gösterebilir. Küpeşte yüksekliğinin, kullanıcıların boyuna, yaşına ve fiziksel özelliklerine göre ayarlanması önerilir.

OSB'lerde (Organize Sanayi Bölgeleri) sanayi parsellerinde kapalı alan oranı en az %50 olmalıdır. Açıklama: - Emsal (KAKS) = 0.70 olan bölgelerde, toplam bölge büyüklüğünün en az %8'i kadar ortak kullanım alanı ayrılması gerekmektedir. - Emsal (KAKS) = 1.00 olan bölgelerde ise toplam bölge büyüklüğünün en az %10'u kadar ortak kullanım alanı ayrılması gerekmektedir. Bu oranlar, OSB'lerin imar planlarında belirtilen ortak kullanım alanlarını kapsar ve kapalı alan oranını doğrudan belirtmez. Ancak, genel olarak OSB'lerde kapalı alan oranının bu oranların altında olmaması gerektiği anlaşılmaktadır.