SinirSistemi

N. sapheneus, diğer adıyla safen siniri, femoral sinirin en büyük duyu dalıdır. Özellikleri: Köken: Proksimal (üst) uylukta başlar ve adductor kanal boyunca ilerler. Seyir: Dizin medial tarafında subkutan hale gelir ve tibia boyunca ayak bileğine kadar uzanır. Dallar: Sartorial ve infrapatellar dallara ayrılarak, uyluğun medial, anteromedial ve posteromedial bölgelerini innerve eder. Klinik önemi: Diz çevresi ameliyatları veya tibia hasarları sırasında yaralanabilir, bu da medial bacakta duyu kaybına yol açabilir. Egzersiz, uzun süreli yürüme veya ayakta durma nedeniyle sıkışabilir; bu durumda yanma hissi oluşabilir.

İnsan bağırsağında yaklaşık 100 milyon nöron bulunmaktadır.

Gözlerin birbirine değmemesinin birkaç nedeni olabilir: Fiziksel nedenler: Göz kaslarının koordinasyonu: Gözlerin birbirine itilmesi, iç dikey kasın etkinliği ile ilgilidir ve bu durum, bazı göz hastalıkları veya bozuklukları ile ilişkilendirilebilir. Göz asimetrisi: Gözlerin paralel olmaması, yani strabismus (şaşılık) durumu, gözlerin farklı yönlere bakmasına neden olabilir. Psikolojik nedenler: Duygusal ifadeler: Gözler, iletişim ve duygusal ifadelerde önemli bir rol oynar; gözlerin birbirine itilmesi, merak, dikkat, ilgi veya bağlantı kurma isteğini ifade edebilir. Eğer gözlerde asimetri veya başka bir anormallik fark edilirse, bir göz doktoruna başvurulması önerilir.

Hapşırmanın belirli duygularla doğrudan bir ilişkisi yoktur. Hapşırma, genellikle burun mukozasının tahriş olması sonucu ortaya çıkan istemsiz bir reflekstir. Ancak, bazı durumlarda hapşırma tetiklenebilir: Alerjiler. Soğuk algınlığı. Parlak ışığa maruz kalma (fotik hapşırık). Yemeğin ardından oluşan doygunluk hissi (snatiation). Cinsel uyarılma. Hapşırmanın duygusal bir belirti olarak değerlendirilebileceği bir durum bulunmamaktadır.

Kas ve sinir dokusu hayvan vücudunda çeşitli yerlerde bulunur: Kas dokusu: İskelet kası. Kalp kası. Düz kaslar. Sinir dokusu: Merkezi sinir sistemi (MSS). Çevresel sinir sistemi (ÇSS).

Medulla oblongata'da bulunan bazı çekirdekler: Olivary (alt olivary) çekirdeği. Çivi (cuneate) çekirdeği. Gracile çekirdeği. Soliter (yalnız) çekirdek. Hipoglossal çekirdek. Nucleus ambiguus. Vagus sinirinin dorsal çekirdeği. Alt tükürük çekirdeği.

Tıp fakültesinde öğretilen nöroanatomik yapılardan bazıları şunlardır: Merkezi sinir sistemi. Periferik sinir sistemi. Korteks. Hipokampus. Amigdala. Dorsolateral prefrontal korteks. Bu yapılar, nöroanatomi dersinde şuur bozukluklarıyla motor, ekstrapiramidal, serebellar ve duyu sistemleriyle ilgili hastalık ve sendromların ayırıcı tanıları için de incelenir.

R45.0 sinirlilik, Milli Savunma Üniversitesi (MSÜ) başvurularında engel teşkil edebilir. MSÜ'nün "Askeri Öğrencilere Verilecek Sağlık Buyrukları" gibi yönetmeliklerinde, major depresif bozukluk, bipolar bozukluk, şizofreni veya yaygın anksiyete bozukluğu gibi daha önce teşhis edilmiş ve tedavi gerektiren psikiyatrik rahatsızlıklar genellikle bir engel oluşturur. Özellikle, bu rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan psikotrop ilaçların sürekli kullanımı, askeri disiplin ve görev odaklı bir ortamda sorun yaratabilir. Başvuru sürecinde, sağlık kontrolünden geçerken, geçmiş ve mevcut tüm sağlık bilgilerini doğru bir şekilde beyan etmek önemlidir.

Kremasterik refleks, genitofemoral sinirin duyu ve motor lifleri ile ilioinguinal sinir tarafından kontrol edilir. Genitofemoral sinir, L1 ve L2 spinal sinirlerinin lifleri tarafından oluşturulur. İlioinguinal sinir, L1 seviyesinden kaynaklanır. Uyluğun iç kısmı sıvazlandığında, genitofemoral sinirin femoral dalının duyu lifleri ve ilioinguinal sinir uyarılır.

Fasiyal sinirin hasarlanması, yüz felci (fasiyal paralizi) olarak adlandırılan duruma yol açar. Yüz felcinin bazı belirtileri: Göz kırpmada ve mimiklerde kontrol kaybı; Azalan gözyaşı ve tükürük; Ağızda sarkma; Etkilenen bölgede tat kaybı; Yüz kaslarında seğirme; Yeme ve içme zorluğu; Kulak ve çene bölgesinde ağrı; Çevresel seslere duyarlılık; Baş ağrısı. Yüz felci, genellikle aniden ortaya çıkar ve birkaç saat içinde yüz kaslarının işlev kaybı belirgin hale gelir.

Eksitasyon ve inhibisyon, beyin fonksiyonlarının düzenlenmesinde önemli rol oynayan süreçlerdir. Eksitasyon, sinir hücrelerinin aşırı derecede uyarılması sonucu ortaya çıkan sensomotorik duyarlılığın artmasıdır. İnhibisyon, bastırılmışlık anlamına gelir ve uyarılmışlığın karşıtıdır. Epileptogenez, uyarıcı (eksitasyon) ve inhibe edici (inhibisyon) sinyallerin dengesinin bozulması sonucu ortaya çıkar. Kas fizyolojisinde ise eksitasyon, motor nörondan gelen uyarının kasa iletilmesi ve kas aksiyon potansiyelinin oluşması sürecidir.

Visseromotor kaslar, iç organların hareketini kontrol eden sinirlerdir. Bazı visseromotor kas örnekleri: Diaphragma. Karın kasları. Visseromotor sinir sisteminin işlev bozukluğu, gastrointestinal motilite bozuklukları, idrar kaçırma ve erken doğum gibi durumlara yol açabilir.

İğne batması hissi, genellikle deriden sinir uçlarının uyarılması sonucu ortaya çıkar. İğne batması hissinin uyarabileceği sinirlerden bazıları: Periferik sinirler. Karpal tünel siniri. Siyatik sinir. Boyun sinirleri. Ayrıca, ciltle ilgili sorunlar da sinir uçlarını uyararak iğne batması hissine neden olabilir. İğne batması hissinin sürekli veya şiddetli olması durumunda, bir doktora danışmak önemlidir.

Korneal refleks kaybı, genellikle trigeminal sinir (CN V) veya fasiyal sinir (CN VII) hasarını gösterir. Trigeminal sinir hasarı, kornea üzerindeki duyusal uyarıların merkezi sinir sistemine iletilmesini engeller ve bu da kornearefleksin bozulmasına yol açar. Fasiyal sinir hasarı, göz kapağını kapatan kasların kontrol edilmesini etkileyerek göz kapağının kapanmasında zorluk yaşanmasına neden olur. Ayrıca, korneal refleks kaybı, Bell paralizisi ve trigeminal nevralji gibi durumlarla da ilişkili olabilir. Korneal refleks kaybı durumunda bir göz doktoruna başvurulması önerilir.

Perifer ve merkez arasındaki temel fark, bağımlılık ve gelişmişlik düzeyidir. Merkez, daha gelişmiş ve nüfus açısından yoğun olan bölgeleri ifade eder. Perifer ise daha az gelişmiş, genellikle daha az nüfuslu ve imkanlara sahip olan bölgeleri tanımlar. Ayrıca, tıp literatüründe perifer, beyin ve omurilik haricindeki tüm uzuv ve organları ifade ederken; merkezde kalp, kan ve damarlar bulunur.

Thoracal (göğüs) bölgesinde 12 çift spinal sinir bulunur. Omurilikten toplam 31 çift sinir çıkar: 8 servikal, 12 torakal, 5 lumbal, 5 sakral ve 1 koksigeal.

N. trigeminusun (trigeminal sinir) motor çekirdeği, üst pons'ta, dördüncü ventrikülün tabanının yan kısmının altında bulunur. Trigeminal sinirin motor lifleri, nervus mandibularis içerisinde çiğneme kaslarına gider.

Periferik nöropatinin belirtileri, etkilenen sinirlerin türüne ve hastalığın ilerleme seviyesine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. En yaygın belirtiler şunlardır: Uyuşma ve karıncalanma. Yanma veya batma hissi. Elektrik çarpması hissi. Duyu kaybı. Kas güçsüzlüğü. Koordinasyon bozukluğu. Cilt ve tırnak değişiklikleri. Periferik nöropati belirtileri fark edildiğinde, doğru teşhis ve tedavi için bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.

Erişkinlerde genellikle truncus sympathicus içerisinde servikal segmentlere ait üç tane, torakal segmentlere ait on iki tane, lumbal segmentlere ait ise dört veya beş tane sempatik ganglion bulunur. Dolayısıyla, toplam 17-19 tane truncus sympathicus ganglionu olabilir.

Otonom ve somatik sinir sistemlerinin kalp üzerindeki etkileri şu şekildedir: Otonom sinir sistemi: Sempatik sistem: Kalp atış hızını artırır, kasılma gücünü artırır ve kalp debisini yükseltir. Parasempatik sistem: Kalp atış hızını yavaşlatır ve kasılma gücünü azaltır. Somatik sinir sistemi: Somatik sinir sistemi, kalp üzerinde doğrudan bir kontrol sağlamaz; kalp, kendi uyarılmasını kendisi yapar. Otonom sinir sistemi, istemsiz çalışan organların fonksiyonlarını düzenler ve kontrol eder.