UçuşGüvenliği

TCAS'ta (Traffic Alert and Collision Avoidance System) tanımlanamayan trafik, pilotların radarlarında gördüğü, ancak kaynağının ne olduğu belirlenemeyen bir sinyal anlamına gelir. Örneğin, İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı'nda son iki gündür pilotlar, TCAS sisteminde tanımlanamayan bir trafik sinyali tespit etmiştir.

FOD (Foreign Object Damage) dersinde işlenen bazı konular şunlardır: Malzeme, parça ve ekipmanın uygun şekilde depolanması, nakliyesi ve taşınması. Hasar kontrol etme teknikleri. Temizlik ve düzen sağlanması. Sorumluluk, araç ve donanım kontrolü. Kişisel eşyaların, ekipmanların ve sarf malzemelerinin kontrolü. Temizle ve devam et stratejisi. FOD olayları veya potansiyel olayların nasıl bildirileceği. FOD eğitimi, genellikle havacılık sektöründe güvenliği artırmak, kazaları önlemek ve operasyonel verimliliği sağlamak amacıyla verilir.

Hava trafiğinde tanımlanamayan cisim, pilotlar tarafından radarlarda görülen, kaynağı ve amacı belirlenemeyen nesneler için kullanılır. Bu tür cisimlerin olası nedenleri arasında şunlar sayılabilir: Elektronik harp veya siber saldırı. Drone. Gemi. Tanımlanamayan cisimlerin kaynağı, hem havacılık uzmanları hem de güvenlik birimleri tarafından araştırılmaktadır. Ayrıca, NOTAM (Notice to Airmen) havacılıkta, havacıları uçuş ve yer emniyetini etkileyebilecek bazı önemli durumlardan haberdar etmek için yayımlanan bildiridir.

Yağmurlu havada drone uçurmak, cihazın güvenliği ve uçuş performansı açısından riskler taşır. Yağmurlu havada drone uçurmanın bazı riskleri: Elektronik bileşenlerin hasarı: Yağmur, drone’un elektronik bileşenlerine sızarak kısa devreye neden olabilir. Görüş mesafesinin azalması: Yağmur, görüş mesafesini kısıtlayarak çarpışmalara yol açabilir. Pil ömrünün azalması: Nem ve soğuk hava, drone’un pil performansını olumsuz etkileyebilir. Kontrol kaybı: Yağmurun drone sensörleri üzerindeki etkisi, yanlış ölçümlere ve dengenin bozulmasına neden olabilir. Ağırlık artışı ve rüzgar: Yağmur damlaları, drone’un ağırlığını artırarak uçuş stabilitesini etkileyebilir ve rüzgarla birlikte kontrolü zorlaştırabilir. Ancak, yağmura dayanıklı dronelar bu riskleri en aza indirebilir. Uçuş öncesi hava durumunun kontrol edilmesi, su geçirmez ekipman kullanılması ve uçuş süresinin kısaltılması gibi önlemler alınabilir. Türkiye'de, havaalanlarına 9 km’den yakın alanlarda veya kalabalık bölgelerde uçuş yapmak için SHGM'den izin alınması gerekmektedir. Drone kullanımı, yerel yasal düzenlemelere ve uçuş alanlarının belirlediği kurallara uygun olmalıdır.

Mid-air collision, yani "havada çarpışma", iki veya daha fazla uçağın uçuş sırasında planlanmamış bir şekilde temas etmesi durumudur. Bazı havada çarpışma örnekleri: 1910: İtalya'da bir toplantıda, René Thomas'ın uçağı, Bertram Dickson'ın uçağına çarptı. 1986: Arizona'nın Büyük Kanyonu'nda bir helikopter ve çift motorlu bir gezi uçağı çarpıştı. 2025: Washington Ulusal Havalimanı yakınlarında, ticari bir uçak ile ABD Ordusu'na ait bir helikopter çarpıştı. Modern hava trafik kontrolü ve teknolojisi, bu tür kazaları büyük ölçüde azaltmıştır. Havada çarpışmaları önlemek için trafik çarpışma önleme sistemi (TCAS) kullanılmaktadır.

Uçakta panik atak geçirmenin olası sonuçları şunlardır: Sağlık kuruluşuna ulaşamama korkusu. Kontrol kaybı ve pilotun davranışları. Panik atak belirtileri ile karşılaşıldığında, kabin ekibinden destek istenmesi önerilir. Uçak korkusu veya panik atak nedeniyle uçuş sırasında zorluk yaşanıyorsa, bir uzmana başvurulması önerilir.

Hosteslerin uçaktan düşme nedenleri arasında şunlar bulunabilir: Merdivenin yerinde olmadığını fark etmeden kapıyı açmak. Kapıyı kapatırken boşluktan düşmek. Dengesini kaybetmek. Bu tür olayların tekrarlanmaması için, kabin ekiplerinin kalkıştan önce tüm kabin kapılarının kapalı olduğundan emin olmak için çapraz kontrol yapmaları gerektiği belirtilmiştir.

Sis, helikopterin görüşünü olumsuz etkiler ve kaza riskini artırır. Sis nedeniyle: Görüş mesafesi kısalır. Pilot, önündeki engelleri görmekte zorlanır. Dağlık veya ormanlık bölgelerde pilot yanılgıya düşebilir. Helikopterlerin sisli havalarda güvenle uçabilmesi için Düşük Görüş Ortamı (DVE) teknolojisi gibi sistemler geliştirilmiştir.

Renkli topların amacı, genellikle havai iletim hatlarında kullanılan işaretleyici veya uyarı amaçlı izolatörlerdir. Renkli topların kullanım amaçları şu şekilde sıralanabilir: Güvenlik. Görünürlük. Dikkat çekme. Ayrıca, askeri üsler, polis istasyonları ve helikopter rotaları gibi alanlarda da ikaz küreleri sıkça kullanılmaktadır.

Türbülans, tehlikeli olabilir çünkü: Emniyet kemeri takmayan yolcuları savurabilir. Uçakta ani irtifa kaybına neden olabilir. Yolcuların ve nesnelerin kabin içinde yerlerinden fırlamasına sebep olabilir. Ancak, modern uçaklar türbülanslara dayanacak şekilde tasarlandığından, türbülans genellikle uçak için tehlikeli değildir.

Uçak ikaz sistemleri, yüksek yapılarda uçak ve diğer hava taşıtlarının güvenliğini sağlamak amacıyla tasarlanmış aydınlatma sistemleridir. Bu sistemlerin çalışma şekli genellikle şu şekildedir: Işık Şiddeti ve Modu: Uçak ikaz sistemleri, gece ve gündüz farklı ışık şiddetinde çalışarak dikkat çeker. Hata Uyarı Yönetimi: Ana lambanın yanı sıra, yedek lamba sistemi bulunur. Standartlar: Kullanım yeri, çalışma şekli, ışık şiddeti ve tasarımı genellikle ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü) ve FAA (Federal Havacılık İdaresi) standartlarıyla belirlenir. Uçak ikaz sistemlerinin çalışma prensibi, kullanılan teknolojiye ve cihaza göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, "Power Led Sistem" teknolojili ikaz lambaları, alüminyum çerçeve ve LED soğutucu fonksiyona sahiptir.

Stratus bulutları genellikle tehlikeli değildir, ancak bazı durumlarda uçuş güvenliğini etkileyebilir. Stratus bulutlarının bazı etkileri: Hafif sis ve çisenti: Stratus bulutları, hafif sis veya çisentiye neden olabilir. Zayıf görüş: Alçak seviyeli stratus bulutları, zayıf görüşe yol açabilir. Tehlike oluşturabileceği durumlar: Türbülans ve yapısal hasar: 6.500 feet altında tabana sahip olan alçak seviyeli stratus bulutları, türbülans ve yapısal hasara neden olabilir. Genel olarak, stratus bulutları sadece hava trafiğinde gecikmelere yol açabilir, ancak doğrudan büyük tehlikeler oluşturmaz.

Hava trafiğini kontrol eden kişiler hava trafik kontrolörleridir. Hava trafik kontrolörleri, havaalanları ve hava meydanlarındaki hava trafiğini düzenler, uçakların güvenli iniş ve kalkışlarını sağlar, hava sahasında çatışmaları önler ve uçuş güvenliğini sağlar. Türkiye’de hava trafik kontrol hizmeti, Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü bünyesinde görev yapan hava trafik kontrolörleri tarafından verilir. Hava trafik kontrolörlerinin bazı görevleri şunlardır: hava araçları ile telsiz ve/veya radar temasını korumak; hava araçlarının hava koridorları boyunca veya havalimanındaki hareketini yönlendirmek; hava araçlarına tırmanma veya alçalma konusunda talimatlar vermek ve nihai seyir seviyesini tahsis etmek; hava araçlarına hava durumu hakkında bilgi sağlamak; uçaklar arasında asgari mesafelerin muhafaza edilmesini sağlamak; beklenmedik hal ve durumları, acil durumları ve plan harici trafiği sevk ve idare etmek; piste veya pistten gerçekleştirilecek hareketleri kontrol etmek; uçakların terminal etrafındaki yer hareketlerini sevk ve idare etmek; araçların havalimanı etrafındaki yer hareketlerini sevk ve idare etmek.

"Kemerlerinizi Bağlayın" ifadesinin neden yasaklandığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, "Kemerlerinizi Bağlayın" ifadesi, farklı bağlamlarda kullanılabilir: Film: 2014 yapımı, Ferzan Özpetek'in yönettiği bir dramatik komedi filmidir. Anons: Uçaklarda, acil durumlarda yolcuların güvenliğini sağlamak için yapılan bir anons. Başlık: 2021 yılında, Kıbrıs'ta uçuş kısıtlamalarının kaldırıldığını duyuran bir haber başlığı.

Havada paniğin sonunda ne olduğuna dair bilgi bulunamadı. Ancak, panik atak geçiren bir pilotun hava açlığı yaşayarak kokpit camlarını açmak isteyebileceği veya kokpit dışına çıkma, sürekli ayakta gezinme gibi kontrolsüz davranışlar sergileyebileceği bilinmektedir. Panik atağın ne kadar süreceği belli olmadığı için, pilotu stabilize edip en yakın havalimanına iniş yapmak en doğru hareket olacaktır.

Boeing 737-Max 9 uçaklarının ne zaman uçmaya başlayacağı, ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA) tarafından yapılacak incelemelerin tamamlanmasına bağlıdır. Boeing, operatörlere denetim ve bakım talimatları sunmuş, ancak bu talimatlar üzerinde geri bildirimler nedeniyle değişiklikler yapılmıştır. Şu anda, Boeing 737-Max 9 uçaklarının ne zaman uçmaya başlayacağına dair kesin bir tarih verilmemiştir.

Mercek bulutları tehlikeli değildir; bu bulutlar, güçlü hava akımlarının dağ veya tepe gibi bir engelle karşılaştığında oluştuğu bilinen, genellikle zararsız bir meteorolojik olaydır. Mercek bulutlarının deprem habercisi olduğuna dair bilimsel bir kanıt bulunmamaktadır.

Hava durumu radarının bazı işlevleri: Bulutların yoğunluğunu ve yağış miktarını tespit eder. Fırtına, hortum gibi tehlikeli hava olaylarını belirler. Buzlanma riski olan bölgeleri gösterir. Türbülans riski taşıyan bulutları haritalandırır. Pilotların uçuş rotasını optimize eder ve olumsuz hava koşullarından kaçınmasını sağlar. Ayrıca, meteorolojik radar olarak da bilinen hava durumu radarı, kar, yağmur, dolu gibi yağış türleri hakkında elektronik veriler sunar.

Hava trafik kontrolü zor bir iş olarak kabul edilir. Bu meslek, aşağıdaki nedenlerden dolayı zorluk içerir: Anlık karar alma gerekliliği. Yoğun ve stresli çalışma ortamı. Sürekli eğitim ihtiyacı. Yüksek sorumluluk. Ancak, bu meslek aynı zamanda ödüllendirici ve heyecan verici bir kariyer seçeneği olarak da değerlendirilir.

NOTAM'lar (Notice to Airmen), uçuş ve yer güvenliğini etkileyen önemli haberlerden ve durumlardan havacıları haberdar etmek için yayınlanır. NOTAM'ların yayınlanma sebeplerinden bazıları şunlardır: Havaalanı operasyonları. Hava sahası koşulları. Geçici kısıtlamalar. Tehlikeler. NOTAM'lar, Uluslararası Havacılık Otoritesi ve ICAO 1 konvansiyonu Annex - 15 kararlarına göre yayımlanır.