NamıkKemal

Namık Kemal'in en çok okunan kitabı, "İntibah" olarak kabul edilir. "İntibah", Türk edebiyatı tarihinde "edebi karaktere sahip ilk roman" olarak bilinir. Namık Kemal'in bir diğer ünlü eseri ise "Vatan Yahut Silistre" adlı tiyatro oyunudur.

Adil Giray ve Perihan, Namık Kemal'in "Cezmi" adlı eserinde yer almaktadır. Cezmi, Türk edebiyatının ilk tarihi romanı olarak bilinir ve 16. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu ile İran'daki Safevi Devleti arasında geçen savaşları konu alır.

Namık Kemal, toplamda 11 kitap yazmıştır. Bu eserler arasında oyunlar, romanlar, tarihi kitaplar ve makaleler bulunmaktadır. Kitapları: Oyunlar: Vatan Yahut Silistre, Gülnihâl, Zavallı Çocuk, Âkif Bey, Celâleddin Harzemşah, Kara Belâ. Romanlar: İntibah, Cezmi. Tarihi Kitaplar: Bârika-i Zafer, Devr-i İstîlâ, Evrak-ı Perîşan Serisi, Silistre Muhâsarası, Kanije Muhâsarası. Makaleler: Tahrîb-i Harâbât, Tâkib, Renan Müdafaanamesi.

Vatan ve hürriyet şairi, Namık Kemal'dir. Asıl adı Mehmet Kemal olan Namık Kemal, 21 Aralık 1840'ta Tekirdağ'da doğmuş ve 2 Aralık 1888'de Sakız Adası'nda hayatını kaybetmiştir. Eserlerinden bazıları: Şiir: "Hürriyet Kasidesi", "Vaveyla", "Murabba", "Vatan Mersiyesi". Tiyatro: "Vatan Yahut Silistre", "Zavallı Çocuk", "Akif Bey", "Celaleddin Harzemşah". Roman: "İntibah", "Cezmi".

Cezmi romanı, Tanzimat Edebiyatı yazarlarından Namık Kemal tarafından yazılmıştır.

İntibah, Namık Kemal tarafından kaleme alınmış bir romandır. Roman, 1873-1876 yılları arasında, yazarın Kıbrıs'taki Mağusa Kalesi'nde sürgünde bulunduğu dönemde yazılmıştır.

Namık Kemal'in eserlerinde kullandığı bazı söz sanatları: Teşbih (Benzetme). İstiare (Eğretileme). Mecaz-ı Mürsel (Ad Aktarması). Ayrıca, Namık Kemal'in eserlerinde kişileştirme (teşhis) de sıkça kullanılır.

Namık Kemal'in "Murabba" şiiri aruz ölçüsü ile yazılmıştır. Şiirin vezni, "feilâtün (fâilâtün) feilâtün feilâtün feilün (fa'lün)" şeklindedir.

Namık Kemal'in "Murabba" şiirinde kullanılan bazı edebi sanatlar şunlardır: Teşhis (Kişileştirme). İstiare. Mecaz-ı Mürsel. Ayrıca, şiirde ulama, asonans ve aliterasyonlar gibi ses benzerlikleri de ahenk unsurları olarak kullanılmıştır.

Hayır, Ahmet Mithat Efendi'nin "Yeniçeriler" adlı eseri ile Namık Kemal'in "Cezmi" adlı eseri aynı değildir. Yeniçeriler: Ahmet Mithat Efendi'nin 1871 tarihli romanı, ilk tarihî roman olarak kabul edilir. Cezmi: Namık Kemal'in 1880 tarihli romanı, Türk edebiyatında ilk tarihî roman olarak bilinir. Dolayısıyla, "Yeniçeriler" ve "Cezmi" farklı yazarlar tarafından yazılmış, farklı dönemlerde ortaya çıkmış ve farklı konuları işleyen eserlerdir.

Namık Kemal'in "Hürriyet Kasidesi" şiirinin incelenmesi için aşağıdaki unsurlar değerlendirilebilir: Nazım birimi ve ölçüsü: Şiirin nazım birimi beyittir ve aruz ölçüsüyle, "mefâilün / mefâilün / mefâilün / mefâilün" kalıbıyla yazılmıştır. Uyak şeması: Şiirin uyak şeması, a a / b a / c a / d a / ... şeklinde devam eder. Ahenk unsurları: Redif ve kafiye gibi ses benzerlikleri ile şiire özgü bir ahenk yakalanmıştır. Temalar: Şiirde hürriyet, hamiyet, zulümle mücadele, insan olmanın değeri, vatanseverlik gibi kavramlar işlenmiştir. Dil ve anlatım: Türkçe kelimelerin yanında Arapça ve Farsça kelime ve tamlamalar da kullanılmıştır, ancak döneme göre sade ve anlaşılır bir dil tercih edilmiştir. Yapı: 31 beyitten oluşan şiirde klasik kaside bölümleri yoktur. Edebi teknikler: Şiirde mübalağa, teşhis, kapalı istiare gibi edebi teknikler kullanılmıştır. Şiirin tamamı ve detaylı incelemesi için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: netinceleme.com; dergipark.org.tr; edebiyatfatihi.net.

Namık Kemal, "Vatan Şarkısı" adlı şiiri, 93 Harbi'nden sonra Rumeli topraklarının işgal edilmesi üzerine, arkadaşı Deli Hikmet ile birlikte yazmıştır. Şiirin yazılış amacı, vatanın içine düştüğü kötü durumu ve vatan fikrine sahip olmayan insanlarda duyarlılık uyandırmaktır.

Cezmi, Namık Kemal'in 1880 yılında yayımlanan ilk tarihî romanıdır. Kitap özeti: Olayların başlangıcı: Roman, 16. yüzyılda İstanbul'da başlar. Savaş: Cezmi, Osmanlı süvarisi olarak İranlılarla yapılan savaşa gönüllü olarak katılır. Arkadaşlık: Savaşta Adil Giray ve kardeşi Gazi Giray ile tanışıp arkadaş olur. Esaret: Adil Giray ve Gazi Giray esir düşer. Aşk: Perihan ve Şehriyar, Adil Giray'a âşık olur. Mücadele: Perihan, Osmanlı'nın desteğiyle İran saltanatını ele geçirmek ister. Ölümler: Perihan, Şehriyar ve Adil Giray hayatını kaybeder. Yaralanma ve dönüş: Cezmi yaralanır ve derviş kılığına girerek ülkesine geri döner. Kitap, kahramanlık, cesaret ve vatanperverlik temalarını işler.

İntibah (Sergüzeşt-i Ali Bey) kitabının bazı özellikleri: Yazar: Namık Kemal. Tür: Roman. Konusu: Ali Bey'in Mahpeyker adlı bir kadına aşık olması ve bu aşkın Ali Bey'e maddi ve manevi olarak yıkım şeklinde sonuçlanması. Yazılış Süreci: 1873-1876 yılları arasında Kıbrıs'taki Magosa Kalesi'nde sürgündeyken yazılmıştır. İlk Yayım: 1876 yılında yayımlanmış, ilk adı "Son Pişmanlık"tır. Dil ve Kültür: Osmanlı kültürüne sıkça atıf yapılır, her bölümün başında Divan edebiyatı şairlerinden bir beyit yer alır. Edebi Değeri: Türk edebiyatının ilk edebi romanı olarak kabul edilir. Sosyal İçerik: Sosyal içerikli bir romandır. Teknik Kusurlar: Teknik açıdan kusurlu bir eserdir, dizgi, yazım ve gramer hataları içerir.

"Merkez-i hâke atsalar da bizi" ifadesi, Namık Kemal'in bir kıtasında geçen bir dizedir. Günümüz Türkçesiyle anlamı şu şekildedir: > "Dünyanın merkezine de atsalar bizi, yerküreyi patlatır çıkarız". Bu dize, mübalağa (abartma) sanatına bir örnektir.

"Ölürsem görmeden millette ümit ettiğim feyzi/ Yazılsın seng-i kabrimde vatan mahzun ben mahzun" dizeleri, Namık Kemal'e aittir.

Namık Kemal'in vatan sevgisi, onun eserlerinde ve düşüncelerinde önemli bir yer tutar. Bazı görüşleri: "İnsan vatanını sever; çünkü Allah'ın en yüce lütfü olan hayat, vatanın havasını solumakla başlar". "Vatan fikri; millet, hürriyet, kardeşlik, ecdada hürmet, aileye sevgi gibi birçok yüce duygunun bir araya gelmesiyle vücut bulmuş mukaddes bir düşüncedir". "Vatan, üzerinde yaşayan Müslüman ve gayrimüslimlerin ortak toprağıdır; burada özellikle Müslümanlar ile gayrimüslimlerin kardeş olduğu vurgulanır". Eserlerinde vatan sevgisi, en belirgin şekilde 1873 yılında yayımlanan "Vatan yahut Silistre" piyesinde ve "Vatan" makalesinde işlenmiştir.

Namık Kemal, vatan, hürriyet, millet gibi temaları işlediği toplumsal şiirleriyle tanınır. Şiir türündeki bazı eserleri: Hürriyet Kasidesi; Vaveylâ; Bir Muhacir Kızının İstimdadı – Vatan Mersiyesi; Hilâl-i Osmanî. Ayrıca, eski nazım şekillerini ve aruz ölçüsünü kullanması ile de bilinir. Namık Kemal, aynı zamanda tiyatro, roman, tarih ve makale türlerinde de eserler vermiştir.

Namık Kemal'in "Hürriyet Kasidesi"nde birçok edebi sanat bulunmaktadır. İşte bazı örnekler: Tezat: "Münharif-Sıdk" (1. beyit). Mecaz-ı Mürsel: "Bab-ı Hükümet" (1. beyit). Tenasüp: "İanet-Hizmet" (2. beyit). İrsal-i Mesel ve Kinaye: "Yere düşmekle cevher sakıt olmaz kadr ü kıymetten" (3. beyit). Teşbih: "Vücudun mayası - Vatan toprağı" (4. beyit). Nida: "Ey" (25. ve 31. beyitler). Teşhis: "Hürriyete insani özellikler verilmiş" (30. beyit). Bu sanatlar, şiirin ahenk ve anlam bütünlüğünü sağlamak için kullanılmıştır.

Namık Kemal'in en ünlü sözlerinden biri "İnsan vatanı sever, çünkü hürriyeti, rahatı, hakkı vatan sayesinde kaimdir" sözüdür.