Sosyoloji

Zadruga içinde yaşayan kişi sayısı, 20 ile 100 arasında değişebilir.

E. P. Thompson'ın sınıf kuramı, sınıfı ilişki, süreç ve deneyim kavramları üzerinden tanımlar. Temel ilkeler: 1. Sınıf, bir ilişki olarak tanımlanır: Üretim ilişkileri bağlamında, insanların birbirleriyle ve devletle olan karşılıklı etkileşimleri. 2. Tarihsel gerçeklik: Sınıf, tarihsel bir kategori olup, gerçek insanlarla ve bağlamlarla somutlaştırılmalıdır. 3. Sınıf bilinci: Sınıf deneyimi, kültürel miraslar ve beklentilerle şekillenir ve bu deneyim, gelenekler, değerler ve kurumsal biçimlerde kendini gösterir. 4. Öncelik sınıf mücadelelerinin: Sınıf oluşumu ve sınıf bilinci, sınıf mücadelelerinden doğar ve bu mücadeleler, sınıfın varlığını ve gelişimini belirler.

Çağdaş Ümit Yazgan, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyoloji bölümünde öğretim üyesidir. Araştırma alanları arasında eğitim sosyolojisi ve suç ve şiddet konuları yer almaktadır.

Mina Urgan'ın "Bir Dinozorun Anıları" kitabından bir söz: "Çağımıza ayak uydurmalıyız palavrasına hiç mi hiç inanmıyorum. Eğer yaşadığım çağın en yüce ideali köşeyi dönmekse; eğer yaşadığım çağ toplumsal adaletsizlik üzerine kuruluysa; eğer yaşadığım çağ inandığım her şeyi yadsıyorsa; eğer yaşadığım çağa bayağılık ve çirkinlik egemense, ben böyle bir çağa neden ayak uydurmak zorunda kalayım?".

İnkılab ve inkılapçılık kavramları farklı anlamlar taşır: 1. İnkılab: Mevcut düzeni hukuki kurallara itibar etmeden zor kullanarak ortadan kaldırmayı amaçlayan bir değişim hareketidir. 2. İnkılapçılık: Toplumu ve devleti geri bırakan, çağa ayak uyduramayan kurumların ani ve köklü bir değişiklikle ve gerektiğinde zora da başvurarak ortadan kaldırılması ve yerlerine toplumu ileriye götürecek kurumların oluşturulmasıdır.

Y kuşağı, 1980 ile 1995 yılları arasında doğan bireyleri kapsar.

Taşra ve merkez arasındaki fark, kamu yönetimi bağlamında şu şekilde özetlenebilir: Merkez Teşkilatı: - Devletin en üst düzeydeki idari organlarını ifade eder. - Genellikle başkent veya büyük şehirlerde bulunur. - Ulusal politikaların belirlenmesi, yürütülmesi ve denetlenmesi gibi işlevlere sahiptir. - Üst düzey devlet görevlileri ve bürokratlar tarafından yönetilir. Taşra Teşkilatı: - Ülkenin farklı bölgelerinde veya illerinde yerleşik olan kamu kurumlarını kapsar. - Yerel hükümetlere bağlıdır ve yerel yönetimlerin yürütme organlarıdır. - Yerel düzeyde hizmet sunma, yerel gereksinimlere yanıt verme ve yerel yönetim faaliyetlerini yürütme görevi taşır. - Yerel kamu görevlileri ve memurlar tarafından idare edilir.

Kollektivizm ve kolektivite kavramları birbiriyle ilişkili olsa da farklı anlamlar taşır: 1. Kollektivizm: Toplumsal örgütlenmede bireylerin değil, birlikte yaşayan grubun ortak çıkarlarının esas alınması gerektiğini savunan görüş ve ideolojilerin ortak adıdır. 2. Kolektivite: Daha geniş bir bağlamda, bir grup veya topluluk içindeki insanların bir araya gelmesi, birlikte hareket etmesi ve ortak değerler etrafında birleşmesi durumunu tanımlar.

"Dip Dalga: Eski Müslümanlar, Yeni Deistler/Ateistler/Agnostikler" kitabı, önceden Müslümanken dinden ayrılmış altmış kişiyle yapılan anketleri ve bu anketlerden hareketle yapılan değerlendirmeleri içermektedir. Kitapta, 25-60 yaş aralığındaki dini eğitim almış kişilere sorulan on soru ve alınan cevaplar yer almaktadır. Yazar Hamdi Tayfur, kitabın girişinde, deizm ve ateizmin İslamcı mahallede gizlice yayıldığı söylentileri üzerine bu çalışmayı yaptığını belirtmektedir.

Woke kültürü, toplumsal adaletsizliklere ve eşitsizliklere karşı bilinçli olma ve duyarlılık gösterme hareketini ifade eder. Bu kültür, özellikle ırkçılık, cinsiyet ayrımcılığı, çevresel adalet gibi konularda farkındalık yaratmayı hedefler. Terim, İngilizce "wake" (uyanmak) fiilinden türemiştir ve ilk olarak 20. yüzyılın ortalarında ABD'deki Siyah topluluklar tarafından kullanılmıştır. Günümüzde, sosyal medya ve medya aracılığıyla küresel çapta yaygınlaşmış ve ana akım kelime dağarcığına girmiştir.

Enternasyonal kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Uluslararası, milletler arası, beynelmilel. 2. 19. yüzyılın ikinci yarısında dünya işçi sınıf hareketinin uluslararası dayanışma ve örgütlenmesini sağlamak amacıyla toplanan, daha sonraki dönemlerde ise sosyalist ve komünist partileri bir araya getirmek için çalışmalar yapan örgütlenme.

Necati Arabacı'nın ailesi aslen Konya'nın Beyşehir ilçesi Yeşildağ köyündendir. Necati Arabacı, 14 Şubat 1972 tarihinde Almanya'nın Köln şehrinde doğmuştur.

Sosyogram şeması, bir sosyal birimin veya grubun üyeleri arasındaki ilişkilerin grafik gösterimidir. Bu şemada, grubun her üyesi genellikle harfli bir daire veya kare gibi bir sembolle gösterilir ve üyeler arasındaki ilişki türleri (örneğin, iletişim bağlantıları, arkadaşlık eşleşmeleri) çizgiler ve oklarla gösterilir. Sosyogramlar, ilk olarak Jacob L. Moreno tarafından, bir grup içindeki seçimleri veya tercihleri analiz etmek amacıyla geliştirilmiştir.

Auguste Comte, toplum biliminin (sosyolojinin) kurucusu olarak kabul edilir.

Dünya sistemleri analizi, Immanuel Wallerstein tarafından geliştirilen ve kapitalist dünya sisteminin merkez ve çevre kavramları aracılığıyla analiz edildiği bir teoridir. Bu analize göre, dünya üç ana kategoriye ayrılır: merkez, çevre ve yarı çevre: 1. Merkez: Teknolojik yeniliklere öncülük eder, kapitalist dünya ekonomisinden en çok fayda sağlar. 2. Çevre: Merkezlere kaynak sağlar, geri teknolojik gelişmeye sahiptir. 3. Yarı çevre: Kimi zaman merkeze, kimi zaman çevreye yakın özellikler gösterir. Wallerstein'ın dünya sistemleri analizi, ekonomik, politik ve kültürel entegrasyonun bir sonucu olarak küreselleşmeyi ve bu süreçlerin ulusal kültürler üzerindeki etkilerini ele alır.

Batılılaşma ve yozlaşma kavramları farklı bağlamlarda değerlendirilir: 1. Batılılaşma: Genel olarak Batı'nın gelişmişlik seviyesine ulaşabilmek için diğer toplumlarda gerçekleştirilen siyasal, sosyal ve kültürel hareketleri ifade eder. 2. Yozlaşma: Güvenilirlik, dürüstlük ve ahlak değerlerine aykırı olan davranışları kapsar. Üç ana türü vardır: - Siyasi yozlaşma: Yolsuzluk, rüşvet ve yasadışı faaliyetler gibi siyasi sistemin kirlenmesi. - Ekonomik yozlaşma: Finansal kurumların yanıltıcı veya hileli işlemler yapması. - Sosyal yozlaşma: Kişisel çıkarların toplumun genel çıkarlarının önüne konulması.

Bartın'ın az nüfuslu olmasının birkaç nedeni vardır: 1. Ekonomik Nedenler: Bartın ilinde çalışacak yerlerin az olması, insanları zorunlu göçe zorlamaktadır. 2. Eğitim: Gençler, okumak için başka şehirlere gitmekte ve bir daha geri dönmemektedir. 3. Tarım ve Coğrafi Koşullar: Bartın'da geniş tarım alanlarının olmaması ve dağlık coğrafi yapısı, nüfus yoğunluğunu azaltmaktadır. 4. Tarihi ve Kültürel Faktörler: Geçmişte yaşanan ekonomik krizler ve liman eksikliği gibi faktörler de nüfusun artmasını engellemiştir.

Doktrin veya öğreti, belirli bir konu ya da inanç sistemine ilişkin kabul, ilke ve kurallar bütünüdür. Farklı alanlarda doktrin şu anlamlara da gelebilir: Askeri doktrin. Hukuki doktrin. Siyasi doktrin. İşletme doktrini. Dini doktrin.

Kültür ve medeniyet kavramları kısaca şu şekilde tanımlanabilir: - Kültür: Bir toplumun değerleri, inançları, sanatı, gelenekleri ve benzeri unsurlarını içeren, toplumun kimliğini oluşturan maddi ve manevi değerler bütünüdür. - Medeniyet: Bir toplumun sosyal, ekonomik ve teknolojik gelişimini ifade eden, kültürün daha geniş bir çerçevede organize edilmiş hali ve toplumun genel gelişmişlik düzeyini belirleyen kavramdır.

Sosyal bilim dalları şunlardır: 1. Sosyoloji: İnsan toplumlarını, toplumsal ilişkileri ve kurumları inceler. 2. Psikoloji: Bireylerin zihinsel süreçlerini, davranışlarını ve duygusal tepkilerini inceler. 3. Antropoloji: İnsanların fiziksel özellikleri, kültürleri, dil ve toplulukları üzerine odaklanır. 4. Tarih: Geçmiş olayları, toplumları ve kültürleri inceler. 5. Ekonomi: Kaynakların tahsisi, üretim, tüketim ve pazar ekonomileri ile ilgilenir. Diğer sosyal bilim dalları arasında coğrafya, hukuk, filoloji ve arkeoloji de yer alır.