TÜFE

İstanbul Ticaret Odası (İTO) enflasyon oranı, İstanbul'da perakende fiyat hareketlerini gösteren Tüketici Fiyat Endeksi (TEFE) üzerinden hesaplanır. Bu endeks, her ay güncellenen bir hesaplama yöntemiyle belirlenir ve aşağıdaki adımlar izlenir: 1. Veri Toplama: Sağlık, ulaştırma, konut gibi çeşitli harcama gruplarına ait ürün ve hizmetlerin fiyatları toplanır. 2. Fiyat Değişimi Hesaplama: Toplanan veriler kullanılarak, bir önceki aya veya yıla göre fiyat değişimleri hesaplanır. 3. Endeksleme: Hesaplanan değişim oranları, 2023 yılı baz alınarak endekslenir. İTO enflasyon oranına, İstanbul Ticaret Odası'nın resmi web sitesinden veya ilgili haber kaynaklarından ulaşılabilir. Ayrıca, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) hesapladığı tüketici fiyat endeksi (TÜFE) de enflasyon hesaplamalarında kullanılır.

6 aylık TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) hesaplamak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Mal Sepeti Tutarı: Hesaplamak istenen dönemin başındaki mal sepeti tutarı belirlenir. 2. Sepet Dönemi: Hesaplamanın yapılacağı dönem (örneğin, Ocak-Haziran 2025) seçilir. 3. Fiyat Verileri: Belirli bir mal ve hizmet sepeti için fiyat verileri toplanır. 4. Fiyat Değişikliklerinin Hesaplanması: Toplanan fiyat verileri kullanılarak, her bir mal ve hizmet için önceki bir baz döneme göre fiyat değişiklikleri hesaplanır. 5. Ağırlıklı Ortalama Fiyat Değişiklikleri: Bireysel fiyat değişiklikleri, ilgili ağırlıkları kullanılarak birleştirilir ve toplam sepet için ağırlıklı ortalama bir fiyat değişikliği elde edilir. 6. Endeks Numarasının Hesaplanması: Ağırlıklı ortalama fiyat değişikliği, seçilen bir baz döneme göre TÜFE'yi hesaplamak için kullanılır. Orijinal endeks verilerine Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) internet sitesinden veya Elektronik Veri Dağıtım Sisteminden ulaşılabilir. Ayrıca, enflasyon hesaplamaları için tcmb.gov.tr ve enflasyon.hesaplama.net gibi siteler de kullanılabilir.

Aralık ayında kira zammı hesaplanırken şu adımlar izlenir: 1. Zam Oranı Belirleme: - Konutlarda zam oranı, artışın yapılacağı aydan bir önceki ayın TÜİK tarafından açıklanan TÜFE 12 aylık ortalamalara göre değişim oranına bakılarak hesaplanır. - İş yerlerinde ise zam oranı, sözleşmede belirlenen oran kadar olur. 2. Artış Tutarının Hesaplanması: - Mevcut kira bedeli, belirlenen zam oranı ile çarpılır. - Elde edilen tutar, mevcut kira bedeline eklenir. Örnek Hesaplama: - Zamsız kira bedeli: 10.000 TL - Kira zam oranı: %60,45 - Kira zam bedeli: 6.045 TL - Zamlı kira bedeli: 16.045 TL. Not: - Konutlarda yapılabilecek en yüksek artış oranı, 1 Temmuz 2024 tarihine kadar %25 olarak sınırlanmıştır. - İş yerlerinde kira artış oranı, TÜFE'nin 12 aylık ortalaması baz alınarak hesaplanır.

Hayır, TEFE ve TÜFE aynı şey değildir. TEFE (Toptan Eşya Fiyat Endeksi), üretici ve toptancı seviyesindeki fiyat değişimlerini ölçer ve üretici maliyetlerini yansıtır. TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) ise nihai tüketicilerin ödediği fiyatlardaki değişimi takip eder ve tüketiciye ulaşan nihai fiyatı baz alır. Günümüzde TEFE yerine daha çok Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) kullanılmaktadır.

TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi), nihai kullanıcıların tükettikleri mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki değişimleri ifade eder. 2025 yılı Temmuz ayı TÜFE ve ÜFE oranları: TÜFE: Aylık %2,06 artış. Yıllık %33,52 artış. ÜFE: Aylık %2,46 artış. Yıllık %24,45 artış. Bazı diğer aylar için TÜFE ve ÜFE oranları: Ocak 2025: TÜFE %5,03, ÜFE %3,06. Şubat 2025: TÜFE %2,27, ÜFE %2,12. Mart 2025: TÜFE %2,46, ÜFE %1,88. Bu oranlar, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından aylık olarak yayımlanmaktadır.

12 aylık TÜFE ortalaması, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından her ayın 3'ünde açıklanmaktadır.

Yıl sonu enflasyon düzeltmesi, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından ilan edilen fiyat endeksindeki (Yİ-ÜFE) artışın belirli şartları sağlaması durumunda yapılır. Bu şartlar: İçinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde %100'den fazla olması; İçinde bulunulan hesap döneminde %10'dan fazla olması. Enflasyon düzeltmesi şu şekilde yapılır: 1. Düzeltme katsayısının hesaplanması. 2. Parasal olmayan kalemlerin yeni değerlerinin hesaplanması. 3. Muhasebe kayıtlarına yansıyacak değerlerin belirlenmesi. 2025 yılı için, 1. 2. ve 3. geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi yapılmayacak, bu işlem 31/12/2025 tarihli bilançolar için gerçekleştirilecektir.

TOKİ'de endeks artışı, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranı üzerinden hesaplanır. Artış oranı şu şekilde belirlenir: 1. Oranların Belirlenmesi: Her yılın Ocak ve Temmuz aylarında, bir önceki 6 aylık dönemdeki memur maaş artış oranı, TÜFE ve Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) oranlarından en düşük olanı alınır. 2. Uygulanması: Bu oran, TOKİ'nin konut borç bakiyesine ve aylık taksitlere uygulanır. Örneğin, 2025 yılı için belirlenen Ocak ayı taksit zammı oranı %19,31 olarak açıklanmıştır. Uygulamada esas alınan oranlar, ilgili kurumlar olan Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Türkiye İstatistik Kurumu'ndan yazılı olarak alınır ve değişiklik yapılmadan kullanılır.

ÜFE (Üretici Fiyat Endeksi) ve TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) arasındaki temel farklar şunlardır: Hesaplamaya dâhil edilen fiyatlar: ÜFE, üreticilerin maliyetlerini oluşturan ürün ve hizmetlerin fiyatlarını; TÜFE ise son tüketicinin harcamalarındaki mal veya hizmetlerin fiyatlarını ele alır. Kapsam: ÜFE, hammadde ve enerji gibi üretim aşamasında kullanılan ürünleri kapsarken, TÜFE tüketicilerin satın aldıkları mal ve hizmetleri kapsar. Kullanım alanları: ÜFE, enflasyon analizi, fiyat belirlenmesi ve ekonomi politikaları gibi alanlarda kullanılır. ÜFE'deki değişimler çoğunlukla TÜFE'yi etkiler.

ABD Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verisinin doları nasıl etkileyeceği, verinin içeriğine ve piyasa beklentilerine bağlı olarak değişiklik gösterebilir: Olumlu TÜFE verisi ve dolarda yükseliş. Piyasa tepkisinin azalması. Döviz kurlarındaki dalgalanmalar yatırım riski oluşturabilir. Güncel veriler için finansal uzmanlara danışılması önerilir.

Kira artışında Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) 12 aylık ortalaması kullanılır. Örneğin, Ağustos 2025 kira artış oranı hesaplanırken Temmuz 2025'e ait TÜFE verileri dikkate alınır. Ancak, sözleşmede farklı bir endeks belirlenmişse (örneğin, Yİ-ÜFE), bu endeks esas alınarak da kira artışı yapılabilir.

2 yıllık TÜFE ortalamasının nasıl hesaplandığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, yıllık TÜFE oranı şu şekilde hesaplanabilir: Fiyat veri toplama. Fiyat değişikliklerinin hesaplanması. Ağırlıklı ortalama fiyat değişiklikleri. Endeks numarasının hesaplanması. Türkiye'de TÜFE, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından her ay düzenli olarak açıklanmaktadır. Daha detaylı bilgi ve hesaplama için TÜİK'in internet sitesi veya Elektronik Veri Dağıtım Sistemi kullanılabilir.

İşyeri kiralarında kira artış oranı, Türkiye’de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranına göre yapılır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan TÜFE, kira artış oranının belirlenmesinde temel referans olarak kullanılır. Kira sözleşmelerinde, kira artış oranı olarak ÜFE+TÜFE ortalamasının kararlaştırıldığı hâllerde ise artış yapılacak tarihteki ÜFE+TÜFE ortalaması, on iki aylık TÜFE ortalamasının üzerinde olsa bile en fazla on iki aylık TÜFE ortalaması esas alınır. Ancak, 1 Temmuz 2024’ten sonra kira artış oranı konusunda ana düzenleme olan Türk Borçlar Kanunu’nun 344. maddesinin birinci fıkrası uygulanacaktır. Kira ilişkisinde, kira artış oranı bakımından bir uyuşmazlık yaşanıyorsa bu durum iyi tespit edilmelidir. Kira artışı konusunda bir avukata danışmak faydalı olabilir.

TEFE'ye göre kira artışı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) 12 aylık ortalaması baz alınarak hesaplanır. Hesaplama adımları: 1. Mevcut kira bedelinin belirlenmesi. 2. TÜFE oranının belirlenmesi. 3. Artış miktarının hesaplanması. 4. Yeni kira bedelinin belirlenmesi. Örnek hesaplama: Mevcut kira bedeli: 20.000 TL. TÜFE oranı: %50. Artış hesaplaması: 20.000 TL x 0.50 = 10.000 TL. Yeni kira bedeli: 20.000 TL + 10.000 TL = 30.000 TL. 2025 yılı Ağustos ayında kira artışı, TÜFE'nin 12 aylık ortalaması olan %41,13'e göre yapılacaktır.

Fiyat farkı endekslerinden bazıları şunlardır: Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE). Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE). İşçilik Endeksi. Metalik Olmayan Mineral Ürünleri Endeksi. Demir ve Çelik Ürünleri Endeksi. Akaryakıt Endeksi. Diğer Katı ve Sıvı Yakıtlar Endeksi. Ağaç ve Mantar Ürünleri Endeksi. Diğer Malzemeler Endeksi. Fiyat farkı endeksleri, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanır ve girdi unsurlarındaki değişimleri tespit etmek için kullanılır.

Kira artış oranı, TEFE ve TÜFE esas alınarak şu şekilde hesaplanır: 1. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) 12 aylık ortalama. 2. Mevcut kira bedeli ve artış oranı. 3. Yeni kira bedeli. Örnek hesaplama: Mevcut kira bedeli: 10.000 TL. Artış oranı: %41,13 (Ağustos 2025 için TÜFE 12 aylık ortalama). Artış tutarı: 10.000 TL x %41,13 = 4.013 TL. Yeni kira bedeli: 10.000 TL + 4.013 TL = 14.013 TL. 2025 yılı itibarıyla, iş yeri kira artış oranı da TÜFE'ye göre belirlenmekte olup, %25 kira zammı sınırı kaldırılmıştır.

Yıllara göre TL'nin değeri, parasal değer hesaplama araçları kullanılarak hesaplanabilir. Bazı parasal değer hesaplama araçları: hesaplama.net. TCMB modülü. hakedis.org.

Evet, kirada yıllık TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) sınırı vardır. Türk Borçlar Kanunu'nun 344. maddesine göre, kira artış oranı her yıl Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi'nin 12 aylık ortalamasına göre belirlenir. Ancak, sözleşmede taraflar arasında belirlenen artış oranı TÜFE'yi aşmıyorsa, bu oran geçerlidir. 1 Temmuz 2024 tarihinden sonra, %25 kira artış sınırı kaldırılmış ve TÜFE oranı üst sınır olarak uygulanmaya başlanmıştır.

ABD Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verisinin önemli olmasının bazı nedenleri: Enflasyon seyri: TÜFE, enflasyonun seyrini gösterir ve bu da ABD Merkez Bankası'nın (Fed) para politikası kararlarını etkiler. Piyasa beklentileri: Güçlü bir TÜFE verisi, faiz oranlarının daha uzun süre yüksek kalacağı anlamına gelebilir. Küresel etkiler: ABD TÜFE verisi, sadece Amerikan piyasalarını değil, küresel piyasaları da etkiler; özellikle gelişmekte olan ülkelerdeki sermaye akışları ve döviz kurları üzerinde belirleyici bir rol oynayabilir. Yatırım kararları: Yatırımcılar, TÜFE verilerini değerlendirerek riskten kaçış veya yükseliş beklentileri doğrultusunda pozisyon alabilirler.

İşyeri kira artış oranı, 1 Temmuz 2020'den itibaren, bir önceki kira yılındaki Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranı baz alınarak hesaplanır. Hesaplama adımları: 1. Artış yapılacak ayın TÜFE oranına bakılır. 2. Mal sahibi, bu orana eşit veya bu orandan daha az bir oranda zam yapabilir. Örnek hesaplama: Mevcut kira bedeli: 20.000 TL. TÜFE oranı: %50. Artış hesaplaması: 20.000 TL x 0.50 = 10.000 TL. Yeni kira bedeli: 20.000 TL + 10.000 TL = 30.000 TL. İşyeri kira artışlarında, konutlardaki gibi %25'lik yasal bir sınır bulunmamaktadır.