LaboratuvarTeknikleri

Kağıt kromatografisinde Whatman veya diğer marka kromatografi kağıtları kullanılır.

Sıvı-sıvı karışımları ayırmak için damıtma yöntemi kullanılır. Bu yöntemde, sıvıların kaynama noktaları farkından yararlanılır: Kaynama noktası düşük olan sıvı daha önce buharlaşarak kaptan ayrılır ve yoğunlaştırılarak başka bir kapta toplanır.

Mikroorganizmalarda hareket muayenesi için birkaç yöntem bulunmaktadır: 1. Lam-lamel arası muayene: Uygun koşullarda taze saf kültür hazırlanır. 2. Asılı damla yöntemi: Özel lamlar kullanılır. 3. Yarı katı besiyerinde inceleme: Steril iğne ile mikroorganizmanın kültürü, 10 cm yüksekliğindeki berrak yarı katı ortama daldırılır ve çıkarılır. Bu yöntemler sırasında mikroskobun düz bir zemin üzerine yerleştirilmiş olması ve sıvı akışı olmaması önemlidir.

Mikrobiyolojide en çok sorulan sorular genellikle aşağıdaki konuları kapsar: 1. Mikroorganizmaların Sınıflandırılması: Bakteri, virüs, mantar ve protozoa gibi mikroorganizmaların özellikleri ve sınıflandırılması. 2. Genetik ve Metabolizma: Mikroorganizmaların genetik yapısı, replikasyon, transkripsiyon ve metabolik süreçler. 3. Ekoloji ve Habitatlar: Mikroorganizmaların doğal habitatları, su ve toprak mikrobiyolojisi. 4. Patogenez ve Mikrobiyal Hastalıklar: Patojen mikroorganizmaların neden olduğu hastalıklar ve hastalık mekanizmaları. 5. Antibiyotik Direnci: Antibiyotik direnci mekanizmaları ve yeni ilaç geliştirme. 6. Mikrobiyolojik Laboratuvar Teknikleri: Mikrobiyolojik deneylerin tasarımı, uygulanması ve sonuçların yorumlanması. 7. Biyoistatistik ve Veri Analizi: Mikrobiyolojik verilerin analizi ve istatistiksel yöntemler.

Numune saklama koşulları, numunenin türüne ve analiz yöntemine göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak numune saklama kuralları şunlardır: 1. Numune kabı: Numune, numune alınan madde ve amaçlanan maksada uygun kaplarda saklanmalıdır. 2. Kapak kapatma: Numune kabının kapağı sıkıca kapatılmalı ve hava ile teması önlenmelidir. 3. Işık ve ısı koruması: Numune, ışık ve ısı gibi etkenlere karşı hassas ise koyu renkli cam kavanoz veya şişelerde saklanmalıdır. 4. Boşluk bırakma: Numunelerin genleşme ihtimaline karşı konulduğu kapların üst kısmında belli bir boşluk bırakılmalıdır. 5. Saklama sıcaklığı: Numuneler, düşük sıcaklıklarda (+4°C) saklanmalıdır. 6. Etiketleme: Numune kabı, numune ile ilgili bilgileri içeren etiketlerle işaretlenmelidir. 7. Numune artışı: Rutin numunelerden artan kısımlar, talimatlarda belirtilen süre ve şekilde laboratuvarda muhafaza edilmelidir.

Morfolojik inceleme iki farklı alanda uygulanabilir: biyoloji ve dilbilim. Biyolojide morfolojik inceleme şu adımlarla yapılır: 1. Örnek Hazırlığı: İncelenecek örnek uygun şekilde hazırlanır, gerektiğinde boyanır veya sabitlenir. 2. Mikroskop Altında İnceleme: Örnek, ışık mikroskobu kullanılarak farklı büyütme oranlarında detaylı bir şekilde incelenir. 3. Gözlem: Örneklerin hücreleri, şekilleri, boyutları, renkleri ve organel yapıları gibi özellikler gözlemlenir. 4. Veri Analizi: Gözlemlenen veriler kaydedilir ve analiz edilir, bu analiz sonucunda örneğin morfolojik özellikleri hakkında bilgiler elde edilir. 5. Raporlama: Sonuçlar bir rapor halinde sunulur ve resimler veya çizimlerle desteklenir. Dilbilimde morfolojik inceleme ise kelimelerin yapısını, oluşumunu ve biçimlerini analiz eder.

SPE (Katı Faz Ekstraksiyonu) yöntemi şu şekilde çalışır: 1. Koşullandırma: Kolondaki tutucu maddeyi aktif hale getirmek için uygun çözelti geçirilir. 2. Örnek Uygulama: Örnek çözeltisi, kolon başlığında dar bir bölge olarak yoğunlaştırılacak şekilde uygulanır. 3. Ayrılma: Örnek molekülleri ile tutucu madde arasında kimyasal bir etkileşim gerçekleşir ve analitler veya matris materyalleri emilir. 4. Yıkama: İstenmeyen bileşenler, az miktarda su veya tampon çözeltisi ile yıkanarak kolondan uzaklaştırılır. 5. Elüsyon: Belirlenecek bileşikler, uygun bir çözücü ile çözdürülerek kolondan alınır.

Elektroforetik jel elektroforezde poliakrilamid jel kaseti kullanılır.

Eleme ve süzme yöntemleri, karışımları ayırmak için kullanılan farklı tekniklerdir: 1. Eleme: Küçük taneli katılar ve büyük taneli katıların oluşturduğu karışımları ayırmak için kullanılır. 2. Süzme: Sıvı madde ve katıların oluşturduğu karışımları ayırmak için kullanılır.

RFLP (Restriction Fragment Length Polymorphism) ve RAPD (Random Amplification of Polymorphic DNA) moleküler markörleri arasındaki temel farklar şunlardır: - Yöntem: RFLP, DNA'yı spesifik dizilerde kesen kısıtlama enzimleri kullanırken, RAPD rastgele primerler kullanarak PCR (polimeraz zincir reaksiyonu) yöntemine dayanır. - Sıra Bilgisi: RAPD, önceden DNA dizisi bilgisi gerektirmezken, RFLP için spesifik dizi bilgisi gereklidir. - Zaman ve Karmaşıklık: RAPD daha hızlı ve basittir, RFLP ise daha fazla zaman alır ve problar ve enzimler gerektirir. - Güvenilirlik: RFLP, daha yüksek çözünürlük ve güvenilirlik sunar, ancak RAPD'ye göre daha az tekrarlanabilir.

Mikrobiyolojinin temel ilkeleri şunlardır: 1. İnokülasyon ve İzolasyon: Mikroorganizmaların çoğaltılması ve saf kültür elde edilmesi için besiyerine aktarılması. 2. İnkübasyon: Mikroorganizmaların büyümesi için uygun sıcaklık ve koşullarda tutulması. 3. İnspeksiyon: Mikroorganizmaların mikroskobik olarak incelenmesi. 4. Identifikasyon: Mikroorganizmaların türlerinin belirlenmesi ve karakterize edilmesi. Diğer önemli ilkeler ise şunlardır: - Mikroorganizmaların Çeşitliliği: Bakteriler, virüsler, mantarlar ve protozoalar gibi çeşitli mikropların incelenmesi. - Hastalık ve Sağlık İlişkisi: Mikroorganizmaların hastalık oluşumundaki rollerinin ve insan sağlığı üzerindeki etkilerinin araştırılması. - Uygulamalı Mikrobiyoloji: Gıda güvenliği, tıp, çevre koruması ve biyoteknoloji gibi alanlarda mikrobiyoloji bilgisinin kullanılması.

Laboratuvarda gelişim düzeyleri, sorgulayıcı araştırmaya dayalı ve 5E modeli çerçevesinde şu şekilde sınıflandırılabilir: 1. Rehberli Sorgulama Düzeyi: Araştırma sorusu öğretmen tarafından verilir, öğrenci deneyi düzenler ve sonuca ulaşır. 2. Yapılandırılmış Sorgulama Düzeyi: Öğretmen, deneylerin nasıl yapılacağını belirtir ve öğrencilerin bu doğrultuda sonuca ulaşmalarını sağlar. 3. Açık Sorgulama Düzeyi: Tüm süreçte sadece öğrenci sorumludur; soruyu oluşturur, deneyi planlar ve verileri toplayarak sonuca varır. Ayrıca, laboratuvar teknikleri açısından gelişim düzeyleri şu şekilde olabilir: 1. Temel Düzey: Pipetleme, ölçüm yapma gibi temel beceriler. 2. Orta Düzey: Kromatografi, spektrofotometri gibi daha ileri teknikler. 3. Uzman Düzey: Belirli laboratuvar tekniklerinde derinlemesine bilgi ve sorun giderme yetenekleri.

Mikoloji çıkmış sorular genellikle mikrobiyoloji vize ve final sınavlarında yer alır ve aşağıdaki konuları kapsar: 1. Mikroorganizma Sınıflandırması: Bakteri, virüs, mantar ve protozoa gibi mikroorganizmaların sınıflandırılması ve özellikleri. 2. Genetik ve Metabolizma: Mikroorganizmaların genetik yapısı, replikasyon, transkripsiyon, translasyon ve metabolik süreçler. 3. Ekoloji ve Habitatlar: Mikroorganizmaların doğal habitatları, su ve toprak mikrobiyolojisi. 4. Patogenez ve Mikrobiyal Hastalıklar: Patojen mikroorganizmaların neden olduğu hastalıklar ve hastalık mekanizmaları. 5. Antibiyotik Direnci ve İlaç Geliştirme: Antibiyotik direnci mekanizmaları ve yeni ilaç geliştirme. 6. Mikrobiyolojik Laboratuvar Teknikleri: Mikrobiyolojik deneylerin tasarımı, uygulanması ve sonuçların yorumlanması. Ayrıca, mikoloji spesifik soruları arasında mantarların biyolojik özellikleri, genetik yapıları, evrimsel ilişkileri ve ekolojik rolleri de bulunabilir.

Tanecik boyutu farkından yararlanarak ayırma yöntemleri şunlardır: 1. Eleme: Tanecik boyutları farklı olan katı-katı karışımları ayırmak için kullanılır. 2. Süzme: Heterojen katı-sıvı karışımları süzgeç veya filtre yardımıyla ayrıştırır. 3. Diyaliz: Kolloid karışımları gözenekli zarlardan geçirerek içindeki maddelerin ayrılmasını sağlar.

Gram boyama ve basit boyama arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Gram Boyama: Mikroorganizmaları Gram pozitif ve Gram negatif olarak ayırmak için kullanılır. - Aşamalar: Kristal viyole, lugol çözeltisi, alkol ve safranin gibi boyalar kullanılır. 2. Basit Boyama: Tek bir boya kullanılarak mikroorganizmaların temel morfolojik yapılarının incelenmesi için yapılır. - Aşamalar: Metilen mavisi, safranin veya kristal moru gibi boyalar kullanılır ve bakteriler bu boyanın rengini alır.

Tindalizasyon, tıpta ısıya dayanıksız protein, karbonhidrat ve serum gibi maddeleri içeren sıvılar veya besi yerlerindeki mikropları gidermek için uygulanan bir sterilizasyon yöntemidir. Bu yöntem, 3 gün arka arkaya ve her gün 70-80 °C'de bir saat aralıklı ısıtma işlemi ile gerçekleştirilir.

Sterilizasyon yöntemi, herhangi bir maddenin veya cismin birlikte bulunduğu tüm mikroorganizmaların her türlü canlı ve aktif şekillerinden (vejetatif ve spor şekilleri de dahil) öldürülmesi işlemine denir. Sterilizasyon yöntemleri genel olarak üç ana gruba ayrılır: 1. Fiziksel yöntemler: Isı, ışın, filtrasyon, ultrasonik ses dalgaları gibi yöntemlerle yapılır. 2. Kimyasal yöntemler: Gaz ve sıvı kimyasal solüsyonlar kullanılarak gerçekleştirilir. 3. Mekanik yöntemler: Hava ve sıvıların steril edilmesinde filtreler kullanılarak uygulanır.

Mikroorganizma üremesi, çeşitli yöntemlerle anlaşılabilir: 1. Koloni Sayımı: Belirli bir zamanda bir besin ortamında oluşan bakteri koloni sayısının belirlenmesi ile yapılır. 2. Spektrofotometri: Bakteriyel kültürün optik yoğunluğunu ölçerek bakteriyel büyümeyi değerlendirir. 3. Hücresel Sayım Yöntemleri: Hem canlı hem de ölü hücrelerin sayısını belirlemek için kullanılır. 4. Üreme Eğrisi: Mikroorganizmanın besiyerine alışması, üremesi ve ölümüne bağlı olarak mikroorganizma sayısı/yoğunluğunun zamana karşı grafiğe aktarılması ile elde edilir. Ayrıca, mikroorganizma üremesi, sıcaklık, pH, besin maddeleri ve oksijen gibi çevresel faktörlere bağlı olarak da gözlemlenebilir.

Güç kaynağı ve elektroforez şu şekilde tanımlanabilir: 1. Güç Kaynağı: Elektroforez sistemlerinde elektrik gücü sağlamak için kullanılan cihazdır. 2. Elektroforez: Elektro(elektriksel yük) + phoresis (ayrılma) kelimelerinden türetilmiş bir terimdir. Elektroforez, tıp, biyokimya ve sanayi gibi alanlarda protein, peptit, amino asit, nükleik asit, organik asit ve basit iyonların ayrımı ve analizi için kullanılır.

Breed yöntemi ile bakteri sayımı şu adımlarla gerçekleştirilir: 1. Malzeme Hazırlığı: 0,01 ml numune, temiz bir lam üzerine pipet veya mikropipet ile aktarılır. 2. Alan Belirleme: Lam üzerinde 1 cm2'lik bir alan çizilir veya yapıştırılmış bir kâğıt ile işaretlenir. 3. Yayma: Aşı iğnesi kullanılarak numune 1 cm2 alana tam olarak yayılır ve kuruması beklenir. 4. Boyama: Preparat, ksilol ve %76'lık alkol ile işlenerek fiksasyon sağlanır. 5. Mikroskopta Sayım: Mikroskopta, 10x veya 20x objektif ile toplam görüş sahası bulunur ve 40x objektif ile küçük karelerdeki bakteriler sayılır. 6. Ortalama Hesaplama: Bakteri sayısına göre değişmek üzere pek çok sahada sayım yapılıp ortalaması alınır. 7. Sonuç: 1 ml'deki bakteri sayısı, A x MF x 100 formülü ile hesaplanır; burada A, farklı sahalarda yapılan sayımların ortalaması, MF ise mikroskop faktörüdür.