Tarafsızlık

Etkili habercilik, toplumun bilgi alma ihtiyacını karşılayan ve kamuoyunu doğru, tarafsız ve güncel bilgilerle aydınlatmayı amaçlayan bir süreçtir. Etkili haberciliğin temel ilkeleri: 1. Doğruluk: Haberlerin gerçeği yansıtması ve bilgilerin doğrulanmış olması önemlidir. 2. Tarafsızlık: Haberlerde kişisel görüşlere yer verilmemeli, olaylar objektif bir şekilde aktarılmalıdır. 3. Güncellik: Haberlerin zamanında ve hızlı bir şekilde sunulması gereklidir. 4. Açıklık ve Netlik: Karmaşık terimlerden kaçınarak, herkesin anlayabileceği bir dil kullanılmalıdır. 5. Görsel ve İnteraktif Unsurlar: Haberleri desteklemek için görseller, videolar ve sosyal medya gibi interaktif araçlar kullanılmalıdır. Ayrıca, haber kaynaklarının güvenilir olması ve yanlış bilgi yayılmasının önlenmesi de etkili haberciliğin önemli bileşenlerindendir.

Objektif bakış açısı, bir olay veya konuyu taraf tutmadan, tarafsız ve tarafsız bir şekilde görerek, ilgilenerek, algılayarak, öğrenerek, dinleyerek sonuca varma durumudur. Bu bakış açısında yazar, dış dünyada olup bitenleri son derece tarafsız bir şekilde ele alır ve sadece dışarıdan bakan bir insanın görebileceği kadar bilgi verir.

Adalet Terazisi'nin gözlerinin bağlı olması, hukukun icra edilmesinde tarafsızlığı sembolize eder.

Fer'i müdahil, mevcut bir davada taraf olmayan üçüncü bir kişinin, davanın taraflarından birinin yanında yer alarak ona yardımcı olmak amacıyla davaya katılmasıdır. Fer'i müdalilin yaptığı işler şunlardır: - Davaya katıldığı andan itibaren usuli işlemlere katılabilir. - Davanın kazanılmasında hukuki yararı bulunan tarafla birlikte hareket eder. - Davayı tek başına temyiz edemez veya davayı geri alamaz. - Asıl tarafın yapmadığı usul işlemlerini tek başına yapabilir veya asıl tarafın ileri sürmediği iddia ve savunmaları ileri sürebilir.

Türkiye, II. Dünya Savaşı'nda tarafsız bir politika izlemiştir.

Tarihçi, tarafsız olmak zorundadır çünkü bu, bilimsel tarihin temel ilkelerinden biridir. Tarafsızlığın önemi şunlardır: Güvenilirlik: Tarafsız tarih, daha güvenilir ve doğru tarihsel bilgi üretir. Farklı Perspektifler: Farklı bakış açılarını değerlendirerek daha kapsamlı bir anlayış sunar. Toplumsal Bellek: Yanıltıcı bilgilerin toplumsal bellekte yer etmesini önler. Etik Sorumluluk: Akademik ve etik bir sorumluluk olarak, tarihçinin sadece gerçeği araması ve aktarması gerekir.

İhsas etmek hukuk alanında "tarafını belli etmek" anlamına gelir. Bu terim, bir yargıcın görmekte olduğu yargılamada, hükümden önce görüşünü doğrudan veya dolaylı olarak belli etmesi durumunu ifade eder.

Yansızlık kelimesi iki ana anlamda kullanılabilir: 1. Tarafsızlık: Bir tarafta olmayan, taraf seçmeyen veya tarafsız olma durumu. 2. Fikir desteklememe: Herhangi bir düşünceyi, fikri desteklemeyen anlamındadır.

İç denetimde tarafsızlık ilkesi, iç denetçilerin görevlerini yerine getirirken kişisel çıkarların veya başkalarının etkisi altında kalmaksızın, incelenmekte olan faaliyet veya süreçle bağlantılı bütün hususları dikkate alması anlamına gelir. Bu ilke, iç denetçilerin görüşlerini, değerlendirmelerini ve tavsiyelerini nesnel delillere dayanarak oluşturmalarını gerektirir.

Etik ilkeleri şu şekilde açıklanabilir: 1. Dürüstlük: Mesleki ve iş ilişkilerinde doğru, açık, güvenilir olmak. 2. Tarafsızlık: Mesleki kararlarda önyargılardan, çıkar çatışmalarından ve dış etkilerden bağımsız kalmak. 3. Mesleki Yeterlilik ve Özen: Mesleki bilgi ve beceriyi güncel tutmak, teknik standartlara uygun çalışmak ve özen göstermek. 4. Gizlilik: Mesleki faaliyetler sırasında elde edilen bilgileri saklı tutmak, üçüncü kişilerle paylaşmamak. 5. Mesleki Davranış: İlgili mevzuata uymak, mesleğin itibarını zedeleyecek tutumlardan kaçınmak.

Sürekli tarafsız olarak kabul edilen devletler şunlardır: İsviçre ve Türkmenistan.

Hakimin tarafsızlığını etkileyen faktörler iki ana kategoride toplanabilir: konumsal (dışsal) ve içsel faktörler. Konumsal faktörler: 1. Yasama, yürütme ve yargı organları, medya, baskı grupları ve siyasi partiler gibi dış etkenlerden gelen müdahaleler. 2. Davanın konusu veya taraflarıyla önceden var olan kişisel ilişkiler (örneğin, hısımlık, iş ilişkisi). 3. Hakimin daha önce davada yer almış olması (örneğin, savcı veya davalı idarede çalışmış olması). İçsel faktörler: 1. Hakimin kendi kişisel değerleri, önyargıları ve düşünceleri. 2. Sosyal ve çalışma şartlarının yetersizliği. 3. Hakimin eğitilmemiş olması. Ayrıca, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM)'ne göre, hakimin tarafsızlığı, dışarıdan makul bir gözlemcinin de bu izlenimi edinmesi durumunda sağlanmış olur.

Kosta Rika'da ordunun bulunmamasının nedeni, 1 Aralık 1948 tarihinde dönemin Devlet Başkanı José Figueres Ferrer tarafından iç savaşın ardından ordunun lağvedilmesidir. Bu karar, demokrasi ve insan hakları ile ilişkilendirilmekte olup, ülke 1993 yılında resmen daimi tarafsızlığını ilan etmiştir.

"Adalet kör değildir" atasözü, adaletin er ya da geç doğruyu bulacağını anlatır.

Hakimin tarafsızlığından şüpheyi gerektiren önemli bir nedenin bulunması, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 36. maddesine göre aşağıdaki durumları kapsar: 1. Öğüt veya yol gösterme: Hakimin davada taraflardan birine öğüt vermiş ya da yol göstermiş olması. 2. Görüş açıklama: Kanunen gerekmediği halde hakimin taraflardan birine veya üçüncü bir kişiye görüşünü açıklamış olması. 3. Tanık veya bilirkişi olarak dinleme: Hakimin davada tanık veya bilirkişi olarak dinlenmiş olması. 4. Hâkim veya hakem sıfatıyla hareket etme: Hakimin hakem veya hakim sıfatıyla daha önce aynı uyuşmazlıkta yer almış olması. 5. Akrabalık ilişkisi: Davanın, hakimin dördüncü derece dahil yansoy hısımlarına ait olması. 6. Düşmanlık veya dava: Dava esnasında, iki taraftan birisi ile hakimin davası veya aralarında bir düşmanlık bulunması.

Yansız bir söylem, tarafsız veya objektif olan, yani kimsenin ve hiçbir şeyin etkisi altında kalmadan durumu olduğu gibi değerlendiren bir söylem demektir.

İsviçre, tarafsızlık politikasını sürdürmek ve savaşa karışmamak amacıyla ordu kurmamaktadır. Bunun yerine, İsviçre'nin savunma sistemi, sınırlı sayıda profesyonel asker ve büyük bir yedek güç olan askerlik hizmetinden feragat etme sistemine dayanmaktadır.

Savcı, dosyadan çekilme kararı verebilir çünkü tarafsızlık ilkesini sağlamak zorundadır. Ancak, savcılar için hakimlerdeki gibi davadan çekilme veya reddi kurumu düzenlenmemiştir. Ayrıca, savcıların dosyadan çekilme kararı alabilmeleri için 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu'nun ilgili maddelerinde belirtilen şartları yerine getirmeleri gerekmektedir.

Hakimin tarafsızlığına halel gelmesi, hakimin yargılama sürecinde tarafsızlık ilkesini ihlal etmesi anlamına gelir. Tarafsızlığın zedelenmesi, adaletin sağlanmasını engeller ve yargı sistemine olan güveni sarsar.

Bilimsel topluluklar, belli bir düşünce ya da bakış açısına adanarak çalışma yürütemezler, çünkü bilimin temel normlarından biri tarafsızlıktır.