Tükenmişlik

Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MTÖ), hemşirelerde uyarlanırken, orijinal formdaki "recipient" kelimesi yerine "student" kelimesi kullanılmıştır. Diğer uyarlama çalışmaları: - Günseli Girgin (1995) ve Asuman Baysal (1995), MTÖ'nün Türkçe'ye uyarlama çalışmalarını yapmışlardır. - Chen ve meslektaşları (2014), Malezya'da yaptıkları uyarlamada, Cronbach alpha güvenirlik katsayılarını duygusal tükenme boyutu için 0.91, duyarsızlaşma ve kişisel başarı boyutu için 0.78 olarak bulmuşlardır. - Schwarzer, Schmitz ve Tang (2000), Almanya ve Hong Kong'daki öğretmenlerle yaptıkları geçerlilik çalışmasında, her iki kültürde de envanterin maddelerinin üç faktörde yığıldığını göstermişlerdir.

Tükenmişliğin en büyük sebebi genellikle aşırı iş yükü ve iş yerindeki stres olarak kabul edilir. Diğer önemli nedenler arasında: Mükemmeliyetçilik ve yüksek beklentiler: Her şeyi anında yapma arzusu ve aynı anda birden fazla işi üstlenmeye çalışmak. Kişisel ilişkilerdeki problemler: Aile, arkadaşlar veya romantik ilişkilerde yaşanan sorunlar. Sağlıksız yaşam biçimi: Düzensiz beslenme, yetersiz uyku ve kendine vakit ayırmama. Kontrol eksikliği: İş yerinde yeterince söz sahibi olamama ve karar verememe. Bu faktörler, bireyin fiziksel, zihinsel ve duygusal kaynaklarını tüketerek tükenmişlik sendromuna yol açabilir.

İşe gitmek istememek, tükenmişlik sendromu gibi ruhsal sağlık sorunlarının belirtisi olabilir. Bunun yanı sıra, kronik yorgunluk ve motivasyon kaybı gibi durumlar da bu tür bir isteksizliğe yol açabilir. Eğer bu tür bir sorunla karşılaşılıyorsa, bir uzmana danışmak faydalı olacaktır.

Araştırma görevlisi ve uzman hekimlerde tükenmişlik düzeyi oldukça yüksektir ve bu durum, çeşitli faktörlerden kaynaklanmaktadır. Tükenmişliğin bazı nedenleri: - Aşırı iş yükü ve stres: Hasta yoğunluğu, kritik kararlar alma sorumluluğu ve hata yapmaktan kaçınma baskısı. - Psikolojik dayanıklılık eksikliği: Olumsuz olaylara karşı başa çıkabilme becerisinin zayıf olması. - Çalışma ortamının koşulları: Nöbet sayısı, yetersiz yardımcı personel, etik sorunlar ve hastane yönetiminden destek alamama. Tükenmişliğin belirtileri: - Fiziksel belirtiler: Kronik yorgunluk, uyku bozuklukları, mide problemleri. - Psikolojik belirtiler: Umutsuzluk, çaresizlik, saldırgan tutumlar, kaygı. - Davranışsal belirtiler: İşe geç gelme, sık rapor alma, alkol ve madde kullanımında artış. Tükenmişliği azaltmak için öneriler: - Periyodik tarama: Tükenmişlik anketleri ile erken tanı. - Stres yönetimi ve zaman yönetimi eğitimleri. - Çalışma koşullarının iyileştirilmesi: Vardiya değişiklikleri, iş yükünün azaltılması ve ekip çalışmasının artırılması.

Emre Yılmaz'ın "Huzurevlerinde Çalışan Personelin Tükenmişlik Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma" başlıklı makalesi, "Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi"nin 2017 yılı, 1. cilt ve 9. sayısında yayımlanmıştır.

Hemodiyaliz ünitelerinde çalışan hemşirelerin tükenmişlik ile empati becerileri arasında negatif ve pozitif yönlü bir ilişki bulunmaktadır. Negatif yönlü ilişki: Empatik beceri ölçeği ile duygusal tükenme ve duyarsızlaşma alt boyut puanları arasında negatif bir korelasyon vardır, yani empati arttıkça bu iki tükenmişlik boyutu azalır. Pozitif yönlü ilişki: Empati becerisi ile kişisel başarı arasında pozitif bir ilişki vardır, yani empati arttıkça kişisel başarı da artar.

Özel ve resmi okullardaki öğretmenlerin tükenmişliği arasında anlamlı bir fark olduğu yönünde farklı araştırma sonuçları bulunmaktadır. Bazı araştırmalar, özel okullarda görev yapan öğretmenlerin daha yüksek düzeyde mesleki tükenmişlik yaşadığını ortaya koymuştur. Diğer yandan, resmi okullarda görev yapan öğretmenlerin tükenmişlik düzeylerinin daha yüksek olduğunu belirten araştırmalar da mevcuttur. Tükenmişlik konusunda kesin bir yargıya varmak için daha fazla araştırmanın yapılması gerekmektedir.

"Akadisyenlerde Tükenmişlik ve Çeşitli Stres Kaynaklarının İncelenmesi" adlı çalışmayı Canan Ergin yapmıştır.

Tükenmişliğin en büyük nedeni genellikle aşırı iş yükü ve stres olarak kabul edilir. Diğer önemli nedenler ise şunlardır: Kontrol eksikliği: İş süreçleri üzerinde yeterli kontrole sahip olmamak. Yetersiz ödüllendirme: Yapılan işin takdir edilmemesi ve performansın yeterince değerlendirilmemesi. Adaletsizlik: İş yerinde ayrımcılık ve adil olmayan uygulamalar. Değer çatışması: Kişisel değerlerle iş yerinin değerlerinin uyuşmaması. Destek eksikliği: İş arkadaşları, yöneticiler veya aile tarafından yeterli destek görmemek.

Huzurevi çalışanlarının tükenmişlik yaşamasının birkaç nedeni vardır: 1. İş Yükü Uyuşmazlığı: Çalışanlardan gerçekçi olmayan beklentiler ve ağır iş yükü, tükenmişliğe yol açabilir. 2. Kontrol Eksikliği: Yeterli yetkiye ve kontrole sahip olmamak, çalışanların işini yaparken stres yaşamasına neden olabilir. 3. Yetersiz Ödüller: Maaş ve dışsal ödüllerin yetersizliği, çalışanların motivasyonunu düşürebilir. 4. Şeffaflık Eksikliği: Yöneticilerin aldığı kararların belirsizliği ve şeffaflık olmaması, çalışanlar üzerinde olumsuz etki yaratabilir. 5. Dezavantajlı Gruplarla Çalışma: Öz bakıma muhtaç bireylerle uzun süre birlikte olmak, psikolojik olarak çalışanları olumsuz etkileyebilir.

Hemen pes etme hastalığı olarak tanımlanabilecek spesifik bir hastalık yoktur. Ancak, benzer belirtiler gösteren bazı psikolojik rahatsızlıklar şunlardır: 1. Erteleme Hastalığı: Kişinin sorumluluklarını son ana kadar ertelemesi durumudur. 2. Tükenmişlik Sendromu: Yoğun iş yükü ve stres altında çalışan kişilerde görülen, fiziksel ve duygusal bitkinlik durumudur. 3. Depresif Epizod: Şiddetli bir depresyon türüdür ve kişide yoğun üzgünlük, enerji kaybı, iştah değişiklikleri ve konsantrasyon güçlüğü gibi belirtilerle kendini gösterir.

Tükenmişlik envanterinde cinsiyet farkı şu şekilde ortaya çıkmaktadır: Duygusal tükenme boyutunda kadınlar, erkeklere göre daha fazla tükenme yaşamaktadır. Duyarsızlaşma boyutunda ise erkeklerin puanı kadınlardan daha yüksektir. Bu farklılıklar, kadınların içgüdüsel duygularının daha yoğun olması ve insanları daha fazla gözetip önemsemeleri gibi nedenlerden kaynaklanmaktadır.

Maslach Tükenmişlik Envanteri'ne göre cinsiyet farkı bulunmaktadır. Yapılan bazı araştırmalar, kadınların erkeklere göre daha fazla duygusal tükenme yaşadığını ortaya koymuştur. Ancak, tükenmişlik konusunda cinsiyetler arasındaki farklılıkların tutarlı bir şekilde ortaya çıkmadığı da belirtilmektedir.

Bazen ağlamanın nedenleri çeşitli olabilir ve genellikle doğal ve normal bir tepkidir. İşte bazı olası sebepler: 1. Stres ve tükenmişlik: Zorlayıcı durumlar, vücudun stresi azaltmak için ağlama gibi tepkiler vermesine neden olabilir. 2. Fiziksel sağlık koşulları: Hamilelik, adet öncesi sendromu, uyku eksikliği gibi durumlar daha sık ağlamaya yol açabilir. 3. Yas ve keder: Sevilen birinin kaybı gibi durumlar, ağlama nöbetlerine neden olabilir. 4. Ruhsal sağlık sorunları: Depresyon, anksiyete ve diğer akıl sağlığı koşulları, sürekli ağlama isteğinin altında yatan nedenler arasında yer alabilir. 5. Çevresel faktörler: Çocukluk anılarını hatırlatan kokular veya görüntüler gibi dış etkenler de ağlamaya yol açabilir. Eğer ağlama nöbetleri günlük yaşamı etkiliyorsa, bir uzmana danışmak faydalı olabilir.

Sınıf öğretmenlerinin tükenmişlik düzeyleri çeşitli faktörlerden kaynaklanır ve şu şekilde sıralanabilir: 1. Ders Yükü ve Kalabalık Sınıflar: Öğretmenlerin aşırı ders yükü ve kalabalık sınıflar, tükenmişliği artıran önemli etkenlerdendir. 2. Öğrenci Davranış Sorunları: Öğrencilerin sorunlu davranışları, öğretmenlerin mesleki tükenmişlik yaşamasına neden olur. 3. İş Doyumu ve Ücret: Öğretmenlerin aldığı ücretten memnuniyetsizlik ve mesleğinden manevi doyum sağlayamaması, duygusal tükenmişliği artırır. 4. İdari ve Sosyal Destek: Okul idaresinden ve diğer öğretmenlerden yeterli desteği görememe, tükenmişliği tetikler. 5. Uzun Süre Aynı Öğrencilerle Çalışmak: Uzun süre aynı öğrencilerle çalışmak, öğretmenlerin motivasyonunu düşürür ve tükenmişliğe yol açar. Bu sorunları ortadan kaldırmak için, öğretmenlere yönelik hizmet içi eğitim ve kurs faaliyetleri düzenlenmesi, ayrıca okullarda sosyal, kültürel ve sportif faaliyetlerin artırılması önerilir.

Resmi ve özel okullardaki sınıf öğretmenlerinin tükenmişlik düzeyleri çeşitli faktörlerden etkilenmektedir. Bu faktörler arasında: Çevresel etkenler: Disiplin sorunları, aileler ve velilerle yaşanan problemler, okul yönetimi ve bürokrasi. Kişisel özellikler: Öğretmenin yaşı, cinsiyeti, kıdemi, eğitim seviyesi ve kişilik yapısı gibi bireysel farklılıklar. Fiziki ve sosyal koşullar: Yetersiz fiziki imkanlar, sosyal ve mesleki desteğin eksikliği, ödüllerin yetersizliği. Tükenmişlik, öğretmenlerin iş performansını, öğrenci ile olan etkileşimini ve iş tatminini olumsuz etkiler.

Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü'nde yapılan bir araştırmada, birleştirilmiş ve bağımsız sınıf öğretmenlerinin mesleki doyum ve tükenmişlik düzeyleri karşılaştırılmıştır. Araştırmanın bulguları şu şekildedir: - Genel iş doyumu hem birleştirilmiş hem de bağımsız sınıf öğretmenlerinde orta düzeyde bulunmuştur. - Duygusal tükenme boyutunda öğretmenler orta, duyarsızlaşma boyutunda ise düşük düzeyde tükenmişlik yaşamaktadır. - Kişisel başarı boyutunda bağımsız sınıfta görev yapan öğretmenler düşük, birleştirilmiş sınıf öğretmenleri ise orta düzeyde tükenmiştir. Karşılaştırma sonuçlarına göre, bağımsız sınıfta çalışan öğretmenler lehine istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar elde edilmiştir.

"İşte biz o gün tükeneceğiz" ifadesi, farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşıyabilir: 1. Edebiyatta: Halide Edib Adıvar'ın "Kalp Ağrısı" romanında, tüm duyguların ıstırap olarak anlatıldığı ve herkesin kendi köşesinde tükenişini konu alan bir cümle olarak kullanılmıştır. 2. Psikolojide: Tükenmişlik sendromu, iş yerindeki kronik stresin yetersiz yönetilmesi sonucu ortaya çıkan bir durumdur. 3. Televizyonda: "Güzel Günler" dizisinin 14. bölümünde, Füsun'un konser öncesi heyecanını ve yaşadığı sürprizi anlatan bir replik olarak kullanılmıştır.

Tükenmişlik sendromunun tehlikeli olduğu puan aralığı, tükenmişlik sendromu testinde 5 ila 4.4 olarak belirlenmiştir. Bu puan, kişinin ciddi bir tükenmişlik problemi yaşadığını gösterir ve profesyonel psikolog desteği alması önerilir.

Şöhret hastalığı olarak adlandırılan durum, tükenmişlik sendromu olarak da bilinir. Tükenmişlik sendromu, yoğun iş temposu gerektiren hizmet sektöründeki çalışanlarda görülen, yoğun iş stresi nedeniyle ortaya çıkan psikolojik bir süreçtir. Sendromun belirtileri arasında: - Duygusal tükenme. - Duyarsızlaşma. - Düşük kişisel başarı. Bu sendromdan kurtulmak için, rasyonel hedefler koymak, kendine vakit ayırmak ve olumluya odaklanmak gibi yöntemler önerilir.