SosyalGüvenlik

Şantiyede sigortalı çalışmak, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na göre farklı statülerde olabilir: 4/1-a (SSK) kapsamında sigortalı olmak: Hizmet akdiyle bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılmak anlamına gelir. 4/1-b (BAĞ-KUR) kapsamında sigortalı olmak: Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışmak demektir. Şantiye şeflerinin sigortalılığı, statülerine ve görevlerine göre değişiklik gösterir.

Tip 1 diyabetliler, belirli şartları sağladıklarında erken emekli olabilirler. Malulen emeklilik için gerekli şartlar şunlardır: Çalışma gücünde en az %60 kayıp. En az 1800 gün prim. En az 10 yıl sigortalılık süresi. Hastalığın sigorta başladıktan sonra ortaya çıkması. Ayrıca, diyabet nedeniyle en az üç organda komplikasyon oluşması gerekmektedir. Malulen emeklilik hakkı kazanmak için, bu şartların sağlandığını gösteren raporlarla Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) başvuru yapılması gerekmektedir.

İşsizlik maaşı alınan günler, emeklilikte hizmet süresi olarak sayılmaz. İşsizlik maaşı alan kişilerin, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yalnızca genel sağlık sigortaları yatırılır.

SGK'dan alınan "kıdem tazminatı alabilir" yazısının belirli bir geçerlilik süresi yoktur. Ancak, işveren yeni tarihli bir yazı talep edebilir.

2025 yılı Bağ-Kur prim affı kapsamında, yapılandırılan prim borçları için 6 taksit seçeneği 12 ay içinde kullanılabilir. Taksit sayısı arttıkça, borca eklenen enflasyon güncelleme oranı da artmaktadır. Başvuruların ne zaman sona ereceği henüz netleşmemiştir, ancak önceki yapılandırmalarda genellikle yasal düzenlemenin yürürlüğe girmesinden itibaren 2-3 aylık bir süre tanınmıştır.

Emekli ikramiyesi, belirli koşullar altında miras olarak alınabilir. Yasal Mirasçılar: Emekli ikramiyesi, genellikle eş, çocuklar, ana ve baba gibi yasal mirasçılara ödenir. Vasiyet Durumu: Eğer ölen kişinin vasiyeti yoksa veya miras payı ile ilgili bir düzenleme yapılmamışsa, ikramiye mirasçılar arasında kanunen belirlenen oranda paylaşılır. Başvuru Süreci: Mirasçıların, emekli ikramiyesini alabilmek için ilgili sosyal güvenlik kurumuna başvuruda bulunması ve gerekli belgeleri sunması gerekir. Emekli ikramiyesi, miras yoluyla devredildiğinde miras vergisine tabi olabilir. Daha fazla bilgi için bir hukuk uzmanına danışılması önerilir.

Bağ-Kur gün sildirme işlemi, kanunen belirlenen dönem ve öncesi prim borçları için şu şekilde yapılabilir: 1. Başvuru Yöntemleri: - SGK Merkezlerine Başvuru: 4B dosyanızın olduğu Sosyal Güvenlik Merkezi’ne elden veya posta yoluyla başvuru yapılabilir. - e-Devlet Üzerinden Başvuru: turkiye.gov.tr adresinden "SGK Yapılandırma Başvurusu" yapılarak başvuru gerçekleştirilebilir. 2. Gerekli Belgeler: - Kimlik belgesi (T.C. kimlik kartı). - SGK sicil numarası (4B tescil numarası). - Varsa vergi levhası veya çiftçi kayıt belgesi. 3. Şartlar: - Borçlu olma süresi iki yıldan fazla olmalıdır. Bu işlem, 7440 sayılı yapılandırma kanunu kapsamında değerlendirilmektedir.

E-devlet üzerinden Genel Sağlık Sigortası (GSS) geçmiş borçların silinmesi mümkün değildir: Bakmakla yükümlülük: Kişinin, eş, anne, baba veya çocuk üzerinden sağlık güvencesi hakkı varsa, Sosyal Güvenlik Kurumu'na başvuru yaparak geriye dönük sigorta açtırabilir ve ilgili dönemlerdeki GSS borçlarını sildirebilir. Öğrencilik dönemleri: 18 yaş tamamlandıktan sonra sistem öğrencilik bilgisini görmezse, öğrenci adına GSS başlatabilir. SSK, Bağ-Kur veya diğer zorunlu sigorta ile çakışma: SSK, Bağ-Kur ya da diğer zorunlu sigorta kollarından birinde aktif olarak sigortalı çalışılan dönemlerde GSS açılmışsa, bağlı bulunulan Sosyal Güvenlik Merkezi'ne kimlik ile başvuru yaparak GSS borçları silinebilir. GSS borç sildirme işlemleri hakkında daha fazla bilgi almak için Sosyal Güvenlik Kurumu ile iletişime geçilmesi veya bir uzmana danışılması önerilir.

Gelir testi G0 çıkması durumunda şu sonuçlar ortaya çıkar: Genel Sağlık Sigortası (GSS) prim borcu silinir. Sosyal yardımlardan yararlanma hakkı kazanılır. Yeşil kart kapsamında prim ödemeden sağlık hizmeti alınabilir. Gelir testi sonucu G0, hane halkı kişi başı gelirinin net asgari ücretin 1/3'ü altında olduğunu gösterir. Gelir testi sonucuna itiraz hakkı vardır; itiraz, Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan alınacak yazı ile 15 gün içinde gelir testini yapan vakfa yapılabilir.

Engelli maaşına aşağıdaki kurumlar bakar: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı (SYDV). Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri. Engelli maaşı başvurusu yapmak veya mevcut maaşla ilgili bilgi almak için bu kurumlara başvurulabilir.

Piyasa ekonomisinin sağlıklı işleyebilmesi için bazı temel koşulların sağlanması gereklidir: Özel mülkiyet: Bireyler ve kuruluşlar, üretim araçları ve diğer varlıklar üzerinde mülkiyet hakkına sahip olmalıdır. Serbest girişim: Girişimciler, hükümet kısıtlaması olmaksızın yeni işler kurabilmeli, mal ve hizmet üretebilmeli ve satabilmelidir. Rekabet: Piyasada farklı üreticiler ve satıcılar, tüketicileri cezbetmek için rekabet etmelidir. Fiyat mekanizması: Fiyatlar, arz ve talebe göre belirlenmelidir. Dışa açıklık: Ekonominin dış piyasalarla entegre olması ve serbest ticaret yapılması sağlanmalıdır. Asgari kamu müdahalesi: Kamu, üretim ve yatırım alanlarına müdahale etmemeli, ekonomik sübvansiyonları azaltmalıdır. Ayrıca, fiyat mekanizmasının etkin çalışabilmesi için denge döviz kuru politikaları uygulanmalı, ithalat ve ihracat kısıtlamaları kaldırılmalı, gümrük vergileri düşürülmelidir.

SGK primlerinin son ödeme gününün geçmesi durumunda aşağıdaki olumsuz sonuçlar ortaya çıkabilir: Gecikme cezası ve gecikme zammı. Sigorta prim teşviklerinin kaybedilmesi. Asgari ücret desteğinden yararlanamama. Kamu ihalelerine katılamama riski.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan'ın açıkladığı en düşük maaş, SSK ve Bağ-Kur emeklilerini kapsamaktadır. Bakan Işıkhan, en düşük emekli aylığını yüzde 15,75 artırarak 14.469 liraya yükselttiklerini belirtmiştir.

Tüm psikologlar, belirli koşulları sağladıklarında emekli olabilirler. Emeklilik türleri: Malulen emeklilik: Çalışma gücünün en az %60'ını kaybeden psikologlar, yaş şartı aranmadan malulen emekli olabilirler. Engellilik nedeniyle emeklilik: %40 oranında çalışma gücü kaybı olan psikologlar, belirli sigortalılık sürelerini tamamladıklarında (en az 18 yıl) emekli olabilirler. Emeklilik şartları, çalışılan sektöre ve sigorta başlangıç tarihine göre değişiklik gösterebilir.

4C (Emekli Sandığı) kapsamında ölüm aylığı almak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Başvuru: Vefat eden sigortalının hak sahipleri, ölüm aylığı talebi için Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığına başvurmalıdır. 2. Gerekli Belgeler: Başvuru sırasında nüfus cüzdanı, ölüm belgesi, evlilik cüzdanı, vukuatlı nüfus kayıt örneği gibi belgeler sunulmalıdır. 3. İnceleme: Kurum, başvuruyu ve sunulan belgeleri inceleyerek vefat eden kişinin sigorta durumunu, prim ödeme gün sayısını ve diğer şartları değerlendirir. 4. Aylığın Bağlanması: İnceleme ve hesaplama tamamlandıktan sonra ölüm aylığı hak sahiplerine bağlanır ve ödemeler düzenli olarak yapılır. Başvuru, e-devlet üzerinden de gerçekleştirilebilir. Daha fazla bilgi için SGK veya ilgili sosyal güvenlik kurumunun resmi web siteleri ziyaret edilebilir.

65 yaş aylığı, her ay ödenmektedir. Daha önce üç ayda bir ödenen 65 yaş aylıkları, 2021 yılı Eylül ayından itibaren aylık olarak ödenmeye başlanmıştır. Ödemeler, hak sahiplerinin doğum tarihlerinin son rakamına göre belirlenen günlerde yapılır.

Emekli maaşlarına 2025 yılı için refah payı eklenmesi ihtimali bulunmaktadır. Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, açıklanan enflasyon oranına yüzde 8 oranında refah payı eklenmesi ihtimalinin olduğunu belirtmiştir. Ancak, refah payı eklenmesi kesin değildir ve hükümetin alacağı karara bağlıdır. SSK ve Bağ-Kur emeklileri 2025 yılının Ocak ayında %15,75 oranında zam almıştır.

5510 sayılı Kanun'da yapılan teşvik değişiklikleri, 1 Şubat 2025 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu değişiklikle, 5 puanlık prim indirimi; İmalat sektörü dışındaki işyerleri için %4 olarak uygulanmaya başlanmıştır. İmalat sektöründeki işyerleri için ise 2026 yılı sonuna kadar %5 olarak uygulanmaya devam edecektir.

SGK sigorta primleri, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)'na bağlıdır. İşverenler, çalışanlarının sigorta primlerini, primin ait olduğu ayı takip eden ayın son gününe kadar SGK'nın anlaşmalı olduğu banka ve finans kurumları aracılığıyla ödemekle yükümlüdür.

4A hizmet dökümü ile 4B hizmet dökümü arasındaki temel farklar şunlardır: Sigortalı Türü: 4A hizmet dökümü, özel bir iş yerinde sözleşmeli olarak çalışan kişileri kapsar. 4B hizmet dökümü, kendi işini yapan, serbest meslek sahibi veya esnaf kişileri kapsar. Prim Ödemesi: 4A kapsamında sigortalı kişinin primleri, işveren tarafından ödenir. 4B kapsamındakiler, kendi primlerini kendileri öderler. Haklar: 4A ve 4B sigortalıların sahip olduğu haklar genellikle aynıdır; sağlık hizmetlerinden faydalanma, prim doldurarak emekli olma, ölüm ve malullük maaşı gibi haklar bu kapsamda yer alır. Hizmet dökümü sorgulama: 4A hizmet dökümü, e-devlet üzerinden "4A Hizmet Dökümü" sayfasından alınabilir. 4B hizmet dökümü, SGK müdürlüklerine başvurularak veya e-devletteki "4B Ödeme Dökümü" sayfası aracılığıyla alınabilir.