NamıkKemal

Namık Kemal'in Renan'a cevabı, Renan Müdafaanâmesi adlı eserdir. Renan Müdafaanâmesi, Namık Kemal'in 1883 tarihli bir eleştiri yazısıdır. Eser, ilk defa yazarının vefatından yirmi yıl sonra, 1908 yılında 56 sayfa olarak yayımlanmıştır. Namık Kemal, bu eserinde çoğunlukla Renan'ın iddiaları üzerinden giderek İslam'ın bilime engel olmadığını ve Renan gibi oryantalistlerin İslam ve Müslümanlar hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıklarını söylemiştir. Renan Müdafaanâmesi hakkında ülkemizde farklı kişilerce değişik değerlendirmeler yapıldıysa da konu daha çok felsefî açıdan yorumlanmıştır.

Yeni Osmanlıların en önemli temsilcisi olarak Namık Kemal kabul edilir. Yeni Osmanlılar, 1865 yılında ortaya çıkan, Osmanlı milliyetçiliğini savunan ve Tanzimat reformlarını yeterli bulmayan bir grup devlet adamıdır. Yeni Osmanlılar hareketinin diğer önemli temsilcileri arasında Ziya Paşa, Ali Suavi, Mustafa Fazıl Paşa ve Mithat Paşa bulunur.

Ne efsunkar imişsin, "Ne büyülü imişsin" anlamına gelir. Bu ifade, Namık Kemal'in "Hürriyet Kasidesi" adlı şiirinde geçen ve "Ey hürriyetin güzel yüzü, sen ne büyülü imişsin! Gerçi esaretten kurtulduk ama bu kez de senin aşkının esiri olduk" şeklinde devam eden beytin ilk mısrasıdır.

Namık Kemal'in "Lisan-ı Osmani'nin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülahazalar" adlı makalesi, yeni edebiyatın bir beyannamesi olarak kabul edilir ve Türk dili ile edebiyatının o dönemdeki sorunlarını ele alır. Makalede değinilen temel hususlar şunlardır: Şekilden çok muhtevaya önem vermenin gerekliliği. Arapça ve Farsça kelimelerin Türkçede okunduğu gibi yazılması. Eski edebiyatın reddedilip, Avrupa modeline göre yeni bir edebiyat kurulması. Ayrıca, Türkçenin dil kurallarının düzenlenmesi ve yabancı kelimelerle teknik terimlerin bir sözlükte toplanması gerektiği belirtilmiştir. Makale, Milli Edebiyat'ın fikir temellerini hazırlayan metinler arasında yer alır.

Gülnihâl, Namık Kemal tarafından 1875 yılında yazılmış bir tiyatro eseridir. Tür olarak ise eser, zulme ve zalim insanlara karşı mücadele etme ve intikam alma temalarını işleyen bir dram olarak değerlendirilebilir.

Namık Kemal'in "Cezmi" ve "Yeniçeriler" eserleri arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Tür ve Yayın Tarihi: - "Yeniçeriler", 1871 yılında yayımlanan ilk tarihi roman olarak kabul edilir ve türü konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. - "Cezmi" ise 1880 yılında yayımlanan Tanzimat Dönemi'nin tarihî romanıdır. 2. Konu ve Karakterler: - "Yeniçeriler", I. Abdülhamit ve III. Selim'in saltanat yıllarında, yeniçerilerin durumunu bir aile dramı üzerinden anlatır. - "Cezmi", 16. yüzyılda geçer ve vatansever asker Cezmi'nin başından geçenleri, Osmanlı-İran savaşını, esir düşmeleri ve siyasi çekişmeleri konu alır. 3. Yazılış Amacı: - "Yeniçeriler", bozulan yeniçeri ocağını ve devlet içindeki sorunlarını eleştirmeyi amaçlar. - "Cezmi", tarih bilinci kazandırma ve Osmanlı'nın geçmişteki başarılarını vurgulama amacını taşır.

"Hakir olduysa millet, şanına noksan gelir sanma / Yere düşmekle cevher sâkıt olmaz kadr ü kıymetten" dizeleri, Namık Kemal'in Hürriyet Kasidesi'nde yer alır. Bu dizelerin anlamı şu şekilde açıklanabilir: Millet hor görüldüyse, şanı azalmaz. Cevher, yere düşmekle değerinden bir şey kaybetmez. Bu dizeler, insanın haklarıyla onurlu yaşamına ve bu yaşamın yüceltici niteliğine işaret eder. Ayrıca, "yere düşmekle cevher sâkıt olmaz kadr ü kıymetten" deyişi, "altın yere düşmekle pul olmaz" şeklinde de yorumlanabilir.

Namık Kemal'in okunması önerilen bazı kitapları: İntibah. Vatan Yahut Silistre. Zavallı Çocuk. Cezmi. Akif Bey. Gülnihal. Celalettin Harzemşah. Devr-i İstila. Ayrıca, Namık Kemal'in şiir, tiyatro ve tarihi biyografi türlerindeki eserleri de incelenebilir.

Tilki Cezmi, Namık Kemal'in "Cezmi" adlı romanında yer almaktadır. Cezmi, Türk edebiyatının ilk tarihi romanı olarak kabul edilir ve II. Selim döneminde İranlılarla yapılan savaşta yer alan vatansever asker Cezmi'nin başından geçenleri anlatır.

Namık Kemal'in "Yeniçeriler" romanı, Türk edebiyatında ilk tarihî roman olarak kabul edilmesi açısından önemlidir. Eserde, Osmanlı-İran savaşları ve bu süreçte bir Osmanlı askeri olan Cezmi'nin kahramanlıkları anlatılır. Ayrıca, "Yeniçeriler", bozulan ve başına buyruk hareket eden yeniçeri ocağını, bir aile dramı üzerinden anlatması bakımından da dikkat çekicidir.

Namık Kemal'in "Renan Müdafaanâmesi" adlı eseri, 29 Mart 1883 tarihinde Paris'te düzenlenen "L'Islamisme et la science" (İslam ve Bilim) adlı konferansta Ernest Renan tarafından ortaya atılan görüşleri çürütmek amacıyla yazılmıştır. Ancak, eser Namık Kemal'in sağlığında tamamlanıp yayınlanamamış, ölümünden sonra Ahmet Rıza Bey tarafından geliştirilerek 1908 yılında yayımlanmıştır.

9786056611261 ISBN numarasına sahip kitap, Namık Kemal'in "Vatan Yahut Silistre" adlı eseridir. Ema Genç Yayınevi tarafından basılan kitap, 112 sayfa olup 2016 yılında yayımlanmıştır.

Zavallı Çocuk, Namık Kemal tarafından yazılmış bir tiyatro eseridir.

Namık Kemal, Cezmi'yi Osmanlı tarihi ile ilgili gençlere yeni bir ruh vermek amacıyla yazmıştır. Cezmi'nin yazılış sebeplerinden bazıları şu şekilde sıralanabilir: İslam birliği fikri. Tarihî roman. Romantizm. Ayrıca, Cezmi'nin ikinci cildi, yazarın isteksizliği nedeniyle yazılamamıştır.

"Lisan-ı Osmani'nin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülahazatı Şâmildir" eseri, Namık Kemal'e aittir. Bu makale, 1866 yılında dönemin Tasvir-i Efkâr gazetesinde yayımlanmıştır.

Vatan yahut Silistre, Namık Kemal'in 1872'de kaleme aldığı dört perdelik tiyatro eserinde, vatan sevgisi ve kahramanlık konuları işlenir. Konu, Kırım Savaşı'nda gönüllü olarak cepheye giden İslam Bey'e aşık olan Zekiye'nin, onunla birlikte olabilmek ve aynı kaderi paylaşmak için erkek kılığına girerek asker olmasıyla gelişir. Eser, vatanın bir toprak parçasını, hatta bir kalesini savunmanın kutsallığını ve hürriyet fikrini vurgular. İlk temsilinin ardından yaşanan olaylar, Namık Kemal ve arkadaşlarının sürgüne gönderilmesine yol açmıştır.

Namık Kemal'i sürgüne gönderen padişahlar sırasıyla Abdülaziz ve Abdülhamid'dir. Abdülaziz döneminde: 1873 yılında "Vatan Yahut Silistre" oyununun sahnelenmesi sonrası halkı coşturarak olaylar çıkmasına sebep olduğu gerekçesiyle Magosa'ya sürülmüştür. Abdülhamid döneminde: 1876 yılında Şûra-yı Devlet üyeliğine getirildikten sonra, padişahın aleyhine bir tehdit beyti okuyup mahkemede yargılanması sonucu Midilli'ye sürgüne gönderilmiştir.

Namık Kemal Evi Müzesi, Tekirdağ şehrinde bulunmaktadır.

Şiir ve İnşa Harabat tartışması, Tanzimat döneminde, 1868 yılında Ziya Paşa'nın Hürriyet gazetesinde yayımlanan "Şiir ve İnşa" makalesi ile 1875'te çıkardığı Harabat adlı divan şiiri antolojisinin ön sözü arasındaki çelişkiden kaynaklanır. Şiir ve İnşa makalesinde, Türk edebiyatının Arapça ve Farsça boyunduruğundan kurtulması gerektiğini savunan Ziya Paşa, Harabat'ta Osmanlıca'nın bu dillerle zenginleşmesi gerektiğini belirterek divan edebiyatını över. Tahrib-i Harabat'ta, Ziya Paşa'nın halk edebiyatı taraftarı olduğu halde Harabat'ta divan edebiyatına özlem duymasının çelişki olduğunu savunan Namık Kemal, ayrıca Harabat'tan aldığı şiir örneklerini eleştirir.

Namık Kemal'in Harabat eleştirisi, Ziya Paşa'nın 1874'te çıkardığı Hârâbat adlı Divan şiiri antolojisinin ön sözünde, Halk edebiyatını küçümseyip Divan edebiyatını övmesine karşıdır. Namık Kemal, 1876'da Tahrib-i Harabat adlı eserinde, Ziya Paşa'nın eskiyi diriltmeye çalıştığını, oysa asıl yapılması gerekenin edebiyatın yenileşmesine ve gelişmesine katkı sağlamak olduğunu savunur. Eleştirinin bazı noktaları: Divan şairleri: Ahmedî, Necâtî ve Zatî'nin Türkçe söyleyişe katkı sağladığı görüşüne katılmadığını belirtir. Tiyatro: Tiyatro eserlerinin ahlak kitabı olmadığını, eğlence aracı olduğunu vurgular. Unutulan şairler: Mevlana, Sultan Veled ve Süleyman Çelebi gibi şairlerin unutulmasını eleştirir. Nevres: Nevres'in Harabat'a alınmasına ve şiirlerine çokça yer verilmesine itiraz eder.