MedeniHukuk

Türk Medeni Kanunu'nun amacı, Türkiye Cumhuriyeti'nde medeni hukuk sisteminin temelini oluşturarak kişilerin hak ve ödevlerini, ailenin kuruluşunu, miras ilişkilerinin düzenlenmesini ve eşya üzerindeki hakları belirlemektir. Kanunun bazı amaçları: Hukukun uygulanması: Kanun, sözüyle ve özüyle değindiği bütün konularda uygulanır. Dürüstlük ve iyiniyet: Herkes, haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorundadır. Hâkim kararı: Kanunun takdir yetkisi tanıdığı durumlarda hâkim, hukuka ve hakkaniyete göre karar verir. Aile birliği: Eşler, evlilik birliğinin mutluluğunu elbirliğiyle sağlamak ve çocukların bakımına, eğitim ve gözetimine beraberce özen göstermekle yükümlüdür.

Medeni hukuk ve özel hukuk arasındaki temel farklar şunlardır: Kapsam: Medeni hukuk, kişilerin doğumu öncesinden ölümüne kadar olan süreci ve bu süreçte ortaya çıkan hukuki ilişkileri düzenlerken, özel hukuk, bireylerin kendi aralarındaki ilişkileri düzenler. Taraflar: Medeni hukuk, bireyler, kurumlar veya topluluklar arasındaki ilişkileri düzenlerken, özel hukukta taraflar eşit statüye sahiptir ve devlet, özel hukuk ilişkilerinde taraf olarak yer aldığında kamu gücünü değil, birey gibi eşit bir taraf olarak hareket eder. Uygulama: Özel hukuk kuralları, tarafların karşılıklı rızasına dayanır ve talep olmaksızın uygulanmaz; taraflar talepte bulunduğunda hakim, tarafların talebine bağlıdır. Örnekler: Bir satış sözleşmesi veya iki kişi arasındaki miras anlaşmazlığı özel hukuk kapsamına girerken, bir kişinin ölümünden sonra malvarlığının kimlere ve nasıl geçeceğini belirleyen miras hukuku, medeni hukukun bir alt dalıdır.

Türk Medeni Kanunu'nun 4. maddesi, hâkimin takdir yetkisi ile ilgilidir. Madde 4'ün tam metni: > "Kanunun takdir yetkisi tanıdığı veya durumun gereklerini ya da haklı sebepleri göz önünde tutmayı emrettiği konularda hâkim, hukuka ve hakkaniyete göre karar verir".

Türk Medeni Kanunu (TMK) 3. madde: İyiniyet: Kanunun iyiniyete hukuki bir sonuç bağladığı durumlarda, asıl olan iyiniyetin varlığıdır. TMK 4. madde: Hakimin takdir yetkisi: Kanunun takdir yetkisi tanıdığı veya durumun gereklerini ya da haklı sebepleri göz önünde tutmayı emrettiği konularda hakim, hukuka ve hakkaniyete göre karar verir.

Türk Medeni Kanunu (TMK) madde 652, eşlerden birinin ölümü halinde, tereke malları arasında ev eşyası veya eşlerin birlikte yaşadıkları konut varsa; sağ kalan eşin, bu mülkler üzerinde miras hakkına mahsuben mülkiyet, intifa veya oturma hakkı talep edebileceğini düzenler. Madde 652'nin bazı özellikleri: Mülkiyet hakkı: Bu hak, miras payı oranını aşmamalıdır. Haklı sebepler: Haklı sebeplerin varlığı halinde, mahkeme mülkiyet yerine intifa veya oturma hakkı tanıyabilir. Kısıtlamalar: Mirasbırakanın bir meslek veya sanat icra ettiği ve altsoyundan birinin aynı meslek veya sanatı icra etmesi için gerekli olan bölümlerde sağ kalan eş bu hakları kullanamaz. Tarımsal taşınmazlar: Tarımsal taşınmazlara ilişkin miras hukuku hükümleri saklıdır. Görevli mahkeme: TMK madde 652'ye dayanan isteklerde görevli mahkeme, sulh hukuk mahkemesidir.

Türk Medeni Kanunu (TMK) 771. madde, kaybedilen bir eşyanın bulan kişi tarafından nasıl mülkiyetine geçirilebileceğini düzenler. Maddenin birinci fıkrasına göre, bulunan şeyin maliki, ilan veya kolluk kuvvetlerine ya da muhtara bildirme tarihinden başlayarak beş yıl içinde ortaya çıkmazsa; bulan kimse, yükümlülüklerini yerine getirmiş olmak koşuluyla o şeyin mülkiyetini kazanır. Maddenin diğer önemli kısımları: Bulunan şey malikine geri verilirse, bulan kimse yaptığı giderlerin ödenmesini ve uygun bir ödül verilmesini isteyebilir. Kaybedilmiş şey oturulan bir evde veya işyerinde ya da kamu hizmeti görülen yerde bulunmuşsa; o yerin sahibi, kiracı veya kurum, o şeyi bulan sayılır.

Evet, Yargıtay kusurlu tarafın davasını reddedebilir. Türk Medeni Kanunu'nun 166. maddesine göre, tamamen kusurlu olan eş boşanma davası açamaz. Ancak, kusurlu eşin açtığı boşanma davası, karşı tarafın (davalının) az da olsa kusuru varsa reddedilmez. Boşanma davasında kusur, yalnızca boşanma kararının verilmesini değil, aynı zamanda tazminat, nafaka ve mal paylaşımı gibi konuları da etkiler.

Eşin kıdem tazminatı, Türk Medeni Kanunu'nun yürürlüğe girdiği 1 Ocak 2002 tarihinden sonra, yani edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde elde edilmişse, edinilmiş mal olarak kabul edilir. Ancak, mal rejiminin başlangıç tarihinden önce gerçekleştirilen iş ilişkilerinin karşılığında ödenen kıdem tazminatları, çalışanın kişisel malı olarak kabul edilir. Boşanma durumunda mal paylaşımı yapılırken, kıdem tazminatının kişisel ve edinilmiş olan kısımlarının belirlenmesi için hukuki danışmanlık alınması önerilir.

Evet, anlaşmalı boşanan eşler tekrar evlenebilir. Boşandıktan sonra eşlerin tekrar evlenebilmesi için bazı şartlar vardır: Kadın için bekleme süresi: Türk Medeni Kanunu'na göre kadınlar için 300 günlük bir bekleme süresi (iddet müddeti) bulunmaktadır. Resmi nikah: Boşandıktan sonra tekrar evlenmek için resmi nikah akdi yapılması zorunludur. Erkeklerin boşamanın ardından hemen evlenebilmesi mümkündür, çünkü onlar için belirli bir bekleme süresi yoktur.

Eşinin eltisi ile anlaşamamak, doğrudan boşanma sebebi olarak kabul edilmez. Boşanma sebepleri arasında yer alan genel ve özel sebepler arasında böyle bir durum belirtilmemiştir. Boşanma sebepleri arasında şunlar yer alır: Evlilik birliğinin temelden sarsılması. Şiddetli geçimsizlik. Aldatma (zina). Hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış. Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme. Terk. Akıl hastalığı. Eğer evlilik birliği, eşler için ortak hayatın devamını sürdürülemez kılar nitelikte sarsılmışsa, bu durum boşanma davası açılmasına zemin hazırlayabilir.

Evlilikte erkeğin geliri, kadının giderlerini karşılamakla yükümlü değildir, ancak eşlerin evlilik birliğinin giderlerine katılma yükümlülüğü vardır. Türk Medeni Kanunu'nun 186. maddesinin 3. fıkrasına göre, eşler evlilik birliğinin giderlerine güçleri oranında emek ve malvarlığıyla katılırlar. İslam hukukuna göre, ailenin geçimini sağlama sorumluluğu erkeğe aittir, ancak kadının da aile ekonomisine katkıda bulunması mümkündür, bu onun için sevap ve fazilet vesilesidir.

Vasiyetnamenin geçerli olması için gereken şartlar: Yasal kapasite: Vasiyet sahibinin ayırt etme gücüne sahip olması ve on beş yaşını doldurmuş olması gerekir. Şekil şartlarına uygunluk: Vasiyetname, resmi vasiyetname, el yazılı vasiyetname veya sözlü vasiyetname şeklinde, ilgili kanunlara uygun olarak düzenlenmelidir. Açık ve anlaşılır ifade: Vasiyetname, vasiyet sahibinin isteklerini açık ve anlaşılır bir şekilde ifade etmelidir. Mirasın dağılımı: Mal varlığının nasıl ve kime dağıtılacağı detaylı bir şekilde belirtilmelidir. Yedek mirasçılar: Mirasçıların vasiyeti kabul etmeme olasılığına karşılık yedek mirasçılar belirlenmelidir. Vasiyetname şekil şartlarına uygun olarak yapılmamışsa, geçersiz kabul edilebilir. Yasal gerekliliklerin doğru bir şekilde yerine getirilmesi için bir avukatla çalışmak tavsiye edilir.

Evlenme engelleri, kesin evlenme engelleri ve kesin olmayan evlenme engelleri olarak ikiye ayrılır. 1. Kesin Evlenme Engelleri: Hısımlık: Üstsoy ile altsoy arasında, kardeşler arasında, amca, dayı, hala, teyze ile yeğenleri arasında evlenme yasağı. Önceki Evlilik: Evli olan bir kişinin yeniden evlenememesi. Akıl Hastalığı: Evlenmeye engel derecede akıl hastalığının bulunması. 2. Kesin Olmayan Evlenme Engelleri: İddet Müddeti (Bekleme Süresi): Boşanan kadının, evliliğin sona ermesinden başlayarak üç yüz gün geçmedikçe evlenememesi. Bulaşıcı Hastalıklar: 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu'nda sayılan bazı bulaşıcı hastalıklar.

Eşlerin yataklarını ayırması, nikahın düşmesine neden olmaz. Ancak, eşlerin uzun süre ayrı kalmaları, iletişim kurmamaları ve birbirlerine karşı sorumluluklarını yerine getirmemeleri durumunda, evlilik birliği zorluklarla karşılaşabilir. Türk hukukuna göre, eşlerin 3 gün boyunca ayrı yatması, nikahın düşmesine neden olmaz. Eşlerin yataklarını ayırma süresi, kişisel tercihlere ve yaşanan sorunlara bağlı olarak değişebilir.

Fiili ayrılık nedeniyle boşanma davası için gerekli olan bir yıllık süre, daha önce açılmış bir boşanma davasının reddedilmesi ve bu kararın kesinleştiği tarihten itibaren işlemeye başlar. Bir yıllık süre dolmadan dava açılırsa, mahkeme davayı reddeder. 27.11.2024 tarihli düzenlemeye göre, bu süre 3 yıldan 1 yıla indirilmiştir.

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nda 282 madde bulunmaktadır.

Türk Medeni Kanunu 822. madde, intifa hakkı sahibinin, intifaın başlangıcını izleyen üç ay içinde, hakkın konusu olan alacağın ve kıymetli evrakın kendisine devrini isteyebileceğini düzenler. Bu maddeye göre: İntifa hakkı sahibi, alacağın ve kıymetli evrakın devri sırasındaki değeri tutarında devredene karşı bunların bedelini ödeme borcu altına girer. Feragat edilmedikçe, bu borç için ayrıca güvence göstermekle yükümlüdür. Güvence istemekten feragat edilmemiş ise devir, ancak güvence gösterildikten sonra hüküm ifade eder.

MADM-168 ifadesi, Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 168. maddesini ifade ediyor olabilir. Bu madde, etkin pişmanlık müessesesini düzenler ve malvarlığına karşı işlenen bazı suçlarda (örneğin, hırsızlık, mala zarar verme, dolandırıcılık) failin pişmanlık göstererek mağdurun zararını gidermesi durumunda cezada indirim yapılmasını sağlar. TCK 168. madde şu şekilde özetlenebilir: Suçun Tamamlanması: Suç tamamlandıktan sonra, ancak hakkında kovuşturma başlamadan önce failin zararı geri vermesi veya tazmin etmesi. İndirim Miktarı: Zararın giderilmesi durumunda cezanın üçte ikisine kadar indirilmesi. Mağdurun Rızası: Kısmen geri verme veya tazmin durumunda mağdurun rızasının gerekliliği. Kişi, bu madde hükmünden iki defadan fazla yararlanamaz.

Evin kilidini değiştirmek, boşanma sebebi olabilir. Türk Medeni Kanunu'na göre, eşlerin birbirine sadakat ve güven borcu bulunmaktadır. Ancak, evin kilidinin değiştirilmesinin her zaman diğer eşi eve almamak veya evden uzaklaştırmak amacıyla yapılmayabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır. Bu tür durumlarla karşılaşan bireylerin hukuki destek alması önerilir.

Özel hukuk, farklı ihtilaf türlerine göre çeşitli alt dallara ayrılır. Başlıca özel hukuk dalları: Medeni hukuk. Borçlar hukuku. Ticaret hukuku. İş hukuku. Miras hukuku. Devletler özel hukuku. Ayrıca, medeni usul hukuku ve icra ve iflas hukuku gibi alt dallar da özel hukukun içinde yer alır.