Tanık

Yalan tanıklık suçunda zamanaşımı, suçun işlendiği andan itibaren 8 yıl içinde başlar.

CMK 54. maddesi, tanıklara yemin verilmesi ile ilgilidir ve şu şekildedir: Madde 54: 1. Tanıklar, tanıklıktan önce ayrı ayrı yemin ederler. Gerektiğinde veya bir kimsenin tanık sıfatıyla dinlenilmesinin uygun olup olmadığında tereddüt varsa yemin, tanıklığından sonraya bırakılabilir. 2. Soruşturma evresinde Cumhuriyet savcıları da tanıklara yemin verirler.

Avukatlar, taraf oldukları davalarda tanık olarak dinlenemezler çünkü bu durum, savunma hakkının bağımsızlığı ve adil yargılanma ilkesi ile çelişir. Ancak, avukatlık görevini bıraktıktan sonra, avukatlar üçüncü kişi konumunda bulunduklarından tanık olarak dinlenebilirler.

Şüphelinin yalan söylemesi, belirli koşullar altında suç teşkil edebilir. Türk Ceza Kanunu'nun 272. maddesine göre, tanık dinlemeye yetkili kişi veya kurul önünde gerçeğe aykırı beyanda bulunmak yalan tanıklık suçu olarak değerlendirilir ve bu suçun cezası 4 aydan 1 yıla kadar hapis cezasıdır. Ayrıca, resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan da suç oluşturabilir ve bu durumda ceza, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası olabilir.

Vekilin tanıklıktan çekinme hakkı vardır, ancak bu durum bazı koşullara bağlıdır. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 247. maddesine göre, kanunda açıkça belirtilen hallerde tanık olarak çağrılmış olan kimse tanıklıktan çekinebilir. Ayrıca, Avukatlık Kanunu'nun 36. maddesi gereği, avukatlar meslek sırrı niteliğindeki bilgiler hakkında tanıklıktan çekinme hakkına sahiptirler.

Fazla mesaide tanık sınırı yoktur, işçi fazla mesai yaptığını tanıklarla ve diğer delillerle ispatlayabilir.

Evet, avukatlar tanık olarak dinlenebilir. Avukatlar, davada taraf olmadıkları sürece, üçüncü kişi statüsünde bulunarak tanıklık yapabilirler.

Evet, akademisyen ceza soruşturmasında tanık olabilir. Tanık beyanları, disiplin soruşturmalarında delil olarak kullanılabilir.

Tanık ifadelerine karşı savunma dilekçesi, tanıkların beyanları sonrasında taraflara verilen 2 haftalık süre içinde mahkemeye sunulmalıdır.

Yolların tanıkları, genellikle tanıklar olarak adlandırılır ve bu kişiler, bir olay hakkında bilgi sahibi oldukları için adli makamlar önünde bu olayı anlatırlar. Tanıklar, yollarda gerçekleşen olaylar hakkında şu tür bilgiler verebilirler: - Olayın yeri ve zamanı. - Olaydaki kişilerin kimlikleri ve ilişkileri. - Olayın nasıl gerçekleştiğine dair gözlemler. - Olay yerinde görülen deliller veya izler. Tanıkların ifadeleri, adli süreçlerde önemli bir delil kaynağı olarak değerlendirilir.

Tanık ihzarı (çağrısı) gelmesine rağmen tanık duruşmaya gelmezse, zorla getirtilir ve gelmemesinin sebep olduğu giderlere ve beş yüz Türk Lirasına kadar disiplin para cezasına hükmolunur. Ayrıca, tanık ihzarı kararı, yakalama kararı anlamına gelmez; tanık, bir sonraki duruşmaya kolluk kuvveti tarafından getirilir.

Tanığı etkileme suçu, Türk Ceza Kanunu'nun 277. maddesinde düzenlenen "Yargı Görevi Yapanı, Bilirkişiyi veya Tanığı Etkilemeye Teşebbüs Suçu" kapsamında yer alır. Bu suç, görülmekte olan bir davada gerçeğin ortaya çıkmasını engellemek veya bir haksızlık oluşturmak amacıyla, davanın taraflarından birinin, sanığın, katılanın veya mağdurun lehine veya aleyhine sonuç doğuracak bir karar vermesi veya bir işlem tesis etmesi için yargı görevi yapan, bilirkişi veya tanığı hukuka aykırı olarak etkilemeye teşebbüs etmeyi kapsar. Bu suçun işlenmesi durumunda, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

İşe iade davasında tanık beyanı tek başına yeterli değildir, ancak önemli bir delil olarak kabul edilir. Yargıtay kararlarına göre, işverenle husumeti bulunan bir işçinin, başka bir işçi lehine tanıklık yapması mümkündür. Tanık beyanlarının doğruluk üzerine olması ve işverenle bir çıkar çatışması olmaması, mahkeme heyeti tarafından dikkate alınır.

Bilgi sahibi tanıkların dinlenmesi belirli usul kurallarına tabidir: 1. Çağrı: Tanık, mahkeme tarafından resmi bir davetiye ile çağrılır. 2. Yemini: Tanık, beyana başlamadan önce doğruyu söyleyeceğine dair yemin eder. 3. Dinleme Süreci: Tanık, hakim tarafından belirlenen sıraya göre dinlenir. 4. Tutanak: Beyanlar duruşma tutanağına kaydedilir. Tanıkların, birbirlerinden etkilenmemeleri için her biri ayrı ayrı ve sonraki tanıklar yanında bulunmaksızın dinlenir.

HMK madde 243'e göre tanık listesi sunulmazsa, tanıkların yine de dinlenebilme ihtimali vardır. Bu maddeye göre: 1. Kesin süre verilmişse: Tanık listesi verilmemiş olsa bile, taraf o duruşmada tanıkları hazır bulundurursa tanıkların dinlenmesi gerekir. 2. Acele hallerde: Tanığın daha önce gelmesine karar verilebilir. Dolayısıyla, tanık listesinin sunulması zorunlu olsa da, sunulmaması davanın seyrini doğrudan etkilemeyebilir.

Tanık ifadelerinin görgüye dayalı olmaması durumunda, bu tanık ifadeleri hukuka aykırı olarak değerlendirilir ve delil olarak kabul edilmez. Ayrıca, tanıkların duyuma dayalı beyanları, ceza davalarında da yalan tanıklık suçu olarak değerlendirilebilir ve bu da cezai sorumluluk doğurabilir.

İspat külfeti tanıkla şu şekilde ispat edilir: 1. Delil Başlangıcı Sunulması: Tanıkla ispat için, iddia edilen alacağa dair yeterli bir kanı oluşturan delillerin sunulması gereklidir. 2. Akrabalık İlişkisi: Tanıkların, kanunda belirtilen yakın akrabalar olması durumunda tanık beyanı kabul edilebilir. 3. Hâkimin Uyarısı: Hâkim, tanıkla ispat edilmek istenen hukuki işlemin senetle ispat edilmesi gerektiğini karşı tarafa hatırlatmalıdır. Önemli Not: Tanık beyanı, mahkeme tarafından kesin delil olarak kabul edilmez ve diğer delillerle birlikte değerlendirilerek karar verilir.

Tanık koruma programı, suçlarla ilgili bilgi veren veya bu bilgileri yetkililere aktaran tanıkların güvenliğini sağlamak amacıyla yürütülen bir sistemdir. Bu program kapsamında uygulanan bazı tedbirler şunlardır: Kimlik ve adres gizliliği: Tanığın kimlik ve adres bilgileri gizli tutulur ve ayrı bir adres belirlenir. Fiziksel güvenlik: Tanığın mahkeme salonunda diğer kişiler olmadan dinlenmesi veya özel bir ortamda ifade vermesi sağlanır. Resmi belgelerde değişiklik: Tanığın kimliği ile ilgili adli sicil, askerlik, vergi, nüfus kayıtları gibi bilgiler değiştirilir. Maddi destek: Tanığın güvenliğini sağlamak için maddi yardım yapılabilir. Yerleşim biriminin değiştirilmesi: Tanığın yurt içinde veya uluslararası anlaşmalara uygun olarak başka bir ülkeye yerleştirilmesi sağlanabilir. Tanık koruma programı, Türkiye'de 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile düzenlenmiştir.

Arabulucu, arabuluculuk sürecinde tanık olarak dinlenemez.

Sorgu hakimliğinde tanık dinlenmesi şu adımlarla gerçekleşir: 1. Davetiye Gönderilmesi: Tanık, davetiye ile çağrılır ve bu davetiyenin duruşma gününden en az bir hafta önce tebliğ edilmesi gerekir. 2. Davetiyenin İçeriği: Davetiyede tanığın adı, soyadı, tarafların ad ve soyadları, tanıklık yapacağı konu, hazır bulunması gereken yer, gün ve saat gibi bilgiler yer alır. 3. Kimlik Tespiti: Tanık huzura alındığında öncelikle kimliği tespit edilir. 4. Yemin Töreni: Tanığa, yemin ettirilirken hâkim de dahil olmak üzere duruşma salonunda bulunan herkesin ayağa kalkması gerektiği hatırlatılır. 5. Dinleme Süreci: Tanık, bildiğini sözlü olarak açıklar ve sözü kesilmeden dinlenir. 6. Tutanak ve İmza: Tanığın sözleri tutanağa yazılarak önünde okunur ve tutanağın altı kendisine imza ettirilir. Eğer tanık, olayın gerçekleştiği veya dava konusunun bulunduğu yerde dinlenilmesine karar verilirse, bu işlem yapılır.