Mikrobiyoloji

Ekmek küfünün özellikleri şunlardır: 1. Çeşitlilik: Ekmek küfü, Zygomycota adı verilen bir mantar grubuna aittir ve bu grup içinde Rhizopus stolonifer gibi türler bulunur. 2. Görünüm: Küf, ekmek üzerinde hızla büyüyen beyaz, gri veya siyah renkli bir tabaka oluşturur. 3. Üreme: Hem eşeyli hem de eşeysiz üreme yeteneğine sahiptir. 4. Yaşam Alanı: Nemli ve organik madde açısından zengin ortamlarda, özellikle çürüyen bitki materyalleri ve gıdalar üzerinde gelişir. 5. Sağlık Tehlikesi: Bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde mukormikozis gibi ciddi enfeksiyonlara yol açabilir.

Soğukta yaşayabilen mikroplar psikrofiller olarak adlandırılır. Örnek psikrofil türleri: - Okyanusların derinliklerindeki ve kutup bölgelerindeki mikroorganizmalar. - Buz çekirdeklerinde bulunan ve dünyanın eski dönemlerine ait CO2 seviyelerinin tespitinde kullanılan bakteriler. Soğuk hava, bazı mikropların büyümesini yavaşlatabilir ancak tamamen durdurmaz.

Vignal terimi iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Vignal Group: Bu, endüstriyel ve ticari araçlar için aydınlatma ve güvenlik ürünleri konusunda uzmanlaşmış bir grup şirketidir. 2. Vignal-Veyon Yöntemi: Bu, bakterileri boyamak için kullanılan bir yöntemdir ve 19. yüzyılın Fransız bakteriyologları W. Vignal ve A. Veillon tarafından geliştirilmiştir.

Hareket muayenesi için yarı katı besiyeri kullanılır.

Tetrasiklin, mikrobiyolojide geniş spektrumlu bir antibiyotik olarak kullanılır ve çeşitli bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde etkilidir. Başlıca kullanım alanları: - Cilt enfeksiyonları. - Solunum yolu enfeksiyonları. - İdrar yolu enfeksiyonları. - Sıtma. - Frengi, veba, tularemi gibi hastalıklar. Tetrasiklin, protein sentezini inhibe ederek bakterilerin büyümesini ve çoğalmasını durdurur. Yan etkileri arasında bulantı, kusma, ishal, dişlerde renk değişikliği ve güneş ışığına karşı hassasiyet bulunur. Tetrasiklin kullanımı, doktorun önerisi ve gözetimi altında olmalıdır.

Faj, bakterileri enfekte eden virüslere verilen isimdir. Diğer özellikleri: - Yapısı: Genetik materyal olarak DNA veya RNA içerir ve proteinden oluşur. - Çeşitlilik: Çok değişik faj tipleri bulunmaktadır. - Kullanım Alanları: Tıp, diş hekimliği, gıda endüstrisi, veterinerlik ve biyoteknolojide kullanılır. - Tarihçe: İlk kez 1917 yılında Felix d'Herelle tarafından keşfedilmiştir.

Tahlillerde sitrat iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Böbrek Taşı ve Renal Tübüler Asidoz Tanı ve Takibi: İdrarda bulunan sitrat, kristal oluşumunu inhibe ederek özellikle kalsiyum içeren böbrek taşlarının oluşumuna engel olur. 2. Mikrobiyolojik Testler: Sitrat tahlili, mikroorganizmaların besi yerlerine katılan sitratı karbon kaynağı ve amonyum tuzlarını nitrojen kaynağı olarak kullanabilme yeteneklerini belirlemek ve bakteri cins ve türlerini tanımlamak için yapılan bir mikrobiyolojik testtir.

Endüstriyel mikrobiyoloji, mikroorganizmaların kullanılarak geniş bir ürün yelpazesinin üretimini ve çevre sorunlarının çözümünü inceleyen bir bilim dalıdır. Bu alanda ele alınan konular şunlardır: - Enzimler, gıdalar, içecekler, kimyasal maddeler, yakıtlar ve eczacılık ürünleri üretimi. - Atık arıtımı ve çevre kirlilik kontrolü için temiz teknolojilerin uygulanması. - Mikroorganizmaların metabolik aktiviteleri ve ürünleri. Endüstriyel mikrobiyoloji, sanayi tecrübesine sahip öğretim elemanları tarafından öğretilir ve öğrencilere mikrobiyal biyolojinin temel prensiplerini ve mikroorganizmaların çeşitli endüstriyel süreçlere uygulanmasını öğretir.

Teikoik asit, gram pozitif bakterilerde hücre duvarının stabilitesini korumaya ve uygun hücre bölünmesinde rol oynamaya yardımcı olur. Ayrıca, teikoik asit bazı gram pozitif bakterilerin hücreleri enfekte etmesine ve hastalığa neden olmasına katkıda bulunur.

Dr. Yunus Bulut, tıbbi mikrobiyoloji alanında Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi'nde görev yapmaktadır.

Bakteriyoloji ve mikrobiyoloji kavramları birbirine yakın olsa da aynı değildir. Mikrobiyoloji, genel olarak mikroorganizmaların (bakteri, virüs, mantar ve parazitler) incelenmesi, teşhisi ve enfeksiyonların kontrol altına alınması ile ilgilenen bilim dalıdır. Bakteriyoloji ise mikrobiyolojinin bir dalı olup, sadece bakterilerin yapı, büyüme, genetik ve etkileşimleri gibi konuları inceleyen bir bilim dalıdır.

Suş kelimesi, biyolojide üç farklı anlamda kullanılabilir: 1. Mikrobiyoloji ve virolojide: Bir bakteri veya virüsün farklı alt türlerinin, aralarında genetik farklılıklar bulunan grupları. 2. Bitkilerde: Benzer özellik ve şekil gösteren bitki grupları. 3. Kemirgenlerde: Genetik olarak tıpatıp aynı canlılardan oluşan fare veya sıçan grupları, bu suşlar laboratuvar deneylerinde kullanılır.

Mikrobiyologlar, TUS (Tıpta Uzmanlık Sınavı) ile Tıbbi Mikrobiyoloji bölümüne geçebilirler.

Mikroorganizmaların kontrol altına alınmasında kullanılan fiziksel ve kimyasal etkenler şunlardır: Fiziksel Etkenler: 1. Isı: Mikroorganizmaları yok etmek için en yaygın ve etkili yöntemdir. 2. Işın: İyonize olmayan ışınlar (ultraviyole ışınları - UV) ve iyonize olan ışınlar (X ve Gama ışını) kullanılarak mikroorganizmaların DNA’sında hasar oluşturulur. 3. Filtrasyon: Serum, aşı, enzim, vitamin ve antibiyotik gibi çözeltilerin filtrelerden süzülerek mikroorganizmalardan arındırılması işlemidir. Kimyasal Etkenler: 1. Dezenfektanlar: Cansız ortamlarda bulunan patojen mikroorganizmaları yok etmek veya etkisiz hale getirmek için kullanılır. 2. Antibiyotikler: Bakterilerin üremesini önleyen veya ölümüne neden olan maddelerdir. 3. Koruyucu maddeler: Gıdalarda doğal olarak bulunan veya ilave edilen, mikroorganizmaların gelişimini durduran maddelerdir.

Max mikrobiyolojik limit, kozmetik ürünlerde ve gıdalarda mikroorganizmaların kabul edilebilir en yüksek sayısını ifade eder. Kozmetik ürünler için max mikrobiyolojik limitler şu şekildedir: - Kategori 1 (3 yaş altı çocuklara yönelik ürünler, göz bölgesine uygulanan ürünler) için toplam canlı aerobik mezofilik mikroorganizma sayısı 102 cfu/g veya 102 cfu/ml'den fazla olmamalıdır. - Kategori 2 (diğer ürünler) için toplam canlı aerobik mezofilik mikroorganizma sayısı 103 cfu/g veya 103 cfu/ml'den fazla olmamalıdır. Gıdalar için max mikrobiyolojik limitler ise Türk Gıda Kodeksi Mikrobiyolojik Kriterler Yönetmeliği'nde belirtilmiştir ve bu limitler ürüne göre değişiklik gösterebilir.

Evet, alkol bakterileri öldürür. Ancak, alkolün bakteri sporları üzerinde kalıcı bir etkisi yoktur; bu sporlar zorlu koşullara karşı dirençlidir.

Bakterilerde kapsül boyama için negatif boyama yöntemi kullanılır. Bu yöntemdeki adımlar şunlardır: 1. Hazırlık: Temiz bir lam alınır ve üzerine küçük bir damla çini mürekkebi veya nigrosin eklenir. 2. Bakteri Kültürü Eklenmesi: Taze bakteri kültüründen bir damla alınıp lamın üzerindeki mürekkeple karıştırılır. 3. Yayma İşlemi: İkinci bir lam 45 derecelik açıyla lama temas ettirilir ve boyayı, kültürü ince bir tabaka halinde yayacak şekilde ileri doğru kaydırılır. 4. Kuruma: Lamın tamamen havada kuruması beklenir (ısınma işlemi uygulanmaz). 5. Opsiyonel Boyama: Lamın üzerine bir damla metilen mavisi damlatılır ve 1 dakika boyunca kuruması beklenir. 6. Kurutma: Boya yıkandıktan sonra lam havada kurumaya bırakılır. 7. İnceleme: Mikroskopta incelenir.

Genel mikrobiyoloji çalışma soruları, genellikle aşağıdaki konuları kapsar: 1. Mikroorganizmaların Sınıflandırılması: Bakteri, virüs, mantar ve protozoa gibi mikroorganizmaların özellikleri ve sınıflandırılması. 2. Genetik ve Metabolizma: Mikroorganizmaların genetik yapısı, replikasyon, transkripsiyon, translasyon ve metabolik süreçler. 3. Ekoloji ve Habitatlar: Mikroorganizmaların doğal habitatları, su ve toprak mikrobiyolojisi. 4. Patogenez ve Mikrobiyal Hastalıklar: Patojen mikroorganizmaların neden olduğu hastalıklar ve hastalık mekanizmaları. 5. Antibiyotik Direnci ve İlaç Geliştirme: Antibiyotik direnci mekanizmaları ve yeni ilaç geliştirme. 6. Mikrobiyolojik Laboratuvar Teknikleri: Mikrobiyolojik deneylerin tasarımı, uygulanması ve sonuçların yorumlanması. 7. Biyoistatistik ve Veri Analizi: Mikrobiyolojik verilerin analizi ve istatistiksel yöntemler. 8. Sterilizasyon ve Dezenfeksiyon: Enfeksiyon riskini azaltmak için kullanılan yöntemler.

9. sınıf düzeyinde bakteri ve arkeler arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Hücre Duvarı Yapısı: Bakterilerin hücre duvarı peptidoglikan içerirken, arkelerin hücre duvarı bu bileşikten yoksundur. 2. Genetik ve Moleküler Yapı: Bakterilerin DNA'sı dairesel bir yapıya sahip olup, genellikle tek bir kromozomdan oluşur. 3. Metabolizma ve Enerji Üretimi: Bakteriler hem aerobik hem de anaerobik solunum yapabilirken, arkeler genellikle metanojenik veya ekstrem koşullara dayanıklı metabolizma yollarına sahiptir. 4. Habitat: Bakteriler toprak, su, insan ve hayvan vücudu gibi birçok farklı ortamda yaygın olarak bulunurken, arkeler genellikle aşırı koşullarda, örneğin sıcak su kaynaklarında, tuzlu göllerde veya derin denizlerde yaşarlar. 5. Biyokimyasal Farklılıklar: Bakteri proteinleri genellikle daha basit yapıda iken, arkeal proteinler daha karmaşık yapılar gösterebilir.

TUSem mikrobiyoloji dersinin zorluğu, diğer TUS dersleriyle benzer şekilde, geniş teorik yükü ve pratik uygulamaların gerekliliği nedeniyle yüksek olarak değerlendirilmektedir. Mikrobiyoloji soruları, TUS sınavındaki temel bilimler testinin %9'unu oluşturmaktadır ve son 10 sınavda en çok sorunun geldiği konular arasında temel mikrobiyoloji, bakteriyoloji ve viroloji bulunmaktadır.