ÜFE

TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi), nihai kullanıcıların tükettikleri mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki değişimleri ifade eder. 2025 yılı Temmuz ayı TÜFE ve ÜFE oranları: TÜFE: Aylık %2,06 artış. Yıllık %33,52 artış. ÜFE: Aylık %2,46 artış. Yıllık %24,45 artış. Bazı diğer aylar için TÜFE ve ÜFE oranları: Ocak 2025: TÜFE %5,03, ÜFE %3,06. Şubat 2025: TÜFE %2,27, ÜFE %2,12. Mart 2025: TÜFE %2,46, ÜFE %1,88. Bu oranlar, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından aylık olarak yayımlanmaktadır.

ÜFE'ye (Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi) göre zam yapmak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Mevcut maaşı belirleyin. 2. ÜFE oranını tespit edin. 3. Zam miktarını hesaplayın. 4. Zamlı maaşı hesaplayın. Örnek: Mevcut maaşı 5.000 TL olan bir çalışanın, ÜFE oranına göre zam hesaplaması şu şekilde yapılabilir: 5.000 TL x ÜFE oranı = Zam miktarı; 5.000 TL + Zam miktarı = Zamlı maaş. ÜFE'ye göre zam hesaplama, şirketlerin belirlediği zam oranları ve diğer etkenlerle farklılık gösterebilir. Maaş zammı hesaplamaları için kesin ve güncel bilgiler almak amacıyla bir mali danışmana başvurulması önerilir.

Yeniden değerleme işlemlerinde Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) kullanılır. Bu oran, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından her ay yayımlanan Yİ-ÜFE verileri esas alınarak hesaplanır.

ÜFE (Üretici Fiyat Endeksi) ve TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) arasındaki temel farklar şunlardır: Hesaplamaya dâhil edilen fiyatlar: ÜFE, üreticilerin maliyetlerini oluşturan ürün ve hizmetlerin fiyatlarını; TÜFE ise son tüketicinin harcamalarındaki mal veya hizmetlerin fiyatlarını ele alır. Kapsam: ÜFE, hammadde ve enerji gibi üretim aşamasında kullanılan ürünleri kapsarken, TÜFE tüketicilerin satın aldıkları mal ve hizmetleri kapsar. Kullanım alanları: ÜFE, enflasyon analizi, fiyat belirlenmesi ve ekonomi politikaları gibi alanlarda kullanılır. ÜFE'deki değişimler çoğunlukla TÜFE'yi etkiler.

Yeniden değerleme oranı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) verilerine dayanarak hesaplanır. Formül: [(Dönem Sonu ÜFE – Dönem Başı ÜFE) / Dönem Başı ÜFE] x 100 = Yeniden Değerleme Oranı. Örneğin, 2025 yılı için yeniden değerleme oranı, Ekim ayında bir önceki yılın Ekim ayına göre Yİ-ÜFE'deki ortalama fiyat artış oranı üzerinden %43,93 olarak belirlenmiştir. Bu oran, her yıl Resmi Gazete'de ilan edilir ve bir sonraki yıl için geçerli olur.

TEFE (Toptan Eşya Fiyat Endeksi) ve ÜFE (Üretici Fiyat Endeksi) arasındaki temel farklar şunlardır: Kapsam: TEFE, üretici ve toptan satış fiyatlarını baz alırken; TÜFE, tüketici seviyesindeki fiyatları baz alır. Ölçtükleri: TEFE, maliyet enflasyonunu; TÜFE, talep enflasyonunu yansıtır. Hesaplama: TEFE, ürünün üretici elinden çıkmadan önceki maliyetini; TÜFE, tüketiciye ulaşan nihai fiyatı baz alır. Kullanım Alanları: TEFE, imalat, sanayi, enerji ve inşaat sektörleri tarafından takip edilirken; TÜFE, perakende, hizmet ve kamu sektörleri ile bireyler için daha önemlidir. 2005 yılından itibaren TEFE yerine ÜFE kullanılmaktadır.

Fiyat farkı endekslerinden bazıları şunlardır: Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE). Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE). İşçilik Endeksi. Metalik Olmayan Mineral Ürünleri Endeksi. Demir ve Çelik Ürünleri Endeksi. Akaryakıt Endeksi. Diğer Katı ve Sıvı Yakıtlar Endeksi. Ağaç ve Mantar Ürünleri Endeksi. Diğer Malzemeler Endeksi. Fiyat farkı endeksleri, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanır ve girdi unsurlarındaki değişimleri tespit etmek için kullanılır.

Parasal tutar güncelleme katsayısı, geçmiş tarihli bir tutarın, istenilen ileri bir tarihteki değerini bulmak için kullanılan katsayıdır. Parasal tutar güncelleme katsayısı, farklı durumlar için farklı şekillerde hesaplanabilir: Geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi yapmamış mükellefler için: 31 Aralık 2023 tarihinde düzeltilmiş değerler üzerinden düzeltme yapılacaksa: (3746,52 / 2915,02 =) 1,28525. 30 Eylül 2024 tarihinde düzeltme yapmış olan mükellefler için: 30 Eylül 2024 tarihinde düzeltilmiş değerler üzerinden düzeltme yapılacaksa: (3746,52 / 3659,84 =) 1,02368. Ayrıca, stokların basit ortalama yöntemi ile düzeltilmesi durumunda da güncelleme katsayısı hesaplanır. Parasal tutar güncelleme katsayısı, kamu kurumlarında fiyat farkı, yaklaşık maliyet güncelleme, poz birim fiyat güncelleme ve iş deneyim belge güncelleme gibi işlemlerde kullanılır.

ÜFE (Üretici Fiyat Endeksi) ve TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi), fiyatlar genel seviyesindeki değişimleri ölçen temel göstergelerdir. ÜFE, üretici maliyetlerinde yaşanan değişimleri izler ve üretim aşamasındaki maliyet değişimlerinin tüketicilere nasıl yansıyabileceği hakkında veri sunar. TÜFE, nihai kullanıcıların tükettikleri mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki değişimleri açıklar. 225 ÜFE veya TÜFE değerine dair spesifik bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, bu endeksler her ay ve yıl sürekli olarak hesaplanır.

Ocak 2025 TEFE (Üretici Fiyat Endeksi) ve ÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) hesaplamaları, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan veriler kullanılarak yapılır. TEFE ve ÜFE hesaplama yöntemleri: Yıllık TEFE veya ÜFE: [(Cari Ay Endeksi - Geçen Yıl Aynı Ay Endeksi) / Geçen Yıl Aynı Ay Endeksi] × 100 formülüyle hesaplanır. Örnek: 2025 Mayıs ayı ÜFE’si 142, geçen yıl aynı ayda 100 ise: 142 - 100 = 42 → %42 artış. TEFE ve ÜFE arasındaki farklar: TEFE, üretici ve toptan fiyatları baz alır, maliyet enflasyonunu yansıtır. TÜFE, tüketici seviyesindeki fiyatları baz alır, talep enflasyonunu yansıtır. Güncel TEFE ve ÜFE oranları için TÜİK'in resmi sitesi takip edilmelidir.

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) arasındaki fark, hesaplama yapılırken kullanılan fiyat kalemlerinin derlendiği kaynaktır. TÜFE hesaplaması. ÜFE hesaplaması. Hesaplama örneği: = [(27-18)/18]x100 = 50 Bu örnekte, Ocak ve Şubat aylarında enflasyon değeri %50’dir. Not: TÜFE ve ÜFE hesaplamaları, TÜİK tarafından her ayın başında Hane Halkı Bütçe Anketine dayanarak açıklanır. Daha detaylı bilgi ve hesaplama yöntemleri için TÜİK'in resmi kaynaklarına başvurulması önerilir.

2018 ve 2019 Mart ayı ÜFE oranları şu şekildedir: 2018 yılı Mart ayı ÜFE oranı: %29,64. 2019 yılı Mart ayı ÜFE oranı: %23,50. 2019 yılı Mart ayında Yurt İçi Üretici Fiyatları Endeksi'nde (Yİ-ÜFE) bir önceki aya göre %1,58, bir önceki yılın Aralık ayına göre %2,14, bir önceki yılın aynı ayına göre ise %29,64 artış gerçekleşmiştir.

Enflasyon verilerinin farklı açıklanmasının başlıca nedenleri şunlardır: Yöntem farklılıkları. Ölçülen şeylerin farklı olması. Veri toplama sıklığı. Bu farklılıklar, açıklanan enflasyon oranlarının birbirinden farklı olmasına yol açar.

Genellikle ÜFE (Üretici Fiyat Endeksi), TÜFE'den (Tüketici Fiyat Endeksi) daha yüksektir. Ayrıca, ÜFE, döviz kuru, tedarik zinciri ve ithalat fiyatlarındaki şoklara daha duyarlıdır. Ancak, kısa vadede farklılaşmalar gözlemlense de, uzun vadede TÜFE ve ÜFE birbiriyle uyumlu hareket eder.

Türkiye'de TÜFE ve ÜFE oranlarını Investing.com'da takip etmek için: 1. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE): "TÜFE Enerji, Gıda, Alkollü & Alkolsüz İçecekler, Tütün ve Altın Hariç" sayfasına alarm kurabilirsiniz. 2. Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE): Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından her ayın 3'ünde açıklanan ÜFE verilerini, Investing.com'da ilgili takvim üzerinden takip edebilirsiniz. Güncel oranları ve analizleri görmek için Investing.com'un resmi web sitesini ziyaret etmeniz önerilir.

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), Merkez Bankası'nı çeşitli şekillerde etkiler: Enflasyon Kontrolü: ÜFE'deki artışlar, üretici maliyetlerinde baskı yaratarak zamanla TÜFE'yi etkiler ve enflasyonu kontrol altına almak amacıyla faiz oranı artışlarına yol açabilir. Ekonomik Politika Kararları: Merkez bankaları ve hükümetler, para politikaları ve ekonomik stratejilerini belirlerken ÜFE ve TÜFE verilerini dikkate alır. Faiz Oranları: TÜFE'nin artması, merkez bankalarının faiz oranlarını yükseltmesine neden olabilir, bu da borçlanma maliyetlerini artırır ve yatırımların azalmasına yol açabilir. Ekonomik Analiz ve Öngörü: ÜFE, gelecekteki enflasyon eğilimleri hakkında bilgi sağlar ve ekonomik trendleri, sektör performanslarını değerlendirmede kullanılır. Dolayısıyla, TÜFE ve ÜFE'deki dalgalanmalar, Merkez Bankası'nın fiyat istikrarı ve ekonomik büyüme hedeflerini doğrudan etkiler.

Talep ve maliyet enflasyonunu anlatan grafiklere dair bilgi bulunamadı. Ancak, enflasyon türlerini açıklayan bazı grafikler şu sitelerde bulunabilir: turkiyefinans.com.tr. tr.investing.com. nkolay.com. tokenflex.com.tr.

5 aylık enflasyon farkı, Ocak-Mayıs dönemine ait enflasyon oranları kullanılarak hesaplanır. Hesaplama adımları şu şekildedir: 1. Zam oranının belirlenmesi. 2. Gerçekleşen enflasyonun tespiti. 3. Farkı hesaplama. Formül: Enflasyon Farkı = (Gerçekleşen Enflasyon Oranı) - (Önceden Belirlenen Zam Oranı). Mayıs 2025 itibarıyla, Ocak-Mayıs dönemine ait 5 aylık enflasyon farkı %14,29 olarak hesaplanmıştır.

TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) ve ÜFE (Üretici Fiyat Endeksi) arasındaki temel farklar şunlardır: Hesaplama Yapılan Taraf: TÜFE, tüketicilerin satın aldığı mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki değişimi ölçerken; ÜFE, üreticilerin ürettiği ürünlerin fiyatlarındaki değişimi ölçer. Kapsam: TÜFE, yurt içi ve yurt dışı mal ve hizmetlerin yanı sıra hizmet fiyatlarını da kapsarken, ÜFE sadece sanayi sektöründeki üreticilerin yurt içine sattıkları ürünleri kapsar. Vergi Etkisi: TÜFE hesaplanırken vergiler de dikkate alınırken, ÜFE hesaplamasında vergiler hariç tutulur. Etki: ÜFE'deki değişimler genellikle TÜFE'yi etkiler.

2016 yılı Eylül ayında Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) bir önceki aya göre %0,29, bir önceki yılın Aralık ayına göre %3,79, bir önceki yılın aynı ayına göre %1,78 ve on iki aylık ortalamalara göre %4,07 artış göstermiştir. Eylül 2016'daki Yİ-ÜFE oranı hakkında daha detaylı bilgiye aşağıdaki kaynaklardan ulaşılabilir: data.tuik.gov.tr; hakedis.org; asmmmo.org.tr.